Leathanach XXX?
Buntéacs
saol céasta
Téacs caighdeánach
saol céasta
Béarla
a miserable life
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach #VALUE!
Buntéacs
Dá leontaidhe féin
Téacs caighdeánach
dá leointe féin
Béarla
of his own accord, his own volition
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach XXX?
Buntéacs
níor cuireadh gron ar bith ansin
Téacs caighdeánach
níor cuireadh cron ar bith ansin
Béarla
nothing (bad) was noticed there
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach XXX?
Buntéacs
lucht a’ mhí-ghrinn
Téacs caighdeánach
lucht an mhíghrinn
Béarla
mischief makers
Téamaí
Tréithe daonna, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach XXX?
Buntéacs
nach mór a’ croidhe dóbhtha!
Téacs caighdeánach
nach mór an croí dóibh!
Béarla
how dare they!
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Sofhriotal, Nath
Leathanach XXX
Buntéacs
is lúgha ná frigh máthair chointinne
Téacs caighdeánach
is lú ná fríd máthair chointinne
Béarla
it doesn’t take much to start a quarrel
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Seanfhocal, Sofhriotal
Leathanach XXX
Buntéacs
is lúgha ná sin is miste liom
Téacs caighdeánach
is lú ná sin is miste liom
Béarla
I couldn’t care less
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach #VALUE!
Buntéacs
An bród! an peaca lenár thit na haingil. Tús gach oilc agus máthair gach bruíne
Téacs caighdeánach
an Bród! an peaca lenár thit na haingil. Tús gach oilc agus máthair gach bruíne
Béarla
Pride! The downfall of the angels. The root of all evil and prime cause of all war.....
Téamaí
Reiligiún agus creideamh, Mothúcháin, Míleata
Gnéithe teanga
Seanfhocal, Meafar
Leathanach XXX
Buntéacs
thug mé an ghoineóg sin duit agus í tuillte agat
Téacs caighdeánach
thug mé an ghoineog sin duit agus í tuillte agat
Béarla
I gave you that dig, and you deserved it
Téamaí
Mothúcháin, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach XXX
Buntéacs
sgiordann éan as gach ealt
Téacs caighdeánach
sciurdann éan as gach ealta
Béarla
there is always an odd-man-out there are exceptions to every rule, a black sheep in every family
Téamaí
Ainmhithe agus plandaí, Tréithe daonna, Mothúcháin, Iompar agus caidrimh, Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Seanfhocal, Nath
Leathanach XXX
Buntéacs
truaillidhe fá n-a mholadh
Téacs caighdeánach
truaillí fána mholadh
Béarla
half-hearted in his praise
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Leathanach XXX
Buntéacs
bean a sheol a stuaim chun seachráin
Téacs caighdeánach
bean a sheol a stuaim chun seachráin
Béarla
a woman who drove him to distraction
Leathanach #VALUE!
Buntéacs
is chuir a’cigire ’sna céad-deagaibh
Téacs caighdeánach
… agus a chuir an cigire sna céadéaga
Béarla
… and drove the inspector crazy
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 1
Buntéacs
níor bh’iongantaighe leis an sneachta dearg ‘ná an ...
Téacs caighdeánach
níorbh iontaí leis an sneachta dearg ná an ...
Béarla
nothing could have surprised him more than ...
Téamaí
Mothúcháin
Leathanach 1
Buntéacs
fuar-bhruithte
Téacs caighdeánach
fuarbhruite
Béarla
luke-warm, indifferent
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Focal aonair, Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 1
Buntéacs
ciolar chiot a dheánamh de dhuine
Téacs caighdeánach
ciolar chiot a dhéanamh de dhuine
Béarla
To make mincemeat of sb
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 1
Buntéacs
lán a léineadh (a thabhairt do dhuine)
Téacs caighdeánach
lán a léine (a thabhairt do dhuine)
Béarla
to be quite a handful for sb
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Leathanach 2
Buntéacs
suaithnidheacht
Téacs caighdeánach
suaithníocht
Béarla
remarkableness, extraordinariness, oddness
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 2
Buntéacs
a mhaistín cháidhigh na mbréag
Téacs caighdeánach
a mhaistín cháidhigh na mbréag
Béarla
you filthy lying brat
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 2
Buntéacs
draothadh beag tirim drochmheasamhail
Téacs caighdeánach
draothadh beag tirim drochmheasúil
Béarla
dry disrespectful smile
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 2
Buntéacs
ní fhéadfainn a bheith fuar ionnaibh
Téacs caighdeánach
ní fhéadfainn a bheith fuar ionaibh
Béarla
I could not but show affection for you
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Cúinsí sóisialta, Teach agus baile, Teaghlach - muintir - pobal, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 2
Buntéacs
‘thárla i n-áit na garuidheachta thú
Téacs caighdeánach
ó tharla in áit na garaíochta thú
Béarla
since you are well positioned to do a favour
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 2
Buntéacs
má bhí crith-eagla ariamh ortha, bhí sí ar fóghnamh lá amháin ins an bhliadhain 1954
Téacs caighdeánach
má bhí critheagla ariamh orthu, bhí sí ar fónamh lá amháin sa bhliain 1954
Béarla
if they were ever previously terrified they were thoroughly so one day in 1954
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 3
Buntéacs
ag déanamh gáire nach raibh a fhonn uirthí
Téacs caighdeánach
ag déanamh gáire nach raibh a fhonn uirthi
Béarla
making a false laugh
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 3
Buntéacs
ar fóghnamh
Téacs caighdeánach
ar fónamh
Béarla
thoroughly, excellently
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 4
Buntéacs
altuigheadh sé iad
Téacs caighdeánach
altaíodh sé iad
Béarla
let him appreciate them
Téamaí
Cúinsí sóisialta, Airgead - maoin - gnó, Mothúcháin, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 4
Buntéacs
nach mór a’ croidhe gheobhadh seisean ....
Téacs caighdeánach
nach mór an croí a gheobhadh seisean ...
Béarla
how dare he ...
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 4
Buntéacs
lasadh ‘bhaint as
Téacs caighdeánach
lasadh a bhaint as
Béarla
to embarrass him
Téamaí
Mothúcháin
Leathanach 4
Buntéacs
tá sé ar chéill na bpáistí
Téacs caighdeánach
tá sé ar chiall na bpáistí
Béarla
he has no more sense than a child
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Bás - beatha - sláinte, Mothúcháin
Leathanach 5
Buntéacs
ar thús cadhanaidheachta
Téacs caighdeánach
ar thús cadhnaíochta
Béarla
to the fore, to act as ring-leader
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 5
Buntéacs
leath-cheal a dhéanamh ar dhuine
Téacs caighdeánach
leithcheal a dhéanamh ar dhuine
Béarla
to exclude s.o., to treat s.o unfailrly
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Cúinsí sóisialta, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 5
Buntéacs
tá sé creidte go diongbhálta aige
Téacs caighdeánach
tá sé creidte go diongbháilte aige
Béarla
he earnestly believes it
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 6
Buntéacs
bris-ghlórthach aigeantach
Téacs caighdeánach
brioscghlórach aigeanta
Béarla
chatty, cheerful
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 6
Buntéacs
bhí sé ‘n-aon chorr i measg na scoláirí
Téacs caighdeánach
bhí sé ina éan chorr i measc na scoláirí
Béarla
he was the odd one out among the students
Téamaí
Oideachas, Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Leathanach 6
Buntéacs
níor nídh leo é agus níor nídh leis iad
Téacs caighdeánach
níor ní leo é agus níor ní leis iad
Béarla
they didn’t like him and he didn’t like them
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Leathanach 6
Buntéacs
ní de mo dheoin thug me cúl dó
Téacs caighdeánach
ní de mo dheoin a thug mé cúl dó
Béarla
I didn’t willingly turn my back on him
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 6
Buntéacs
bheadh mo chroidhe i riocht briseadh le cumhaidh
Téacs caighdeánach
bheadh mo chroí i riocht briseadh le cumha
Béarla
my heart would be about to break with nostalgia (sense of loss, homesickness)
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Teach agus baile, Teaghlach - muintir - pobal, Tíreolaíocht - tírdhreach - áit, Baill choirp, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 6
Buntéacs
cómhartha beag cúmhaidheamhail
Téacs caighdeánach
comhartha beag cumhach
Béarla
a sad, nostalgic little sign
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 6
Buntéacs
tháinig crathán iontais orm
Téacs caighdeánach
tháinig crothán iontais orm
Béarla
I was slightly surprised
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 7
Buntéacs
fighte fuaighte i n-a gcómhrádh
Téacs caighdeánach
fite fuaite ina gcomhrá
Béarla
interwoven in their conversation
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 7
Buntéacs
gan an dara suidhe sa bhuailidh
Téacs caighdeánach
gan an dara suí sa bhuaile
Béarla
with no other choice
Téamaí
Talmhaíocht, Mothúcháin, Obair agus ceardaíocht
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 7
Buntéacs
char dhadadh beagán!
Téacs caighdeánach
char dhada beagán!
Béarla
you don’t want much! (sarcasm)
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 7
Buntéacs
aislingí meallacha
Téacs caighdeánach
aislingí meallacha
Béarla
enticing dreams
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 7
Buntéacs
a’ tnúth d’inntleachta leat
Téacs caighdeánach
ag tnúth d’intleachta leat
Béarla
envious of your intelligence
Téamaí
Oideachas, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 7
Buntéacs
anbhfann
Téacs caighdeánach
anbhann
Béarla
weak, feeble
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 7
Buntéacs
taom thobann éadóchais
Téacs caighdeánach
taom tobann éadóchais
Béarla
a sudden fit of despondency
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 7
Buntéacs
ag obair i n-éadan na cinneamhainte
Téacs caighdeánach
ag obair in éadan na cinniúna
Béarla
working against fate/destiny
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 7
Buntéacs
an rud atá i ndán do shíol Éabha
Téacs caighdeánach
an rud atá i ndán do shíol Éabha
Béarla
what is fated for human kind
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Reiligiún agus creideamh, Mothúcháin
Leathanach 7
Buntéacs
mar deireadh na sean-daoine nach dtig le aonduine an dá shaoghal a thabhairt leis
Téacs caighdeánach
mar a deireadh na seandaoine, nach dtig le haon duine an dá shaol a thabhairt leis
Béarla
as the old folk used to say, you can’t have the best of both worlds
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 7
Buntéacs
cé gurbh éadóigh
Téacs caighdeánach
cé gurbh éadóigh
Béarla
although it would be unlikely, improbable
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 7
Buntéacs
lingfeadh an t-anam asam
Téacs caighdeánach
lingfeadh an t-anam asam
Béarla
my heart would leap out of me
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Leathanach 7
Buntéacs
musach
Téacs caighdeánach
mosach
Béarla
shaggy, rough, bristly
Téamaí
Éadaí, Mothúcháin, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 7
Buntéacs
i n-adharca a chéile
Téacs caighdeánach
in adharca a chéile
Béarla
at loggerheads (with one and other)
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Leathanach 7
Buntéacs
ar rothaí an domhain
Téacs caighdeánach
ar rothaí an domhain
Béarla
on top of the world
Téamaí
Mothúcháin, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 7
Buntéacs
shaoil sé an dubh-rud do’n léigheann
Téacs caighdeánach
shíl sé an dúrud den léann
Béarla
he thought the world of education
Téamaí
Oideachas, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 8
Buntéacs
ba é báire na fola é
Téacs caighdeánach
ba é báire na fola é
Béarla
it was a crisis, the “crunch”
Téamaí
Mothúcháin
Leathanach 8
Buntéacs
le fios nó le h-amhras
Téacs caighdeánach
le fios nó le hamhras
Béarla
just in case
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 8
Buntéacs
ní h-é lá na gaoithe lá na scolb
Téacs caighdeánach
ní hé lá na gaoithe lá na scolb
Béarla
now is not the time to prevaricate
Téamaí
Aimsir agus am, Farraige, Mothúcháin, Obair agus ceardaíocht
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 8
Buntéacs
ciall cheannuighthe
Téacs caighdeánach
ciall cheannaithe
Béarla
hard won experience
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 8
Buntéacs
a dhath a dhéanamh a thabhóchadh cliú dó
Téacs caighdeánach
a dhath a dhéanamh a thabhódh clú dó
Béarla
to do anything that would earn him a reputation
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Cúinsí sóisialta, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 8/9
Buntéacs
bíodh do chomhairle féin agat
Téacs caighdeánach
bíodh do chomhairle féin agat
Béarla
have it your own way
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 8
Buntéacs
go dtí go bhfuil dath na ndaol air leis an fhuacht
Téacs caighdeánach
go dtí go bhfuil dath na ndaol air leis an fhuacht
Béarla
until till he’s blue in the face from cold
Téamaí
Aimsir agus am, Bás – beatha – sláinte, Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Meafar
Leathanach 8
Buntéacs
i n-aghaidh dola
Téacs caighdeánach
in aghaidh dula
Béarla
unnatural, against the grain
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Cúinsí sóisialta, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 8
Buntéacs
bhí Meiriceá á mealladh ‘un siubhail
Téacs caighdeánach
bhí Meiriceá á mealladh chun siúil
Béarla
she was being allured by America
Téamaí
Taisteal agus imirce, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 8
Buntéacs
níor lugha orm a’ donas
Téacs caighdeánach
níor lú orm an donas… ná …
Béarla
there was nothing I detested more than …
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 8
Buntéacs
nach bhfuil dúil ar bith san iaróig aige
Téacs caighdeánach
… nach bhfuil dúil ar bith san iaróg aige
Béarla
… that he has no fondness for trouble, quarrels
Téamaí
Mothúcháin, Tréithe daonna, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 9
Buntéacs
súgán droma a dhéanamh díomsa
Téacs caighdeánach
súgán droma a dhéanamh díomsa
Béarla
to make a harness of me, to be henpecked
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Leathanach 9
Buntéacs
bhí a croidhe agus a h-anam istuigh ann
Téacs caighdeánach
bhí a croí agus a hanam istigh ann
Béarla
she was completely devoted to him
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Leathanach 9
Buntéacs
a’ bhail a thug a’ saoghal air
Téacs caighdeánach
an bhail a thug an saol air
Béarla
the way life treated him
Téamaí
Bás – beatha – sláinte, Cúinsí pearsanta, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 9
Buntéacs
a thabhóchadh náire
Téacs caighdeánach
a thabhódh náire
Béarla
which would garner, earn shame
Téamaí
Mothúcháin, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 9
Buntéacs
a’ doicheall roimhe
Téacs caighdeánach
ag doicheall roimhe
Béarla
being unwelcoming, reticent
Téamaí
Mothúcháin, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 9
Buntéacs
ba é ‘fhor is ‘fhoghnamh
Téacs caighdeánach
ba é a fhor is a fhónamh
Béarla
he liked nothing better, he simply loved to
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 9
Buntéacs
tá sé i mbruid cionn is …
Téacs caighdeánach
tá sé i mbroid cionn is …
Béarla
to be impatient
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 10
Buntéacs
bhí rud eile aca thug cúiteamh iomlán dóbhtha in gach áineamh dá raibh ortha, mar bhí bratach
Téacs caighdeánach
bhí rud eile acu a thug cúiteamh iomlán dóibh i ngach ainimh dá raibh orthu, mar a bhí bratach
Béarla
they had sometime else that fully compensated for every blemish that they had, namely a banner
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Cúinsí sóisialta, Mothúcháin, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 10
Buntéacs
’ cur uaignis orainn
Téacs caighdeánach
ag cur uaignis orainn
Béarla
frightening us (with ghost stories)
Téamaí
Béaloideas agus seanchas, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 10
Buntéacs
nuair nach mbíonn breith ar mur n-aithreachas agaibh
Téacs caighdeánach
nuair nach mbíonn breith ar bhur n-aithreachas agaibh
Béarla
when it will be too late for your regret
Téamaí
Mothúcháin, Reiligiún agus creideamh
Leathanach 10
Buntéacs
ba náir léithe mealltaí a cos a nochtughadh os a choinne
Téacs caighdeánach
ba náir léi meallta a cos a nochtadh os a choinne
Béarla
she was ashamed to bare her legs (calfs) before him
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Cúinsí sóisialta, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Baill choirp, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 10
Buntéacs
ní fhuil ádhbhar ar bith éilimh agat
Téacs caighdeánach
níl ábhar ar bith éilimh agat
Béarla
you’ve no cause for complaint
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 10
Buntéacs
bíodh trí splaideog chéille agat
Téacs caighdeánach
bíodh trí splaideog chéille agat
Béarla
have a bit of sense, a titter-of-wit
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 10
Buntéacs
bíonn cead cainnte ag fear chaillte na himeartha
Téacs caighdeánach
bíonn cead cainte ag fear caillte na himeartha
Béarla
the loser of a contest may speak as much as he wishes, whereas the winner has no need to say anything
Téamaí
Caithimh aimsire – cluichí – spóirt, Gaois - comhairle - eolas, Mothúcháin, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 10
Buntéacs
cluain a choinneáil ar na deora
Téacs caighdeánach
cluain a choinneáil ar na deora
Béarla
to hide, hold back the tears
Téamaí
Mothúcháin, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 10
Buntéacs
ní leigfidh an gasúr sin a choidhche a chnámh leis a’ mhadadh
Téacs caighdeánach
ní ligfidh an gasúr sin choíche a chnámh leis an mhadadh
Béarla
that boy will never be imposed on, will give anyone as good as he gets, will strike a hard bargain
