Leathanach #VALUE!
Buntéacs
geasa a choilleadh
Téacs caighdeánach
geasa a choilleadh
Béarla
to violate taboos
Téamaí
An t-osnádúr
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach XXX
Buntéacs
bíonn cead iomartais ar dhuine eadar dáil is pósadh
Téacs caighdeánach
bíonn cead iomartais ar dhuine idir dáil is pósadh
Béarla
one is open to supernatural interference when engaged to be married
Téamaí
An t-osnádúr, Grá – cleamhnas – rómánsaíocht
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 1
Buntéacs
an cróchnáid
Téacs caighdeánach
an chróchnaid
Béarla
phantom cortege seen in vision
Téamaí
An t-osnádúr, Béaloideas agus seanchas
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 11
Buntéacs
b’fhéidir gur fíor a’ rud adeireadh na sean-daoine, go mbíonn cead iomartais ar dhuine ar uairibh
Téacs caighdeánach
b’fhéidir gur fíor an rud a deireadh na seandaoine, go mbíonn cead iomartais ar dhuine ar uairibh
Béarla
maybe what the old folks said was right, at certain times one is open to supernatural interference
Téamaí
An t-osnádúr
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 11
Buntéacs
geasa
Téacs caighdeánach
geasa
Béarla
taboo, spells
Téamaí
An t-osnádúr, Beannachtaí agus mallachtaí
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 12
Buntéacs
… gan é féin a fhágáil i n-a muinighin
Téacs caighdeánach
… gan é féin a fhágáil ina muinín
Béarla
(not) to trust it (the sea, by breaking the taboo)
Téamaí
An t-osnádúr, Farraige
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 18
Buntéacs
chonnaic sé cróchnáidí
Téacs caighdeánach
chonaic sé crócharnaidí
Béarla
he saw phantom corteges (in vision)
Téamaí
An t-osnádúr, Bás – beatha – sláinte, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 18
Buntéacs
théid siad i riocht daondha ar uairibh
Téacs caighdeánach
téánn siad i riocht daonna ar uairibh
Béarla
they sometimes take the form of humans
Téamaí
An t-osnádúr
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 25
Buntéacs
an bhruidhean áluinn
Téacs caighdeánach
an bhruíon álainn
Béarla
the beautiful fairy dwelling
Téamaí
An t-osnádúr, Béaloideas agus seanchas
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 25
Buntéacs
sluagh sídhe
Téacs caighdeánach
slua sí
Béarla
a fairy host
Téamaí
An t-osnádúr, Béaloideas agus seanchas
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 29
Buntéacs
taispeánadh
Téacs caighdeánach
taispeánadh
Béarla
revelation, warning
Téamaí
An t-osnádúr, Beannachtaí agus mallachtaí, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 30
Buntéacs
deir na sean-daoine go mbíonn cead iomartais ar dhuine eadar dáil is pósadh
Téacs caighdeánach
deir na seandaoine go mbíonn cead iomartais ar dhuine idir dáil is pósadh
Béarla
the old folks say that one who is engaged to be married is open to supernatural influences
Téamaí
An t-osnádúr, Béaloideas agus seanchas, Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 33
Buntéacs
tugadh as é
Téacs caighdeánach
tugadh as é
Béarla
it was spirited away (by supernatural forces)
Téamaí
An t-osnádúr, Béaloideas agus seanchas
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 37
Buntéacs
lá breithe Dé
Téacs caighdeánach
lá breithe Dé
Béarla
Day of Judgement
Téamaí
An t-osnádúr, Béaloideas agus seanchas, Reiligiún agus creideamh
Leathanach 41
Buntéacs
geasa nach bhfuilgeonadh aon laoch
Téacs caighdeánach
geasa nach bhfulaingeodh aon laoch
Béarla
spells that no warrior could endure
Téamaí
An t-osnádúr, Míleata, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 50
Buntéacs
faoi gheasaibh
Téacs caighdeánach
faoi gheasa
Béarla
spellbound
Téamaí
An t-osnádúr, Béaloideas agus seanchas, Beannachtaí agus mallachtaí
Leathanach 50
Buntéacs
an rud sgríobhas a’ púca léighidh sé féin é
Téacs caighdeánach
an rud a scríobhas an púca léann sé féin é
Béarla
you know what you mean yourself , even if your writing (etc) is unintelligible to others, let the author interpret his own words
Téamaí
