Taisteal agus imirce

Saibhreas Mháire

Ó Mhuir Go Sliabh

Leathanach 6

Buntéacs
go tír mór a bhí sé a’ gabháil,

Téacs caighdeánach
go tír mór a bhí sé ag gabháil

Béarla
he was going to the mainland

Téamaí
Taisteal agus imirce, Tíreolaíocht - tírdhreach - áit, Farraige, Seoltóireacht agus bádóireacht

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Ó Mhuir Go Sliabh

Leathanach 6

Buntéacs
Bídh súil le muir acht ní bhíonn súil le h-uaigh, adeireadh na sean-daoine

Téacs caighdeánach
Bíonn súil le muir ach ní bhíonn súil le huaigh, a deireadh na seandaoine

Béarla
There’s always a hope that an emigrant (or traveller) may return, but not from the grave as the old folk say

Téamaí
Taisteal agus imirce, Tíreolaíocht - tírdhreach - áit, Bás - beatha - sláinte, Farraige, Reiligiún agus creideamh

Gnéithe teanga
Seanfhocal

Ó Neamh go h-Árainn

Leathanach 7

Buntéacs
léim de bhus a mbeadh deich míle fhichead de shiubhal faoi

Téacs caighdeánach
léim de bhus a mbeadh deich míle fichead de shiúl faoi

Béarla
to leap from a bus travelling at thirty miles an hour

Téamaí
Taisteal agus imirce, Iompar agus caidrimh, Bás - beatha - sláinte

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 8

Buntéacs
bídh súil le muir

Téacs caighdeánach
bíonn súil le muir

Béarla
the emigrant ( or traveller) may return (but no one returns from the grave)

Téamaí
Taisteal agus imirce, Reiligiún agus creideamh

Gnéithe teanga
Seanfhocal

Leathanach 8

Buntéacs
bhí Meiriceá á mealladh ‘un siubhail

Téacs caighdeánach
bhí Meiriceá á mealladh chun siúil

Béarla
she was being allured by America

Téamaí
Taisteal agus imirce, Mothúcháin

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Caisleáin Óir

Leathanach 10

Buntéacs
ó Neamh go h-Árainn

Téacs caighdeánach
ó Neamh go hÁrainn

Béarla
from anywhere and everywhere

Téamaí
Taisteal agus imirce, Tíreolaíocht - tírdhreach - áit

Gnéithe teanga
Meafar, Nath

Rann na Feirste

Leathanach 13

Buntéacs
ná cuir saothar a’ tsiubhail ort féin

Téacs caighdeánach
ná cuir saothar an tsiúil ort féin

Béarla
save yourself the journey

Téamaí
Taisteal agus imirce, Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Meafar, Nath

An Bhratach

Leathanach 14

Buntéacs
a’ gearradh na h-aithghiorra

Téacs caighdeánach
ag gearradh an aicearra

Béarla
taking the short-cut

Téamaí
Taisteal agus imirce, Tíreolaíocht - tírdhreach - áit

Gnéithe teanga
Nath

Ó Neamh go h-Árainn

Leathanach 14

Buntéacs
is maith acfuinneach an t-árthrach í i gcosamhlacht

Téacs caighdeánach
is maith acmhainneach an t-árthach í i gcosúlacht

Béarla
she seems to be a very seaworthy vessel

Téamaí
Taisteal agus imirce, Farraige, Seoltóireacht agus bádóireacht

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 14

Buntéacs
a’ t-árthrach

Téacs caighdeánach
an t-árthach

Béarla
the vessel (ship)

Téamaí
Seoltóireacht agus bádóireacht, Obair agus ceardaíocht, Taisteal agus imirce

Gnéithe teanga
Focal aonair

Cith is Dealán

Leathanach 16

Buntéacs
conablach chúig mhíle

Téacs caighdeánach
conablach chúig mhíle

Béarla
the best part of five miles

Téamaí
Taisteal agus imirce, Tíreolaíocht - tírdhreach - áit

Gnéithe teanga
Nath

Ó Mhuir Go Sliabh

Leathanach 17

Buntéacs
féacháil an rachadh agam éadáil a dhíol,

Téacs caighdeánach
féachaint an rachadh agam éadáil a dhíol,

Béarla
to see if I could try to sell some flotsam (salvage from the sea)

Téamaí
Taisteal agus imirce, Cúinsí sóisialta, Airgead - maoin - gnó, Talmhaíocht, Farraige, Obair agus ceardaíocht, Seoltóireacht agus bádóireacht

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 18

Buntéacs
cliobóg chapaill

Téacs caighdeánach
cliobóg chapaill

Béarla
a filly

Téamaí
Ainmhithe agus plandaí, Taisteal agus imirce, Talmhaíocht

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Caisleáin Óir

Leathanach 21

Buntéacs
‘ghabháil amach bun-an-Eargail

Téacs caighdeánach
ag gabháil amach bun an Eargail

Béarla
passing Errigal, on emigration route

Téamaí
Taisteal agus imirce, Cúinsí sóisialta, Teaghlach - muintir - pobal, Tíreolaíocht - tírdhreach - áit, Stair

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

An Bhratach

Leathanach 22

Buntéacs
castar na daoine ar a chéile (ach ní chastar na cnoic ná na sléibhte)

Téacs caighdeánach
castar na daoine ar a chéile (ach ní chastar na cnoic ná na sléibhte)

Béarla
it is a small world (if one moves around)

Téamaí
Taisteal agus imirce, Tíreolaíocht - tírdhreach - áit

Gnéithe teanga
Seanfhocal

Leathanach 22

Buntéacs
aithghiorra na gcnoc

Téacs caighdeánach
aicearra na gcnoc

Béarla
the mountain shortcut

Téamaí
Tíreolaíocht – tírdhreach – áit, Taisteal agus imirce

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 23

Buntéacs
an “mhuc dhubh”

Téacs caighdeánach
an “mhuc dhubh”

Béarla
the train

Téamaí
Taisteal agus imirce

Gnéithe teanga
Meafar, Samhail

Leathanach 24

Buntéacs
bhí se ag iarraidh theacht i dtír ann comh maith is thiocfadh leis

Téacs caighdeánach
bhí se ag iarraidh teacht i dtír ann chomh maith is a thiocfadh leis