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Gaois - comhairle - eolas, Mothúcháin, Tréithe daonna, Ainmhithe agus plandaí
Leathanach 11
Buntéacs
ag tnúth linn atá siad
Téacs caighdeánach
ag tnúth linn atá siad
Béarla
they’re envious of us
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 11
Buntéacs
an dóigh ar sheol sí a chiall ‘un seachráin
Téacs caighdeánach
an dóigh ar sheol sí a chiall chun seachráin
Béarla
how she drove him to distraction
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 11
Buntéacs
an té nach truagh leis do chás ná déan do ghearán leis, adeir an nathán
Téacs caighdeánach
an té nach trua leis do chás ná déan do ghearán leis, a deir an nathán
Béarla
do not look for sympathy where there is none, as the saying goes
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 11
Buntéacs
ise a chuir cor in mo chinneamhaint,
Téacs caighdeánach
ise a chuir cor i mo chinniúint
Béarla
she was the one who changed the course of my life
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 11
Buntéacs
tá urra mhaith le mo chuid cainnte agam,
Téacs caighdeánach
tá urra mhaith le mo chuid cainte agam
Béarla
I have it on good authority
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 11
Buntéacs
ní bhíonn fear náireach éadálach
Téacs caighdeánach
ní bhíonn fear náireach éadálach
Béarla
fortune favours the brave
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Tréithe daonna, Mothúcháin, Obair agus ceardaíocht
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 11
Buntéacs
gheobhainn de chroidhe
Téacs caighdeánach
gheobhainn de chroí (é a dhéanamh)
Béarla
I was fit to; I was sufficiently incensed to (do it)
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Meafar
Leathanach 11
Buntéacs
an t-eagar a bhfuil mé ann
Téacs caighdeánach
an t-eagar a bhfuil mé ann
Béarla
the state I’m in
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 11
Buntéacs
comh mí-shásta le fear nach mbainfeadh is nach gcaillfeadh
Téacs caighdeánach
chomh míshásta le fear nach mbainfeadh is nach gcaillfeadh
Béarla
as dissatisfied as a man who would neither win or lose
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Mothúcháin, Tréithe daonna, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 12
Buntéacs
dath na ndaol orm leis an fhuacht
Téacs caighdeánach
dath na ndaol orm leis an fhuacht
Béarla
blue in the face from cold
Téamaí
Tréithe daonna, Aimsir agus am, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Samhail
Leathanach 12
Buntéacs
cuid mhaoidhte
Téacs caighdeánach
cuid mhaíte
Béarla
cause of pride
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 12
Buntéacs
anacaireach
Téacs caighdeánach
anacrach
Béarla
miserable, awkward, painful
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 12
Buntéacs
ba é a for is a fóghnamh
Téacs caighdeánach
ba é a for is a fónamh
Béarla
it was all she was interested in, she delighted in
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 12
Buntéacs
bhí dreach colgach uirthi
Téacs caighdeánach
bhí dreach colgach uirthi
Béarla
she had a prickly, bristling look
Téamaí
Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 12
Buntéacs
fear a ngoillfidh ‘anás ort
Téacs caighdeánach
fear a ngoillfidh a anás ort
Béarla
a man whose hardships would annoy you
Téamaí
Mothúcháin, Airgead – maoin – gnó
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 13
Buntéacs
ag titim i ndruimdubhach
Téacs caighdeánach
ag titim i ndroim dubhach
Béarla
becoming depressed
Téamaí
Bás - beatha - sláinte, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 13
Buntéacs
dubhairt sí leis é gan fiacail a chur ann
Téacs caighdeánach
dúirt sí leis é gan fiacail a chur ann
Béarla
she told him in no uncertain terms, didn’t mince her words
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Meafar
Leathanach 13
Buntéacs
chaithfeadh sé locadh roimhe
Téacs caighdeánach
chaithfeadh sé loiceadh roimhe
Béarla
he'd have to decline, shirk, baulk at
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 14
Buntéacs
cá bhfuil a’ té bhéadh ’na dhiaidh air
Téacs caighdeánach
cá bhfuil an té a bheadh ina dhiaidh air
Béarla
who would blame him
Téamaí
Mothúcháin
Leathanach 14
Buntéacs
léaródh dóchais
Téacs caighdeánach
léaró dóchais
Béarla
a glimmer, gleam of hope
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 14
Buntéacs
a’ tsúil ghradamach thug sí ar a‘ naoidheanán
Téacs caighdeánach
an tsúil ghradamach a thug sí ar an naíonán
Béarla
the tender, loving look she gave the child
Téamaí
Mothúcháin, Teaghlach – muintir – pobal
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 14
Buntéacs
chuaigh sí ‘un diúnais orm
Téacs caighdeánach
chuaigh sí chun diúnas orm
Béarla
she stubbornly refused to pay any attention to me, to take any notice of me, to obey me
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 14
Buntéacs
gur mhéanra a bheadh cosamhail leis
Téacs caighdeánach
gur mhéanar a bheadh cosúil leis
Béarla
that it would be wonderful to be like him
Téamaí
Mothúcháin, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 15
Buntéacs
bíodh crathán céille agat
Téacs caighdeánach
bíodh crothán céille agat
Béarla
have a bit of sense
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 15
Buntéacs
greim an fhir bháithte
Téacs caighdeánach
greim an fhir bháite
Béarla
a drowning man’s grip
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin
Leathanach 15
Buntéacs
chuir mé gron ann
Téacs caighdeánach
chuir mé cron ann
Béarla
I took (disapproving) notice of it
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 15
Buntéacs
dá lóntaidhe féin
Téacs caighdeánach
dá leointe féin
Béarla
of their own accord / volition
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 16
Buntéacs
ní fiú do shaothar é
Téacs caighdeánach
ní fiú do shaothar é
Béarla
it’s not worth your while
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Cúinsí sóisialta, Airgead - maoin - gnó, Mothúcháin, Obair agus ceardaíocht
Leathanach 16
Buntéacs
a bheith san fhaopach
Téacs caighdeánach
a bheith san fhaopach
Béarla
to be in an awkward predicament, in dire straits
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 16
Buntéacs
ní mó ‘ná gur fiú do shaothar é
Téacs caighdeánach
ní mó ná gur fiú do shaothar é
Béarla
it’s hardly worth the effort
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Airgead - maoin - gnó, Mothúcháin, Obair agus ceardaíocht
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 16
Buntéacs
daoine a bhfuil beinn ar a n-anam aca
Téacs caighdeánach
daoine a bhfuil beann ar a n-anam acu
Béarla
people who care about their spiritual state
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 16
Buntéacs
ar mo sháimhín suilt
Téacs caighdeánach
ar mo sháimhín suilt
Béarla
happy and at ease
Téamaí
Mothúcháin, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 17
Buntéacs
fágaim de fhiachaibh ort-sa é
Téacs caighdeánach
fágaim d’fhiacha ortsa é
Béarla
I’m making you responsible
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 17
Buntéacs
ní buan gach nídh caithtear
Téacs caighdeánach
ní buan gach ní a chaitear
Béarla
nothing lasts forever
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 17
Buntéacs
cuma anbhfann agus dreach brónach air
Téacs caighdeánach
cuma anbhann agus dreach brónach air
Béarla
(he had) a feeble appearance and a sad expression
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 17
Buntéacs
bhí sé mar a chonnaic Dia é
Téacs caighdeánach
bhí sé mar a chonaic Dia é
Béarla
he was in a pitiable state
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Bás - beatha - sláinte, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 17
Buntéacs
nár aifríthidh Dia orm é
Téacs caighdeánach
nár aifrí Dia orm é
Béarla
may God forgive me
Téamaí
Mothúcháin, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 17
Buntéacs
beidh aithreachas uirthí
Téacs caighdeánach
beidh aithreachas uirthi
Béarla
she’ll regret it
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 17
Buntéacs
tá meas as cuimse aici ar a’ bheirt sin
Téacs caighdeánach
tá meas as cuimse aici ar an bheirt sin
Béarla
she has immense respect for those two
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 17
Buntéacs
...bhéarfa seo Úna ’un cineáil
Téacs caighdeánach
bhéarfaidh seo Úna chun cineáil
Béarla
this will show, convince Úna, win her over
Téamaí
Mothúcháin, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 17
Buntéacs
A Pheadair a’ dóchais bhig !
Téacs caighdeánach
a Pheadair an dóchais bhig
Béarla
oh Peter of little faith
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Reiligiún agus creideamh, Mothúcháin, Tréithe daonna, Beannachtaí agus mallachtaí
Gnéithe teanga
Nath, Seanfhocal
Leathanach 17
Buntéacs
breitheamhnas aithrighe
Téacs caighdeánach
breithiúnas aithrí
Béarla
sacramental penance
Téamaí
Reiligiún agus creideamh, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 18
Buntéacs
ní raibh a dhath ar a shon agam ach ...
Téacs caighdeánach
ní raibh a dhath ar a shon agam ach ...
Béarla
all I had to show for it was ...
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Airgead - maoin - gnó, Mothúcháin, Obair agus ceardaíocht
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 18
Buntéacs
char dhadaidh beagán!
Téacs caighdeánach
char dhada beagán!
Béarla
you don’t want much!
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 18
Buntéacs
splannc ar bith chéille
Téacs caighdeánach
splanc ar bith chéille
Béarla
no bit of sense
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin
Leathanach 18
Buntéacs
… ag déanamh … algháis as …
Téacs caighdeánach
… ag déanamh … ollais as …
Béarla
glorying in …, … boasting about …
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 18
Buntéacs
ní tháinig ariamh a’ meadhar mór nach dtiocfadh ‘na dhiaidh a’ dobrón
Téacs caighdeánach
ní tháinig riamh an mheidhir mhór nach dtiocfadh ina diaidh an dobrón
Béarla
all our joys are overcast with sorrow, no joy without alloy
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 18
Buntéacs
ag fáscadh an chroidhe agus an amama as Clanna Gaedheal
Téacs caighdeánach
ag fáscadh an chroí agus an anama as Clanna Gael
Béarla
squeezing the heart and soul out of the Irish
Téamaí
Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 18
Buntéacs
fear nár mhaith liom a ghabháil i n-a dheabhaidh
Téacs caighdeánach
fear nár mhaith liom a ghabháil ina dheabhaidh
Béarla
a man with whom I wouldn’t like to cross swords
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 19
Buntéacs
bhfuil splanc ar bith chéille a’ fanacht ag Éamonn?
Téacs caighdeánach
an bhfuil splanc ar bith chéille ag fanacht ag Éamann?
Béarla
has E. any sense left at all?
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Bás - beatha - sláinte, Mothúcháin
Leathanach 19
Buntéacs
is doiligh fonóid den chineál sin a fhulaingt
Téacs caighdeánach
is doiligh fonóid den chineál sin a fhulaingt
Béarla
it is difficult to suffer that kind of mockery
Téamaí
Cúinsí sóisialta, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 19
Buntéacs
bíodh trí splaideóg chéille agat
Téacs caighdeánach
bíodh trí splaideog chéille agat
Béarla
have a bit of sense
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 19
Buntéacs
náire shaoghalta
Téacs caighdeánach
náire shaolta
Béarla
a public scandal
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Cúinsí sóisialta, Teaghlach - muintir - pobal, Mothúcháin
Leathanach 19
Buntéacs
...(ba é sin) an ola ar a gcroidhe
Téacs caighdeánach
… (ba é sin) an ola ar a gcroí
Béarla
they would derive great pleasure from it
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 19
Buntéacs
cé fuair de chroidhe an teine sin a dheargadh?
Téacs caighdeánach
cé a fuair de chroí an tine sin a dheargadh?
Béarla
who was so audacious as to light that fire?
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Béaloideas agus seanchas, Mothúcháin, Reiligiún agus creideamh, Stair
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 19
Buntéacs
mar bheadh a’ dóchas tógálach
Téacs caighdeánach
mar a bheadh an dóchas tógálach
Béarla
as if hope were infectious
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Meafar
Leathanach 19
Buntéacs
sé sin mur bhfuil cinneamhaint ann a chumas ár gcuid críoch
Téacs caighdeánach
is é sin mura bhfuil cinniúint ann a chumas ár gcuid críoch
Béarla
that is, unless fate had destined us to be neighbours
Téamaí
Cúinsí sóisialta, Teach agus baile, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 19
Buntéacs
bhí a fhios aige caidé an leannán a bhí ar Sheán
Téacs caighdeánach
bhí a fhios aige cad é an leannán a bhí ar Sheán
Béarla
he knew what afflicted Seán
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Bás - beatha - sláinte, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 19
Buntéacs
a naisg a cinneamhaint leat
Téacs caighdeánach
a nasg a cinnúint leat
Béarla
who linked her destiny to yours
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Aois, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 19
Buntéacs
ní thiocfadh leis a ghoradh a dhéanamh
Téacs caighdeánach
ní thiocfadh leis a ghoradh a dhéanamh
Béarla
he couldn’t warm himself
Téamaí
Aimsir agus am, Bás – beatha – sláinte, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 19
Buntéacs
Téacs caighdeánach
bhíothas á chonáil
Béarla
he was freezing
Téamaí
Aimsir agus am, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 19
Buntéacs
goidé an snamh a thug tú do na bhrístí?
Téacs caighdeánach
cad é an snamh a thug tú ar do bhrístí?
Béarla
what dislike have you taken to your trousers?
Téamaí
Éadaí, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 20
Buntéacs
go bhfionna mé do bharamhail
Téacs caighdeánach
go bhfionna mé do bharúil
Béarla
so I can ascertain your opinion
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 20
Buntéacs
tá a gcroidhe amuigh ar a mbéal leis an uaigneas
Téacs caighdeánach
tá a gcroí amuigh ar a mbéal leis an uaigneas
Béarla
the life’s frightened out of them with ghost stories
Leathanach 20
Buntéacs
súil i n-éiric súile agus déad i n-éiric déada
Téacs caighdeánach
súil in éiric súile agus déad in éiric déid
Béarla
an eye for an eye and a tooth for a tooth
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Baill choirp, Bás - beatha - sláinte, Béaloideas agus seanchas, Mothúcháin, Reiligiún agus creideamh, Stair
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 20
Buntéacs
comh maith is tháinig leo
Téacs caighdeánach
chomh maith is a tháinig leo
Béarla
as best they could
Téamaí
Mothúcháin, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 20
Buntéacs
acfuinn grinn
Téacs caighdeánach
acmhainn grinn
Béarla
a capacity for fun, sense of humour
Téamaí
Mothúcháin, Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 20
Buntéacs
m'athair a’ duine ba mheasa liom
Téacs caighdeánach
m'athair an duine ba mheasa liom
Béarla
my father was the person I cherished most, I thought most of, for whom I had the greatest affection
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 20
Buntéacs
go rabh mo ghnoithe déanta
Téacs caighdeánach
go raibh mo ghnóthaí déanta
Béarla
that I was done for
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 20
Buntéacs
cuil a’ diabhail air
Téacs caighdeánach
cuil an diabhail air
Béarla
in a diabolical mood
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Tréithe daonna
Leathanach 21
Buntéacs
ní bhíonn fear náireach éadálach
Téacs caighdeánach
ní bhíonn fear náireach éadálach
Béarla
fortune favours the brave, faint heart never won fair lady
Téamaí
Airgead - maoin - gnó, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Farraige, Mothúcháin, Obair agus ceardaíocht
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 21
Buntéacs
an t-eagar a bhfuil mé ann
Téacs caighdeánach
an t-eagar a bhfuil mé ann
Béarla
the state I'm in
Téamaí
Cúinsí sóisialta, Airgead - maoin - gnó, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 21
Buntéacs
sa chéill is aigeantaighe ag...
Téacs caighdeánach
sa chiall is aigeantaí ag …
Béarla
head over heels in love with..
Leathanach 21
Buntéacs
agus mur’ tréan a’ teangmhail í ní lá go fóill é
Téacs caighdeánach
agus mura tréan an teagmháil í, ní lá go fóill é
Béarla
you never saw such a fierce battle
Téamaí
Míleata, Mothúcháin, Stair
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 21
Buntéacs
déan do rogha adhmad de
Téacs caighdeánach
déan do rogha adhmad de
Béarla
make of it what you will, draw your own conclusion
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Leathanach 21
Buntéacs
a’ rámhailligh
Téacs caighdeánach
ag rámhaille
Béarla
raving, talking deliriously
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch, Focal aonair
Leathanach 21
Buntéacs
gan bhréig, gan amhras
Téacs caighdeánach
gan bhréag, gan amhras
Béarla
indisputably
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 21
Buntéacs
nach dána an mhaise duit labhairt mar sin liom-sa
Téacs caighdeánach
nach dána an mhaise duit labhairt mar sin liomsa
Béarla
that’s very forward of you, talking to me like that
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 21
Buntéacs
go raibh sé claoidhte agam
Téacs caighdeánach
go raibh sé cloíte agam
Béarla
it ill became me, was unworthy of me
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 22
Buntéacs
nuair a théid a’ chúis go cnámh na h-uilleanna
Téacs caighdeánach
nuair a théid an chúis go cnámh na h-uillinne
Béarla
when the matter comes to a head
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 22
Buntéacs
pleóid ar an airgead!
Téacs caighdeánach
pleoid ar an airgead!
Béarla
To hell with the money!
