Saibhreas Mháire

Saoghal Corrach

Leathanach #VALUE!

Buntéacs
is chuir a’cigire ’sna céad-deagaibh

Téacs caighdeánach
… agus a chuir an cigire sna céadéaga

Béarla
… and drove the inspector crazy

Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach #VALUE!

Buntéacs
SEICEÁIL)

Téacs caighdeánach

Béarla

Leathanach 3

Buntéacs
thabhuigh an dá bhuaidh sin óstas dó

Téacs caighdeánach
thabhaigh an dá bhua sin óstaíocht dó

Béarla
those two attributes earned him lodgings

Téamaí
Teach agus baile, Tréithe daonna

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 3

Buntéacs
cluithche táiplise

Téacs caighdeánach
cluiche táiplise

Béarla
a game of draughts

Téamaí
Caithimh aimsire – cluichí – spóirt

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 4

Buntéacs
Údas saidhbhir

Téacs caighdeánach
Giúdach saibhir

Béarla
a wealthy Jew

Téamaí
Airgead – maoin – gnó, Le plé

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 5

Buntéacs
caithfidh tú féin a ghabháil i mbannaí ort féin,

Téacs caighdeánach
caithfidh tú féin a ghabháil i mbannaí ort féin

Béarla
you will have to bail yourself

Téamaí
Dlí - ceartas - pionós

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 5

Buntéacs
is nach dtug sé spré ar bith dá nighin

Téacs caighdeánach
is nach dtug sé spré ar bith dá iníon

Béarla
and that he didn’t give his daughter any dowry

Téamaí
Dlí - ceartas - pionós, Grá – cleamhnas – rómánsaíocht, Cúinsí sóisialta

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 5

Buntéacs
gan aon phighin ar a thús ná ar a dheireadh

Téacs caighdeánach
gan aon phingin ar a thús ná ar a dheireadh

Béarla
without a penny to his name

Téamaí
Airgead – maoin – gnó, Cúinsí sóisialta

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 5

Buntéacs
dleachtha duit

Téacs caighdeánach
dlite duit

Béarla
lawfully entitled to you

Téamaí
Dlí - ceartas - pionós

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 7

Buntéacs
sin a’ fáth ar briseadh é

Téacs caighdeánach
sin an fáth ar briseadh é

Béarla
that’s the reason he lost his job, got sacked

Téamaí
Cúinsí sóisialta, Obair agus ceardaíocht

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 7

Buntéacs
i n-adharca a chéile

Téacs caighdeánach
in adharca a chéile

Béarla
at loggerheads (with one and other)

Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin

Gnéithe teanga
Nath, Meafar, Samhail

Leathanach 7

Buntéacs
go mbéadh daor air

Téacs caighdeánach
… go mbeadh daor air

Béarla
… that he would pay dearly for it

Téamaí
Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 8

Buntéacs
nach bhfuil dúil ar bith san iaróig aige

Téacs caighdeánach
… nach bhfuil dúil ar bith san iaróg aige

Béarla
… that he has no fondness for trouble, quarrels

Téamaí
Mothúcháin, Tréithe daonna, Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 8

Buntéacs
nach a ghoid sin ná a fhuadach a rinne sé

Téacs caighdeánach
nach a ghoid sin ná a fhuadach a rinne sé

Béarla
… that it runs in the family, it's in his blood, the apple never falls from the tree in his case

Téamaí
Teaghlach – muintir – pobal

Gnéithe teanga
Seanfhocal, Sofhriotal, Nath

Leathanach 9

Buntéacs
bhí mé a’ déanamh ar sin

Téacs caighdeánach
bhí mé ag déanamh air sin

Béarla
I was thinking that

Téamaí
Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 9

Buntéacs
ó Neamh go hÁrann

Téacs caighdeánach
ó neamh go hÁrainn

Béarla
from all arts and parts

Téamaí
Tíreolaíocht – tírdhreach – áit

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 10

Buntéacs
eadar a’ dá fhearsaid

Téacs caighdeánach
idir an dá fhearsaid

Béarla
between Gaoth Dobhair and Gaoth Beara (borders of the Rosses)

Téamaí
Tíreolaíocht – tírdhreach – áit

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 10

Buntéacs
fear modhamhail múinte

Téacs caighdeánach
fear modhúil múinte

Béarla
a mannerly well-behaved man

Téamaí
Tréithe daonna

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 10

Buntéacs
shílfeá nach mbéadh cáipís ar bith air as a leithéid sin a theagasg

Téacs caighdeánach
shílfeá nach mbeadh cáipéis ar bith air as a leithéid sin a theagasc

Béarla
you wouldn’t think he'd be reprimanded, penalised for teaching something like that

Téamaí
Oideachas, Cúinsí sóisialta, Dlí - ceartas - pionós

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 11

Buntéacs
ní rabh sé i ndáil ná i ndúthchas aige géillstin don chineál sin amaidighe

Téacs caighdeánach
ní raibh sé i ndáil ná i ndúchas aige géilleadh don chineál sin amaidí

Béarla
it was neither in his nature nor upbringing to accept, comply, with that sort of nonsense

Téamaí
Tréithe daonna, Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 11

Buntéacs
ní chuireadh Mac Cómhghail fiacal sa tseanchus

Téacs caighdeánach
ní chuireadh Mac Cómghail fiacal sa tseanchas

Béarla
Mac C. would tell the story as it is

Téamaí
Iompar agus caidrimh, Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Nath, Samhail