Béarla
he was trying to make as good a living as he could there

Téamaí
Airgead – maoin – gnó, Obair agus ceardaíocht, Taisteal agus imirce

Gnéithe teanga
Nath

Feara Fáil

Leathanach 25

Buntéacs
ar mhuin éich

Téacs caighdeánach
ar muin eich

Béarla
on horseback

Téamaí
Taisteal agus imirce, Talmhaíocht, Ainmhithe agus plandaí, Míleata, Obair agus ceardaíocht, Stair

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

An Seanteach

Leathanach 26

Buntéacs
ní fhéadfaimis bheith fuar sna créatúir atá i Meiriceá

Téacs caighdeánach
ní fhéadfaimis a bheith fuar sna créatúir atá i Meiriceá

Béarla
we could not but show affection for the folk in America (since they have been so good to us)

Téamaí
Taisteal agus imirce, Iompar agus caidrimh, Cúinsí sóisialta, Teach agus baile, Teaghlach - muintir - pobal

Gnéithe teanga
Nath

Ó Mhuir Go Sliabh

Leathanach 28

Buntéacs
ní dheárna sí acht acht cómhla an dorais a tharraingt amach i n-a diaidh agus imtheacht léithe i mbéal a cinn

Téacs caighdeánach
ní dhearna sí ach comhla an dorais a tharraingt amach ina diaidh agus imeacht léi i mbéal a cinn

Béarla
she just closed the door behind her and took to the road

Téamaí
Taisteal agus imirce, Iompar agus caidrimh, Cúinsí sóisialta, Teach agus baile, Teaghlach - muintir - pobal

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

An Bhratach

Leathanach 29

Buntéacs
shiubhail sé na seacht ríoghacht

Téacs caighdeánach
shiúil sé na seacht ríocht

Béarla
he travelled the world

Téamaí
Taisteal agus imirce, Tíreolaíocht - tírdhreach - áit

Gnéithe teanga
Nath

An Bhratach

Leathanach 30

Buntéacs
a’ té shiubhaileas bídh meas ar a bhreitheamhnas

Téacs caighdeánach
an té a shiúlas bíonn meas ar a bhreithiúnas

Béarla
the travelled person’s judgement is respected

Téamaí
Taisteal agus imirce, Cúinsí sóisialta, Tréithe daonna, Tíreolaíocht - tírdhreach - áit, Mothúcháin

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Tarngaireacht Mhiseóige

Leathanach 35

Buntéacs
an mhuc dhubh

Téacs caighdeánach
an mhuc dhubh

Béarla
the train

Téamaí
Taisteal agus imirce, Cúinsí sóisialta, Ainmhithe agus plandaí

Gnéithe teanga
Meafar

Le Clapsholus

Leathanach 39

Buntéacs
go raibh an bealach síos sleamhain agus fánaidh leis

Téacs caighdeánach
go raibh an bealach síos sleamhain agus fána leis

Béarla
that the road was on a downward and slippery slope

Téamaí
Taisteal agus imirce, Tíreolaíocht - tírdhreach - áit

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Cith is Dealán

Leathanach 43

Buntéacs
ar chúlaibh

Téacs caighdeánach
ar cúla

Béarla
to be riding pillion/behind the rider

Téamaí
Taisteal agus imirce, Talmhaíocht, Ainmhithe agus plandaí

Gnéithe teanga
Meafar, Nath

Caisleáin Óir

Leathanach 47

Buntéacs
gearrán-iarainn

Téacs caighdeánach
gearrán iarainn

Béarla
a bicycle

Téamaí
Taisteal agus imirce, Caithimh aimsire - cluichí - spóirt

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 50

Buntéacs
ar ghruaimhín a’ bhealaigh mhóir

Téacs caighdeánach
ar ghruaimhín an bhealaigh mhóir

Béarla
on the grassy verge by the roadside

Téamaí
Taisteal agus imirce, Tíreolaíocht – tírdhreach – áit

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Feara Fáil

Leathanach 54

Buntéacs
tá an t-Armada dá ghléas

Téacs caighdeánach
tá an Armada á ghléasadh

Béarla
the Armada is being prepared

Téamaí
Taisteal agus imirce, Farraige, Míleata, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Seoltóireacht agus bádóireacht, Stair

Gnéithe teanga
Nath

Feara Fáil

Leathanach 56

Buntéacs
ní dhearn stad mara nó mór-chómhnuidhe nó go dtáinig go céidh Bhaile- Átha-Cliath

Téacs caighdeánach
ní dhearna siad stad mara ná mórchónaí nó go dtáinig go cé Bhaile Átha Cliath

Béarla
they neither dropped anchor nor stayed overnight till they reached Dublin harbour ...

Téamaí
Taisteal agus imirce, Iompar agus caidrimh, Tíreolaíocht - tírdhreach - áit, Seoltóireacht agus bádóireacht

Gnéithe teanga
Meafar, Nath

An Seanteach

Leathanach 56

Buntéacs
go raibh sé in eolas an bhaile

Téacs caighdeánach
go raibh sé in eolas an bhaile

Béarla
that he was familiar with the town

Téamaí
Taisteal agus imirce, Teach agus baile, Tíreolaíocht - tírdhreach - áit

Gnéithe teanga
Nath

Le Clapsholus

Leathanach 59

Buntéacs
d’fhéad tú gan a’ siubhal a chur ort

Téacs caighdeánach
d’fhéad tú gan an siúl a chur ort

Béarla
you could have saved yourself a journey

Téamaí
Taisteal agus imirce, Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 61

Buntéacs
Is glas na cnuic i bhfad uainn

Téacs caighdeánach
is glas na cnoic i bhfad uainn

Béarla
far away hills are green. the grass is always greener on the other side.

Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Taisteal agus imirce, Cúinsí pearsanta, Cúinsí sóisialta, Tíreolaíocht – tírdhreach – áit

Gnéithe teanga
Seanfhocal

An Bhratach

Leathanach 62

Buntéacs
bheadh an chóir linn amach is isteach

Téacs caighdeánach
bheadh an chóir linn amach is isteach

Béarla
we would have a favourable wind going out and coming back

Téamaí
Taisteal agus imirce, Aimsir agus am, Farraige, Obair agus ceardaíocht, Seoltóireacht agus bádóireacht

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 63

Buntéacs
ní thearn stad mara nó mórchónaí nó go raibh thall i Nua-Eabhrach

Téacs caighdeánach
ní dhearna sé stad mara ná mórchónaí nó go raibh sé thall i Nua-Eabhrac

Béarla
he didn’t delay until he was in New York

Téamaí
Taisteal agus imirce, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Stair

Gnéithe teanga
Nath

Tarngaireacht Mhiseóige

Leathanach 67

Buntéacs
gearrán iarrainn

Téacs caighdeánach
gearrán iarainn

Béarla
bicycle

Téamaí
Taisteal agus imirce

Gnéithe teanga
Meafar

Leathanach 67

Buntéacs
ba ghlas na cnoic i bhfad uait, ach má ba ghlas níorbh fhéarmhar

Téacs caighdeánach
ba ghlas na cnoic i bhfad uait, ach má ba ghlas níorbh fhéarmhar

Béarla
far off hills were green, but not grassy (i.e.didn’t live up to expectations)

Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Taisteal agus imirce, Tíreolaíocht – tírdhreach – áit, Cúinsí sóisialta

Gnéithe teanga
Seanfhocal, Samhail

Ó Mhuir Go Sliabh

Leathanach 68

Buntéacs
castar na daoine ar a chéile ach ní chastar na cnoic ná na sléibhte

Téacs caighdeánach
castar na daoine ar a chéile ach ní chastar na cnoic ná na sléibhte

Béarla
it is a small world (if one moves around)

Téamaí
Taisteal agus imirce, Tíreolaíocht - tírdhreach - áit

Gnéithe teanga
Seanfhocal

Leathanach 71

Buntéacs
go dtáinig ainghléas de chineál éigin ar an inneall

Téacs caighdeánach
go dtáinig ainghléas de chineál éigin ar an inneall

Béarla
the engine suffered some sort of malfunction

Téamaí
Obair agus ceardaíocht, Taisteal agus imirce

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Feara Fáil

Leathanach 72

Buntéacs
cabhlach de luingis cogaidh

Téacs caighdeánach
cabhlach de loingeas cogaidh

Béarla
fleet of warships

Téamaí
Taisteal agus imirce, Farraige, Míleata, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Seoltóireacht agus bádóireacht, Stair

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Caisleáin Óir

Leathanach 73

Buntéacs
i ndoimhneacht na farrge

Téacs caighdeánach
i ndoimhneacht na farraige

Béarla
far out to sea

Téamaí
Taisteal agus imirce, Tíreolaíocht - tírdhreach - áit, Farraige, Seoltóireacht agus bádóireacht

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Caisleáin Óir

Leathanach 73

Buntéacs
threabhuigh an bád léithe

Téacs caighdeánach
threabh an bád léi

Béarla
the boat ploughed on

Téamaí
Taisteal agus imirce, Farraige, Seoltóireacht agus bádóireacht

Gnéithe teanga
Meafar

An Seanteach

Leathanach 73

Buntéacs
nach minic ariamh a chualamar, cam díreach a’ ród gurab é an bealach mór an aithghiorra

Téacs caighdeánach
nach minic riamh a chuala muid, cam díreach an ród gurb é an bealach mór an t-aicearra

Béarla
haven’t we often heard, the beaten road is the safest

Téamaí
Taisteal agus imirce, Iompar agus caidrimh, Tíreolaíocht - tírdhreach - áit

Gnéithe teanga
Seanfhocal

Leathanach 73

Buntéacs
i mBaile na Banríona

Téacs caighdeánach
i mBaile na Banríona

Béarla
in Queenstown, Cobh, Co.Chorcaí

Téamaí
Tíreolaíocht – tírdhreach – áit, Taisteal agus imirce

Gnéithe teanga
Focal aonair

An Bhratach

Leathanach 74

Buntéacs
a chomhmóradh go Loch a’ Ghainimh

Téacs caighdeánach
a chomóradh go Loch an Ghainimh (áit de na háiteanna ar scar bunadh an cheantair lena muintir a bhí ag gabháil ar imirce)

Béarla
to accompany him to Loch a’ Ghainimh

Téamaí
Taisteal agus imirce, Cúinsí sóisialta, Teaghlach - muintir - pobal, Tíreolaíocht - tírdhreach - áit, Stair

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 74

Buntéacs
thoisigh an soitheach a chruinniú siúil agus a chaitheamh na mara ina méilte bána thar a guailleacha

Téacs caighdeánach
thosaigh an soitheach a chruinniú siúil agus a chaitheamh na mara ina méilte bána thar a guaillí

Béarla
the vessel began gathering speed and sweeping white waves of sea from its bows

Téamaí
Farraige, Seoltóireacht agus bádóireacht, Taisteal agus imirce

Gnéithe teanga
Nath, Meafar

Leathanach 75

Buntéacs
bhí an fharraige agus an spéir ar dhath a chéile

Téacs caighdeánach
bhí an fharraige agus an spéir ar dhath a chéile

Béarla
the sea and the sky were the same colour (i.e. they were unable to make out the horizon)

Téamaí
Farraige, Aimsir agus am, Taisteal agus imirce, Seoltóireacht agus bádóireacht

Gnéithe teanga
Meafar

Leathanach 76

Buntéacs
iomlán na lámh tiontó amach

Téacs caighdeánach
iomlán na lámh tiontú amach

Béarla
all hands on deck

Téamaí
Seoltóireacht agus bádóireacht, Taisteal agus imirce, Farraige, Obair agus ceardaíocht

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 76

Buntéacs
bhuail sí cnap oighreoige

Téacs caighdeánach
bhuail sí cnap oighreoige

Béarla
she hit an iceberg

Téamaí
Farraige, Tíreolaíocht – tírdhreach – áit, Seoltóireacht agus bádóireacht, Taisteal agus imirce