Téamaí
Airgead - maoin - gnó, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath, Sofhriotal
Leathanach 22
Buntéacs
ní rabh an dara suidhe sa bhuailidh ag Tarlach
Téacs caighdeánach
ní raibh an dara suí sa bhuaile ag Tarlach
Béarla
Tarlach had no other choice
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Talmhaíocht, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 22
Buntéacs
thuit sé ar a chéill
Téacs caighdeánach
thit sé ar a chiall
Béarla
he came to his senses
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 22
Buntéacs
foluigheann grádh gráin
Téacs caighdeánach
folaíonn grá gráin
Béarla
love is blind
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 22
Buntéacs
sgéal a chuaidh ar seachrán
Téacs caighdeánach
scéal a chuaigh ar seachrán
Béarla
a story that got out of hand, became embellished
Téamaí
Mothúcháin
Leathanach 22
Buntéacs
rud a chur as riocht
Téacs caighdeánach
rud a chur as riocht
Béarla
to distort (sth)
Téamaí
Mothúcháin, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 22
Buntéacs
roithleach gan snámh
Téacs caighdeánach
roilleach gan snámh
Béarla
the odd man out
Téamaí
Tréithe daonna, Ainmhithe agus plandaí, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 22
Buntéacs
rinne a’ lá sin mo shúile domh
Téacs caighdeánach
rinne an lá sin mo shúile dom
Béarla
that day taught me a lesson
Téamaí
Mothúcháin, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 22
Buntéacs
ar mhéad is bhí sé a’ goilleadh air
Téacs caighdeánach
ar mhéad is a bhí sé ag goilleadh air
Béarla
such was the extent to which it was distressing him
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 22
Buntéacs
chuirfeadh sé ceo ar do chluasa ag cainnt ar ...
Téacs caighdeánach
chuirfeadh sé ceo ar do chluasa ag caint ar ...
Béarla
he would enchant you talking about …
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Tréithe daonna
Leathanach 22
Buntéacs
dá olcas é
Téacs caighdeánach
dá olcas é
Béarla
however bad it is
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 22
Buntéacs
sin díoghadh agus deireadh
Téacs caighdeánach
sin díogha agus deireadh
Béarla
that's the worst possible thing
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 23
Buntéacs
tá mé cinnte go mb’fhurasta treabhadh le ....
Téacs caighdeánach
tá mé cinnte go mb’fhurasta treabhadh le ....
Béarla
I’m sure it would be easy to get along with ...
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Leathanach 23
Buntéacs
agus nárbh iad ariamh a chuir a mbinid san airgead
Téacs caighdeánach
agus nárbh iad riamh a chuir a mbinid san airgead
Béarla
haven’t they always had a craving for money
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Airgead - maoin - gnó, Mothúcháin, Obair agus ceardaíocht
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 23
Buntéacs
ceol cánta a dhéanamh do Shéamus Mhór
Téacs caighdeánach
ceol cáinte a dhéanamh do Shéamus Mhór
Béarla
song rejoicing in Séamus Mór’s loss
Téamaí
Ceol agus filíocht, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 23
Buntéacs
ní h-ionann sin is a rádh go rabh olc nó urchóid ar bith sa ghasúr
Téacs caighdeánach
ní hionann sin is a rá go rabh olc nó urchóid ar bith sa ghasúr
Béarla
that’s not to say that the boy had any bad in him
Téamaí
Mothúcháin, Iompar agus caidrimh
Leathanach 23
Buntéacs
chuir siad a gcomhairleacha i gcionn a chéile
Téacs caighdeánach
chuir siad a gcomhairlí i gceann a chéile
Béarla
they consulted, put their heads together
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 23
Buntéacs
nár leig an eagla dóbhtha theacht dá chómhair
Téacs caighdeánach
nár lig an eagla dóibh a theacht dá chóir
Béarla
fear prevented them from coming to his assistance
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 23
Buntéacs
san fhaopach
Téacs caighdeánach
san fhaopach
Béarla
in a fix, dilemma
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 24
Buntéacs
ar an ádhbhar nach raibh muintir na h-Éireann ag imirt a gcleasa dh’aontaoibh
Téacs caighdeánach
ar an ábhar nach raibh muintir na hÉireann ag imirt a gcleas d’aon taobh
Béarla
because the Irish were not in unison, pulling together
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Cúinsí sóisialta, Tréithe daonna, Teaghlach - muintir - pobal, Béaloideas agus seanchas, Míleata, Mothúcháin, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Stair
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 24
Buntéacs
an oidheadh a d’fhulaing siad
Téacs caighdeánach
an oidheadh a d’fhulaing siad
Béarla
the (tragic) fate they endured
Téamaí
Cúinsí sóisialta, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 24
Buntéacs
‘ghá mbroslughadh chun teangmhála
Téacs caighdeánach
á mbrostú chun teagmhála
Béarla
urging them into battle
Téamaí
Míleata, Mothúcháin, Iompar agus caidrimh
Leathanach 24
Buntéacs
a’ rud atá i n-aice le do thoil
Téacs caighdeánach
an rud atá in aice le do thoil
Béarla
that which you wish for
Téamaí
Mothúcháin
Leathanach 24
Buntéacs
i ngainfhios dó
Téacs caighdeánach
i ngan fhios dó
Béarla
unbeknownst to him
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 24
Buntéacs
bhí Tomás Dáibhéis achrannach agam
Téacs caighdeánach
bhí Tomás Dáibhéis achrannach agam
Béarla
I found T.D (his writings) difficult, intricate
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Le plé, Mothúcháin, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 24
Buntéacs
a dtiocfadh liom a ghabháil a bhfastódh ann
Téacs caighdeánach
… a dtiocfadh liom gabháil i bhfostó ann
Béarla
… that I could latch on to, get hooked on
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Samhail
Leathanach 25
Buntéacs
ba é sin a guth fuair a fhreagar
Téacs caighdeánach
ba é sin an guth a fuair a fhreagra
Béarla
there was no need to ask twice, I leapt at the opportunity
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 25
Buntéacs
gheobhaidh seisean na fiseacha agus na píghneacha corra
Téacs caighdeánach
gheobhaidh seisean na fiseacha agus na pinginí corra
Béarla
he will get a sound thrashing (will get what he is due and more)
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 25
Buntéacs
tá lorg na súghóg ar d’aghaidh
Téacs caighdeánach
tá lorg na suóg ar d’aghaidh
Béarla
there are tear stains on your face
Téamaí
Baill choirp, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 25
Buntéacs
cian a thógáil de dhuine
Téacs caighdeánach
cian a thógáil de dhuine
Béarla
to cheer someone up
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 25
Buntéacs
dh’aon-ghnoithe
Téacs caighdeánach
d’aon ghnó
Béarla
on purpose
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 25
Buntéacs
nach dtabharfadh a chúl le machaire an áir
Téacs caighdeánach
nach dtabharfadh a chúl le machaire an áir
Béarla
who wouldn't turn his back on the field of battle
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Tíreolaíocht - tírdhreach - áit, Baill choirp, Míleata, Mothúcháin, Stair
Leathanach 25
Buntéacs
aon chioth amháin a fhluich a’ bheirt againn
Téacs caighdeánach
aon chith amháin a d’fhliuch an bheirt againn
Béarla
we were tarred with the same brush; we suffer from the same affliction
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin
Leathanach 25
Buntéacs
ar sgáth a chéile mhaireas na daoine
Téacs caighdeánach
ar scáth a chéile a mhaireann na daoine
Béarla
People thrive when they cooperate
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 26
Buntéacs
go dtiocfadh an lá a mbeadh aithreachas orm
Téacs caighdeánach
go dtiocfadh an lá a mbeadh aithreachas orm
Béarla
that the day would come when I would regret it
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 26
Buntéacs
toradh mo chuid díth céille
Téacs caighdeánach
toradh mo chuid díth céille
Béarla
the fruits of my folly
Téamaí
Bás - beatha - sláinte, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 26
Buntéacs
aoibh tharrantach
Téacs caighdeánach
aoibh tharraingteach
Béarla
appealing smile
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Baill choirp, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 26
Buntéacs
i ndeireadh na péice
Téacs caighdeánach
i ndeireadh na péice
Béarla
at the end of one’s tether
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 27
Buntéacs
goic an an-spioraid
Téacs caighdeánach
goic an ainspioraid
Béarla
evil, cockiness
Téamaí
Tréithe daonna, Béaloideas agus seanchas, Mothúcháin, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 27
Buntéacs
nach gcuirfeadh sé a chiall ar a mhuin do dhuine ar bith ...
Téacs caighdeánach
nach gcuirfeadh sé a chiall ar a mhuin do dhuine ar bith ...
Béarla
Wouldn’t he drive you crazy
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Baill choirp, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 27
Buntéacs
b’fhada léithe
Téacs caighdeánach
b’fhada léi
Béarla
it seemed a long time to her
Téamaí
Aimsir agus am, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 27
Buntéacs
ní thugann an buaidhreadh ach a sheal
Téacs caighdeánach
ní thugann an bhuairt ach a sheal
Béarla
one gets over sorrow
Téamaí
Aimsir agus am, Mothúcháin
Leathanach 27
Buntéacs
Díoghbháil tuigbheála is úghdar de dhá dtrian de achrann a’ tsaoghail
Téacs caighdeánach
Díobháil tuisceana is údar do dhá dtrian d’achrann an tsaoil
Béarla
misunderstanding is the primary cause of life’s problems
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 27
Buntéacs
nuair a thig a’ chaill tig an fhaill
Téacs caighdeánach
nuair a thig an chaill, tig an fhaill
Béarla
when misfortune strikes, opportunity arises
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 27
Buntéacs
fuair sí a sáith de’n tsaoghal,
Téacs caighdeánach
fuair sí a sáith den tsaol
Béarla
she’s had her fair share of trouble in life
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Cúinsí sóisialta, Bás - beatha - sláinte, Mothúcháin
Leathanach 27
Buntéacs
nár dháimheamhail a’ mhaise dó
Téacs caighdeánach
nár dháimhúil an mhaise dó
Béarla
didn’t he show great affection for his own kin
Téamaí
Teaghlach - muintir - pobal, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 27
Buntéacs
chuir Séamus rabhán mór fada thairis
Téacs caighdeánach
chuir Séamus rabhán mór fada thairis
Béarla
Séamas let fly with a prolonged outburst (of talk)
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 28
Buntéacs
gan mí-ghnaoi ar bith air
Téacs caighdeánach
gan míghnaoi ar bith air
Béarla
unblemished
Téamaí
Baill choirp, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 28
Buntéacs
ar aghaidh boise
Téacs caighdeánach
ar aghaidh boise
Béarla
(your life is) going well
Téamaí
Cúinsí sóisialta, Airgead - maoin - gnó, Aimsir agus am, Mothúcháin, Obair agus ceardaíocht
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 28
Buntéacs
cá bhfuil mar thiocfadh liom...?
Téacs caighdeánach
cá bhfuil mar thiocfadh liom…?
Béarla
how could I...?
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 28
Buntéacs
d’éirigh na súile ní ba rinnighe
Téacs caighdeánach
d’éirigh na súile ní ba rinní
Béarla
the eyes became narrower (giving a withering look)
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 28
Buntéacs
is maith is fiú do shaothar é
Téacs caighdeánach
is maith is fiú do shaothar é
Béarla
it is very much worth your while, effort
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 28
Buntéacs
ná fagh a shaothar
Téacs caighdeánach
ná faigh a shaothar
Béarla
don’t take the trouble; don’t bother yourself
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 28
Buntéacs
díoghbháil codlata
Téacs caighdeánach
díobháil chodlata
Béarla
a lack of sleep
Téamaí
Bás – beatha – sláinte, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 28
Buntéacs
is mór a’ gar sin
Téacs caighdeánach
is mór an gar sin
Béarla
that is very fortunate, that's a good thing, just as well
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 28
Buntéacs
rabhán
Téacs caighdeánach
rabhán
Béarla
tirade, prolonged fit, rush of, flow (of speech)
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 29
Buntéacs
a’ sompla bocht
Téacs caighdeánach
an sampla bocht
Béarla
the poor wretch
Téamaí
Tréithe daonna, Bás - beatha - sláinte, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 29
Buntéacs
bhí an dá thréibh amuigh ar a chéile san am
Téacs caighdeánach
bhí an dá threibh amuigh ar a chéile san am
Béarla
the two tribes were at odds with each other at the time
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Cúinsí sóisialta, Tréithe daonna, Teaghlach - muintir - pobal, Aimsir agus am, Bás - beatha - sláinte, Béaloideas agus seanchas, Míleata, Mothúcháin, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Stair
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 29
Buntéacs
gach díoghrais go deireadh
Téacs caighdeánach
Gach díograis go deireadh
Béarla
Blood is thicker than water
Téamaí
Teaghlach - muintir - pobal, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 29
Buntéacs
mar adeir a’ nathán is cosamhail gur fearr suidhe ar a’ sgáth ‘ná suidhe ar a’ bhlár fholamh.
Téacs caighdeánach
Mar a deir an nathán, is cosúil gur fearr suí ar an scáth ná suí ar an bhlár fholamh
Béarla
half a loaf is better than no bread.
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Cúinsí sóisialta, Airgead - maoin - gnó, Bás - beatha - sláinte, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 29
Buntéacs
bhéarfa siad iarraidh do mhí-thapaidh a bhaint asat
Téacs caighdeánach
bhéarfaidh siad iarraidh do mhíthapa a bhaint asat
Béarla
they will make you lose your temper
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 29
Buntéacs
cuid chuideachta a dhéanamh de
Téacs caighdeánach
cuid chuideachta a dhéanamh de
Béarla
to make a laughing stock of him, a source of amusement
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 29
Buntéacs
is beag nach raibh mé ‘á dtnúth do’n té a raibh siad aige
Téacs caighdeánach
is beag nach raibh mé á dtnúth don té a raibh siad aige
Béarla
I was almost envious of the one who had them
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 29
Buntéacs
go raibh rud silte aige de
Téacs caighdeánach
go raibh rud silte aige de
Béarla
that he thought something of him
Téamaí
Mothúcháin, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 29
Buntéacs
nuair nach mbeidh breith ar d’aithreachas agat
Téacs caighdeánach
nuair nach mbeidh breith ar d’aithreachas agat
Béarla
when it'll be too late for regrets
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 30
Buntéacs
a’ déanamh meadhráin do mhuinntir a’ bhaile
Téacs caighdeánach
ag déanamh meadhráin do mhuintir an bhaile
Béarla
perplexing the local people
Téamaí
Teach agus baile, Teaghlach - muintir - pobal, Tíreolaíocht - tírdhreach - áit, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 30
Buntéacs
a’ té shiubhaileas bídh meas ar a bhreitheamhnas
Téacs caighdeánach
an té a shiúlas bíonn meas ar a bhreithiúnas
Béarla
the travelled person’s judgement is respected
Téamaí
Taisteal agus imirce, Cúinsí sóisialta, Tréithe daonna, Tíreolaíocht - tírdhreach - áit, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 30
Buntéacs
eagla ár mbáis orainn roimh an aicid dhuibh
Téacs caighdeánach
eagla ár mbáis orainn roimh an aicíd dhubh
Béarla
terrified of the potato blight
Téamaí
Cúinsí sóisialta, Airgead - maoin - gnó, Tréithe daonna, Talmhaíocht, Tíreolaíocht - tírdhreach - áit, Ainmhithe agus plandaí, Bás - beatha - sláinte, Mothúcháin, Obair agus ceardaíocht, Stair
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 31
Buntéacs
chan dá éileamh é
Téacs caighdeánach
chan á éileamh é
Béarla
not that I’m complaining about it
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 31
Buntéacs
dá lóntaidhe féin
Téacs caighdeánach
dá leointe féin
Béarla
of his own volition
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 31
Buntéacs
i n-deireadh na péice
Téacs caighdeánach
i ndeireadh na péice
Béarla
at the end of his tether
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 31
Buntéacs
is mó i bhfad a’ díol truaighe an mháthair
Téacs caighdeánach
is mó i bhfad an díol trua an mháthair
Béarla
the mother was an even greater object of pity
Téamaí
Cúinsí sóisialta, Teach agus baile, Teaghlach - muintir - pobal, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 31
Buntéacs
sgairt ghéibheannach
Téacs caighdeánach
scairt ghéibheannach
Béarla
a distressing call, shout
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 31
Buntéacs
is maith duit féin nach bhfuil cuid bhuailte ionat
Téacs caighdeánach
is maith duit féin nach bhfuil cuid bhuailte ionat
Béarla
it’s as well for you that you’re not worth hitting
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 31
Buntéacs
an dlaoidheog mhullaigh
Téacs caighdeánach
an dlaíóg mhullaigh
Béarla
the finishing touches
Téamaí
Mothúcháin, Iompar agus caidrimh
Leathanach 32
Buntéacs
troidfe siad ar bheagán siocrach
Téacs caighdeánach
troidfidh siad ar bheagán siocrach
Béarla
they’ll fight at the drop of a hat (for little reason)
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Cúinsí sóisialta, Tréithe daonna, Míleata, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 32
Buntéacs
an bhfuil teanga ar bith ag duine nuair thiocfas air labhairt ar nídh atá fíor-áluinn?
Téacs caighdeánach
an bhfuil teanga ar bith ag duine nuair a thiocfas air labhairt ar ní atá fíorálainn?
Béarla
there are no words to describe a truly beautiful thing
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 32
Buntéacs
ná bain mo mhíthapa asam
Téacs caighdeánach
ná bain mo mhíthapa asam
Béarla
don’t make me lose my temper
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 32
Buntéacs
abair leis go racha mise i n-a dheabhaidh lá ar bith...
Téacs caighdeánach
abair leis go rachaidh mise ina dheabhaidh lá ar bith...
Béarla
tell him I’ll take him on any day....