Leathanach 12

Buntéacs
go bhfuil sé corthach agat

Téacs caighdeánach
go bhfuil sé coireach agat

Béarla
that it is corrupt, vicious, criminal of you

Téamaí
Tréithe daonna

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 12

Buntéacs
na páistí … a chur i dtréas ar an Athair Shíorruidhe

Téacs caighdeánach
na páistí… a chur i dtréas ar an Athair Shíoraí

Béarla
to drive the children to rebel against God

Téamaí
Teaghlach – muintir – pobal, Oideachas, Reiligiún agus creideamh

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 12

Buntéacs
ar bhruach na díge

Téacs caighdeánach
ar bhruach na díge

Béarla
on the side of the ditch

Téamaí
Tíreolaíocht – tírdhreach – áit

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 12

Buntéacs
‘na líbín bháithte

Téacs caighdeánach
ina líbín bháite

Béarla
soaking wet

Téamaí
Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 12

Buntéacs
ballsgóidí móra dearga

Téacs caighdeánach
balscóidí móra dearga

Béarla
big red blotches

Téamaí
Corp - baill agus cuma fhisiciúil

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 12

Buntéacs
mar bheadh goiríní ann

Téacs caighdeánach
mar a bheadh goiríní ann

Béarla
like pimples

Téamaí
Corp - baill agus cuma fhisiciúil

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 13

Buntéacs
bhí an deilín ar a dteangaidh ag an chuid eile aca

Téacs caighdeánach
bhí an deilín ar a dteanga ag an chuid eile acu

Béarla
the rest of them knew the rhyme off by heart

Téamaí
Ceol agus filíocht

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 16

Buntéacs
tháinig sé ionns’ orm

Téacs caighdeánach
tháinig sé ionsorm

Béarla
he came towards me

Téamaí
Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 18

Buntéacs
cliobóg chapaill

Téacs caighdeánach
cliobóg chapaill

Béarla
a filly

Téamaí
Ainmhithe agus plandaí, Taisteal agus imirce, Talmhaíocht

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 20

Buntéacs
go rabh mo ghnoithe déanta

Téacs caighdeánach
go raibh mo ghnóthaí déanta

Béarla
that I was done for

Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 20

Buntéacs
cuil a’ diabhail air

Téacs caighdeánach
cuil an diabhail air

Béarla
in a diabolical mood

Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Tréithe daonna

Gnéithe teanga
Nath, Samhail, Meafar

Leathanach 21

Buntéacs
nach dána an mhaise duit labhairt mar sin liom-sa

Téacs caighdeánach
nach dána an mhaise duit labhairt mar sin liomsa

Béarla
that’s very forward of you, talking to me like that

Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Tréithe daonna

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 21

Buntéacs
chuir me truilleán leis

Téacs caighdeánach
chuir mé truilleán leis

Béarla
I shoved him

Téamaí
Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 21

Buntéacs
go raibh sé claoidhte agam

Téacs caighdeánach
go raibh sé cloíte agam

Béarla
it ill became me, was unworthy of me

Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Tréithe daonna

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 21

Buntéacs
díorfach

Téacs caighdeánach
díthreabhach

Béarla
a puny, miserable looking creature,

Téamaí
Tréithe daonna

Gnéithe teanga
Focal aonair

Leathanach 22

Buntéacs
dá olcas é

Téacs caighdeánach
dá olcas é

Béarla
however bad it is

Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 22

Buntéacs
sin díoghadh agus deireadh

Téacs caighdeánach
sin díogha agus deireadh

Béarla
that's the worst possible thing

Téamaí
Mothúcháin

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 22

Buntéacs
go rabh Éire i mbraighdeanas

Téacs caighdeánach
go raibh Éire i mbraighdeanas

Béarla
that Ireland was in bondage

Téamaí
Cúinsí sóisialta, Dlí - ceartas - pionós, Míleata, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún

Gnéithe teanga
Samhail, Meafar

Leathanach 24

Buntéacs
bhí Tomás Dáibhéis achrannach agam

Téacs caighdeánach
bhí Tomás Dáibhéis achrannach agam

Béarla
I found T.D (his writings) difficult, intricate

Téamaí
Iompar agus caidrimh, Le plé, Mothúcháin, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Tréithe daonna

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 24

Buntéacs
a dtiocfadh liom a ghabháil a bhfastódh ann

Téacs caighdeánach
… a dtiocfadh liom gabháil i bhfostó ann

Béarla
… that I could latch on to, get hooked on

Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin

Gnéithe teanga
Samhail

Leathanach 24

Buntéacs
gránughadh beag nach rabh i bhfad ‘cneasughadh

Téacs caighdeánach
gránú beag nach raibh i bhfad ag cneasú

Béarla
a little graze that didn’t take long to heal

Téamaí
Bás – beatha – sláinte, Corp - baill agus cuma fhisiciúil

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 26

Buntéacs
is iomdha meath a tháinig orainn sa tír seo ó bhí saol órdha na naomh is na n-éigeas ann

Téacs caighdeánach
is iomaí meath a tháinig orainn sa tír seo ó bhí saol órga na naomh is na n-éigeas ann

Béarla
many a decline has happened to us in this country since the golden age of saints and scholars

Téamaí
Béaloideas agus seanchas, Cúinsí sóisialta, Aimsir agus am, Gaois - comhairle - eolas, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Reiligiún agus creideamh, Stair

Gnéithe teanga
Sofhriotal

Leathanach 26

Buntéacs
comharbas easpalta

Téacs caighdeánach
comharbas aspalda

Béarla
apostolic succession

Téamaí
Reiligiún agus creideamh

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 27

Buntéacs
nach rabh an fhóghmhar apuighthe

Téacs caighdeánach
nach raibh an fómhar aibí

Béarla
that the harvest wasn’t ripe

Téamaí
Talmhaíocht

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 27

Buntéacs
sgáthlán tréadaidhe

Téacs caighdeánach
scáthlán tréadaí

Béarla
a shepherd’s hut

Téamaí
Talmhaíocht, Teach agus baile

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 28

Buntéacs
Bhí cuid Iolar na Róimhe ar an árdan seo lá den tsaol

Téacs caighdeánach
bhí cuid Iolar na Róimhe ar an ardán seo lá den tsaol

Béarla
the Roman Eagles were on this hill once

Téamaí
Béaloideas agus seanchas, Aimsir agus am, Míleata, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Stair, Tíreolaíocht – tírdhreach – áit

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 28

Buntéacs
a chuir sealán smaicht ar an Eoraip

Téacs caighdeánach
a chuir sealán smachta ar an Eoraip

Béarla
who encircled Europe under their rule

Téamaí
Stair, Míleata, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún

Gnéithe teanga
Samhail, Meafar

Leathanach 28

Buntéacs
dhá ultach féir

Téacs caighdeánach
dhá ultach féir

Béarla
two armfuls of hay

Téamaí
Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Bia agus deoch, Talmhaíocht

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 29

Buntéacs
’ár saipriughadh féin san fhéar

Téacs caighdeánach
ár soipriú féin san fhéar

Béarla
nestling ourselves in the hay

Téamaí
Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 30

Buntéacs
cheannuigh sí na huaisle le céimidheacht impireachta

Téacs caighdeánach
cheannaigh sí (Sasana) na huaisle le céimíocht impireachta

Béarla
she (England) bought the aristocracy with Imperial status

Téamaí
Stair, Aimsir agus am, Airgead – maoin – gnó, Béaloideas agus seanchas, Cúinsí sóisialta, Míleata, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Reiligiún agus creideamh

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 30

Buntéacs
chuir sí) filleadh beag is plaid ar an chuid eile aca

Téacs caighdeánach
chuir sí (Sasana) filleadh beag is pluid ar an chuid eile acu

Béarla
she (England) dressed the rest in kilts and blankets (Scottish attire)

Téamaí
Cúinsí sóisialta, Éadaí, Míleata, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Stair

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 30

Buntéacs
acht nach ndearna sí a leath-bhreac eile le hÉirinn?

Téacs caighdeánach
ach nach ndearna sí a leathbhreac eile le hÉirinn?

Béarla
but didn’t she do something similar with Ireland ?

Téamaí
Cúinsí sóisialta, Stair, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 31

Buntéacs
taobh amuigh de na daingeanaibh Gallta

Téacs caighdeánach
taobh amuigh de na daingin ghallda

Béarla
outside of the foreign (English) strongholds

Téamaí
Míleata, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Stair

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 33

Buntéacs
ba’s sin a tháinig

Téacs caighdeánach
ba as sin a tháinig

Béarla
that’s how it started

Téamaí
Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 34

Buntéacs
an druithleog dheireannach fearamhlachta

Téacs caighdeánach
an drithleog dheireanach fearúlachta

Béarla
the last spark of manliness

Téamaí
Tréithe daonna, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin

Gnéithe teanga
Meafar, Samhail

Leathanach 37

Buntéacs
bhí na deilíní seo ar bhárr a dteangtha aca

Téacs caighdeánach
bhí na deilíní seo ar bharr a dteanga acu

Béarla
they knew these rigmaroles, rhymes, off by heart

Téamaí
Ceol agus filíocht, Oideachas

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 37

Buntéacs
bhí mé mar a chonnaic an Rí mé

Téacs caighdeánach
bhí mé mar a chonaic an Rí mé

Béarla
I was in a pitiful state/position

Téamaí
Bás – beatha – sláinte, Tréithe daonna, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 37

Buntéacs
féasóg sgeadach

Téacs caighdeánach
féasóg sceadach

Béarla
a patchy beard

Téamaí
Corp - baill agus cuma fhisiciúil

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 37

Buntéacs
dreach malluighthe

Téacs caighdeánach
dreach mallaithe

Béarla
a wicked expression

Téamaí
Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 37

Buntéacs
a leath-bhreac sin de chainnt

Téacs caighdeánach
a leathbhreac sin de chaint

Béarla
that sort of talk

Téamaí
Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 40

Buntéacs
...agus a réidheochadh mo dholaidh

Téacs caighdeánach
agus a réiteodh mo dhola

Béarla
that would pay my expenses

Téamaí
Airgead – maoin – gnó

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 40

Buntéacs
an dlaoidheog mhullaigh a chur ar mo cheird

Téacs caighdeánach
an dlaíóg mhullaigh a chur ar mo cheird

Béarla
to become an expert in my trade

Téamaí
Obair agus ceardaíocht

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 41

Buntéacs
tá sin is do chómhairle féin agat

Téacs caighdeánach
tá sin agus do chomhairle fein agat

Béarla
that is up to yourself, you may do as you wish

Téamaí
Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Nath, Seanfhocal

Leathanach 42

Buntéacs
ní mó ná go rabh faill aige

Téacs caighdeánach
ní mó ná go raibh faill aige

Béarla
he hardly had the opportunity

Téamaí
Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 43

Buntéacs
go confadhach

Téacs caighdeánach
go confach

Béarla
irately, irritably

Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin, Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Focal aonair