An t-osnádúr, Ceol agus filíocht, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 51
Buntéacs
dhá ár-choin
Téacs caighdeánach
dhá árchú
Béarla
two warrior hounds
Téamaí
An t-osnádúr, Béaloideas agus seanchas
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 54
Buntéacs
fuigheall sean-mhallacht
Téacs caighdeánach
fuíoll seanmhallachta
Béarla
remains of an old curse
Téamaí
An t-osnádúr, Béaloideas agus seanchas, Beannachtaí agus mallachtaí
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 55
Buntéacs
tá sé canta má thiteann duine ina chodladh go bhfuil cead ag an diabhal a theacht agus é a thabhairt ar shiúl
Téacs caighdeánach
tá sé canta má thiteann duine ina chodladh go bhfuil cead ag an diabhal a theacht agus é a thabhairt ar shiúl
Béarla
it's said that if a person falls asleep the devil is allowed to come and carry him off
Téamaí
An t-osnádúr, Béaloideas agus seanchas, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 57
Buntéacs
bhí Fianaidheacht ina rabháin aca
Téacs caighdeánach
bhí Fiannaíocht ina rabháin acu
Béarla
they produced long prolonged bursts/recitations of Fianna stories/poetry
Téamaí
An t-osnádúr, Ceol agus filíocht, Stair
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 59
Buntéacs
is deise cabhair Dé ‘ná an doras
Téacs caighdeánach
is deise cabhair Dé ná an doras
Béarla
God’s help is always at hand
Téamaí
An t-osnádúr, Béaloideas agus seanchas, Cúinsí sóisialta, Gaois - comhairle - eolas, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 64
Buntéacs
cróchnáid
Téacs caighdeánach
crócharnaid
Béarla
phantom cortege seen in vision
Téamaí
An t-osnádúr, Béaloideas agus seanchas, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Focal aonair, Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 72
Buntéacs
tháinig an tuar fá’n tarngaireacht
Téacs caighdeánach
tháinig an tuar fán tairngreacht
Béarla
the prophecy was fulfilled
Téamaí
An t-osnádúr, Béaloideas agus seanchas, Gaois - comhairle - eolas, Iompar agus caidrimh, Stair
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 76
Buntéacs
comh h-aosta leis an Ghlas- ghaimhleann
Téacs caighdeánach
chomh haosta leis an Ghlas Ghaibhleann
Béarla
as old as Balor’s cow (miotaseolaíocht)
Téamaí
An t-osnádúr, Aois, Béaloideas agus seanchas, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Samhail
Leathanach 85
Buntéacs
cuirfidh mé fá gheasaibh thú
Téacs caighdeánach
cuirfidh mé faoi gheasa thú
Béarla
I will cast a spell on you
Téamaí
An t-osnádúr, Béaloideas agus seanchas, Beannachtaí agus mallachtaí
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 85
Buntéacs
i n-a seasamh ar bhábhúin na bruidhne
Téacs caighdeánach
ina seasamh ar bhábhún na bruíne
Béarla
standing on the bawn of the royal residence
Téamaí
An t-osnádúr, Béaloideas agus seanchas
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 91
Buntéacs
cróchnáid
Téacs caighdeánach
crócharnáid
Béarla
a phantom cortege seen in vision
Téamaí
An t-osnádúr, Béaloideas agus seanchas
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 94
Buntéacs
liaspáin
Téacs caighdeánach
léaspáin
Béarla
an optical illusion
Téamaí
An t-osnádúr
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 112
Buntéacs
nach minic ariamh a chualamar, ná bain de gheis agus ní bhainfidh geis díot
Téacs caighdeánach
ná bain de gheis agus ní bhainfidh geis duit
Béarla
don’t meddle with the supernatural, and it won’t meddle with you
Téamaí
An t-osnádúr
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 113
Buntéacs
a bheith i muinighin beannacht
Téacs caighdeánach
a bheith i muinín beannachta
Béarla
to have faith in, relying on a blessing
Téamaí
An t-osnádúr, Beannachtaí agus mallachtaí, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 134
Buntéacs
buaidh na fáidheadóireachta
Téacs caighdeánach
bua na fáidheadóireachta
Béarla
gift of prophecy
Téamaí
An t-osnádúr, Reiligiún agus creideamh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 134
Buntéacs
#VALUE!