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 76

Buntéacs
go raibh an ghuala caite aisti agus an t-uisce ag teacht isteach ina thuilteachaí

Téacs caighdeánach
… go raibh an ghualainn caite aisti agus an t-uisce ag teacht isteach ina thuilte

Béarla
... that her bow was breached and water flooding in

Téamaí
Seoltóireacht agus bádóireacht, Farraige, Taisteal agus imirce

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 76

Buntéacs
idir dhá uisce

Téacs caighdeánach
idir dhá uisce

Béarla
partly submerged, water-logged

Téamaí
Seoltóireacht agus bádóireacht, Farraige, Taisteal agus imirce

Gnéithe teanga
Nath, Meafar

Caisleáin Óir

Leathanach 81

Buntéacs
‘s glas na cnuic i bhfad uainn

Téacs caighdeánach
is glas na cnoic i bhfad uainn

Béarla
far away hills are green

Téamaí
Taisteal agus imirce, Iompar agus caidrimh, Tíreolaíocht - tírdhreach - áit, Mothúcháin

Gnéithe teanga
Seanfhocal

Leathanach 81

Buntéacs
is fada an bealach nach dtig deireadh leis

Téacs caighdeánach
is fada an bealach nach dtig deireadh leis

Béarla
it’s a long road that has no end

Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Taisteal agus imirce, Mothúcháin

Gnéithe teanga
Meafar, Samhail, Sofhriotal

Caisleáin Óir

Leathanach 82

Buntéacs
ag órla le tinneas-fairrge

Téacs caighdeánach
ag orla le tinneas farraige

Béarla
vomiting with sea-sickness

Téamaí
Taisteal agus imirce, Bás - beatha - sláinte, Farraige

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Ó Mhuir Go Sliabh

Leathanach 84

Buntéacs
Tá fir na gcladach tuartha le contabhairt ó thiocfas ann dóbhtha

Téacs caighdeánach
Tá fir na gcladach tuartha le contúirt ó thiocfaidh ann dóibh

Béarla
Shore men are used to danger once they come of age

Téamaí
Taisteal agus imirce, Iompar agus caidrimh, Cúinsí sóisialta, Tréithe daonna, Aois, Farraige, Seoltóireacht agus bádóireacht

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Tarngaireacht Mhiseóige

Leathanach 84

Buntéacs
an té bhíos siubhalach bídh sé sgéaltach

Téacs caighdeánach
an té a bhíonn siúlach bíonn sé scéalach

Béarla
he who has travelled has tales to tell

Téamaí
Taisteal agus imirce, Cúinsí sóisialta, Tréithe daonna

Gnéithe teanga
Seanfhocal

Leathanach 84

Buntéacs
lucht a’ chonbhóidh

Téacs caighdeánach
lucht an convoy

Béarla
the group of people who accompany s.o. on the initial stage of the emigrant journey

Téamaí
Cúinsí sóisialta, Taisteal agus imirce

Gnéithe teanga
Samhail

Fód a’ Bháis

Leathanach 92

Buntéacs
aoigheacht do’n deoraidhe

Téacs caighdeánach
aíocht don deoraí

Béarla
hospitality for the stranger, traveller

Téamaí
Iompar agus caidrimh, Taisteal agus imirce

Leathanach 94

Buntéacs
nach bhfuil a’ saoghal ag éirighe leis i Meiricea

Téacs caighdeánach
nach bhfuil an saol ag éirí leis i Meiriceá

Béarla
that things aren’t going well for him in America

Téamaí
Airgead – maoin – gnó, Cúinsí pearsanta, Obair agus ceardaíocht, Taisteal agus imirce, Tíreolaíocht – tírdhreach – áit, Tréithe daonna

Gnéithe teanga
Samhail

Ó Neamh go h-Árainn

Leathanach 97

Buntéacs
trí mhíle má d’fhan sé air

Téacs caighdeánach
trí mhíle má d’fhan sé air

Béarla
three miles if not more

Téamaí
Taisteal agus imirce

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Feara Fáil

Leathanach 99

Buntéacs
go gcuirfeadh sé míle cor i lúb

Téacs caighdeánach
go gcuirfeadh sé míle cor i lúb

Béarla
he would take a thousand twists and turns

Téamaí
Taisteal agus imirce, Iompar agus caidrimh, Míleata

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 100

Buntéacs
Is glas na cnuic i bhfad uainn

Téacs caighdeánach
is glas na cnoic i bhfad uainn

Béarla
far away hills are green.

Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Mothúcháin, Taisteal agus imirce, Tíreolaíocht – tírdhreach – áit

Gnéithe teanga
Sofhriotal, Seanfhocal

Caisleáin Óir

Leathanach 103

Buntéacs
a aghaidh sa t-síon

Téacs caighdeánach
a aghaidh sa tsíon

Béarla
into the storm

Téamaí
Taisteal agus imirce, Tíreolaíocht - tírdhreach - áit, Aimsir agus am, Farraige, Seoltóireacht agus bádóireacht

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 105

Buntéacs
agus tréan córach linn

Téacs caighdeánach
agus tréan córa linn

Béarla
we had a strong wind (helping us)

Téamaí
Aimsir agus am, Farraige, Seoltóireacht agus bádóireacht, Taisteal agus imirce, Tíreolaíocht – tírdhreach – áit

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 105

Buntéacs
bíodh a’ leithead mór agat

Téacs caighdeánach
bíodh an leithead mór agat

Béarla
you can clear off (into the big wide world)

Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Taisteal agus imirce

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 107

Buntéacs
tí sé long mhór ag déanamh orthu

Téacs caighdeánach
chí sé long mhór ag déanamh orthu

Béarla
he sees a large ship heading for them

Téamaí
Farraige, Míleata, Seoltóireacht agus bádóireacht, Stair, Taisteal agus imirce

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 110

Buntéacs
castar na daoine ar a chéile is ní chastar na cnuic ná na sléibhte

Téacs caighdeánach
castar na daoine ar a chéile is ní chastar na cnoic ná na sléibhte