Leathanach 43

Buntéacs
thoisigh sí air le sgoith bhárr teangtha

Téacs caighdeánach
thosaigh sí air le scoth bharr teanga

Béarla
she gave him a real tongue lashing

Téamaí
Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Samhail, Nath

Leathanach 43

Buntéacs
a shean-cliprínigh bhruite

Téacs caighdeánach
a sheanchliprínigh bhruite

Béarla
you good-for-nothing old cripple

Téamaí
Tréithe daonna

Gnéithe teanga
Focal aonair

Leathanach 47

Buntéacs
ní rabh a shaoghal ionmhaoidhte air

Téacs caighdeánach
ní raibh a shaol inmhaíte air

Béarla
his life wasn't an enviable one

Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin, Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 48

Buntéacs
ainbhfiosán a tógadh ar dhuilliosc is ar dhubhlomán

Téacs caighdeánach
ainbhiosán a tógadh ar dhuileasc agus ar dhúlamán

Béarla
an ignoramus reared on dulse and channelled wrack, types of edible seaweed

Téamaí
Tréithe daonna, Bia agus deoch

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 48

Buntéacs
do réir mar bhí achtuighthe

Téacs caighdeánach
de réir mar a bhí achtaithe

Béarla
as was the rule, law

Téamaí
Dlí - ceartas - pionós

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 49

Buntéacs
an leath-bhróg eile

Téacs caighdeánach
an leathbhróg eile

Béarla
the other shoe (of a pair)

Téamaí
Éadaí

Gnéithe teanga
Nath, Samhail

Leathanach 49

Buntéacs
a léigheadh a phortuis

Téacs caighdeánach
ag léamh a phortúis

Béarla
reading his breviary (priest)

Téamaí
Obair agus ceardaíocht, Reiligiún agus creideamh

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 49

Buntéacs
a’ goirstin orainn ‘un ranga

Téacs caighdeánach
ag gairm orainn chun ranga

Béarla
calling/summoning us to class

Téamaí
Obair agus ceardaíocht, Oideachas

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 49

Buntéacs
fiadhnaise nár bh’fhéidir a bhréagnughadh

Téacs caighdeánach
fianaise nárbh fhéidir a bhréagnú

Béarla
irrefutable evidence

Téamaí
Dlí - ceartas - pionós

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 51

Buntéacs
dáigh

Téacs caighdeánach
dáigh

Béarla
stubborn, unyielding, unreasoning, obdurate

Téamaí
Tréithe daonna

Gnéithe teanga
Focal aonair

Leathanach 52

Buntéacs
go bhfuair mé tormas ar fhear a rabh céim Ollsgoile aige

Téacs caighdeánach
… go bhfuair mé tormas ar fhear a raibh céim ollscoile aige

Béarla
… that I found fault with a man who had a university degree

Téamaí
Oideachas, Cúinsí sóisialta, Obair agus ceardaíocht, Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 53

Buntéacs
straoille

Téacs caighdeánach
straoille

Béarla
untidy person, or thing

Téamaí
Tréithe daonna

Gnéithe teanga
Focal aonair

Leathanach 54

Buntéacs
is ionann ’s a’ cás

Téacs caighdeánach
is ionann is an cás

Béarla
it’s all the same

Téamaí
Mothúcháin, Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 54

Buntéacs
tá na cneadhacha comh trom sin orainn agus gur dheacair a gcneasughadh

Téacs caighdeánach
tá na cneácha chomh trom sin orainn agus gur dheacair a gcneású

Béarla
our wounds are so deep they'd be hard to heal

Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Stair

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 58

Buntéacs
mo chóta mór ar bhacán mo láimhe liom

Téacs caighdeánach
mo chóta mór ar bhacán mo láimhe liom

Béarla
my top coat over my (bent) arm

Téamaí
Éadaí, Corp - baill agus cuma fhisiciúil

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 58

Buntéacs
fear mór ramhar anásta a bhí ann

Téacs caighdeánach
fear mór ramhar anásta a bhí ann

Béarla
he was a big fat clumsy awkward man

Téamaí
Tréithe daonna, Iompar agus caidrimh, Corp - baill agus cuma fhisiciúil

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 58

Buntéacs
laipríneach

Téacs caighdeánach
lucharachán

Béarla
a puny person

Téamaí
Tréithe daonna

Gnéithe teanga
Focal aonair

Leathanach 58

Buntéacs
osáin a bhríste ‘na gclupaidigh

Téacs caighdeánach
osáin a bhríste ina gclupaidí

Béarla
the legs of his trousers turned up

Téamaí
Éadaí

Gnéithe teanga
Samhail

Leathanach 59

Buntéacs
nach ar mo shúile a bhí na liaspáin

Téacs caighdeánach
nach ar mo shúile a bhí na léaspáin

Béarla
didn’t my eyes deceive me

Téamaí
Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 59

Buntéacs
ceamach

Téacs caighdeánach
ceamach

Béarla
ragged person; slattern, slut

Téamaí
Tréithe daonna

Gnéithe teanga
Focal aonair

Leathanach 59

Buntéacs
tallann mearaidh

Téacs caighdeánach
tallann mhearaidh

Béarla
fit of distraction, derangement

Téamaí
Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Bás – beatha – sláinte

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 67

Buntéacs
i ngean uirthí

Téacs caighdeánach
… agus mé i ngean uirthi

Béarla
… when I was fond of her, in love with her

Téamaí
Grá – cleamhnas – rómánsaíocht, Mothúcháin

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 67

Buntéacs
duine muiglidhe

Téacs caighdeánach
duine moiglí

Béarla
a mild easy-mannered person

Téamaí
Tréithe daonna

Gnéithe teanga
Focal aonair

Leathanach 68

Buntéacs
Beití na Muice

Téacs caighdeánach
Beití na Muice

Béarla
Betty the swine, (Elizabeth 1)

Téamaí
Cúinsí sóisialta, Stair, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 69

Buntéacs
fear fuasgailteach

Téacs caighdeánach
fear fuascailteach

Béarla
a helpful man

Téamaí
Tréithe daonna

Gnéithe teanga
Focal aonair

Leathanach 70

Buntéacs
bhí an saoghal mór le meilt agus le cárdáil aicí

Téacs caighdeánach
bhí an saol mór le meilt agus le cardáil aici

Béarla
she gossiped about all and sundry

Téamaí
Iompar agus caidrimh

Leathanach 70

Buntéacs
tá an aithne chontráilte agaibh air

Téacs caighdeánach
tá an aithne chontráilte agaibh air

Béarla
you have the wrong opinion of him, reading him the wrong way

Téamaí
Iompar agus caidrimh, Cúinsí pearsanta, Tréithe daonna

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 70

Buntéacs
go rabh fiacha throm amuigh aicí

Téacs caighdeánach
… go raibh fiacha troma amuigh aici

Béarla
… that she was owed a lot of money

Téamaí
Airgead – maoin – gnó

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 71

Buntéacs
ar na gaobhair

Téacs caighdeánach
ar na gaobhair

Béarla
in the vicinity

Téamaí
Tíreolaíocht – tírdhreach – áit

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 71

Buntéacs
díorma de na Casógaí Dearga

Téacs caighdeánach
díorma de na Casóga Dearga

Béarla
a troop of Redcoats

Téamaí
Míleata, Stair

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 72

Buntéacs
cluain a chur ar na gáirí

Téacs caighdeánach
cluain a chur ar na gáirí

Béarla
to keep from laughing

Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin

Gnéithe teanga
Meafar, Samhail

Leathanach 72

Buntéacs
coiscéim trom malltriallach

Téacs caighdeánach
coiscéim throm mhalltriallach

Béarla
heavy slow footstep

Téamaí
Corp - baill agus cuma fhisiciúil

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 72

Buntéacs
siubhail leat isteach

Téacs caighdeánach
siúil leat isteach

Béarla
come on in

Téamaí
Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 74

Buntéacs
bain dúil dá rath

Téacs caighdeánach
bain dúil dá rath

Béarla
give him up as a bad job, a failure, a loser (despair of him)