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Míleata, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 32
Buntéacs
ní bhéadh aonduine a’ tnúth a h-inntleachta díthe
Téacs caighdeánach
ní bheadh aon duine ag tnúth a hintleachta di
Béarla
no one would be envious of her intellect
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath, Sofhriotal
Leathanach 32
Buntéacs
urchóideach
Téacs caighdeánach
urchóideach
Béarla
harmful, wicked, malignant
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 32
Buntéacs
lasadh a bhaint as duine
Téacs caighdeánach
lasadh a bhaint as duine
Béarla
to cause sb. to blush
Leathanach 32/3
Buntéacs
3. léigheann a bhí a’ déanamh dochair is díobhála dó
Téacs caighdeánach
léann a bhí ag déanamh dochair agus díobhála dó
Béarla
an education that was harmful and injurious to him
Téamaí
Oideachas, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 32
Buntéacs
...agus cár ort
Téacs caighdeánach
… agus cár ort
Béarla
… and you grimacing
Téamaí
Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 32
Buntéacs
rogha an dá dhíoghadh
Téacs caighdeánach
rogha an dá dhíogha
Béarla
the lesser of two evils, Hobson's choice
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 32
Buntéacs
léigheann a bhí a’ déanamh dochair is díobhála dó
Téacs caighdeánach
léann a bhí ag déanamh dochair agus díobhála dó
Béarla
an education that was harmful and injurious to him
Téamaí
Oideachas, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 33
Buntéacs
gan eagla air é féin a fhéacháil nuair a thiocfadh air
Téacs caighdeánach
gan eagla air é féin a fhéachaint nuair a thiocfadh air
Béarla
who wasn’t afraid to be put to the test when necessary
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 33
Buntéacs
tá uaigneas orm
Téacs caighdeánach
tá uaigneas orm
Béarla
I’m frightened (of the dark, ghosts)
Téamaí
Tréithe daonna, Béaloideas agus seanchas, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 33
Buntéacs
go gcuirfeadh a ngníomh cor i mo chinneamhaint
Téacs caighdeánach
go gcuirfeadh a ngníomh cor i mo chinniúint
Béarla
that their deed would change the course of my life
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 33
Buntéacs
seachain gach rud bhaineas a’ croidhe
Téacs caighdeánach
seachain gach rud a bhaineann an croí
Béarla
avoid all matters of the heart
Téamaí
Baill choirp, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 33
Buntéacs
bheadh ciall cheannuighthe aici
Téacs caighdeánach
bheadh ciall cheannaithe aici
Béarla
she would have learnt her lesson
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 33
Buntéacs
ní raibh maith leis a ghábháil ‘un sgannsála le Nórainn
Téacs caighdeánach
ní raibh maith leis a ghabháil chun scansála le Nórainn
Béarla
there was no point in him squabbling with Nora
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 34
Buntéacs
tháinig mé leis
Téacs caighdeánach
tháinig mé leis
Béarla
I agreed with him
Téamaí
Mothúcháin
Leathanach 34
Buntéacs
Cé aca fholuigheas grádh gráin nó nochtas grádh gnaoi?
Téacs caighdeánach
Cé acu a fholaíos grá gráin nó a nochtas grá gnaoi?
Béarla
whether love hides ugliness or love reveals beauty
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath, Seanfhocal
Leathanach 34
Buntéacs
“Is mairg” ar seisean “gur ab ar a chéile a tharraing siad a gcuid lann.”
Téacs caighdeánach
“Is mairg” ar seisean “gur ar a chéile a tharraing siad a gcuid lann.”
Béarla
“A pity,” said he. “that they turned their blades on each other.”
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Míleata, Mothúcháin, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Stair
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 34
Buntéacs
ó’s tú a tharraing ort olc is iaróg
Téacs caighdeánach
ós tú a tharraing ort íoc olc is iaróg
Béarla
you have brought the trouble upon yourself and you must therefore take the consequences
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 34
Buntéacs
ar a sháimhín suilt
Téacs caighdeánach
ar a sháimhín suilt
Béarla
happy and at ease
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 34
Buntéacs
ní rabh Déirdre féin ionchurtha léithí
Téacs caighdeánach
ní raibh Déirdre féin inchurtha léi
Béarla
D. herself was not comparable to her, equal to her
Téamaí
Mothúcháin, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 34
Buntéacs
ní fhuil mise comh leamh sin agat
Téacs caighdeánach
níl mise chomh leamh sin agat
Béarla
you won’t find me that gullible
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Samhail
Leathanach 34
Buntéacs
mar ba dual di a bheith
Téacs caighdeánach
… mar ba dhual di a bheith
Béarla
… as she should be, usually was
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 34
Buntéacs
an druithleog dheireannach fearamhlachta
Téacs caighdeánach
an drithleog dheireanach fearúlachta
Béarla
the last spark of manliness
Téamaí
Tréithe daonna, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Leathanach 35
Buntéacs
scileann fíon fírinne
Téacs caighdeánach
scileann fíon fírinne
Béarla
wine in truth out
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Bia agus deoch, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 35
Buntéacs
go bhfuil mé go maith duit
Téacs caighdeánach
go bhfuil mé go maith duit
Béarla
that I am fond of you, well disposed towards you
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 35
Buntéacs
a leithéid de mhearadh!
Téacs caighdeánach
a leithéid de mhearadh!
Béarla
such madness!
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Beannachtaí agus mallachtaí, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 35
Buntéacs
Ná h-abair a dhath a dtiocfadh le aonduine ádhmad a dhéanamh as
Téacs caighdeánach
Ná habair a dhath a dtiocfadh le haon duine adhmad a dhéanamh as
Béarla
don’t say anything anyone can draw a conclusion from
Téamaí
Mothúcháin
Leathanach 35
Buntéacs
a’ tseibhte dhéidheanach
Téacs caighdeánach
an tseift dhéanach
Béarla
the last resort
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 35
Buntéacs
gan aithne gan eolas
Téacs caighdeánach
gan aithne gan eolas
Béarla
totally unknown
Téamaí
Mothúcháin, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 35
Buntéacs
(is) díol truaighe thú
Téacs caighdeánach
(is) díol trua thú
Béarla
you deserve to be pitied, deserving of pity
Téamaí
Cúinsí pearsanta, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 36
Buntéacs
as a chrann cumhachta
Téacs caighdeánach
as a chrann cumhachta
Béarla
out of control, in an uncontrollable rage
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Leathanach 36
Buntéacs
bhí an nimh san fheoil aca díthe
Téacs caighdeánach
bhí an nimh san fheoil acu di
Béarla
they hated her (England) with a passion
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Stair
Leathanach 36
Buntéacs
ar aghaidh boise
Téacs caighdeánach
ar aghaidh boise
Béarla
at hand
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 36
Buntéacs
fá réir
Téacs caighdeánach
fá réir
Béarla
available, ready
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 36
Buntéacs
as miosúr
Téacs caighdeánach
as miosúr
Béarla
beyond measure, extraordinary
Téamaí
Mothúcháin
Leathanach 37
Buntéacs
aon arm amháin a d’fhág a’ dá chneidh ort
Téacs caighdeánach
aon arm amháin a d’fhág an dá chneá ort
Béarla
the two wounds were caused by the same weapon
Téamaí
Tréithe daonna, Baill choirp, Bás - beatha - sláinte, Míleata, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 37
Buntéacs
go bhfuil siad ag cur le chéile
Téacs caighdeánach
go bhfuil siad ag cur le chéile
Béarla
they match each other, complement each other
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin
Leathanach 37
Buntéacs
ceann conafa ‘thaisbheaint daobhtha
Téacs caighdeánach
ceann confach a thaispeáint dóibh
Béarla
to show them hostility
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Leathanach 37
Buntéacs
damnughadh má’s miste liom
Téacs caighdeánach
damnú más miste liom
Béarla
I don’t mind if I do
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 37
Buntéacs
na bliadhanta i n-a dhiaidh sin a fionnadh fírinne an sgéil liom
Téacs caighdeánach
na blianta ina dhiaidh sin a fionnadh fírinne an scéil liom
Béarla
I discovered the truth of the story years later
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 37
Buntéacs
deir siad go loiteann fírinne filidheacht
Téacs caighdeánach
deir siad go loiteann fírinne fílíocht
Béarla
they say the truth can ruin a good story
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 37
Buntéacs
chuaidh a’ dá rud i n-aimhréidhtigh
Téacs caighdeánach
chuaigh an dá rud in aimhréidh
Béarla
the two things became muddled, confused
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 37
Buntéacs
dheamhan a fhios agam
Téacs caighdeánach
dheamhan a fhios agam
Béarla
damned if I know
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 37
Buntéacs
sháirigh ar scéimh na bantrachta léim a bhaint riamh go fóill as
Téacs caighdeánach
sháraigh ar scéimh na bantrachta léim a bhaint riamh go fóill as
Béarla
feminine beauty had yet to stir him
Leathanach 37
Buntéacs
is ionann is an cás
Téacs caighdeánach
is ionann is an cás
Béarla
it’s all the same, it’s the same thing
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 37
Buntéacs
cothrom na Féinne
Téacs caighdeánach
cothrom na Féinne
Béarla
fair play, fair chance
Téamaí
Béaloideas agus seanchas, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch, Nath
Leathanach 37
Buntéacs
beidh sí slán sul a bpóstar í
Téacs caighdeánach
beidh sí slán sula bpóstar í
Béarla
(of distressed child) she’ll soon get over it
Téamaí
Mothúcháin, Aois, Grá – cleamhnas – rómánsaíocht
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 37
Buntéacs
Acht dhéanfa seo do shúile duit
Téacs caighdeánach
ach dhéanfaidh seo do shúile duit
Béarla
but this’ll teach you a lesson
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 37
Buntéacs
bhí mé mar a chonnaic an Rí mé
Téacs caighdeánach
bhí mé mar a chonaic an Rí mé
Béarla
I was in a pitiful state/position
Téamaí
Bás – beatha – sláinte, Tréithe daonna, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 37
Buntéacs
dreach malluighthe
Téacs caighdeánach
dreach mallaithe
Béarla
a wicked expression
Téamaí
Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 38
Buntéacs
dh’aindeóin chnáimh ár ngaothsáin
Téacs caighdeánach
d’ainneoin chnámh ár ngaosáin
Béarla
in spite of anything we do
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Baill choirp, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Meafar
Leathanach 38
Buntéacs
Bhí na clanna dh’aoinleith agus é tuigthe aca ó cheann ceann na tíre nár neart go cur le chéile.
Téacs caighdeánach
Bhí na clanna d’aon leith agus é tuigthe acu ó cheann ceann na tíre nár neart go cur le chéile
Béarla
The clans were united all over the country and understood that strength lay in unity.
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Cúinsí sóisialta, Tréithe daonna, Teaghlach - muintir - pobal, Tíreolaíocht - tírdhreach - áit, Míleata, Mothúcháin, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Stair
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 38
Buntéacs
ba bhreágh an iarraidh é
Téacs caighdeánach
ba bhreá an iarraidh é
Béarla
it was a fine effort
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 38
Buntéacs
gurab é easaontas na nGaedheal a d’fhág buaidh na bruighne ag na Gaill
Téacs caighdeánach
gurb é easaontas na nGael a d’fhág bua na bruíne ag na Gaill
Béarla
that it was disunity among the Irish that gave England victory in battle
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Míleata, Mothúcháin, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Stair
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 38
Buntéacs
breith ar do chéill
Téacs caighdeánach
breith ar do chiall
Béarla
to get a grip of yourself, have a bit of sense
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Leathanach 38
Buntéacs
beidh tú buartha nuair nach mbeidh breith ar d’aithreachas agat
Téacs caighdeánach
beidh tú buartha nuair nach mbeidh breith ar d’aithreachas agat
Béarla
you’ll be sorry when it will be too late
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 38
Buntéacs
go h-anacaireach
Téacs caighdeánach
go hanacrach
Béarla
distressingly, awkwardly, heavily
Téamaí
Mothúcháin, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch, Focal aonair
Leathanach 38
Buntéacs
gur imigh ár dtubaiste léithe
Téacs caighdeánach
gur imigh ár dtubaiste léi
Béarla
that all our misfortunes left with her
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 38
Buntéacs
bhí a sáith go maith cumhaidh an oíche chéanna ar na mic léinn ag scarúint ó chéile
Téacs caighdeánach
bhí a sáith go maith cumha an oíche chéanna ar na mic léinn ag scaradh ó chéile
Béarla
that same night the students felt great parting sorrow
Téamaí
Mothúcháin, Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 38
Buntéacs
ní fhuair sé dh’airidh riamh acht...
Téacs caighdeánach
ní bhfuair sé d’airí riamh ach…
Béarla
it was no more than he deserved...
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 38
Buntéacs
beir ar do chéill
Téacs caighdeánach
beir ar do chiall
Béarla
control yourself, get a grip of yourself
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Leathanach 38
Buntéacs
nach mór a croidhe a fuair sé
Téacs caighdeánach
nach mór an croí a fuair sé
Béarla
how dare he
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Mothúcháin, Iompar agus caidrimh, Corp - baill agus cuma fhisiciúil
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 39
Buntéacs
baineadh stangadh as
Téacs caighdeánach
baineadh stangadh as
Béarla
he was taken aback
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 39
Buntéacs
slat a sgiúrfas é féin
Téacs caighdeánach
slat a sciúrfidh é féin
Béarla
a rod for his own back
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Leathanach 39
Buntéacs
ó thárla dáimh agat leo
Téacs caighdeánach
ó thárla dáimh agat leo
Béarla
since you’re connected to them, have an affinity for them
Téamaí
Teaghlach - muintir - pobal, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 39
Buntéacs
námha do’n cheird gan a fhoghluim, mar adeir a’ nathán
Téacs caighdeánach
námhaid don cheird gan í a fhoghlaim, mar a deir an nathán
Béarla
everything is difficult when you don’t know how, as the saying goes
Téamaí
Mothúcháin, Obair agus ceardaíocht
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 39
Buntéacs
a’ rud a mhearuigh mo chiall
Téacs caighdeánach
an rud a mhearaigh mo chiall
Béarla
the thing that drove me to distraction deranged my senses
Téamaí
Mothúcháin, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 39
Buntéacs
lá an chuitimh
Téacs caighdeánach
lá an chuitimh
Béarla
the day he would get his own back, get satisfaction
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Tréithe daonna
Leathanach 39
Buntéacs
go n-imeoradh sé díoghaltas
Téacs caighdeánach
go n-imreodh sé díoltas
Béarla
(that) he would exact revenge
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 40
Buntéacs
a’ maoidheamh a shaoghail air
Téacs caighdeánach
ag maíomh a shaoil air
Béarla
envious of his life
Téamaí
Cúinsí sóisialta, Airgead - maoin - gnó, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 40
Buntéacs
bhí sé le h-aithne ar a dhreach agus ar a dheilbh
Téacs caighdeánach
bhí sé le haithint ar a dhreach agus ar a dheilbh
Béarla
it was written all over him, easy to see
Téamaí
Tréithe daonna, Baill choirp, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 40
Buntéacs
go gcuirfeadh sí cluain air le béal bán
Téacs caighdeánach
go gcuirfeadh sí cluain air le béal bán
Béarla
that she would deceive him with flattery
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 40
Buntéacs
i n-áit na mbonn
Téacs caighdeánach
in áit na mbonn
Béarla
on the spot, immediately
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 40
Buntéacs
a chiall is a chuimhne aige dh’aindeoin na h-aoise
Téacs caighdeánach
a chiall is a chuimhne aige d’ainneoin na haoise
Béarla
had all of his faculties in spite of his age
Téamaí
Aois, Bás - beatha - sláinte, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 40
Buntéacs
tá dóigh bheag anásta ar an duine bhocht
Téacs caighdeánach
tá dóigh bheag anásta ar an duine bhocht
Béarla
the poor fellow is in needy circumstances, down on his luck
Téamaí
Cúinsí sóisialta, Airgead - maoin - gnó, Bás - beatha - sláinte, Mothúcháin, Obair agus ceardaíocht
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 40
Buntéacs
agus achan lá ag baint a chodach féin asainn
Téacs caighdeánach
… agus gach aon lá ag baint a choda féin asainn
Béarla
… and each passing day taking its toll on us
Téamaí
Mothúcháin, Bás – beatha – sláinte
Leathanach 40
Buntéacs
mura dtige tú liom
Téacs caighdeánach
mura dtige tú liom
Béarla
if you don’t agree with me
Téamaí
Mothúcháin, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 40
Buntéacs
ní bhíonn meas ar an uisce go dtráigheann an tobar
Téacs caighdeánach
ní bhíonn meas ar an uisce go dtránn an tobar
Béarla
familiarity breeds contempt, you don’t appreciate the simple things until they’re gone
Téamaí
Teach agus baile, Bia agus deoch, Mothúcháin, Iompar agus caidrimh, Gaois - comhairle - eolas
Leathanach 40
Buntéacs
bhí lasóg sa bharrach
Téacs caighdeánach
bhí an lasóg sa bharrach
Béarla
passions were inflamed, the row had started
Téamaí
Mothúcháin, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 40
Buntéacs
sin a bhfuil ar a shon aige
Téacs caighdeánach
sin a bhfuil ar a shon aige
Béarla
that’s all he has to show for his efforts
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 40
Buntéacs
mar dhíol truaighe
Téacs caighdeánach
mar dhíol trua
Béarla
as an object of pity, deserving object
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 41
Buntéacs
gura slán don am sin
Téacs caighdeánach
gura slán don am sin
Béarla
those were the days
Téamaí
Aimsir agus am, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 41
Buntéacs
‘nuair amháin a gheibh duine ciall, tá deireadh aige le haoibhneas a’ t-saoghail
Téacs caighdeánach
aon uair amháin a gheibh duine ciall, tá deireadh aige le haoibhneas an tsaoil
Béarla
ignorance is bliss
Téamaí
Tréithe daonna, Aimsir agus am, Aois, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 41
Buntéacs
sionnach i gcraiceann na caorach
Téacs caighdeánach
sionnach i gcraiceann na caorach
Béarla
a (fox) wolf in sheep’s clothing
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Meafar
Leathanach 41
Buntéacs
ná déan troid agus ná loic í más éigean duit
Téacs caighdeánach
ná déan troid agus ná loic í más éigean duit.