Béarla
it’s a small world (if one moves around)

Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Taisteal agus imirce, Tíreolaíocht – tírdhreach – áit

Gnéithe teanga
Seanfhocal

Feara Fáil

Leathanach 111

Buntéacs
tháinig an ghaoth daor ortha

Téacs caighdeánach
tháinig an ghaoth daor orthu

Béarla
they were blown off course

Téamaí
Taisteal agus imirce, Tíreolaíocht - tírdhreach - áit, Aimsir agus am, Farraige, Míleata, Seoltóireacht agus bádóireacht, Stair

Gnéithe teanga
Meafar, Nath

Feara Fáil

Leathanach 111

Buntéacs
gur siabhadh crainn is seoltaí díthe

Téacs caighdeánach
gur síobadh crainn is seolta di

Béarla
until her sails and masts were blown off

Téamaí
Taisteal agus imirce, Farraige, Míleata, Seoltóireacht agus bádóireacht

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Fód a’ Bháis

Leathanach 117

Buntéacs
Is iomdha osna throm a leigeadh amach ar bhruach Loch a’ Ghainimh

Téacs caighdeánach
Is iomaí osna throm a ligeadh amach ar bhruach Loch a’ Ghainimh

Béarla
Many a deep sigh was let out at LaG (traditional parting place for emigrants)

Téamaí
Taisteal agus imirce

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 118

Buntéacs
ó thárla an siúl fút

Téacs caighdeánach
ó thárla an siúl fút

Béarla
since you're determined to go

Téamaí
Mothúcháin, Iompar agus caidrimh, Taisteal agus imirce

Gnéithe teanga
Nath

An Bhratach

Leathanach 120

Buntéacs
suidhidh ar na rámhaí i moimeinte ....

Téacs caighdeánach
suígí ar na rámhaí i mbomaite ....

Béarla
start rowing immediately ...

Téamaí
Taisteal agus imirce, Farraige, Obair agus ceardaíocht

Gnéithe teanga
Meafar, Nath

An Bhratach

Leathanach 122

Buntéacs
a’ gabhail ró-lom ar a’ ghaoith

Téacs caighdeánach
ag gabháil rólom ar an ghaoth

Béarla
sailing close to the wind

Téamaí
Taisteal agus imirce, Farraige, Obair agus ceardaíocht

Gnéithe teanga
Meafar, Nath

Ó Neamh go h-Árainn

Leathanach 122

Buntéacs
turas i n-asgaidh

Téacs caighdeánach
turas in aisce

Béarla
a wasted journey

Téamaí
Taisteal agus imirce, Iompar agus caidrimh, Airgead - maoin - gnó, Obair agus ceardaíocht

Gnéithe teanga
Nath

An Bhratach

Leathanach 129

Buntéacs
sgáile de’n chineál mheallas a’ teastalaidhe san fhásach

Téacs caighdeánach
scáil den chineál a mheallas an taistealaí san fhásach

Béarla
the kind of shadow that deceives a traveller in the desert (mirage)

Téamaí
Taisteal agus imirce, Iompar agus caidrimh, Tíreolaíocht - tírdhreach - áit, Mothúcháin

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Rann na Feirste

Leathanach 130

Buntéacs
is é an t-imtheacht é

Téacs caighdeánach
is é an t-imeacht é

Béarla
it’s time to go

Téamaí
Taisteal agus imirce, Beannachtaí agus mallachtaí

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 130

Buntéacs
is trom cearc i bhfad

Téacs caighdeánach
is trom cearc i bhfad

Béarla
a hen is heavy if carried far (no matter how light the burden it becomes heavy over time)

Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Ainmhithe agus plandaí, Taisteal agus imirce, Mothúcháin

Gnéithe teanga
Seanfhocal

Ó Neamh go h-Árainn

Leathanach 131

Buntéacs
geárrfaimid an aithghiorra

Téacs caighdeánach
gearrfaidh muid an t-aicearra

Béarla
we’ll take the shortcut

Téamaí
Taisteal agus imirce, Tíreolaíocht - tírdhreach - áit

Gnéithe teanga
Meafar, Nath

Ó Neamh go h-Árainn

Leathanach 141

Buntéacs
rith cladaigh a thabhairt díthe

Téacs caighdeánach
rith cladaigh a thabhairt di

Béarla
run her (a boat) ashore

Téamaí
Taisteal agus imirce, Tíreolaíocht - tírdhreach - áit, Farraige, Seoltóireacht agus bádóireacht

Gnéithe teanga
Meafar, Nath

Leathanach 143

Buntéacs
a gnás féin ag gach tír agus ag gach dúithche

Téacs caighdeánach
a gnás féin ag gach tír agus ag gach dúiche

Béarla
when in Rome do as the Romans do, each to their own

Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Cúinsí sóisialta, Iompar agus caidrimh, Taisteal agus imirce, Tíreolaíocht – tírdhreach – áit

Gnéithe teanga
Nath

Tarngaireacht Mhiseóige

Leathanach 150

Buntéacs
ar shéala imeacht go hAlbain a d’fhág mé an baile

Téacs caighdeánach
ar shéala imeacht go hAlbain a d’fhág mé an baile

Béarla
I left home on the apparent intention of going to Scotland

Téamaí
Taisteal agus imirce, Cúinsí sóisialta

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Ó Neamh go h-Árainn

Leathanach 153

Buntéacs
gan an dara réalt eolais aige le n-a sheoladh ar bhealach a leasa

Téacs caighdeánach
gan an dara réalta eolais aige lena sheoladh ar bhealach a leasa

Béarla
with no other guiding light to show him the way

Téamaí
Taisteal agus imirce, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin

Gnéithe teanga
Meafar, Nath

Leathanach 155

Buntéacs
a’ cur bala ar a’ bhealach

Téacs caighdeánach
ag cur baile ar an bhealach

Béarla
repairing the road

Téamaí
Obair agus ceardaíocht, Taisteal agus imirce, Tíreolaíocht – tírdhreach – áit