Téamaí
Mothúcháin

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 76

Buntéacs
sean-sgéal is meirg air

Téacs caighdeánach
seanscéal agus meirg air

Béarla
the same old story

Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin

Gnéithe teanga
Samhail, Meafar, Nath

Leathanach 80

Buntéacs
gur bh’é ár n-easaontas féin a d’fhág smacht orainn

Téacs caighdeánach
… gurbh é ár n-easaontas féin a d’fhág smacht orainn

Béarla
… that it was our own disunity that left us subjugated

Téamaí
Cúinsí sóisialta, Míleata, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Stair

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 80

Buntéacs
a d’fhaibhir ariamh i n-inchinn a’ duine

Téacs caighdeánach
a d’fhabhraigh riamh in inchinn an duine

Béarla
that ever developed, formed, in a person’s brain

Téamaí
Iompar agus caidrimh, Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Mothúcháin

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 82

Buntéacs
ádhbhar uabhair

Téacs caighdeánach
ábhar uabhair

Béarla
a cause, reason for pride

Téamaí
Cúinsí pearsanta, Mothúcháin

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 85

Buntéacs
liarlóg de pháipéar shalach

Téacs caighdeánach
liarlóg de pháipéar shalach

Béarla
a sheet of dirty paper

Téamaí
Obair agus ceardaíocht, Oideachas

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 88

Buntéacs
chonnaictheas domh go bpollfadh na súile sin seithche chruadhach,

Téacs caighdeánach
chonacthas dom go bpollfadh na súile sin seithe chruach

Béarla
it seemed to me that those eyes could pierce a hide made of steel

Téamaí
Seoltóireacht agus bádóireacht, Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Meafar

Leathanach 94

Buntéacs
duine gortach ceachardha

Téacs caighdeánach
duine gortach ceachartha

Béarla
a mean, miserly person

Téamaí
Tréithe daonna

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 95

Buntéacs
abhach

Téacs caighdeánach
abhac

Béarla
a dwarf, elf

Téamaí
Tréithe daonna

Gnéithe teanga
Focal aonair

Leathanach 96

Buntéacs
nuair a ba gheall le tír í

Téacs caighdeánach
nuair ba gheall le tír í

Béarla
when she (Ireland) was a great country

Téamaí
Tíreolaíocht – tírdhreach – áit, Stair, Aimsir agus am, Cúinsí sóisialta, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 99

Buntéacs
go mb’fhearr duine aca sin a leigean le n’olc féin

Téacs caighdeánach
go mb'fhearr duine acu sin a ligean lena olc féin

Béarla
… better to leave a person like that to their own erroneous ways

Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 99

Buntéacs
ní bhíonn fear náireach éadálach

Téacs caighdeánach
ní bhíonn fear náireach éadalach

Béarla
if you'll not ask, you'll not get, faint heart never won fair lady, fortune favours the brave

Téamaí
Iompar agus caidrimh, Grá – cleamhnas – rómánsaíocht, Gaois - comhairle - eolas, Farraige, Tréithe daonna

Gnéithe teanga
Seanfhocal

Leathanach 99

Buntéacs
bhéarfaidh mé ól na dighe seirbhe air

Téacs caighdeánach
bhéarfaidh mé ól na dí seirbhe air

Béarla
I’ll take the bull by the horns, I'll bite the bullet

Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin

Gnéithe teanga
Nath, Samhail

Leathanach 100

Buntéacs
tá léim a’ dá bhruach caillte orm

Téacs caighdeánach
tá léim an dá bhruach caillte orm

Béarla
to fall between two stools

Téamaí
Mothúcháin, Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 100

Buntéacs
Is glas na cnuic i bhfad uainn

Téacs caighdeánach
is glas na cnoic i bhfad uainn

Béarla
far away hills are green.

Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Mothúcháin, Taisteal agus imirce, Tíreolaíocht – tírdhreach – áit

Gnéithe teanga
Sofhriotal, Seanfhocal

Leathanach 102

Buntéacs
theann orm

Téacs caighdeánach
theann orm

Béarla
I got dressed

Téamaí
Éadaí

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 102

Buntéacs
ceileabhar na n-éan

Téacs caighdeánach
ceiliúr na n-éan

Béarla
birdsong

Téamaí
Ainmhithe agus plandaí

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 103

Buntéacs
dá samhlainn lá bán nó oidhche go

Téacs caighdeánach
dá samhlóinn lá bán nó oíche go …

Béarla
if it ever have had occurred to me that …

Téamaí
Mothúcháin, Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 105

Buntéacs
bhí fánaidh leis a’ tsruth mar bhéadh sé a’ tuitim anuas le malaidh

Téacs caighdeánach
bhí fána leis an tsruth mar a bheadh sé ag titim anuas le mala

Béarla
the current was running as if it were sweeping downhill

Téamaí
Farraige, Tíreolaíocht – tírdhreach – áit, Seoltóireacht agus bádóireacht

Gnéithe teanga
Meafar

Leathanach 105

Buntéacs
agus tréan córach linn

Téacs caighdeánach
agus tréan córa linn

Béarla
we had a strong wind (helping us)

Téamaí
Aimsir agus am, Farraige, Seoltóireacht agus bádóireacht, Taisteal agus imirce, Tíreolaíocht – tírdhreach – áit

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 106

Buntéacs
(bhí sé) a’ maoidheamh gaoil air

Téacs caighdeánach
(bhí sé) ag maíomh gaoil air

Béarla
(he was) claiming he was related to him

Téamaí
Cúinsí pearsanta, Teaghlach – muintir – pobal

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 108

Buntéacs
bhí mo chabhóg déanta

Téacs caighdeánach
bhí mo chabhóg déanta

Béarla
I was doomed, my fate was sealed

Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 108

Buntéacs
is binn béal ina thost

Téacs caighdeánach
is binn béal ina thost

Béarla
silence is golden

Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin

Gnéithe teanga
Seanfhocal

Leathanach 109

Buntéacs
nár agraidh Dia orm

Téacs caighdeánach
nar agraí Dia orm

Béarla
may God forgive me

Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Reiligiún agus creideamh, Beannachtaí agus mallachtaí, Mothúcháin, Gaois - comhairle - eolas, Reiligiún agus creideamh, Beannachtaí agus mallachtaí, Mothúcháin

Gnéithe teanga
Seanfhocal, Seanfhocal, Sofhriotal

Leathanach 110

Buntéacs
cion láimhe baláiste

Téacs caighdeánach
cion láimhe ballasta

Béarla
a quarter of a boat-load of ballast

Téamaí
Airgead – maoin – gnó, Cúinsí sóisialta, Farraige, Obair agus ceardaíocht, Seoltóireacht agus bádóireacht

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 111

Buntéacs
cubhar

Téacs caighdeánach
cúr

Béarla
foam, froth

Téamaí
Farraige

Gnéithe teanga
Focal aonair

Leathanach 111

Buntéacs
bhí an ghaoth daor orainn

Téacs caighdeánach
bhí an ghaoth daor orainn

Béarla
the wind was against us

Téamaí
Farraige, Seoltóireacht agus bádóireacht

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 112

Buntéacs
fairsingneach mara

Téacs caighdeánach
fairsinge mara

Béarla
a broad open expanse of sea

Téamaí
Farraige, Seoltóireacht agus bádóireacht

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 112

Buntéacs
ar láimh na cinneamhainte

Téacs caighdeánach
ar lámh na cinniúna

Béarla
in the hands of fate

Téamaí
Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 113

Buntéacs
na fir dhubha

Téacs caighdeánach
na fir dhubha

Béarla
the police

Téamaí
Dlí - ceartas - pionós, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Cúinsí sóisialta, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Stair