Béarla
never cause a fight and never shirk one if need be
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Míleata, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 41
Buntéacs
gur mór ba mheasa dúinn é
Téacs caighdeánach
… gur mór ba mheasa dúinn é
Béarla
… that it would be much worse for us
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 41
Buntéacs
tá sé beag go leor ag daoine
Téacs caighdeánach
tá sé beag go leor ag daoine
Béarla
it’s the least people could do
Téamaí
Mothúcháin, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 41
Buntéacs
agus nach fíor gur lugha ná frigh máthair chointinne
Téacs caighdeánach
agus nach fíor gur lú ná fríd máthair chointinne
Béarla
and isn't it true that the smallest, slightest thing can start trouble
Téamaí
Mothúcháin, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 41
Buntéacs
is réidh agaibh é
Téacs caighdeánach
is réidh agaibh é
Béarla
it’s all very well for you
Téamaí
Mothúcháin, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 41
Buntéacs
ní dá dheoin a rinne sé sin
Téacs caighdeánach
ní dá dheoin a rinne sé sin
Béarla
he didn’t do that willingly
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 42
Buntéacs
ag caint go spídeamhail tarcuisneach
Téacs caighdeánach
ag caint go spídiúil tarcsisneach
Béarla
speaking contemptuously, scornfully
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 42
Buntéacs
tallann feirge
Téacs caighdeánach
tallann feirge
Béarla
a fit of anger
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 42
Buntéacs
ag troid le fear nach bhfuil olc ná urchóid agam dó
Téacs caighdeánach
ag troid le fear nach bhfuil olc ná urchóid agam dó
Béarla
fighting with a man for whom I bear no ill-will
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 42
Buntéacs
beidh mian gan sásamh ina chroidhe
Téacs caighdeánach
beidh mian gan sásamh ina chroí
Béarla
he will have an unsatisfied longing
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 42
Buntéacs
má bheir tú isteach go bhfuil cinniúint ann, dhéanfaidh tú ar shiúl glan le toil shaor
Téacs caighdeánach
má bheir tú isteach go bhfuil cinniúint ann, dhéanfaidh tú ar shiúl glan le toil shaor
Béarla
if you concede that fate exists, then you can reject free will
Téamaí
Reiligiún agus creideamh, Mothúcháin, Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 43
Buntéacs
níor nídh leis ainm ar bith ach Ó Néill
Téacs caighdeánach
níor ní leis ainm ar bith ach Ó Néill
Béarla
he was disdainful of any other name but Ó Néill
Téamaí
Teaghlach - muintir - pobal, Mothúcháin, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Stair
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 43
Buntéacs
mar ba dual sinnsear dó
Téacs caighdeánach
mar ba dhual sinsear dó
Béarla
as was expected of him by ancestry
Téamaí
Teaghlach - muintir - pobal, Mothúcháin, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Stair
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 43
Buntéacs
níl trí splannc chéille aige
Téacs caighdeánach
níl trí splanc chéille aige
Béarla
he hasn’t an ounce of sense
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin
Leathanach 43
Buntéacs
báire na fola
Téacs caighdeánach
báire na fola
Béarla
the crucial test, the crunch
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Bás - beatha - sláinte, Míleata, Mothúcháin
Leathanach 43
Buntéacs
go confadhach
Téacs caighdeánach
go confach
Béarla
irately, irritably
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 44
Buntéacs
b’fhearr a ghabháil ‘un blandair leo ‘ ná ghabháil ‘un spáirne leo
Téacs caighdeánach
b’fhearr a ghabháil chun bladair leo ná ghabháil chun spairne leo
Béarla
better to bring them round with flattery than with force
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Míleata, Mothúcháin, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Stair
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 44
Buntéacs
go dtabharfadh sé feall ar shon feille
Téacs caighdeánach
go dtabharfadh sé feall ar son fill
Béarla
he would repay one treachery with another
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Stair
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 44
Buntéacs
An rud a shanntuigheas a’ croidhe tchídh an tsúil é
Téacs caighdeánach
An rud a shanntaíonn an croí chí an tsúil é
Béarla
one sees what one wants to see
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 44
Buntéacs
sgéal a thabhóchadh mí-chlú do mo bhaile dúthchais
Téacs caighdeánach
scéal a thabhódh míchlú do mo bhaile dúchais
Béarla
a story that would get the place I was born a bad reputation
Téamaí
Cúinsí sóisialta, Teach agus baile, Tíreolaíocht - tírdhreach - áit, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 44
Buntéacs
an fhéacháil ba chruaidhe
Téacs caighdeánach
an fhéachaint ba chrua
Béarla
the hardest test
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 44
Buntéacs
bhí sé i riocht an ghruag a tharraingt de féin
Téacs caighdeánach
bhí sé i riocht an ghruaig a tharraingt de féin
Béarla
he was about to tear his hair out
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Leathanach 44
Buntéacs
ag tógáil cian de dhuine
Téacs caighdeánach
ag tógáil cian de dhuine
Béarla
raising sb’s spirits
Téamaí
Mothúcháin, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 44
Buntéacs
chan de shúil shuaraigh ba chóir amharc air
Téacs caighdeánach
chan de shúil shuarach bá chóir amharc air
Béarla
you could feast your eyes on him
Téamaí
Grá – cleamhnas – rómánsaíocht, Tréithe daonna, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath, Sofhriotal
Leathanach 44
Buntéacs
bhí go maith agus ní rabh go holc
Téacs caighdeánach
bhí go maith agus ní raibh go holc
Béarla
that was fine (until); well and good
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 45
Buntéacs
ní beo dom mo bheo feasta
Téacs caighdeánach
ní beo dom mo bheo feasta
Béarla
my life’s no longer worth living
Téamaí
Bás - beatha - sláinte, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 45
Buntéacs
ní smaoineodh siad lá bán ná oíche go ...
Téacs caighdeánach
ní smaoineodh siad lá bán ná oíche go ...
Béarla
they would never have dreamt that ...
Téamaí
Aimsir agus am, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 45
Buntéacs
a bhain deireadh dúil de
Téacs caighdeánach
a bhain deireadh dúile de
Béarla
who despaired of it
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 45/6
Buntéacs
an dual a b’fhuide siar ar a choigeáil
Téacs caighdeánach
an dual a b’fhaide siar ar a choigeal
Béarla
the farthest thing from his mind, least of his worries
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 45
Buntéacs
gan bhréig gan áibhéil
Téacs caighdeánach
gan bhréag gan áibhéil
Béarla
indisputably
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 45
Buntéacs
tallann feirge
Téacs caighdeánach
tallann feirge
Béarla
an impulsive fit of anger
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 45
Buntéacs
tá mo ghnoithe déanta
Téacs caighdeánach
tá mo ghnó déanta
Béarla
I’m done for
Téamaí
Mothúcháin, Iompar agus caidrimh, Bás – beatha – sláinte
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 45
Buntéacs
tá léim a’ dá bhruach caillte agam
Téacs caighdeánach
tá léim an dá bhruach caillte agam
Béarla
I’ve fallen between two stools
Téamaí
Mothúcháin, Iompar agus caidrimh
Leathanach 45
Buntéacs
ní rabh uachtach agam ghabháil ‘un spairne leis
Téacs caighdeánach
ní raibh uchtach agam a ghabháil chun spairne leis
Béarla
I hadn’t the courage to take him on
Téamaí
Mothúcháin, Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 46
Buntéacs
tá cuil a’ diabhail indiu air
Téacs caighdeánach
tá cuil an diabhail inniu air
Béarla
he’s in an awful mood today
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Leathanach 46
Buntéacs
d’fhearg ar fóghnamh ní fhaca mé riamh go dtí indiu
Téacs caighdeánach
d’fhearg ar fónamh ní fhaca mé riamh go dtí inniu
Béarla
I’ve never seen you give vent to your anger until today
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Aimsir agus am, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 46
Buntéacs
bhí an lasóg sa bharrach
Téacs caighdeánach
bhí an lasóg sa bharrach
Béarla
the fuse was lit, the fat was in the fire
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Míleata, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 46
Buntéacs
an méid a bhí i n-a chraiceann
Téacs caighdeánach
an méid a bhí ina chraiceann
Béarla
as fast as he could
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Baill choirp, Mothúcháin
Leathanach 46
Buntéacs
nár bheo dó a bheo
Téacs caighdeánach
nár bheo dó a bheo
Béarla
that his life wouldn’t be worth living
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 46
Buntéacs
ba é sin an cuireadh feille
Téacs caighdeánach
ba é sin an cuireadh feille
Béarla
that was a treacherous invitation
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 46
Buntéacs
rud nach bhfuil de dhíoghbháil ort tá sé daor ar fheoirling
Téacs caighdeánach
rud nach bhfuil de dhíobháil ort, tá sé daor ar fheoirling
Béarla
it’s only a bargain if you need it
Téamaí
Airgead - maoin - gnó, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 46
Buntéacs
subháilce dhiadha an dóchas
Téacs caighdeánach
suáilce dhiaga an dóchas
Béarla
hope is a godly virtue
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 46
Buntéacs
ní rabh mé féin ag dúil leis an fhuagradh seo
Téacs caighdeánach
ní raibh mé féin ag dúil leis an fhógra seo
Béarla
I was not expecting this challenge
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 47
Buntéacs
ní mhilleann déagh-ghlór fiacail
Téacs caighdeánach
ní mhilleann dea-ghlór fiacail
Béarla
a kind word is always welcome
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 47
Buntéacs
sa chéill a b’aingeantaighe aicí
Téacs caighdeánach
sa chiall ab aigeantaí aici
Béarla
head over heels in love with her
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 47
Buntéacs
tiocfaimid i dtír gan é
Téacs caighdeánach
tiocfaimid i dtír gan é
Béarla
we’ll get by without it
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 47
Buntéacs
ar neamh-chead den té le’r ab olc
Téacs caighdeánach
ar neamhchead den té lenar olc
Béarla
regardless of whom it offends
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 47
Buntéacs
is go dtuigfe sé cá bhfuil a leas
Téacs caighdeánach
is go dtuigfidh sé cá bhfuil a leas
Béarla
and he understands where his best interests lie
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 47
Buntéacs
i n-a éan chorr
Téacs caighdeánach
ina éan chorr
Béarla
the odd one out
Téamaí
Mothúcháin, Tréithe daonna
Leathanach 47
Buntéacs
le fios nó le h-amhras
Téacs caighdeánach
le fios nó le hamhras
Béarla
just in case
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 47
Buntéacs
tá a gruaidhe ró-chraorac
Téacs caighdeánach
tá a grua róchraorag
Béarla
her cheeks are too red, high coloured
Téamaí
Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Mothúcháin, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 47
Buntéacs
ná bí ‘na dhiaidh orm
Téacs caighdeánach
ná bí ina dhiaidh orm
Béarla
don’t blame me, don’t hold it against me
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 47
Buntéacs
go raibh an gábha thart
Téacs caighdeánach
go raibh an gábh thart
Béarla
till the danger had passed
Téamaí
Mothúcháin, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 47
Buntéacs
ní rabh a shaoghal ionmhaoidhte air
Téacs caighdeánach
ní raibh a shaol inmhaíte air
Béarla
his life wasn't an enviable one
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 47
Buntéacs
bhí mé ion-uchtaighe go...
Téacs caighdeánach
bhí mé inuchtaigh go …
Béarla
I was hopeful that …
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 48
Buntéacs
ní lá go fóill é
Téacs caighdeánach
ní lá go fóíll é
Béarla
I’ve never seen the like of it
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 48
Buntéacs
greim an fhir bháite
Téacs caighdeánach
greim an fhir bháite
Béarla
a drowning man’s grip
Téamaí
Bás – beatha – sláinte, Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Farraige, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Leathanach 48
Buntéacs
chuirfeadh sé ceo ar do chluasa
Téacs caighdeánach
chuirfeadh sé ceo ar do chluasa
Béarla
it was music to your ears
Téamaí
Ceol agus filíocht, Mothúcháin
Leathanach 48
Buntéacs
rachaimis leathbhreac as ár gcéill le buaireamh
Téacs caighdeánach
rachaimis leathbhreac as ár gciall le buairt
Béarla
we'd be driven half insane with worry
Téamaí
Bás – beatha – sláinte, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 49
Buntéacs
sin díoghadh agus deireadh
Téacs caighdeánach
sin díogha agus deireadh
Béarla
the worst possible thing, the lowest of the low
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 49
Buntéacs
má theannann ort
Téacs caighdeánach
má theannann ort
Béarla
if you find yourself in difficulties
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 49
Buntéacs
má’s maith leat do cháineadh, pós; má’s maith leat do mholadh, fagh bás
Téacs caighdeánach
más maith leat do cháineadh, pós; más maith leat do mholadh, faigh bás
Béarla
marry and you will be reviled but die and you will be extolled
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 49
Buntéacs
bí cead cainnte ag lucht chaillte na h-imeartha
Téacs caighdeánach
bíonn cead cainte ag lucht caillte na himeartha
Béarla
the losers of a contest may talk as much as they please (whereas the winner has no need to say anything)
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Leathanach 49
Buntéacs
ní raibh sí cúlta ná seachantach
Téacs caighdeánach
ní raibh sí cúthail ná seachantach
Béarla
she was neither reserved nor evasive
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 49
Buntéacs
bhí Síghle iongantach dóirte do’n leanbh
Téacs caighdeánach
bhí Síle iontach doirte don leanbh
Béarla
S. was very devoted to the child
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Teaghlach - muintir - pobal, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 49
Buntéacs
sí Nualaidín an chléir chánta
Téacs caighdeánach
is í Nualaidín an chléir cháinte
Béarla
Nualaidín has a slanderous tongue
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin, Iompar agus caidrimh
Leathanach 49
Buntéacs
sin an uair a bhéimis inár gcuid chuideachta
Téacs caighdeánach
sin an uair a bheimis inár gcuid chuideachta
Béarla
objects of ridicule
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 50
Buntéacs
bhí sé gabháil domh
Téacs caighdeánach
bhí sé ag gabháil dom
Béarla
he was teasing me
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 50
Buntéacs
bhéarfainn conradh ionnta
Téacs caighdeánach
bhéarfainn conradh iontu
Béarla
I would be glad to get them off my hands
Téamaí
Cúinsí sóisialta, Airgead - maoin - gnó, Mothúcháin, Obair agus ceardaíocht
Leathanach 50
Buntéacs
nach rabh faoi nó thairis acht éiric ’áthara a bhaint amach
Téacs caighdeánach
nach raibh faoi ná thairis ach éiric a athar a bhaint amach
Béarla
that he was obsessed with avenging his father
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Teaghlach - muintir - pobal, Bás - beatha - sláinte, Míleata, Mothúcháin, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Stair
Leathanach 50
Buntéacs
níl sa náire acht mar ghlacfar í
Téacs caighdeánach
níl sa náire ach mar a ghlacfar í
Béarla
hame depends on your attitude, shame is dependent on how you perceive
Téamaí
Mothúcháin, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 50
Buntéacs
caidé bhí ag cur chaite air
Téacs caighdeánach
cad é a bhí ag cur caite air
Béarla
what was ailing him, troubling him
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 50
Buntéacs
go fuinnidhe
Téacs caighdeánach
go fuinniúil
Béarla
vigorously
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 51
Buntéacs
aindeis
Téacs caighdeánach
ainnis
Béarla
miserable, mean, wretched
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 51
Buntéacs
ní thiocfainn leat ar sin,
Téacs caighdeánach
ní thiocfainn leat air sin
Béarla
I wouldn’t agree with you there
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Meafar
Leathanach 51
Buntéacs
“Deir siad” arsa Tuathal, “dá mb’ionann ciall do’n duine, go mb’ionann dath do’n éadach,”
Téacs caighdeánach
“Deir siad” arsa Tuathal, “dá mb’ionann ciall don duine, go mb’ionann dath don éadach,”
Béarla
everyone to his own taste
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 51
Buntéacs
ní fhuil léas ag aonduine ar a shaoghal
Téacs caighdeánach
níl léas ag aon duine ar a shaol
Béarla
no one knows what the future brings
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 51
Buntéacs
an uile tseort seascaireachta
Téacs caighdeánach