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Ó Mhuir Go Sliabh

Leathanach 157

Buntéacs
‘dhéanfa mise teanga díbh

Téacs caighdeánach
déanfaidh mise teanga daoibh

Béarla
I will act as interpreter for you

Téamaí
Taisteal agus imirce, Oideachas, Iompar agus caidrimh, Cúinsí sóisialta, Obair agus ceardaíocht

Gnéithe teanga
Meafar, Nath

Le Clapsholus

Leathanach 161

Buntéacs
is mairg nach saothruigheann a’ baile

Téacs caighdeánach
is mairg nach saothraíonn an baile

Béarla
it is a pity you can’t earn a living at home

Téamaí
Taisteal agus imirce, Cúinsí sóisialta, Airgead - maoin - gnó, Teach agus baile, Obair agus ceardaíocht

Gnéithe teanga
Meafar, Nath

Leathanach 161

Buntéacs
imtheacht i mbéal a chinn

Téacs caighdeánach
imeacht i mbéal a chinn

Béarla
to take to the road, (often: to leave home) without knowing where one is going or where one might end up

Téamaí
Taisteal agus imirce

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 166

Buntéacs
is mairg nach saothruigheann a’ baile

Téacs caighdeánach
is mairg nach saothraíonn an baile

Béarla
it’s a pity that we can’t earn a living at home

Téamaí
Airgead – maoin – gnó, Cúinsí sóisialta, Obair agus ceardaíocht, Taisteal agus imirce, Talmhaíocht, Teach agus baile

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 169

Buntéacs
nuair a bhí a cáirde gaoil a’ fágáil slán aicí

Téacs caighdeánach
nuair a bhí a cairde gaoil ag fágáil slán aici

Béarla
when her friends and relations were saying their goodbyes with her

Téamaí
Taisteal agus imirce, Teaghlach – muintir – pobal

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Ó Mhuir Go Sliabh

Leathanach 172

Buntéacs
rinne an t-iomradh sin do shúile duit

Téacs caighdeánach
rinne an t-iomramh sin do shúile duit

Béarla
that rowing taught you a lesson

Téamaí
Taisteal agus imirce, Oideachas, Iompar agus caidrimh, Farraige, Seoltóireacht agus bádóireacht

Gnéithe teanga
Meafar, Nath

Ó Neamh go h-Árainn

Leathanach 172

Buntéacs
ar imeall na duirlinge

Téacs caighdeánach
ar imeall na duirlinge

Béarla
at the edge of the stony beach

Téamaí
Taisteal agus imirce, Tíreolaíocht - tírdhreach - áit, Farraige, Seoltóireacht agus bádóireacht

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 173

Buntéacs
tá mé a’ gabháil go h-Éirinn ar béal maidne

Téacs caighdeánach
tá mé ag gabháil go hÉirinn ar béal maidne

Béarla
I’m going to the mainland first thing in the morning

Téamaí
Aimsir agus am, Farraige, Seoltóireacht agus bádóireacht, Taisteal agus imirce

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Ó Neamh go h-Árainn

Leathanach 176

Buntéacs
tá sé ‘na nathán ag muinntir na n-oileán "ná gearr aithghiorra choidhche ar an fhairrge"

Téacs caighdeánach
tá sé ina nathán ag muintir na n-oileán “ná gearr aicearra choíche ar an fharraige"

Béarla
the island people have a saying, “don’t take short-cuts at sea”

Téamaí
Taisteal agus imirce, Tíreolaíocht - tírdhreach - áit, Farraige, Obair agus ceardaíocht, Seoltóireacht agus bádóireacht

Gnéithe teanga
Seanfhocal

Leathanach 179

Buntéacs
go rabh leath a’ domhain siubhalta aicí (Sasain) agus an Bíobla i láimh dá cuid agus claidheamh sa láimh eile. ...

Téacs caighdeánach
go raibh leath an domhain siúlta aici (Sasana) agus an Bíobla i lámh dá cuid agus claíomh sa lámh eile

Béarla
that she (England) had travelled half the globe with the Bible in one hand and a sword in the other

Téamaí
Míleata, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Reiligiún agus creideamh, Taisteal agus imirce, Míleata, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Reiligiún agus creideamh, Taisteal agus imirce

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 181

Buntéacs
a’ gabháil thart le himeall coilleadh

Téacs caighdeánach
ag gabháil thart le himeall coille

Béarla
going around the edge of a wood

Téamaí
Taisteal agus imirce, Tíreolaíocht – tírdhreach – áit

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Le Clapsholus

Leathanach 182

Buntéacs
is iomdha dóigh a dtéid turas aca sin ar sochar do dhuine

Téacs caighdeánach
is iomaí dóigh a dtéid turas acu sin ar sochar do dhuine

Béarla
journeys like that often are beneficial to a person

Téamaí
Taisteal agus imirce, Mothúcháin

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 184

Buntéacs
bhí spileád le tógáil ag Feidhlimidh

Téacs caighdeánach
bhí spileár le tógáil ag Feidhlimidh

Béarla
F. had to haul a trawl-line

Téamaí
Farraige, Ainmhithe agus plandaí, Obair agus ceardaíocht, Seoltóireacht agus bádóireacht, Taisteal agus imirce

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Fód a’ Bháis

Leathanach 186

Buntéacs
turas i n-asgaidh

Téacs caighdeánach
turas in aisce

Béarla
a wasted journey

Téamaí
Iompar agus caidrimh, Taisteal agus imirce

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Le Clapsholus

Leathanach 190

Buntéacs
tá Éirinn tréighte aca agus ní bhfuil siad clóidhte le h-Albain

Téacs caighdeánach
Tá Éire tréigthe acu agus níl siad clóite le hAlbain

Béarla
they have deserted Ireland and they are not acclimatised to Scotland

Téamaí
Taisteal agus imirce, Cúinsí sóisialta, Tíreolaíocht - tírdhreach - áit, Aimsir agus am, Mothúcháin

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 190

Buntéacs
castar na daoine ar a chéile (ach ní chastar na cnoic ná na sléibhte)

Téacs caighdeánach
castar na daoine ar a chéile (ach ní chastar na cnoic ná na sléibhte)

Béarla
it’s a small world (if one moves around)