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 113

Buntéacs
nár aifridh Dia orm é

Téacs caighdeánach
nár aifrí Dia orm é

Béarla
may God forgive me

Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Beannachtaí agus mallachtaí, Mothúcháin, Reiligiún agus creideamh

Gnéithe teanga
Sofhriotal

Leathanach 113

Buntéacs
a bheith i muinighin beannacht

Téacs caighdeánach
a bheith i muinín beannachta

Béarla
to have faith in, relying on a blessing

Téamaí
An t-osnádúr, Beannachtaí agus mallachtaí, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Reiligiún agus creideamh

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 114

Buntéacs
... dá mb’ionann ciall den duine go mb’ionann dath den éadach

Téacs caighdeánach
dá mb’ionann ciall don duine go mb'ionann dath don éadach

Béarla
if we all thought the same way, we'd all wear the same colour of cloth

Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Éadaí, Tréithe daonna

Gnéithe teanga
Seanfhocal

Leathanach 114

Buntéacs
bhain Nuala Ní Néill as Tír Eoghain a’ bláth den iomlán aca

Téacs caighdeánach
bhain Nuala Ní Néill as Tír Eoghain an bláth den iomlán acu

Béarla
N from Tyrone outshone them all

Téamaí
Tíreolaíocht – tírdhreach – áit, Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch, Samhail

Leathanach 114

Buntéacs
níl toil ar bith dár gcuid clabaireacht aige

Téacs caighdeánach
níl toil ar bith dár gcuid clabaireachta aige

Béarla
he has no desire to listen to, no time for our nonsense

Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Tréithe daonna

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 115

Buntéacs
thigeadh an dara truilleán

Téacs caighdeánach
thigeadh an dara treallán

Béarla
the next gush (of the storm) came

Téamaí
Aimsir agus am

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 118

Buntéacs
bhí deireadh dúil ‘ bainte díom aige

Téacs caighdeánach
bhí deireadh dúile bainte díom aige

Béarla
he'd given up all hope of me (appearing)

Téamaí
Mothúcháin, Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 118

Buntéacs
bhí go maith agus ní rabh go holc

Téacs caighdeánach
bhí go maith agus ní raibh go holc

Béarla
things were going well

Téamaí
Mothúcháin, Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 121

Buntéacs
eadar mé is léas

Téacs caighdeánach
idir mé is léas

Béarla
silhouetted against the sky

Téamaí
Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Tíreolaíocht – tírdhreach – áit

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 122

Buntéacs
thoisigh sí ar fóghnamh

Téacs caighdeánach
thosaigh sí ar fónamh

Béarla
it (the rain) started in earnest

Téamaí
Aimsir agus am

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 123

Buntéacs
níl trí splanc chéille agat

Téacs caighdeánach
níl trí splanc chéille agat

Béarla
you’ve no sense at all, not an ounce of sense, a titter of wit

Téamaí
Tréithe daonna, Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Nath, Samhail

Leathanach 123

Buntéacs
conailte caillte

Téacs caighdeánach
conáilte caillte

Béarla
perished and worn out

Téamaí
Mothúcháin, Tréithe daonna

Gnéithe teanga
Samhail, Meafar

Leathanach 124

Buntéacs
eadar sin is tráthas

Téacs caighdeánach
idir sin is tráthas

Béarla
after a while, meanwhile

Téamaí
Aimsir agus am

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 125

Buntéacs
duine marbh gan chasadh é

Téacs caighdeánach
duine marbh gan chasadh é

Béarla
a feeble, irresolute person

Téamaí
Tréithe daonna

Gnéithe teanga
Samhail, Meafar

Leathanach 125

Buntéacs
tá an fhairrge ag iomchur craicinn

Téacs caighdeánach
tá an fharraige ag iompar craicinn

Béarla
the surface of the sea is smooth (even though it may be swelling heavily)

Téamaí
Farraige, Seoltóireacht agus bádóireacht, Aimsir agus am, Tíreolaíocht – tírdhreach – áit

Gnéithe teanga
Meafar, Samhail

Leathanach 128

Buntéacs
fear nach bhfuil sracadh ann

Téacs caighdeánach
fear nach bhfuil sracadh ann

Béarla
a man who has no guts

Téamaí
Tréithe daonna

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 130

Buntéacs
i riocht a chéile a sgineadh

Téacs caighdeánach
i riocht a chéile a sceanadh

Béarla
about to knife each other

Téamaí
Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 132

Buntéacs
thug muinntir na hIndia iarraidh ughaim mhalluighthe na hImpireachta a chaitheamh díobhtha

Téacs caighdeánach
thug muintir na hIndia iarraidh úim mhallaithe na himpireachta a chaitheamh díobh

Béarla
the people of India attempted to cast off the cursed imperial harness

Téamaí
Stair, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Cúinsí sóisialta, Dlí - ceartas - pionós, Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 134

Buntéacs
go rabh mo rabhán reaithte

Téacs caighdeánach
… go raibh mo rabhán rite

Béarla
… until my rant is over

Téamaí
Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 134

Buntéacs
buaidh na fáidheadóireachta

Téacs caighdeánach
bua na fáidheadóireachta

Béarla
gift of prophecy

Téamaí
An t-osnádúr, Tréithe daonna, Reiligiún agus creideamh, An t-osnádúr, Tréithe daonna, Reiligiún agus creideamh

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 134

Buntéacs
#VALUE!

Téacs caighdeánach
tíolacadh na tairngreachta

Béarla
gift of prophecy

Téamaí
An t-osnádúr, Tréithe daonna, Reiligiún agus creideamh

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 137

Buntéacs
acht thárluigh rud a chuir cor i mo chinneamhaint

Téacs caighdeánach
ach tharla rud a chuir cor i mo chinniúint

Béarla
but fate took a hand, but something happened that marked a turning point in my life

Téamaí
Cúinsí pearsanta, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 140

Buntéacs
ag déanamh méaráin domh

Téacs caighdeánach
ag déanamh meadhráin dom

Béarla
perplexing me, worrying me

Téamaí
Bás – beatha – sláinte, Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Mothúcháin

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 141

Buntéacs
tíorthamhail

Téacs caighdeánach
tíriúil

Béarla
homely; pleasant, sociable

Téamaí
Teach agus baile

Gnéithe teanga
Focal aonair

Leathanach 141

Buntéacs
baisteadh tuata

Téacs caighdeánach
baisteadh tuata

Béarla
a lay baptism

Téamaí
Reiligiún agus creideamh, Cúinsí sóisialta

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 141

Buntéacs
cá bith ceann cor a thóg siad domh

Téacs caighdeánach
cibé ceann corr a thóg siad dom

Béarla
whatever it was that made them pick on me, mark me out for harsh treatment

Téamaí
Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 143

Buntéacs
ar aghaidh boise

Téacs caighdeánach
ar aghaidh boise

Béarla
immediately, at hand

Téamaí
Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 144

Buntéacs
chuir sé dathanna de féin le feirg

Téacs caighdeánach
chuir sé dathanna de féin le fearg

Béarla
his face changed colour with anger

Téamaí
Bás – beatha – sláinte, Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 150

Buntéacs
fuair mé sgéala faoi choim

Téacs caighdeánach
fuair mé scéala faoi choim

Béarla
I got news surreptitiously, secretly

Téamaí
Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 151

Buntéacs
faoi léigirt

Téacs caighdeánach
faoi léigear

Béarla
under seige

Téamaí
Míleata

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 152

Buntéacs
cipe saighdiuir

Téacs caighdeánach
cipe saighdiúirí

Béarla
a body, formation of soldiers

Téamaí
Míleata

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 152

Buntéacs
thug sé aon rúide amháin ‘un tosaigh

Téacs caighdeánach
thug sé aon rúid amháin chun tosaigh

Béarla
he gave one spurt, dash forward

Téamaí
Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 154

Buntéacs
gairm teichte

Téacs caighdeánach
gairm theite

Béarla
signal, call to retreat

Téamaí
Míleata

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 154

Buntéacs
sgrath luinge

Téacs caighdeánach
scraith loinge

Béarla
surface of quagmire, sinking sand

Téamaí
Tíreolaíocht – tírdhreach – áit

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 155

Buntéacs
idiriscín

Téacs caighdeánach
eadráin a dhéanamh

Béarla
to intervene, mediate (in a dispute)