an uile shórt seascaireachta
Béarla
all kinds of comforts
Téamaí
Mothúcháin, Teach agus baile
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 51
Buntéacs
d’amharc an t-ollamh go tromghnúiseach air
Téacs caighdeánach
d’amharc an t-ollamh go tromghnúiseach air
Béarla
the professor gave him a dark look
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Oideachas
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 51
Buntéacs
agus, mar adeireadh na sean-daoine fad ó shoin, ní fhaghthar saill gan cheannach
Téacs caighdeánach
agus, mar a deireadh na seandaoine fada ó shin, ní fhaightear saill gan cheannach
Béarla
and as the old folks would say, no pain no gain,
Téamaí
Mothúcháin, Bia agus deoch, Airgead – maoin – gnó, Mothúcháin, Bia agus deoch, Airgead – maoin – gnó, Mothúcháin, Bia agus deoch, Airgead – maoin – gnó, Mothúcháin, Bia agus deoch, Airgead – maoin – gnó, Mothúcháin, Bia agus deoch, Airgead – maoin – gnó, Mothúcháin, Bia agus deoch, Airgead – maoin – gnó, Mothúcháin, Bia agus deoch, Airgead – maoin – gnó, Mothúcháin, Bia agus deoch, Airgead – maoin – gnó, Mothúcháin, Bia agus deoch, Airgead – maoin – gnó, Mothúcháin, Bia agus deoch, Airgead – maoin – gnó, Mothúcháin, Bia agus deoch, Airgead – maoin – gnó, Mothúcháin, Bia agus deoch, Airgead – maoin – gnó, Mothúcháin, Bia agus deoch, Airgead – maoin – gnó, Mothúcháin, Bia agus deoch, Airgead – maoin – gnó, Mothúcháin, Bia agus deoch, Airgead – maoin – gnó, Mothúcháin, Bia agus deoch, Airgead – maoin – gnó
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 51
Buntéacs
Nach minic ariamh a chulamar an rud is measa le duine ná a bhás go mb’fhéidir gurab é a leas é
Téacs caighdeánach
Nach minic riamh a chuala muid, an rud is measa le duine ná a bhás go mb’fhéidir gurb é a leas é
Béarla
Haven't we often heard, what one regards as a fate worse than death may be a blessing in disguise
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath, Seanfhocal
Leathanach 51
Buntéacs
maide-as-uisge a thógáil do Mhánas
Téacs caighdeánach
ag iarraidh maide as uisce a thógáil do Mhánas
Béarla
trying to relieve the burden on, to take the blame off Mánas
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 51
Buntéacs
sásta leis a’ mheasaracht
Téacs caighdeánach
sásta leis an mheasarthacht
Béarla
to be happy with moderation, happy with the amount achieved
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 51
Buntéacs
má tá buaidh ar leith agat béidh ainbhfiosáin a’ tnúth leat agus ag iarraidh mí-chliú a chur ort
Téacs caighdeánach
má tá bua ar leith agat beidh ainbhiosáin ag tnúth leat agus ag iarraidh míchlú a chur ort
Béarla
if you've got a particular talent, philistines will envy you and try to discredit, smear you
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Tréithe daonna, Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 52
Buntéacs
tháinig cearthaidhe ar na Sasanaigh
Téacs caighdeánach
tháinig cearthaí ar na Sasanaigh
Béarla
the English got the jitters, became nervous
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Míleata, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 52
Buntéacs
chuir se cuil air féin
Téacs caighdeánach
chuir se cuil air féin
Béarla
he bristled, became angry
Téamaí
Mothúcháin
Leathanach 52
Buntéacs
mar bhéadh dhá leomhan chraosach’ ann
Téacs caighdeánach
mar a bheadh dhá leon craosach ann
Béarla
like two ravenous lions
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Ainmhithe agus plandaí, Míleata, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Samhail
Leathanach 52
Buntéacs
a’ ceasacht bídh nó díghe
Téacs caighdeánach
ag ceasacht bia nó dí
Béarla
complaining about food or drink
Téamaí
Bia agus deoch, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 52
Buntéacs
ba chóir go mbeadh crathán céille agat
Téacs caighdeánach
ba chóir go mbeadh crothán céille agat
Béarla
you should have a bit of sense
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 52
Buntéacs
i n-eabar
Téacs caighdeánach
in abar
Béarla
bogged down, confounded by sth, in a fix
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Leathanach 53
Buntéacs
cionn is nach dtugaim córas dó
Téacs caighdeánach
cionn is nach dtugaim córas dó
Béarla
because I don’t encourage him, urge him on
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 53
Buntéacs
rinne sé dearmad síos siar d’achan seort ach den ógmhnaoi a bhí faoina shúil
Téacs caighdeánach
rinne sé dearmad síos siar de gach aon sórt ach den ógbhean a bhí faoina shúil
Béarla
he completely forgot everything except the young woman who was under his gaze
Téamaí
Mothúcháin, Grá – cleamhnas – rómánsaíocht, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 53
Buntéacs
ní bhfuil léas ag aonduine ar a shaoghal
Téacs caighdeánach
níl léas ag aon duine ar a shaol
Béarla
one never knows what the future has in store
Téamaí
Mothúcháin, Aimsir agus am, Gaois - comhairle - eolas, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 54
Buntéacs
sáróchaidh ort arís
Téacs caighdeánach
sáróidh ort arís
Béarla
you will fail again
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 54
Buntéacs
gach sgéal fríd na sgeachairí
Téacs caighdeánach
gach scéal fríd na sceithirí
Béarla
by the way
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 54
Buntéacs
bhí sé mar bheadh badhbhdhún a’ daingin leagtha
Téacs caighdeánach
bhí sé mar a bheadh bábhún an daingin leagtha
Béarla
it was as if the stronghold’s bawn had been razed to the ground
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Míleata, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Meafar
Leathanach 54
Buntéacs
is ionann ’s a’ cás
Téacs caighdeánach
is ionann is an cás
Béarla
it’s all the same
Téamaí
Mothúcháin, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 55
Buntéacs
nár lugha air an dubh-dhonas ná
Téacs caighdeánach
nár lú air an dúdhonas ná
Béarla
there was nothing he detested more than
Téamaí
Mothúcháin
Leathanach 55
Buntéacs
a bheith san fhaopach
Téacs caighdeánach
a bheith san fhaopach
Béarla
to be in a dilemma, a fix
Téamaí
Mothúcháin
Leathanach 55
Buntéacs
i bhfad Éireann ní ba bheaichte
Téacs caighdeánach
i bhfad Éireann ní ba bheaichte
Béarla
much more precise
Téamaí
Mothúcháin
Leathanach 55
Buntéacs
deir siad nach bhfuil ciall ar bith comh maith le ciall cheannaigh
Téacs caighdeánach
deir siad nach bhfuil ciall ar bith chomh maith le ciall cheannaithe
Béarla
they say hard won experience is the best
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Seanfhocal, Nath
Leathanach 55
Buntéacs
an tseifte dhéidheanach
Téacs caighdeánach
an tseift dhéanach
Béarla
the last resort
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 55
Buntéacs
níor mhaith léithe a gabháil ina mhuinighin go sáruigheadh uirthí
Téacs caighdeánach
níor mhaith léi dul ina mhuinín go sáródh uirthi
Béarla
she didn’t want to rely on it until all else failed
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 55
Buntéacs
bíonn cead chainnte ag fear chaillte na himeartha
Téacs caighdeánach
bíonn cead cainte ag fear caillte na himeartha
Béarla
the loser of a contest can say all he likes, whereas the winner doesn’t have to say anything
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Caithimh aimsire – cluichí – spóirt, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 55
Buntéacs
mealladh a bhaint asam
Téacs caighdeánach
mealladh a bhaint asam
Béarla
to string me along, to fool me
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 56
Buntéacs
Rinneadh caorthacha mire de
Téacs caighdeánach
Rinneadh caor mhire de
Béarla
he became raging mad
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Bás - beatha - sláinte, Mothúcháin
Leathanach 56
Buntéacs
bhí dreach rinneach air
Téacs caighdeánach
bhí dreach rinneach air
Béarla
he had an angry look
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 56
Buntéacs
ní rabh sé le sgaoileadh nó le ceangal
Téacs caighdeánach
ní raibh sé le scaoileadh ná le ceangal
Béarla
there was no holding him, he was fit to be tied
Téamaí
Mothúcháin, Iompar agus caidrimh
Leathanach 57
Buntéacs
cé bé tá saor caitheadh sé cloch
Téacs caighdeánach
cibé atá saor, caitheadh sé cloch
Béarla
let he who is without sin cast the first stone
Téamaí
Mothúcháin, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 57
Buntéacs
chuaidh na bliadhanta a chaith sé sa phríosún ar sochar dó ar dhóigh
Téacs caighdeánach
chuaigh na blianta a chaith sé sa phríosún ar sochar dó ar dhóigh
Béarla
the years he spent in prison were to his benefit in a way
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Aimsir agus am, Dlí, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 57
Buntéacs
draothadh gáire
Téacs caighdeánach
draothadh gáire
Béarla
a faint smile, wry smile
Téamaí
Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Mothúcháin, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 58
Buntéacs
ní raibh an dara suí sa bhuailidh ann
Téacs caighdeánach
ní raibh an dara suí sa bhuaile ann
Béarla
there was no alternative
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Iompar agus caidrimh, Obair agus ceardaíocht, Mothúcháin, Talmhaíocht
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 59
Buntéacs
ní fhuil olc ná urchóid aige domh
Téacs caighdeánach
níl olc ná urchóid aige dom
Béarla
he bears me no ill-will
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 59
Buntéacs
iog a chur sa mhaide-mhullaigh
Téacs caighdeánach
eang a chur sa mhaide mullaigh
Béarla
such an extraordinary occurrence deserves to be remembered
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Cúinsí sóisialta, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 59
Buntéacs
ní raibh Éamonn bocht le sgaoileadh nó le ceangal
Téacs caighdeánach
ní raibh Éamonn bocht le scaoileadh ná le ceangal
Béarla
there was no holding him, he was fit to be tied
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Leathanach 59
Buntéacs
Gheobhadh sé de chroidhe
Téacs caighdeánach
Gheobhadh sé de chroí
Béarla
he was fit to, sufficiently incensed to
Téamaí
Mothúcháin
Leathanach 59
Buntéacs
gur mhór a dhíoghbháil ortha le ceithre bliadna
Téacs caighdeánach
gur mhór a dhíobháil orthu le ceithre bliana
Béarla
he had been a great loss to them for four years
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 59
Buntéacs
ní rabh ins an t-sean-Aodh ach súgán gan chasadh
Téacs caighdeánach
ní raibh sa tsean-Aodh ach súgán gan chasadh
Béarla
old Hugh was a feeble irresolute person
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Stair
Leathanach 59
Buntéacs
ar rothaí a tsaoghail
Téacs caighdeánach
ar rothaí a tsaoil
Béarla
on top of the world
Téamaí
Airgead - maoin - gnó, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 59
Buntéacs
níl duine ar an tsaol nach bhfuil sé chomh córtha aige a chuid a shaothrú le duine eile
Téacs caighdeánach
níl duine ar an tsaol nach bhfuil sé chomh cóir aige a chuid a shaothrú le duine eile
Béarla
no one is more worthy of earning a living than anyone else
Téamaí
Obair agus ceardaíocht, Airgead – maoin – gnó, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 59
Buntéacs
sháraigh orm riamh a thuigbheáil
Téacs caighdeánach
sháraigh orm riamh a thuiscint
Béarla
I always failed to understand, I could never comprehend
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 59
Buntéacs
eadar chomhairleacha
Téacs caighdeánach
idir chomhairlí
Béarla
undecided
Téamaí
Mothúcháin
Leathanach 59
Buntéacs
nach ar mo shúile a bhí na liaspáin
Téacs caighdeánach
nach ar mo shúile a bhí na léaspáin
Béarla
didn’t my eyes deceive me
Téamaí
Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 60
Buntéacs
ar do chonnlán féin
Téacs caighdeánach
Ar do chonlán féin
Béarla
of your own accord, on your own initiative
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 60/1
Buntéacs
cá bith mar a threabhfadh siad le chéile
Téacs caighdeánach
cibé mar a threabhfadh siad le chéile
Béarla
however they would get on
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Meafar
Leathanach 60
Buntéacs
deireadh dúil a bhaint de rud
Téacs caighdeánach
deireadh dúile a bhaint de rud
Béarla
to despair of, give up on sth.
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 60
Buntéacs
is fada uaim aontú le hiomlán a n-abair an fear uasal
Téacs caighdeánach
is fada uaim aontú le hiomlán a n-abraíonn an fear uasal
Béarla
I’m by no means agreeing with all the gentleman says
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 61
Buntéacs
cuireann siad as mo chrann cumhachta mé
Téacs caighdeánach
cuireann siad as mo chrann cumhachta mé
Béarla
they infuriate me
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Leathanach 61
Buntéacs
ag éirghe saoghalta
Téacs caighdeánach
ag éirí saolta
Béarla
becoming materialistic
Téamaí
Tréithe daonna, Airgead – maoin – gnó, Mothúcháin, Obair agus ceardaíocht
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 62
Buntéacs
i n-adharca a chéile
Téacs caighdeánach
in adharca a chéile
Béarla
at loggerheads with one another
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Leathanach 62
Buntéacs
a chur faoi shlait
Téacs caighdeánach
a chur faoi shlat
Béarla
to bring under control, dominate
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Leathanach 62
Buntéacs
Aodh dána dolba teintridhe Ó Domhnaill a rabh fuath an donais aige féin agus ag n-a shinnsir roimhe ar “a dtáinig den phór anall”
Téacs caighdeánach
Aodh dána dalba tintrí Ó Dónaill a raibh fuath an donais aige féin agus ag a shinsir roimhe ar “a dtáinig den phór anall”
Béarla
Bold headstrong fiery Aodh O’ Dónaill who like his forebears before him vehemently hated the offspring of the English
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Stair
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 62
Buntéacs
Aodh calma cliste fad-cheannach Ó Néill
Téacs caighdeánach
Aodh calma cliste fad-cheannach Ó Néill
Béarla
brave, clever, far-sighted Aodh Ó Néill
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 62
Buntéacs
níor lugha uirthí ‘ná boladh tobaca
Téacs caighdeánach
níor lú uirthi ná boladh tobac
Béarla
there was nothing she hated worse than the smell of tobacca
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 63
Buntéacs
an gábhadh a bhí roimhe
Téacs caighdeánach
an gábh a bhí roimhe
Béarla
the peril that lay before him
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 63
Buntéacs
“Is fíor a’ sean-fhocal: ‘bainfidh gach tubaiste deor as mnaoi acht náire mná eile.’
Téacs caighdeánach
“Is fíor an seanfhocal: ‘bainfidh gach tubaiste deoir as bean ach náire mná eile.”
Béarla
a woman is moved by every calamity save the disgrace of another woman
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 63
Buntéacs
ní fhuil sé tuartha leis a’ sgaramhaint
Téacs caighdeánach
níl sé tuartha leis an scaradh
Béarla
he is not accustomed / acclimatised to separation
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 63
Buntéacs
dreach deileoir ar an saoghal
Téacs caighdeánach
dreach dearóil ar an tsaol
Béarla
a bleak look on life
Téamaí
Tíreolaíocht – tírdhreach – áit, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 64
Buntéacs
tá dáimh ó shoin agam léithe
Téacs caighdeánach
tá dáimh ó shin agam léi
Béarla
I’ve had an affinity with her since
Téamaí
Teaghlach - muintir - pobal, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 64
Buntéacs
ní thómhaisfeá choíche
Téacs caighdeánach
ní thómhaisfeá choíche
Béarla
you would never guess
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 64
Buntéacs
ag deánamh méaráin dó
Téacs caighdeánach
ag deánamh meadhráin dó
Béarla
it perplexed him, worried him
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 64
Buntéacs
ár ndálta uilig
Téacs caighdeánach
ár ndála uilig
Béarla
just like the rest of us
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 64/5
Buntéacs
Nárbh’ é an anairidhe é dar leo. Ag imtheacht gan rath i ndiaidh a’ méid a bhí caithte ag a mhuinntir leis a’ tabhairt foghluim coláiste dó!
Téacs caighdeánach
Nárbh é an anairí é dar leo. Ag imeacht gan rath i ndiaidh an méid a bhí caite ag a mhuintir leis ag tabhairt foghlaim coláiste dó!
Béarla
Wasn’t he the ungrateful one. Going to the dogs after what his folks spent giving him a college education
Téamaí
Oideachas, Airgead – maoin – gnó, Teaghlach – muintir – pobal, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 64
Buntéacs
bhí mé ar sheol na brach
Téacs caighdeánach
bhí mé ar sheol na braiche
Béarla
I was on the pig's back, making great progress
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 65
Buntéacs
caidé an manadh a bhí aige?
Téacs caighdeánach
cad é an mana a bhí aige?
Béarla
what was his view, his take, on the matter?