Téamaí
Iompar agus caidrimh, Gaois - comhairle - eolas, Taisteal agus imirce

Gnéithe teanga
Seanfhocal

Le Clapsholus

Leathanach 195

Buntéacs
i n-aon toisg amháin

Téacs caighdeánach
in aon toisc amháin

Béarla
in one journey

Téamaí
Taisteal agus imirce

Gnéithe teanga
Nath

Le Clapsholus

Leathanach 195

Buntéacs
idir dhá dtír

Téacs caighdeánach
idir dhá dtír

Béarla
overseas, in foreign parts

Téamaí
Taisteal agus imirce

Gnéithe teanga
Meafar, Nath

Ó Neamh go h-Árainn

Leathanach 197

Buntéacs
an té bíos siubhalach bídh sé eolach

Téacs caighdeánach
an té a bhíonn siúlach, bíonn sé eolach

Béarla
he who travels has a lot to report

Téamaí
Taisteal agus imirce, Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Tíreolaíocht - tírdhreach - áit

Gnéithe teanga
Meafar, Nath

Leathanach 198

Buntéacs
bhéadh cóir mhaith go leor leo ’un an bhaile

Téacs caighdeánach
bheadh cóir mhaith go leor leo abhaile

Béarla
they'd have a favourable enough wind on the way home

Téamaí
Aimsir agus am, Farraige, Taisteal agus imirce, Seoltóireacht agus bádóireacht

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 201

Buntéacs
tá bárr na snáthaide i gcomhnuidhe san áird thuaidh

Téacs caighdeánach
tá barr na snáthaide i gcónaí san aird thuaidh

Béarla
the (compass) needle is always pointing north

Téamaí
Tíreolaíocht – tírdhreach – áit, Seoltóireacht agus bádóireacht, Taisteal agus imirce

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 201

Buntéacs
níor mhaith liom dánacht a dhéanamh ar a’ cheo

Téacs caighdeánach
níor mhaith liom dánacht a dhéanamh ar an cheo

Béarla
I wouldn’t like to risk approaching sth. in fog, make bold with fog

Téamaí
Taisteal agus imirce, Aimsir agus am, Farraige, Seoltóireacht agus bádóireacht

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 202

Buntéacs
Ba é sgaradh an anama leis a’ choirp aige imtheacht as Éirinn

Téacs caighdeánach
ba é scaradh an anama leis an chorp aige imeacht as Éirinn

Béarla
leaving Ireland was like parting with his soul

Téamaí
Taisteal agus imirce, Beannachtaí agus mallachtaí, Aimsir agus am, Cúinsí pearsanta, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Teaghlach – muintir – pobal

Gnéithe teanga
Samhail

Leathanach 202

Buntéacs
b’fhearr liom Éimhear a’ caoineadh Chú Chulainn ’ná lasta luinge de bhruinnealaibh cianacha a’ criongán i nglórthaí coimhightheacha

Téacs caighdeánach
b’fhearr liom Eimhear ag caoineadh Chú Chulainn ná lasta loinge de bhruinnealla cianacha ag criongán i nglórtha coimhthíocha

Béarla
I would prefer Éimhear keening Cú Chulainn than a boatload of melancholy maidens whimpering in foreign tongues

Téamaí
Béaloideas agus seanchas, An t-osnádúr, Ceol agus filíocht, Farraige, Iompar agus caidrimh, Obair agus ceardaíocht, Mothúcháin, Seoltóireacht agus bádóireacht, Taisteal agus imirce, Tíreolaíocht – tírdhreach – áit

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Rann na Feirste

Leathanach 204

Buntéacs
trasna na Maoile

Téacs caighdeánach
trasna na Maoile

Béarla
across the Moyle Straits between Antrim and Scotland

Téamaí
Taisteal agus imirce, Cúinsí sóisialta, Tíreolaíocht - tírdhreach - áit, Farraige, Obair agus ceardaíocht, Seoltóireacht agus bádóireacht

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 204

Buntéacs
nach mairg gan gloiní againn

Téacs caighdeánach
nach mairg gan gloiní againn

Béarla
isn’t it a pity we've no binoculars

Téamaí
Obair agus ceardaíocht, Taisteal agus imirce

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Ó Neamh go h-Árainn

Leathanach 205

Buntéacs
go raibh im ar uachtar agus mil ar luachair i Meiriceá

Téacs caighdeánach
go raibh im ar uachtar agus mil ar luachair i Meiriceá

Béarla
America was the land of milk and honey

Téamaí
Taisteal agus imirce, Cúinsí sóisialta, Airgead - maoin - gnó, Tíreolaíocht - tírdhreach - áit, Obair agus ceardaíocht

Gnéithe teanga
Samhail

Ó Neamh go h-Árainn

Leathanach 206

Buntéacs
nár bheo dó a bheo i Meirceá

Téacs caighdeánach
nár bheo dó a bheo i Meiriceá

Béarla
his life wasn’t worth living in America

Téamaí
Taisteal agus imirce, Tréithe daonna, Mothúcháin

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 215

Buntéacs
a’ tógáil siubhail

Téacs caighdeánach
ag tógáil siúil

Béarla
gathering speed

Téamaí
Taisteal agus imirce, Seoltóireacht agus bádóireacht

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Le Clapsholus

Leathanach 219

Buntéacs
chuirfeadh sé curach ar tuinn

Téacs caighdeánach
chuirfeadh sé curach ar toinn

Béarla
he would launch a currach

Téamaí
Taisteal agus imirce, Farraige, Seoltóireacht agus bádóireacht

Gnéithe teanga
Nath

Ó Neamh go h-Árainn

Leathanach 222

Buntéacs
ag teacht isteach ar an tanálacht

Téacs caighdeánach
ag teacht isteach ar an tanalacht

Béarla
coming into the shallows

Téamaí
Taisteal agus imirce, Tíreolaíocht - tírdhreach - áit, Farraige, Seoltóireacht agus bádóireacht

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 222

Buntéacs
… gur minic a gheibh cos ar shiubhal rud nach bhfaghann cos ‘na cómhnuidhe