Téamaí
Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 156

Buntéacs
an rabh na súile ‘na n-ealadha mhagaidh ag na céadfaidhe eile

Téacs caighdeánach
an raibh na súile ina n-eala mhagaidh ag na céadfaí eile

Béarla
were the eyes playing tricks on (mocking) the other senses

Téamaí
An t-osnádúr, Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Bás – beatha – sláinte

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 156

Buntéacs
ní beag sin

Téacs caighdeánach
ní beag sin

Béarla
that's no trivial matter

Téamaí
Mothúcháin, Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Sofhriotal

Leathanach 156

Buntéacs
ní h-iongantas ar bith iad a bheith aimlidhe i ndiaidh na troda

Téacs caighdeánach
ní hiontas ar bith iad a bheith aimlithe i ndiaidh na troda

Béarla
it's no wonder they are in such a wretched state after the battle

Téamaí
Tréithe daonna, Bás – beatha – sláinte, Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Míleata

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 157

Buntéacs
cáiteach de leitir mhóir

Téacs caighdeánach
cáiteach de litir mhór

Béarla
a lengthy letter

Téamaí
Obair agus ceardaíocht, Dlí - ceartas - pionós

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 160

Buntéacs
fuar-bhruithte

Téacs caighdeánach
fuarbhruite (fá)

Béarla
cool, indifferent (to)

Téamaí
Mothúcháin, Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 167

Buntéacs
acht gur mhaith a’ sgéalaidhe an aimsir

Téacs caighdeánach
ní thiocfadh liom a rá ach gur mhaith an scéalaí an aimsir

Béarla
all I could say was that time will tell

Téamaí
Aimsir agus am, Gaois - comhairle - eolas, Mothúcháin

Gnéithe teanga
Meafar, Nath

Leathanach 171

Buntéacs
sgiordann éan as gach ealt

Téacs caighdeánach
sciurdann éan as gach ealta

Béarla
there's always an odd-man out, there's a black sheep in every family

Téamaí
Cúinsí pearsanta, Tréithe daonna, Teaghlach – muintir – pobal, Ainmhithe agus plandaí, Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Meafar, Nath

Leathanach 171

Buntéacs
d’imthigh tú leat gan dóigh

Téacs caighdeánach
d’imigh tú leat gan dóigh

Béarla
you went to the dogs

Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Tréithe daonna

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 173

Buntéacs
gaifte seóinín

Téacs caighdeánach
scata Seoiníní

Béarla
crowd of uncle Toms, yes men (to British rule)

Téamaí
Stair, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Cúinsí sóisialta, Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 173/4

Buntéacs
a’ dóigh a mbaineadh sé an gus asta.

Téacs caighdeánach
an dóigh a mbaineadh sé an gus astu

Béarla
the manner in which he would humble them, take the wind out of their sails

Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 176

Buntéacs
chuaidh aige imtheacht ortha

Téacs caighdeánach
chuaigh aige imeacht orthu

Béarla
he succeeded, managed to, escape from them

Téamaí
Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 178

Buntéacs
tá boc mór mearaidh ar a’ Mhághnus chéadna

Téacs caighdeánach
tá poc mór mearaidh ar an Mhághnus chéanna

Béarla
that Mághnus one is quite daft

Téamaí
Bás – beatha – sláinte, Tréithe daonna

Gnéithe teanga
Nath, Samhail, Meafar

Leathanach 178

Buntéacs
níl léigheadh ná sgríobhadh ná innse béil ar

Téacs caighdeánach
níl léamh ná scríobh ná insint bhéil ar ..

Béarla
there are no words to describe… , words don’t do it justice

Téamaí
Iompar agus caidrimh, Gaois - comhairle - eolas

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 179

Buntéacs
mar a bhuailfeá do dhá bhois ar a chéile

Téacs caighdeánach
mar a bhuailfeá do dhá bhos ar a chéile

Béarla
as quick as a flash

Téamaí
Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Nath, Samhail

Leathanach 179

Buntéacs
stiúradh tirim a thabhairt díthe

Téacs caighdeánach
stiúradh tirim a thabhairt di

Béarla
to steer a course for dry land

Téamaí
Seoltóireacht agus bádóireacht, Farraige, Tíreolaíocht – tírdhreach – áit

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 181

Buntéacs
a’ cuartughadh éadálach

Téacs caighdeánach
ag cuardach éadála

Béarla
searching for flotsam

Téamaí
Farraige, Airgead – maoin – gnó, Obair agus ceardaíocht, Seoltóireacht agus bádóireacht

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 181

Buntéacs
chuala mé seitreach capaill

Téacs caighdeánach
chuala mé seitreach chapaill

Béarla
I heard a horse neighing

Téamaí
Ainmhithe agus plandaí, Talmhaíocht

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 182

Buntéacs
liaspáin a tháinig ar a shúile

Téacs caighdeánach
léaspáin a tháinig ar a súile

Béarla
they saw an optical illusion, they were seeing things

Téamaí
Bás – beatha – sláinte, Corp - baill agus cuma fhisiciúil, An t-osnádúr, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 186

Buntéacs
b’fhada liom nó go dtéighinn isteach arais go bhfuighinn oidhche eile sgéalaidheacht

Téacs caighdeánach
b’fhada liom nó go dtéinn isteach ar ais go bhfaighinn oíche eile scéalaíochta

Béarla
I couldn’t wait to go back for another night of storytelling

Téamaí
Béaloideas agus seanchas, Caithimh aimsire – cluichí – spóirt, Ceol agus filíocht, Cúinsí sóisialta, Iompar agus caidrimh, Teach agus baile, Tíreolaíocht – tírdhreach – áit

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 186

Buntéacs
fad mo choise is ní rachaidh mé

Téacs caighdeánach
fad mo choise agus ní rachaidh mé

Béarla
I will not go anywhere near (it)

Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin

Gnéithe teanga
Samhail, Nath

Leathanach 187

Buntéacs
níl fhios agam caidé is bealach do Sheoirse

Téacs caighdeánach
níl a fhios agam cad é is bealach do Sheoirse

Béarla
I don’t know where S. is

Téamaí
Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 188

Buntéacs
ar a neamh-acara

Téacs caighdeánach
ar an neamhacra

Béarla
of independent means, in easy circumstances

Téamaí
Iompar agus caidrimh, Iompar agus caidrimh, Cúinsí pearsanta, Obair agus ceardaíocht

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 199

Buntéacs
go hur an átha

Téacs caighdeánach
go hur an átha

Béarla
to the edge of the ford

Téamaí
Tíreolaíocht – tírdhreach – áit

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 202

Buntéacs
Ba é sgaradh an anama leis a’ choirp aige imtheacht as Éirinn

Téacs caighdeánach
ba é scaradh an anama leis an chorp aige imeacht as Éirinn

Béarla
leaving Ireland was like parting with his soul

Téamaí
Taisteal agus imirce, Beannachtaí agus mallachtaí, Aimsir agus am, Cúinsí pearsanta, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Teaghlach – muintir – pobal

Gnéithe teanga
Samhail

Leathanach 202

Buntéacs
b’fhearr liom Éimhear a’ caoineadh Chú Chulainn ’ná lasta luinge de bhruinnealaibh cianacha a’ criongán i nglórthaí coimhightheacha

Téacs caighdeánach
b’fhearr liom Eimhear ag caoineadh Chú Chulainn ná lasta loinge de bhruinnealla cianacha ag criongán i nglórtha coimhthíocha