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 65
Buntéacs
ní raibh sé i n-a mhuinighin sin
Téacs caighdeánach
ní raibh sé ina mhuinín sin
Béarla
he wasn’t relying, depending on that
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 65
Buntéacs
tá ar gceann sgoilte agat
Téacs caighdeánach
tá ár gceann scoilte agat
Béarla
you have our heads splitting (because of noise)
Leathanach 65
Buntéacs
go bhfuigheadh sé léara beag ar aoibhneas na hóige
Téacs caighdeánach
… go bhfaigheadh sé léaró beag ar aoibhneas na hóige
Béarla
… that he would get a glimpse, glimmer, of youth’s bliss
Téamaí
Aois, Aimsir agus am, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 66
Buntéacs
ní bhíonn fear náireach éadálach
Téacs caighdeánach
ní bhíonn fear náireach éadálach
Béarla
if you don’t ask, you won’t get/faint heart never won fair lady
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 66
Buntéacs
na smaointe a bhí a’ faibhreadh i gcroidhe na ndaoine
Téacs caighdeánach
na smaointe a bhí ag fabhrú i gcroí na ndaoine
Béarla
the ideas that were forming in the hearts of the people
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch, Samhail
Leathanach 66
Buntéacs
a’ déanamh méadhráin dó
Téacs caighdeánach
ag déanamh meadhráin dó
Béarla
he couldn’t get it off his mind; it was a nagging source of vexation, it perplexed him
Téamaí
Bás – beatha – sláinte, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 67
Buntéacs
go rachadh sé ‘un cearmannsaidheachta
Téacs caighdeánach
go rachadh sé chun cearmansaíochta
Béarla
that he would get out of hand
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 67
Buntéacs
éan i n-a dorn, de roghain ar dhá éan sa choillidh
Téacs caighdeánach
éan ina dorn, de rogha ar dhá éan sa choill
Béarla
a bird in the hand is worth two in the bush
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Ainmhithe agus plandaí, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 67
Buntéacs
an rud is measa le duine ná a bhás is minic gurab é a leas é
Téacs caighdeánach
an rud is measa le duine ná a bhás is minic gurb é a leas é
Béarla
what one regards as a fate worse than death may be a blessing in disguise
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 67
Buntéacs
dalla mullóg
Téacs caighdeánach
dallamullóg
Béarla
to hoodwink, delude
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 67
Buntéacs
dheamhan a bhfuil a fhios agam
Téacs caighdeánach
de dheamhan a bhfuil a fhios agam
Béarla
damned if I know
Téamaí
Mothúcháin, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 67
Buntéacs
déan do chomhairle féin
Téacs caighdeánach
déan do chomhairle féin
Béarla
do as you please
Téamaí
Mothúcháin, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 67
Buntéacs
i ngean uirthí
Téacs caighdeánach
… agus mé i ngean uirthi
Béarla
… when I was fond of her, in love with her
Téamaí
Grá – cleamhnas – rómánsaíocht, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 68
Buntéacs
an bhearróg bheag bheadaidhe is maith an airidhe uirthí é
Téacs caighdeánach
an mhéaróg bheag bheadaí, is maith an airi uirthí é
Béarla
the conceited little woman, it serves her right
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 68
Buntéacs
ceangal na gcúig gcaol (a bheith ort)
Téacs caighdeánach
ceangal na gcúig gcaol (a bheith ort)
Béarla
(to be) bound hand and foot
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Baill choirp, Mothúcháin
Leathanach 68
Buntéacs
léabairt mhillteanach de’n teangaidh (a thabhairt)
Téacs caighdeánach
leadhbairt mhillteanach den teanga (a thabhairt)
Béarla
(to give) a hell of a tongue lashing
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 68
Buntéacs
mo chreach is mo chrádh
Téacs caighdeánach
mo chreach is mo chrá
Béarla
Woe is me, Alas
Téamaí
Mothúcháin, Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 68
Buntéacs
ba mhór léithe a raibh ráidhte aicí
Téacs caighdeánach
ba mhór léi a raibh ráite aici
Béarla
she felt she'd said enough
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 69
Buntéacs
mar adeireadh na sean-daoine chan i bhfad uaithe a mhothuigh sí an urchóid
Téacs caighdeánach
mar a deireadh na seandaoine, chan i bhfad uaithi a mhothaigh sí an urchóid
Béarla
as the old folks say, she had every reason to feel sth sinister
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 69
Buntéacs
gurbh’ í an chainnt an tiodhlacadh ba luachmhaire thug Dia do’n duine
Téacs caighdeánach
gurbh í an chaint an tíolacadh ba luachmhaire a thug Dia don duine
Béarla
speech is the most precious of Divine gifts
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 69
Buntéacs
ní fhuil sí siúd faoi shotal domh
Téacs caighdeánach
níl sí siúd faoi shotal dom
Béarla
she is not subservient to me
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 69
Buntéacs
ní raibh mórán iarraidh agam-sa ná ag Mághnus air
Téacs caighdeánach
ní raibh mórán iarraidh agamsa ná ag Mághnus air
Béarla
neither Mághnus nor me had much time for him
Téamaí
Mothúcháin, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 69
Buntéacs
ba é an míniú agus an réiteach a bhí ann
Téacs caighdeánach
ba é an míniú agus an réiteach a bhí ann …
Béarla
the upshot of the matter was …
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 70
Buntéacs
‘sé an t-uaibhreas dubhshraith gach uilc
Téacs caighdeánach
is é an t-uaibhreas dúshraith gach oilc
Béarla
pride is the source of all evil
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Leathanach 70
Buntéacs
díol truaighe a dhéanamh di féin
Téacs caighdeánach
díol trua a dhéanamh di féin
Béarla
to make herself the subject of pity
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 70
Buntéacs
...i n-a h-Oisín i ndiaidh na bhFian
Téacs caighdeánach
ina Oisín i ndiaidh na bhFiann
Béarla
to be left companionless (after the demise of one’s contemporaries )
Téamaí
Béaloideas agus seanchas, Mothúcháin
Leathanach 70
Buntéacs
b’fhearr go mall ná go brách
Téacs caighdeánach
b’fhearr go mall ná go brách
Béarla
better late than never
Téamaí
Mothúcháin, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath, Seanfhocal
Leathanach 70
Buntéacs
‘ bhfuil urra maith leis ?
Téacs caighdeánach
an bhfuil urra mhaith leis ?
Béarla
is it well founded ?
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 71
Buntéacs
ní dhéanfadh sé spuaic ar do theangaidh
Téacs caighdeánach
ní dhéanfadh sé spuaic ar do theanga
Béarla
it won’t do you any harm to say so
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Leathanach 71
Buntéacs
ba mheasa léithe é ná an tsúil a bhí i n-a ceann,
Téacs caighdeánach
ba mheasa léi é ná an tsúil a bhí ina ceann
Béarla
he was the apple of her eye
Téamaí
Teaghlach - muintir - pobal, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 71
Buntéacs
bhí lámh an uachtair aca
Téacs caighdeánach
bhí lámh an uachtair acu
Béarla
they had the upper hand
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Míleata, Mothúcháin
Leathanach 72
Buntéacs
faoi dhraoidheacht aca
Téacs caighdeánach
faoi dhraíocht acu
Béarla
spellbound by them
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 72
Buntéacs
ní thabharfá do chiall i gcionn chéille an mhárla sin
Téacs caighdeánach
ní thabharfá do chiall i gceann céille an mhárla sin
Béarla
you wouldn’t lower yourself by disputing with that weakling
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Leathanach 72
Buntéacs
níl cuid bhuailte ins a’ t-sompla bocht
Téacs caighdeánach
níl cuid bhuailte sa tsampla bhocht
Béarla
that waster is not worth hitting, too easy to defeat
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Leathanach 72
Buntéacs
a’ rud a chuir a’ saoghal go minic ‘un sioparnaighe
Téacs caighdeánach
an rud a chuir an saol go minic chun siobarnaí
Béarla
the thing that often ruined life
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 72
Buntéacs
tá na Boers a’ baint a’ ghus’ asta
Téacs caighdeánach
tá na Boers ag baint an ghusa astu
Béarla
the Boers are humbling their pride
Téamaí
Stair, Míleata, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 72
Buntéacs
an sclábhuidheacht a bheith sa smir aca
Téacs caighdeánach
an sclábhaíocht a bheith sa smior acu
Béarla
slavery was part of their very nature
Téamaí
Mothúcháin, Stair, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Samhail
Leathanach 72
Buntéacs
cluain a chur ar na gáirí
Téacs caighdeánach
cluain a chur ar na gáirí
Béarla
to keep from laughing
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Leathanach 72
Buntéacs
ní bhéidh sé i bhfad annsiud go mbaintear a mhí-thapadh as
Téacs caighdeánach
ní bheidh sé i bhfad ansiúd go mbaintear a mhíthapa as
Béarla
he won’t be there too long before he loses his temper
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 72
Buntéacs
Mánus Mór a chur thaire n-a shnáithe
Téacs caighdeánach
Mánus Mór a chur thar a shnáithe
Béarla
to disconcert, ruffle M
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Leathanach 72
Buntéacs
i riocht a chéile a scineadh
Téacs caighdeánach
i riocht a chéile a sceanadh
Béarla
about to tear each other to pieces
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 73
Buntéacs
cuil crochadóra
Téacs caighdeánach
cuil chrochadóra
Béarla
fierce, hostile appearance
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Baill choirp, Dlí, Míleata, Mothúcháin, Obair agus ceardaíocht, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Stair
Leathanach 73
Buntéacs
go rabh a bun ‘s a cíoradh uirthí
Téacs caighdeánach
go raibh a bun is a cíoradh uirthi
Béarla
she had her own trials and tribulations
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 73
Buntéacs
sgaoilfe mise cuisle na féile ann
Téacs caighdeánach
scaoilfidh mise cuisle na féile ann
Béarla
I’ll stimulate the generous side of him
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 73
Buntéacs
tháinig misneach chuig na Franncaigh mar thig corr-uair ó Neamh chuig duine.
Téacs caighdeánach
tháinig misneach chuig na Francaigh mar a thagann corruair ó Neamh chuig duine
Béarla
the French got heaven-sent courage that sometimes comes to a person
Téamaí
Míleata, Mothúcháin, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Stair
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 73
Buntéacs
focal fior é gur lugha ná frígh máthair chointinne
Téacs caighdeánach
focal fior é gur lú ná fríd máthair chointinne
Béarla
it’s true that it doesn’t take much to start trouble
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 73
Buntéacs
ar eagla gur liaspáin a bhí ar a shúile
Téacs caighdeánach
ar eagla gur léaspáin a bhí ar a shúile
Béarla
in case his eyes were deceiving him
Téamaí
Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 73
Buntéacs
lúthgháir as cuimse
Téacs caighdeánach
lúcháir as cuimse
Béarla
great joy
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 74
Buntéacs
mar adeireadh na sean-daoine is trom cearc i bhfad
Téacs caighdeánach
mar a deireadh na seandaoine is trom cearc i bhfad
Béarla
as the old folk would say, no matter how light the burden it becomes heavy if it has to be carried far
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Ainmhithe agus plandaí, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 74
Buntéacs
níor bh’eagal dúinn
Téacs caighdeánach
níorbh eagal dúinn
Béarla
not a chance, no fear of that
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 74
Buntéacs
ní thabhóchadh sin leas-ainm dó...
Téacs caighdeánach
ní thabhódh sin leasainm dó
Béarla
that wouldn’t earn him a nickname
Téamaí
Mothúcháin, Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 74
Buntéacs
níor mhór leo a n-abóradh siad leis
Téacs caighdeánach
níor mhór leo a n-abródh siad leis
Béarla
they didn’t consider what they would say to him to be excessive
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 74
Buntéacs
tairéim
Téacs caighdeánach
tairéim
Béarla
disparagement
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 74
Buntéacs
bain dúil dá rath
Téacs caighdeánach
bain dúil dá rath
Béarla
give him up as a bad job, a failure, a loser (despair of him)
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 75
Buntéacs
duine seachantach dúrúnta
Téacs caighdeánach
duine seachantach dúranta
Béarla
an evasive sullen person
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 75
Buntéacs
gur cleasach a’ peata ‘n saoghal
Téacs caighdeánach
gur cleasach an peata an saol
Béarla
that life has many surprises in store, it’s a funny old world
Téamaí
Mothúcháin
Leathanach 75
Buntéacs
daonán a dhéanamh
Téacs caighdeánach
daonán a dhéanamh
Béarla
prolonged crying
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 75
Buntéacs
buaidhreadh taobh amuigh dá ceirteach
Téacs caighdeánach
buaireamh taobh amuigh dá ceirteach
Béarla
affected or hypocritical sorrow, insincere
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Leathanach 75
Buntéacs
lucht na ngruaidheann tirim
Téacs caighdeánach
lucht na ngruanna tirime
Béarla
those who won’t miss him, who'll shed no tears
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 75
Buntéacs
rugadh iad faoi chinneamhaint nach leigeadh dóbhtha teacht i n-éifeacht
Téacs caighdeánach
rugadh iad faoi chinniúint nach ligfeadh dóibh teacht in éifeacht
Béarla
they were destined not to succeed, to be unfortunate
Téamaí
Cúinsí sóisialta, Tréithe daonna, Aois, Mothúcháin, Obair agus ceardaíocht
Leathanach 75
Buntéacs
bainfe sin crathadh as
Téacs caighdeánach
bainfidh sin croitheadh as
Béarla
that’ll shake him up, give him a shock
Téamaí
Mothúcháin
Leathanach 75
Buntéacs
cé bith siosma a d’éirigh eatorra chuaidh an bheirt un spairne
Téacs caighdeánach
cibé siosma a d’éirigh eatarthu chuaigh an bheirt un spairne
Béarla
whatever quarrel came between them, the two of them went at it. (fighting)
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 75
Buntéacs
an raibh tú ar a gcomhairle?
Téacs caighdeánach
an raibh tú ar a gcomhairle?
Béarla
were you under their influence ?
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 75
Buntéacs
rogha an dá dhíoghadh
Téacs caighdeánach
rogha an dá dhíogha
Béarla
a choice between two evils, the better of two bad lots
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 75
Buntéacs
níl dligheadh ar a’ riachtanas
Téacs caighdeánach
níl dlí ar an riachtanas
Béarla
necessity knows no law, there was no alternative
Téamaí
Dlí - ceartas - pionós, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath, Seanfhocal
Leathanach 75
Buntéacs
níl fiachadh ar bith orainn
Téacs caighdeánach
níl fiacha ar bith orainn
Béarla
we are not obliged to
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Leathanach 75
Buntéacs
achan seort mar a d’iarrfadh a mbéal a bheith
Téacs caighdeánach
gach aon sórt mar a d’iarrfadh a mbéal a bheith
Béarla
everything a real treat, just as they wished
Téamaí
Mothúcháin
Leathanach 75
Buntéacs
an fear d’imthigh as maoideamh
Téacs caighdeánach
an fear a d’imigh as maíomh
Béarla
the man who disgraced his own kin
Téamaí
Teaghlach – muintir – pobal, Mothúcháin, Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 75
Buntéacs
ní móide go
Téacs caighdeánach
ní móide go…
Béarla
it is hardly likely that…
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 76
Buntéacs
is maith an airidh agam é
Téacs caighdeánach
is maith an airí agam é
Béarla
it serves me right
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 76
Buntéacs
tháinig mearbhallán i n-a ceann
Téacs caighdeánach
tháinig mearbhlán ina ceann
Béarla
she became dizzy, light-headed
Téamaí
Bás – beatha – sláinte, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 76
Buntéacs
ní raibh lá smaoinithe ná iomráidh go raibh contúirt ar bith dá gcóir
Téacs caighdeánach
ní raibh lá smaoinimh ná iomrá go raibh contúirt ar bith dá gcóir
Béarla
never did they imagine or were aware of any danger close at hand
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 76
Buntéacs
chomh tiubh is a dtiocfadh leo
Téacs caighdeánach
chomh tiubh is a thiocfadh leo
Béarla
as fast as they could
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Leathanach 76
Buntéacs
an driopás agus an cearthaí
Téacs caighdeánach
an driopás agus an chearthaí
Béarla
nervous fumbling and jitters
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 76
Buntéacs
sean-sgéal is meirg air
Téacs caighdeánach
seanscéal agus meirg air
Béarla
the same old story
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Leathanach 76
Buntéacs
amuigh ar a chéile
Téacs caighdeánach
amuigh ar a chéile
Béarla
at odds with one and other
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 77
Buntéacs
thug mé mo chreach ‘s mo chrádh
Téacs caighdeánach
thug mé mo chreach is mo chrá
Béarla
I was tormenting myself
Téamaí
Mothúcháin
Leathanach 77
Buntéacs
níor shéan Eoghan ordlach dá ghaol
Téacs caighdeánach
níor shéan Eoghan ordach dá ghaol
Béarla
Eoghan was just like his people
Téamaí
Tréithe daonna, Teaghlach - muintir - pobal, Mothúcháin, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Stair
Leathanach 77
Buntéacs
crathán céille
Téacs caighdeánach
crothán céille
Béarla
a bit of sense
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 77
Buntéacs
meas bacaigh (a thabhairt ar dhuine)
Téacs caighdeánach
meas bacaigh (a thabhairt ar dhuine)
Béarla
to treat someone like a beggar
Téamaí
Cúinsí sóisialta, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 77
Buntéacs
i bhfaiteadh na súl
Téacs caighdeánach
i bhfaiteadh na súl
Béarla
in the blink of an eye, instantly
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 77
Buntéacs
tchím gur chuir Pádruig Phádaí ciapógaí ar an iomlán agaibh
Téacs caighdeánach
chím gur chuir Pádruig Phádaí ciapóga ar an iomlán agaibh
Béarla
I see P.P has confused, bewitched, the lot of you
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 78
Buntéacs
ag gol i n-áit na maoiseóige
Téacs caighdeánach
ag gol in áit na maoiseoige
Béarla
crying over spilt milk
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 78
Buntéacs
bhí barraidheacht ceoil ina cuid caointe
Téacs caighdeánach
bhí barraíocht ceoil ina cuid caointe
Béarla
her lamentation wasn’t sincere
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Bás - beatha - sláinte, Mothúcháin
Leathanach 78
Buntéacs
is fearr suidhe ar a’ sgáth ‘ná suidhe ar a’ bhlár fholamh
Téacs caighdeánach
is fearr suí ar an scáth ná suí ar an bhlár fholamh
Béarla
a scrawny bush is better than an open field
Téamaí
Cúinsí sóisialta, Airgead - maoin - gnó, Bás - beatha - sláinte, Mothúcháin, Obair agus ceardaíocht
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 78
Buntéacs
ní fhuil acfuinn agam air ná goile agam dó
Téacs caighdeánach
níl acmhainn agam air ná goile agam dó
Béarla
I can’t bear it nor do I have the stomach for it
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 78
Buntéacs
níor nídh leis é
Téacs caighdeánach
níor ní leis é
Béarla
he did not like, was disdainful of it
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 78
Buntéacs
chosgair mo chroidhe
Téacs caighdeánach
choscair mo chroí
Béarla
my heart moved
Téamaí
Mothúcháin, Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 78
Buntéacs
ní thiocfadh le Caitlín a rún a fholach ní b’fhaide
Téacs caighdeánach
ní thiocfadh le Caitlín a rún a fholach ní b’fhaide
Béarla
C. couldn't hide her secret any longer
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 79
Buntéacs
cotuighthe
Téacs caighdeánach
cotadh
Béarla
shyness, bashfulness
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 79
Buntéacs
ar na h-uaí le chéile
Téacs caighdeánach
ar na hóí le chéile
Béarla
on speaking terms
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 79
Buntéacs
is beag a’ rud is buaine ‘ná ‘n duine
Téacs caighdeánach
is beag an rud is buaine ná an duine
Béarla
any little thing may outlast a human being, may serve as a reminder of s.o.