Téacs caighdeánach
tíolacadh na tairngreachta
Béarla
gift of prophecy
Téamaí
An t-osnádúr, Reiligiún agus creideamh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 135
Buntéacs
bíonn uaigneas orm i ndiaidh na hoidhche
Téacs caighdeánach
bíonn uaigneas orm i ndiaidh na hoíche
Béarla
I suffer from fear of the dark after nightfall, I fear being alone after nightfall
Téamaí
An t-osnádúr, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 142
Buntéacs
taisbeánadh
Téacs caighdeánach
taispeánadh
Béarla
revelation(supernatural) manifestation, apparition
Téamaí
An t-osnádúr
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 142
Buntéacs
taisbeánadh
Téacs caighdeánach
taispeánadh
Béarla
revelation, (supernatural) manifestation
Téamaí
An t-osnádúr, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 142
Buntéacs
má chuireann tú foirteagal ar a’ diabhal
Téacs caighdeánach
má chuireann tú foirteagal ar an diabhal
Béarla
if you command , address the devil
Téamaí
An t-osnádúr, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 143
Buntéacs
cé nach duine uaigneach mé
Téacs caighdeánach
cé nach duine uaigneach mé
Béarla
even though I’m not afraid of ghosts
Téamaí
An t-osnádúr, Béaloideas agus seanchas, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 148
Buntéacs
agus a sháith uaignis air
Téacs caighdeánach
agus a sháith uaignis air
Béarla
and he very scared (of the dark), spooked
Téamaí
An t-osnádúr, Mothúcháin, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 152
Buntéacs
bealach uaigneach
Téacs caighdeánach
bealach uaigneach
Béarla
a solitary, lonely, eerie, lonesome road
Téamaí
An t-osnádúr, Tíreolaíocht – tírdhreach – áit
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 152
Buntéacs
an bealach is uaignighe istuigh igConndae Dhún na nGall
Téacs caighdeánach
an bealach is uaigní istigh i gContae Dhún na nGall
Béarla
the most solitary, lonely road in Co. Donegal
Téamaí
An t-osnádúr, Tíreolaíocht – tírdhreach – áit
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 153
Buntéacs
taiseannaí
Téacs caighdeánach
taispeántaí
Béarla
apparitions, revelations, (supernatural) manifestations
Téamaí
An t-osnádúr
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 154
Buntéacs
cróchnáidí
Téacs caighdeánach
crócharnaidí
Béarla
phantom corteges seen in vision
Téamaí
An t-osnádúr
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 156
Buntéacs
ainbheathadhach
Téacs caighdeánach
ainbheithíoch
Béarla
a monster
Téamaí
An t-osnádúr, Béaloideas agus seanchas
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 156
Buntéacs
an rabh na súile ‘na n-ealadha mhagaidh ag na céadfaidhe eile
Téacs caighdeánach
an raibh na súile ina n-eala mhagaidh ag na céadfaí eile
Béarla
were the eyes playing tricks on (mocking) the other senses
Téamaí
An t-osnádúr, Bás – beatha – sláinte, Corp - baill agus cuma fhisiciúil
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 158
Buntéacs
bíonn cead imeartais ar dhuine ar uairibh
Téacs caighdeánach
bíonn cead imeartas ar dhuine ar uairibh
Béarla
at certain times one is open to supernatural experience
Téamaí
An t-osnádúr
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 159
Buntéacs
ná bain de gheis agus ní bhainfidh geis duit
Téacs caighdeánach
ná bain do gheis agus ní bhainfidh geis duit
Béarla
do not interfere with the supernatural and it will not interfere with you
Téamaí
An t-osnádúr
Gnéithe teanga
Seanfhocal, Sofhriotal
Leathanach 182
Buntéacs
liaspáin a tháinig ar a shúile
Téacs caighdeánach
léaspáin a tháinig ar a súile
Béarla
they saw an optical illusion, they were seeing things
Téamaí
An t-osnádúr, Bás – beatha – sláinte, Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 187
Buntéacs
ag éirighe diamhrach atá do sgéal
Téacs caighdeánach
ag éirí diamhair atá do scéal
Béarla
your story’s becoming mysterious
Téamaí
An t-osnádúr, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 190
Buntéacs
draoidheacht is pisreogaí
Téacs caighdeánach
draíocht is piseoga
Béarla
magic and superstitions
Téamaí
An t-osnádúr, Béaloideas agus seanchas
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 202
Buntéacs
b’fhearr liom Éimhear a’ caoineadh Chú Chulainn ’ná lasta luinge de bhruinnealaibh cianacha a’ criongán i nglórthaí coimhightheacha
Téacs caighdeánach
b’fhearr liom Eimhear ag caoineadh Chú Chulainn ná lasta loinge de bhruinnealla cianacha ag criongán i nglórtha coimhthíocha
Béarla
I would prefer Éimhear keening Cú Chulainn than a boatload of melancholy maidens whimpering in foreign tongues
Téamaí
An t-osnádúr, Béaloideas agus seanchas, Ceol agus filíocht, Farraige, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Obair agus ceardaíocht, Seoltóireacht agus bádóireacht, Taisteal agus imirce, Tíreolaíocht – tírdhreach – áit
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 225
Buntéacs
fágálach
Téacs caighdeánach
fágálach
Béarla
a backward, unprogressive person, weakling; changeling
Téamaí
An t-osnádúr, Béaloideas agus seanchas, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 271
Buntéacs
fuigheall sean-mhallachta
Téacs caighdeánach
fuíoll seanmhallachta
Béarla
remnants of an old curse
Téamaí
An t-osnádúr, Beannachtaí agus mallachtaí, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Nath, Sofhriotal
Leathanach 283
Buntéacs
buaidh fáidheadóireachta
Téacs caighdeánach
bua fáidheadóireachta
Béarla
gift of prophecy
Téamaí
An t-osnádúr, Béaloideas agus seanchas, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