Béarla
I would prefer Éimhear keening Cú Chulainn than a boatload of melancholy maidens whimpering in foreign tongues

Téamaí
Béaloideas agus seanchas, An t-osnádúr, Ceol agus filíocht, Farraige, Iompar agus caidrimh, Obair agus ceardaíocht, Mothúcháin, Seoltóireacht agus bádóireacht, Taisteal agus imirce, Tíreolaíocht – tírdhreach – áit

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 203

Buntéacs
giobóg thobaca

Téacs caighdeánach
giobóg thobac

Béarla
morsel, scrap of tobacco

Téamaí
Bia agus deoch

Gnéithe teanga
Meafar

Leathanach 203

Buntéacs
a leigfeadh an éadáil le-na ghrásta

Téacs caighdeánach
… fear a ligfeadh an éadáil lena ghrásta

Béarla
… a man would give a possession up as a favour

Téamaí
Tréithe daonna, Airgead – maoin – gnó, Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 204

Buntéacs
ní rabh coir ar mo dhóigh

Téacs caighdeánach
ní raibh coir ar mo dhóigh

Béarla
I wasn’t too badly off

Téamaí
Mothúcháin

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 204

Buntéacs
ní rabh mo shaoghal ion-mhaoidhte orm

Téacs caighdeánach
ní raibh mo shaol inmhaíte orm

Béarla
my lot was unenviable

Téamaí
Mothúcháin

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 204

Buntéacs
troscadh dubh

Téacs caighdeánach
troscadh dubh

Béarla
an absolute fast

Téamaí
Reiligiún agus creideamh, Bia agus deoch

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 206

Buntéacs
nósamhail

Téacs caighdeánach
nósúil

Béarla
particular, fastidious, stylistic

Téamaí
Tréithe daonna

Gnéithe teanga
Focal aonair

Leathanach 206

Buntéacs
bhí mé dá mo chonnáil

Téacs caighdeánach
bhí mé do mo chonáil

Béarla
I was freezing

Téamaí
Aimsir agus am

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 206

Buntéacs
fuacht polltach

Téacs caighdeánach
fuacht polltach

Béarla
piercing, penetrating cold

Téamaí
Aimsir agus am

Gnéithe teanga
Nath, Samhail

Leathanach 209

Buntéacs
rinne sé ciolar ciot den iomlán eile againn

Téacs caighdeánach
rinne sé ciolar chiot den iomlán eile againn

Béarla
he made mincemeat of the rest of us

Téamaí
Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 209

Buntéacs
snagarsach

Téacs caighdeánach
snagaireacht

Béarla
stuttering, stammering

Téamaí
Tréithe daonna, Corp - baill agus cuma fhisiciúil

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 210

Buntéacs
níor mhian liom m’aithne a leigean fhad leis a choidhche

Téacs caighdeánach
níor mhian liom m’aithne a ligean a fhad leis choíche

Béarla
I had no wish of ever letting him know who I was , of ever revealing my identity

Téamaí
Iompar agus caidrimh, Cúinsí pearsanta

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 210

Buntéacs
a chuid meigeadaighe

Téacs caighdeánach
a chuid meigeallaí

Béarla
his bleating, prattling, chatter

Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 210

Buntéacs
bliadhain mhaith do dhiaidh agus neamh-thurach

Téacs caighdeánach
bliain mhaith i do dhiadh agus neamhthurach

Béarla
good riddance to you

Téamaí
Gaois - comhairle - eolas

Gnéithe teanga
Samhail, Nath

Leathanach 211

Buntéacs
#VALUE!

Téacs caighdeánach
tháinig saighdiúir … amach … agus tharraing anall orm

Béarla
a soldier came out … and headed over to me

Téamaí
Iompar agus caidrimh, Míleata

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 212

Buntéacs
comh dóiche le n-áthrach

Téacs caighdeánach
chomh dócha lena athrach

Béarla
more likely than not

Téamaí
Mothúcháin

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 212

Buntéacs
thabhóchadh se achmhusán trom don duine

Téacs caighdeánach
thabhódh sé achasán trom don duine

Béarla
the person would pay dearly, a heavy price for it

Téamaí
Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 213

Buntéacs
eadaradh gáirí

Téacs caighdeánach
eadra gáire

Béarla
a good long laugh

Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 213

Buntéacs

Téacs caighdeánach

Béarla

Leathanach 214

Buntéacs
briseadh an cath orainn

Téacs caighdeánach
briseadh an cath orainn

Béarla
we were defeated

Téamaí
Míleata

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 214

Buntéacs
corr-phíosa connaidh fá na himeallaibh

Téacs caighdeánach
corrphíosa connaidh fá na himill

Béarla
an odd bit of fuel around the edges

Téamaí
Teach agus baile

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 216

Buntéacs
go mb’fhearr é ’ná bheith folamh

Téacs caighdeánach
go mb'fhearr é ná a bheith folamh

Béarla
better than nothing

Téamaí
Mothúcháin

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 217

Buntéacs
níor cailleadh leath á deachaidh i gcontabhairt

Téacs caighdeánach
níor cailleadh a leath dá ndeachaigh i gcontúirt

Béarla
Fortune favours the brave

Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin

Gnéithe teanga
Seanfhocal

Leathanach 217

Buntéacs
san fhaopach

Téacs caighdeánach
san fhaopach

Béarla
in a dilemma, fix

Téamaí
Mothúcháin

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 218

Buntéacs
togha gach bídh agus rogha gach dighe

Téacs caighdeánach
togha gach bia agus rogha gach dí

Béarla
the best of food and drink

Téamaí
Bia agus deoch

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 223

Buntéacs
tuilleadh is mo sháith

Téacs caighdeánach
tuilleadh agus mo sháith

Béarla
more than my fill

Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 224

Buntéacs
a’ goil le feirg

Téacs caighdeánach
ar gail le fearg

Béarla
boiling with rage, fuming

Téamaí
Mothúcháin

Gnéithe teanga
Samhail, Nath

Leathanach 226

Buntéacs
an chéad áimear a gheobhainn

Téacs caighdeánach
an chéad áiméar a gheobhainn

Béarla
the first opportunity I’d get

Téamaí
Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 227

Buntéacs
dreach na breoidhteachta

Téacs caighdeánach
dreach na breoiteachta

Béarla
ill appearance

Téamaí
Bás – beatha – sláinte, Corp - baill agus cuma fhisiciúil

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 229

Buntéacs
do réir d’acfuinne

Téacs caighdeánach
de réir d’acmhainne

Béarla
according to your means

Téamaí
Airgead – maoin – gnó

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 231

Buntéacs
dreach anbhfann

Téacs caighdeánach
dreach anbhann

Béarla
feeble appearance

Téamaí
Tréithe daonna

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 233

Buntéacs
go leigfinn le n’olc féin

Téacs caighdeánach
go ligfinn lena olc féin é

Béarla
that I would let him go his own erring way

Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 233

Buntéacs
gheobhaidh sé é ’n-a líon séasúir

Téacs caighdeánach
gheobhaidh sé é ina líon séasúir

Béarla
he would get it in full measure

Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 233

Buntéacs
rabhán casachtaighe

Téacs caighdeánach
rabhán casachtaí

Béarla
a fit of coughing

Téamaí
Bás – beatha – sláinte

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 239

Buntéacs
bhí an sean-chodladh orm

Téacs caighdeánach
bhí an seanchodladh orm

Béarla
I was tired from lack of sleep on previous days

Téamaí
Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Meafar, Samhail, Nath