Téamaí
Airgead - maoin - gnó, Bás - beatha - sláinte, Mothúcháin, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 79
Buntéacs
breith nó fág
Téacs caighdeánach
breith nó fág
Béarla
all or nothing, nothing else for it
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Leathanach 79
Buntéacs
briste brúighte
Téacs caighdeánach
briste brúite
Béarla
battered and broken
Téamaí
Baill choirp, Bás - beatha - sláinte, Míleata, Mothúcháin
Leathanach 79
Buntéacs
b’fhada leis go dtaradh an Domhnach
Téacs caighdeánach
b’fhada leis go dtiocfadh an Domhnach
Béarla
he couldn’t wait for Sunday to come
Téamaí
Aimsir agus am, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 79
Buntéacs
...má tá talann gan chéill féin ann
Téacs caighdeánach
má tá talann gan chiall féin ann
Béarla
even though he has irrational impulses
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 80
Buntéacs
ar mhéad a bróin
Téacs caighdeánach
ar mhéad a bróin
Béarla
however great her sorrow
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 80
Buntéacs
tá sé lán tapógaí
Téacs caighdeánach
tá sé lán tapóg
Béarla
he is a bundle of nerves
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 80
Buntéacs
a’ meall is mó ar deireadh
Téacs caighdeánach
an meall is mó ar deireadh
Béarla
last but not least
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 80
Buntéacs
bhí Colm é féin in ardchéimíocht
Téacs caighdeánach
bhí Colm é féin in ardchéimíocht
Béarla
Colm himself was held in high esteem
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Mothúcháin, Mothúcháin, Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 80
Buntéacs
nach mbeadh tnúth fir le chéile ann
Téacs caighdeánach
nach mbeadh tnúth fir le chéile ann
Béarla
it would be every man for himself
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 80
Buntéacs
a d’fhaibhir ariamh i n-inchinn a’ duine
Téacs caighdeánach
a d’fhabhraigh riamh in inchinn an duine
Béarla
that ever developed, formed, in a person’s brain
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 81
Buntéacs
nuair ba deise domh í is ann a b’fhuide uaim í
Téacs caighdeánach
nuair ba dheise dom í is ann ab fhaide uaim í
Béarla
the nearer I got the further away it seemed
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 81
Buntéacs
‘s glas na cnuic i bhfad uainn
Téacs caighdeánach
is glas na cnoic i bhfad uainn
Béarla
far away hills are green
Téamaí
Taisteal agus imirce, Iompar agus caidrimh, Tíreolaíocht - tírdhreach - áit, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 81
Buntéacs
nuair nach mbíonn breith ar d’aithreachas agat
Téacs caighdeánach
nuair nach mbíonn breith ar d’aithreachas agat
Béarla
when it’s too late to undo the damage, to repent
Téamaí
Mothúcháin, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 81
Buntéacs
is deise cabhair Dé ‘ná ‘n doras
Téacs caighdeánach
is deise cabhair Dé ná an doras
Béarla
God’s help is always at hand
Téamaí
Cúinsí sóisialta, Airgead - maoin - gnó, Teach agus baile, Bás - beatha - sláinte, Mothúcháin, Obair agus ceardaíocht
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 81
Buntéacs
ní dheachaidh aca seo a dhéanamh
Téacs caighdeánach
ní dheachaigh acu seo a dhéanamh
Béarla
they didn’t succeed in this
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 81
Buntéacs
chan díth nach rabh fonn troda ar na Gaedhil
Téacs caighdeánach
chan díth nach raibh fonn troda ar na Gaeil
Béarla
not that the Irish weren’t up for a fight
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Míleata, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 81
Buntéacs
bhí a gcroidhe agus a n-anam istuigh ina chéile
Téacs caighdeánach
bhí a gcroí agus a n-anam istigh ina chéile
Béarla
they were utterly devoted to each other
Téamaí
Cúinsí pearsanta, Grá – cleamhnas – rómánsaíocht, Mothúcháin
Leathanach 81
Buntéacs
na smaointe atá ina gcroidhe ní féidir canamhaint a chur ortha
Téacs caighdeánach
na smaointe atá ina gcroí ní féidir canúint a chur orthu
Béarla
the thoughts in their hearts cannot be expressed, put into words
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 81
Buntéacs
is fada an bealach nach dtig deireadh leis
Téacs caighdeánach
is fada an bealach nach dtig deireadh leis
Béarla
it’s a long road that has no end
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Taisteal agus imirce, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Meafar, Samhail, Sofhriotal
Leathanach 81
Buntéacs
scotbhach gáirí
Téacs caighdeánach
scotbhach gáirí
Béarla
guffaws of laughter
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 82
Buntéacs
tá rud éighinteacht ar cois
Téacs caighdeánach
tá rud ínteacht ar cois
Béarla
something is afoot
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 82
Buntéacs
sin an dual is fuide siar ar mo choigeáil
Téacs caighdeánach
sin an dual is faide siar ar mo choigeal
Béarla
that’s the least of my worries
Téamaí
Cúinsí pearsanta, Mothúcháin, Obair agus ceardaíocht
Gnéithe teanga
Meafar
Leathanach 82
Buntéacs
bhí sé mar ádhbhar maoidhte aca
Téacs caighdeánach
bhí sé mar ábhar maíte acu
Béarla
it was something they could boast about
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 82/3
Buntéacs
3. ar neamh-chead do’n té ler bh’olc
Téacs caighdeánach
ar neamhchead don té lenarbh olc
Béarla
regardless of what anyone else thinks (negatively)
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 82
Buntéacs
i ndiaidh a’ bascadh reatha atá faighte agat
Téacs caighdeánach
i ndiaidh an bascadh reatha atá faighte agat
Béarla
after the trauma you have experienced, having run the galntlet
Téamaí
Cúinsí pearsanta, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 82
Buntéacs
bliain mhaith agus neamhthurach ina diaidh
Téacs caighdeánach
bliain mhaith agus neamhthurach ina diaidh
Béarla
good riddance to her!
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Mothúcháin, Talmhaíocht
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 82
Buntéacs
táthar dá chloí is dá chaitheamh ag an saol
Téacs caighdeánach
táthar á chloí is á chaitheamh ag an tsaol
Béarla
he's being worn down by life’s problems
Téamaí
Mothúcháin, Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Leathanach 82
Buntéacs
ádhbhar uabhair
Téacs caighdeánach
ábhar uabhair
Béarla
a cause, reason for pride
Téamaí
Cúinsí pearsanta, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 83
Buntéacs
is claoidhte an mhaise duit é
Téacs caighdeánach
is cloíte an mhaise duit é
Béarla
it ill becomes you
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 83
Buntéacs
a mhór a dhéanamh den sgéal
Téacs caighdeánach
a mhór a dhéanamh den sgéal
Béarla
to make the most of something, to exaggerate
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Leathanach 83
Buntéacs
tá siad ar nós cuma liom
Téacs caighdeánach
tá siad ar nós cuma liom
Béarla
they are indifferent
Téamaí
Mothúcháin
Leathanach 83
Buntéacs
sgreadaidh gach éan fá n-a nead
Téacs caighdeánach
screadann gach éan faoina nead
Béarla
every mother mourns her own
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Teaghlach - muintir - pobal
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 83
Buntéacs
a bheith ar an tráigh fhoilimh
Téacs caighdeánach
a bheith ar an trá fholamh
Béarla
destitute
Téamaí
Cúinsí sóisialta, Airgead - maoin - gnó, Bás - beatha - sláinte, Mothúcháin, Obair agus ceardaíocht
Leathanach 83
Buntéacs
bhí an mhór-chuid de mhuinntir an oileáin a’ doicheall roimpí
Téacs caighdeánach
bhí an mhórchuid de mhuintir an oileáin ag doicheall roimpi
Béarla
the majority of the island people were unwelcoming to her
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Cúinsí sóisialta, Tréithe daonna, Teaghlach - muintir - pobal, Tíreolaíocht - tírdhreach - áit, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 83
Buntéacs
go gclaoidhfidhe a neart
Téacs caighdeánach
go gcloífí a neart
Béarla
that their strength would be subdued
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Bás - beatha - sláinte, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 83
Buntéacs
Ar chéill na bpaisti. Nach deas an chiall í ? Agus nach goirid a bíos an seal beag glórmhar seo ag sleamhnadh ar shiubhal?
Téacs caighdeánach
Ar chiall na bpaisti. Nach deas an chiall í ? Agus nach gairid a bhíonn an seal beag glórmhar seo ag sleamhnú ar shiúl ?
Béarla
The sense (innocence) of a child. Isn’t it nice? And it doesn’t take long for this glorious little time to slip away?
Téamaí
Mothúcháin, Teaghlach – muintir – pobal, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 83
Buntéacs
sé’n íocshláinte é
Téacs caighdeánach
is é an íocshláinte é
Béarla
it is like a balm, it is very refreshing
Téamaí
Bia agus deoch, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 83
Buntéacs
tá mo chroidhe istoigh ann
Téacs caighdeánach
tá mo chroí istigh ann
Béarla
I love him to bits
Téamaí
Grá – cleamhnas – rómánsaíocht, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Corp - baill agus cuma fhisiciúil
Leathanach 83
Buntéacs
níl agat ach a leath
Téacs caighdeánach
níl agat ach a leath
Béarla
he’s the same as you (in love), the love is requited
Téamaí
Grá – cleamhnas – rómánsaíocht, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 84
Buntéacs
ní rabh olc nó urchóid den Fhrainnc ag na Gaedhil a bhí i n-arm na Spáinne
Téacs caighdeánach
ní raibh olc ná urchóid don Fhrainnc ag na Gaeil a bhí in arm na Spáinne
Béarla
the Irish who were in the Spanish army bore no ill-will to France
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Míleata, Mothúcháin, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Stair
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 84
Buntéacs
ar mhéad is bhí de thocht uirthi
Téacs caighdeánach
ar mhéad is bhí de thocht uirthi
Béarla
so great was her emotion
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 84
Buntéacs
bíonn daoine ann ar fearr leo an t-uaigneas ná an t-imreas
Téacs caighdeánach
bíonn daoine ann ar fearr leo an t-uaigneas ná an t-imreas
Béarla
there are people who prefer loneliness to strife
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 84
Buntéacs
an braon borb
Téacs caighdeánach
an braon borb
Béarla
bad blood
Téamaí
Mothúcháin
Leathanach 84
Buntéacs
caidé atá tú a mhaoidheamh?
Téacs caighdeánach
cad é atá tú a mhaíomh?
Béarla
what do you mean?
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 84
Buntéacs
is mór a’ gar
Téacs caighdeánach
is mór an gar
Béarla
it's very fortunate, a good thing
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 84
Buntéacs
ba mhaith a’ bhean scéil thú
Téacs caighdeánach
ba mhaith an bhean scéil thú
Béarla
that would be fine if it were true, I hope you’re right
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 85
Buntéacs
gan pilleadh achoidhche ní ba mhó
Téacs caighdeánach
gan filleadh choíche ní ba mhó
Béarla
never to return
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Aimsir agus am, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 85
Buntéacs
go mbéadh siad seasmhach nuair a rachadh an chúis go cnámh na h-uilleanna
Téacs caighdeánach
go mbeadh siad seasmhach nuair a rachadh an chúis go cnámh na huillinne
Béarla
that they would be steadfast when it came to the crunch
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Leathanach 85
Buntéacs
ómós a’ tsaoghail dá chéile aca
Téacs caighdeánach
ómós an tsaoil dá chéile acu
Béarla
great respect for each other
Téamaí
Mothúcháin
Leathanach 85
Buntéacs
chosgóradh sé croidhe cloiche
Téacs caighdeánach
choscródh sé croí cloiche
Béarla
it would pierce a heart of stone
Téamaí
Baill choirp, Mothúcháin
Leathanach 85
Buntéacs
bídh cead cainnte ag fear chaillte na himeartha
Téacs caighdeánach
bíonn cead cainte ag fear caillte na himeartha
Béarla
the loser of a contest may talk as much as he pleases (whereas the winner has no need to say anything)
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 85
Buntéacs
Bhí mé a’ sgannsáil leis a’ traveller mhalluighthe sin gur chuir sé i mbárr mo chéille mé
Téacs caighdeánach
Bhí mé ag scansáil leis an traveller mhallaithe sin gur chuir sé i mbarr mo chéille mé
Béarla
I was squabbling with that cursed traveller until it drove me mad, infuriated me
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Cúinsí sóisialta
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 85
Buntéacs
nach raibh brón ar bith eile inchurtha leo
Téacs caighdeánach
… nach raibh brón ar bith eile inchurtha leo
Béarla
… that no other sorrow was comparable to them
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 85
Buntéacs
a thógfadh cian di féin
Téacs caighdeánach
… a thógfadh cian di féin
Béarla
… that would lift her own spirits
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 85
Buntéacs
san fhaopach
Téacs caighdeánach
san fhaopach
Béarla
in a fix, dilemma
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 85
Buntéacs
níl dadamh mór ag mnaoi
Téacs caighdeánach
níl dada mór ag bean
Béarla
a woman will always find a way, will always meet a challenge
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 85
Buntéacs
cuirfidh mé d’fhiacaibh air
Téacs caighdeánach
cuirfidh mé d’fhiacha air
Béarla
I will compel him
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Leathanach 86
Buntéacs
ní móide go ...
Téacs caighdeánach
ní móide go ...
Béarla
it’s not likely that ...
Téamaí
Mothúcháin
Leathanach 86/7
Buntéacs
beidh fad saoghail duit a bheith annsiud
Téacs caighdeánach
beidh fad saoil duit a bheith ansiúd
Béarla
it will do you the world of good to be there
Téamaí
Bás - beatha - sláinte, Mothúcháin
Leathanach 86
Buntéacs
b’fhearr a gcabhair ‘ná a gcealg
Téacs caighdeánach
b’fhearr a gcabhair ná a gcealg
Béarla
better to have them with you than against you (better their help than their enmity)
Téamaí
Mothúcháin
Leathanach 86
Buntéacs
ag éileamh air féin
Téacs caighdeánach
ag éileamh air féin
Béarla
blaming himself
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 86
Buntéacs
agus gan ann acht go rabh dul aicí cluain a chur ar an ghol
Téacs caighdeánach
agus gan ann acht go raibh dul aici cluain a chur ar an ghol
Béarla
she was barely able to hold back the tears
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 86
Buntéacs
ar fóghnamh
Téacs caighdeánach
ar fónamh
Béarla
excellently, to a great degree
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 87
Buntéacs
ní rabh cur suas aige de
Téacs caighdeánach
ní raibh cur suas aige de
Béarla
he couldn’t refuse him
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 87
Buntéacs
buaidh a fhághail ar an daor-smacht
Téacs caighdeánach
bua a fháil ar an daorsmacht
Béarla
to overcome the oppression
Téamaí
Cúinsí sóisialta, Míleata, Mothúcháin, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Stair
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 87
Buntéacs
níl sé óraice
Téacs caighdeánach
níl sé óraice
Béarla
it is not right nor proper
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 88
Buntéacs
tugadh meas dílleachta ar Cúigeadh Uladh
Téacs caighdeánach
tugadh meas dílleachta ar Chúige Uladh
Béarla
Ulster was treated like an orphan
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Teaghlach - muintir - pobal, Míleata, Mothúcháin, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Stair
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 88
Buntéacs
is beag a’ rud a chuireas scallán inntí
Téacs caighdeánach
is beag an rud a chuireas scallán inti
Béarla
she’s easily panicked
Téamaí
Mothúcháin, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 88
Buntéacs
ag caoi agus ag osnaighil
Téacs caighdeánach
ag caí agus ag osnaíl
Béarla
lamenting and sighing
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 89
Buntéacs
a gcuirfeá sónnrughadh i gcruinnughadh inntí
Téacs caighdeánach
a gcuirfeá sonrú i gcruinniú inti
Béarla
that you would notice in a crowd
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 89
Buntéacs
na seacht gcinnpheacaidh marbhtha
Téacs caighdeánach
na seacht gceannpheaca marfacha
Béarla
the seven deadly sins
Téamaí
Mothúcháin, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 89
Buntéacs
...nár bheo dó a bheo, ...
Téacs caighdeánach
nár bheo dó a bheo
Béarla
his life wasn’t worth living
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 89
Buntéacs
bhí sé ar a sháimhín suilt
Téacs caighdeánach
bhí sé ar a sháimhín suilt
Béarla
he was totally at ease
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 90
Buntéacs
bhí sí taodach
Téacs caighdeánach
bhí sí taghdach
Béarla
she was impulsive, quick tempered
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 90
Buntéacs
ba mhó a báigh liom-sa
Téacs caighdeánach
ba mhó a bá liomsa
Béarla
she was more sympathetic to me
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 90
Buntéacs
níor thráth cainnte é
Téacs caighdeánach
níor thráth cainte é
Béarla
it was no time for talking
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Míleata, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 91
Buntéacs
bean a raibh loinnear i n-a súile agus aoibh ar a gnúis a thógadh cian díot dá mbeitheá ag tuitim i ndruim-dubhach
Téacs caighdeánach
bean a raibh loinnir ina súile agus aoibh ar a gnúis a thógfadh cian díot dá mbeifeá ag titim i ndroim dubhach
Béarla
a woman with a gleam in her eyes and a smile on her face who would lift your spirits if you were depressed
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Tréithe daonn