Téacs caighdeánach
… gur minic a gheibh cos ar shiúl rud nach bhfaigheann cos ina cónaí

Béarla
… that those who travel often discover more than those who don’t

Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Iompar agus caidrimh, Taisteal agus imirce

Gnéithe teanga
Seanfhocal

Tarngaireacht Mhiseóige

Leathanach 224

Buntéacs
a’ t-astar seo a chur go h-ath-lá

Téacs caighdeánach
an t-aistear seo a chur go hathlá

Béarla
to put this journey off to another day

Téamaí
Taisteal agus imirce

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 224

Buntéacs
ag imtheacht i mbéal do chinn

Téacs caighdeánach
ag imeacht i mbéal do chinn

Béarla
taking to the road not knowing where one might end up

Téamaí
Iompar agus caidrimh, Taisteal agus imirce

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 236

Buntéacs
acfainneach i bhfairrge

Téacs caighdeánach
acmhainneach i bhfarraige

Béarla
seaworthy (bád)

Téamaí
Farraige, Obair agus ceardaíocht, Seoltóireacht agus bádóireacht, Taisteal agus imirce

Gnéithe teanga
Samhail, Meafar

An Seanteach

Leathanach 250

Buntéacs
bhí la na h-imirce a’ druidim leo

Téacs caighdeánach
bhí la na himirce ag druidim leo

Béarla
the day for emigration was getting closer

Téamaí
Taisteal agus imirce, Aimsir agus am

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 257

Buntéacs
is glas iad na cnuic i bhfad uainn

Téacs caighdeánach
is glas iad na cnoic i bhfad uainn

Béarla
far away hills are green

Téamaí
Taisteal agus imirce, Tíreolaíocht – tírdhreach – áit

Gnéithe teanga
Seanfhocal

Ó Mhuir Go Sliabh

Leathanach 258

Buntéacs
Cá bhfuil bhur dtriall anois?

Téacs caighdeánach
Cá bhfuil bhur dtriall anois?

Béarla
Where are you off to now?

Téamaí
Taisteal agus imirce, Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Le Clapsholus

Leathanach 263

Buntéacs
ní fhuil sí annseo acht ar a coischéim

Téacs caighdeánach
níl sí anseo ach ar a coiscéim

Béarla
she’s just passing through

Téamaí
Taisteal agus imirce

Gnéithe teanga
Meafar, Nath

Leathanach 266

Buntéacs
thóg sé é féin le náibhidheacht

Téacs caighdeánach
thóg sé é féin le náibhíocht

Béarla
spent his time, devoted himself to navvying

Téamaí
Obair agus ceardaíocht, Airgead – maoin – gnó, Taisteal agus imirce

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 270

Buntéacs
na fágálaigh d’fhan sa bhaile

Téacs caighdeánach
na fágálaigh a d’fhan sa bhaile

Béarla
the laggards who stayed at home

Téamaí
Tréithe daonna, Airgead – maoin – gnó, Cúinsí sóisialta, Obair agus ceardaíocht, Taisteal agus imirce

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 273

Buntéacs
bhí mórán fear ar a’ bhealach mhór

Téacs caighdeánach
bhí mórán fear ar an bhealach mhór

Béarla
many men were unemployed

Téamaí
Airgead – maoin – gnó, Cúinsí sóisialta, Obair agus ceardaíocht, Taisteal agus imirce

Gnéithe teanga
Samhail, Meafar

Leathanach 278

Buntéacs
sin mar chuir Róise an dlaoidheog mhullaigh ar a cuid Béarla i nGlasgó

Téacs caighdeánach
sin mar a chuir Róise an dlaóg mhullaigh ar a cuid Béarla i nGlaschú

Béarla
that’s how Róise polished up her English in Glasgow

Téamaí
Cúinsí pearsanta, Cúinsí sóisialta, Iompar agus caidrimh, Obair agus ceardaíocht, Oideachas, Taisteal agus imirce

Gnéithe teanga
Samhail, Meafar, Nath

Leathanach 293

Buntéacs
bhí oibriughadh a’ teacht ar na pasantóirí

Téacs caighdeánach
bhí oibriú ag teacht ar na paisinéirí

Béarla
The passengers were getting restless

Téamaí
Taisteal agus imirce, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 295

Buntéacs
castar na daoine ar a chéile is nach gcastar na cnuic ná na sléibhte.

Téacs caighdeánach
castar na daoine ar a chéile ach ní chastar na cnoic ná na sléibhte

Béarla
it’s a small world, if one moves around

Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Taisteal agus imirce

Gnéithe teanga
Seanfhocal

Leathanach 315

Buntéacs
is glas na cnuic i bhfad uainn

Téacs caighdeánach
is glas na cnoic i bhfad uainn

Béarla
far away hills are green

Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Taisteal agus imirce, Mothúcháin

Gnéithe teanga
Seanfhocal

Leathanach 319

Buntéacs
turas i n-asgaidh

Téacs caighdeánach
turas in aisce

Béarla
a wasted journey

Téamaí
Taisteal agus imirce, Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Nath

Ó Mhuir Go Sliabh

Leathanach 339

Buntéacs
Séimidh an chéad duine de’n bheirt a thoisigh dh’éirghe clóidhte le Meiriceá

Téacs caighdeánach
Séimí an chéad duine den bheirt a thosaigh a a éirí clóite le Meiriceá

Béarla
Séimí was the first to get used to America

Téamaí
Taisteal agus imirce, Iompar agus caidrimh, Cúinsí sóisialta, Mothúcháin

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Tarngaireacht Mhiseóige

Leathanach 348

Buntéacs
bád maith acmhainneach

Téacs caighdeánach
bád maith acmhainneach

Béarla
a good seaworthy boat

Téamaí
Taisteal agus imirce, Farraige, Obair agus ceardaíocht

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 388

Buntéacs
ba de iaruaibh Éireannach í

Téacs caighdeánach
ba d’iaróibh Éireannach í

Béarla
she was of Irish descent

Téamaí
Aois, Taisteal agus imirce, Teaghlach – muintir – pobal, Cúinsí sóisialta

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Na Leabhair

Na Leabhair