Leathanach 240

Buntéacs
na garrantacha díorma

Téacs caighdeánach
na garraithe díorma

Béarla
the military enclosures

Téamaí
Míleata

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 241

Buntéacs
a gcéadsearc

Téacs caighdeánach
a gcéadsearc

Béarla
their dearest one, first love

Téamaí
Grá – cleamhnas – rómánsaíocht

Gnéithe teanga
Focal aonair

Leathanach 243

Buntéacs
bog-lán

Téacs caighdeánach
boglán

Béarla
nearly full

Téamaí
Bia agus deoch, Corp - baill agus cuma fhisiciúil

Gnéithe teanga
Focal aonair

Leathanach 244

Buntéacs
ar mo shean-léim

Téacs caighdeánach
chomh luath agus a bheinn ar mo sheanléim

Béarla
as soon as I'd be back in form, much better, fully recovered

Téamaí
Bás – beatha – sláinte, Mothúcháin

Gnéithe teanga
Nath, Samhail

Leathanach 246

Buntéacs
chuir mé cor bealaigh orm féin ar eagla go gcasfaidhe orm iad

Téacs caighdeánach
chuir mé cor bealaigh orm féin ar eagla go gcasfaí orm iad

Béarla
I went out of my way in case I met them

Téamaí
Tíreolaíocht – tírdhreach – áit, Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 246

Buntéacs
chuir siad i mbárr mo chéille mé

Téacs caighdeánach
chuir siad i mbarr mo chéille mé

Béarla
they infuriated me, drove me almost insane

Téamaí
Mothúcháin

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 246

Buntéacs
le cian a thógáil díot

Téacs caighdeánach
le cian a thógáil díot

Béarla
to lift your spirits, to cheer you up

Téamaí
Mothúcháin

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 247

Buntéacs
níl a’ dara suidhe sa bhuailidh ann

Téacs caighdeánach
níl an dara suí sa bhuaile ann

Béarla
there’s nothing else for it, no alternative

Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Talmhaíocht

Gnéithe teanga
Nath, Samhail, Meafar

Leathanach 251

Buntéacs
chuir mé ’un a chaithte é

Téacs caighdeánach
chuir mé chun a chaite é

Béarla
I utilised it

Téamaí
Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 254

Buntéacs
sin an uair a bhuail a’ t-aithreachas ar fóghnamh mé

Téacs caighdeánach
sin an uair a bhuail an t-aithreachas ar fónamh mé

Béarla
that was when my regret really struck home

Téamaí
Mothúcháin

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 258

Buntéacs
sa smeach dheireannaigh

Téacs caighdeánach
… go raibh an Ghaeilge agus an náisiún sa smeach dheireanach

Béarla
… that the Irish langauge and the nation were at it’s last gasp, on their last legs

Téamaí
Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Stair, Cúinsí sóisialta

Gnéithe teanga
Nath, Samhail, Meafar

Leathanach 259

Buntéacs
a chuirfeas as a gcigilteacht iad

Téacs caighdeánach
a chuirfeas as a gcigilteacht iad

Béarla
that will make them sit up

Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 261

Buntéacs
cé gur fhaibhir a’ páipéar in m’intinn féin

Téacs caighdeánach
cé gur fhabhraigh an páipéar i m’intinn féin

Béarla
although the paper sprang from my own thoughts

Téamaí
Oideachas

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 265

Buntéacs
(bhí sé) ar teaghrán aici

Téacs caighdeánach
(bhí sé) ar teaghrán aici

Béarla
she had him on a string

Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 268

Buntéacs
a mhéaradradh

Téacs caighdeánach
ag méaraíocht

Béarla
fiddling (with fingers)

Téamaí
Corp - baill agus cuma fhisiciúil

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 271

Buntéacs
gabhar állta ar ghreim migill

Téacs caighdeánach
gabhar allta ar ghreim meigill

Béarla
a grip of a wild goat by the beard

Téamaí
Talmhaíocht, Ainmhithe agus plandaí

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 277

Buntéacs
comh righin le gad

Téacs caighdeánach
chomh righin le gad

Béarla
as stubborn as a mule

Téamaí
Tréithe daonna

Gnéithe teanga
Samhail

Leathanach 277

Buntéacs
d’fhuagair tú an choimhlint

Téacs caighdeánach
d’fhógair tú an choimhlint

Béarla
you declared victory in the conflict, contest

Téamaí
Míleata, Caithimh aimsire – cluichí – spóirt

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 278

Buntéacs
má thuiteann do néall ort

Téacs caighdeánach
má thiteann do néal ort

Béarla
if you doze off

Téamaí
Bás – beatha – sláinte, Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 282

Buntéacs
B’fhuide liom ’ná bliadhain nó go mbéinn thíos sa Deisceart

Téacs caighdeánach
b’fhaide liom ná bliain nó go mbeinn thíos sa Deisceart

Béarla
I was really longing to be down in the South within the year

Téamaí
Tíreolaíocht – tírdhreach – áit, Aimsir agus am

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 285

Buntéacs
ní rabh dul agam (é a dhéanamh)

Téacs caighdeánach
ní raibh dul agam (é a dhéanamh)

Béarla
I couldn’t do, manage it

Téamaí
Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 288

Buntéacs
a’ cur na staire as a riocht

Téacs caighdeánach
ag cur na staire as a riocht

Béarla
distorting, rewriting history

Téamaí
Stair

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 292

Buntéacs
‘ bhfuil téirim ar bith oraibh?

Téacs caighdeánach
an bhfuil téirim ar bith oraibh

Béarla
are you in any hurry ?

Téamaí
Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 292

Buntéacs
bhí cuid na ranna sa bhascáid

Téacs caighdeánach
bhí cuid na ranna sa bhascaeid

Béarla
there was enough to go round in the basket

Téamaí
Bia agus deoch

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 292

Buntéacs
go ndéanfaidhe leath-ól orainn

Téacs caighdeánach
go ndéanfaí leithcheal orainn

Béarla
that we'd be discriminated against, treated unfairly

Téamaí
Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Cúinsí sóisialta, Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 293

Buntéacs
bhí oibriughadh a’ teacht ar na pasantóirí

Téacs caighdeánach
bhí oibriú ag teacht ar na paisinéirí

Béarla
The passengers were getting restless

Téamaí
Taisteal agus imirce, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 295

Buntéacs
castar na daoine ar a chéile is nach gcastar na cnuic ná na sléibhte.

Téacs caighdeánach
castar na daoine ar a chéile ach ní chastar na cnoic ná na sléibhte

Béarla
it’s a small world, if one moves around

Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Taisteal agus imirce

Gnéithe teanga
Seanfhocal

Leathanach 296

Buntéacs
chuireamar aithne na mbó maol ar a chéile

Téacs caighdeánach
chuir muid aithne na mbó maol ar a chéile

Béarla
we quarreled on first acquaintance, encounter

Téamaí
Mothúcháin, Iompar agus caidrimh, Ainmhithe agus plandaí, Talmhaíocht

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 297

Buntéacs
nach dual don lá sin a theacht le mo linn

Téacs caighdeánach
… nach dual don lá sin a theacht le mo linn

Béarla
… that that day will not come to pass in my time

Téamaí
Aimsir agus am

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 297

Buntéacs
ní rabh Éire riamh comh fághta is atá sí anois

Téacs caighdeánach
ní raibh Éire riamh chomh fágtha agus atá sí anois

Béarla
Ireland was never as forsaken, unfortunate as she is now

Téamaí
Aimsir agus am, Stair, Cúinsí sóisialta, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 298

Buntéacs
a’ díoscarnaigh le n-a cár

Téacs caighdeánach
ag díoscarnaigh lena cár

Béarla
grinding with his teeth

Téamaí
Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 298

Buntéacs
caithfimid a dhul i muinighin ár ndúthchais

Téacs caighdeánach
caithfidh muid a dhul i muinín ár ndúchais

Béarla
we have to put our faith in our native heritage

Téamaí
Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Cúinsí sóisialta, Gaois - comhairle - eolas, Mothúcháin, Stair

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 298

Buntéacs
gan féacháil le haithris a dhéanamh ar thír ar bith

Téacs caighdeánach
… agus gan féachaint le haithris a dhéanamh ar thír ar bith

Béarla
… and not attempt to mimic any country

Téamaí
Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Cúinsí sóisialta, Gaois - comhairle - eolas

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Na Leabhair

Na Leabhair