Caithimh aimsire - cluichí - spóirt

Saibhreas Mháire

Cith is Dealán

Leathanach 11

Buntéacs
gan oiread is bruideadh a fhágháil

Téacs caighdeánach
gan oiread is broideadh a fháil

Béarla
without as much as a bite (fishing)

Téamaí
Caithimh aimsire - cluichí - spóirt, Talmhaíocht, Ainmhithe agus plandaí, Farraige, Obair agus ceardaíocht

Gnéithe teanga
Nath

Cith is Dealán

Leathanach 13

Buntéacs
nuair a bíos aiste mheasardha ar na bric

Téacs caighdeánach
nuair a bhíonn aiste mheasartha ar na bric

Béarla
when the trout are biting reasonably well

Téamaí
Caithimh aimsire - cluichí - spóirt, Ainmhithe agus plandaí, Obair agus ceardaíocht, Seoltóireacht agus bádóireacht

Gnéithe teanga
Nath

Caisleáin Óir

Leathanach 24

Buntéacs
i dtús reatha

Téacs caighdeánach
i dtús reatha

Béarla
to be out in front, in an unassailable position

Téamaí
Caithimh aimsire - cluichí - spóirt, Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Caisleáin Óir

Leathanach 30

Buntéacs
folachán na gcruach

Téacs caighdeánach
folachán na gcruach

Béarla
hide-and-seek (among the haystacks)

Téamaí
Caithimh aimsire - cluichí - spóirt, Talmhaíocht, Béaloideas agus seanchas, Stair

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Caisleáin Óir

Leathanach 30

Buntéacs
an chéad cheairtlín

Téacs caighdeánach
an chéad cheirtlín

Béarla
the first head of cabbage (On Halloween night)

Téamaí
Caithimh aimsire - cluichí - spóirt, Iompar agus caidrimh, Cúinsí sóisialta, Talmhaíocht, Teach agus baile, Aimsir agus am, Ainmhithe agus plandaí, Béaloideas agus seanchas, Bia agus deoch, Stair

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Caisleáin Óir

Leathanach 36

Buntéacs
ag deánamh na gcrasóg

Téacs caighdeánach
ag deánamh na gcrosóg

Béarla
making St Bridget’s crosses

Téamaí
Caithimh aimsire - cluichí - spóirt, Cúinsí sóisialta, Teach agus baile, Teaghlach - muintir - pobal, Obair agus ceardaíocht, Reiligiún agus creideamh

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Caisleáin Óir

Leathanach 37

Buntéacs
caithighidh cuilte

Téacs caighdeánach
caithigí cuireataí

Béarla
play Jacks (knaves)

Téamaí
Caithimh aimsire - cluichí - spóirt

Gnéithe teanga
Meafar, Nath

Caisleáin Óir

Leathanach 38

Buntéacs
Cé leis an roinnt?

Téacs caighdeánach
Cé leis an roinnt?

Béarla
Who’s deal is it?

Téamaí
Caithimh aimsire - cluichí - spóirt

Gnéithe teanga
Nath

Caisleáin Óir

Leathanach 38

Buntéacs
muilead a’ mádh

Téacs caighdeánach
muileata an mámh

Béarla
diamonds are trumps

Téamaí
Caithimh aimsire - cluichí - spóirt

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Caisleáin Óir

Leathanach 38

Buntéacs
níl imrighthe go fóill acht dráibhte

Téacs caighdeánach
níl imeartha go fóill ach dráite

Béarla
only non-trump, inferior cards, have been played

Téamaí
Caithimh aimsire - cluichí - spóirt

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Caisleáin Óir

Leathanach 38

Buntéacs
tuitim láimhe

Téacs caighdeánach
titim láimhe

Béarla
to be the last to play on a trick

Téamaí
Caithimh aimsire - cluichí - spóirt

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Caisleáin Óir

Leathanach 39

Buntéacs
chuir sé an cluithche as cúl duirn

Téacs caighdeánach
chuir sé an cluiche as cúl doirn

Béarla
he won the game in one hand

Téamaí
Caithimh aimsire - cluichí - spóirt

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Caisleáin Óir

Leathanach 39

Buntéacs
chuir tú an cluithche le taisme

Téacs caighdeánach
chuir tú an cluiche le taisme

Béarla
you won the game by accident

Téamaí
Caithimh aimsire - cluichí - spóirt

Gnéithe teanga
Nath

Caisleáin Óir

Leathanach 47

Buntéacs
gearrán-iarainn

Téacs caighdeánach
gearrán iarainn

Béarla
a bicycle

Téamaí
Taisteal agus imirce, Caithimh aimsire - cluichí - spóirt

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Fód a’ Bháis

Leathanach 47

Buntéacs
a’ dara craobh

Téacs caighdeánach
an dara craobh

Béarla
second place (in contest)

Téamaí
Caithimh aimsire - cluichí - spóirt

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Cith is Dealán

Leathanach 56

Buntéacs
nach raibh aon damhsa le h-imtheacht air

Téacs caighdeánach
nach raibh aon damhsa le himeacht air

Béarla
who wouldn’t miss a dance

Téamaí
Caithimh aimsire - cluichí - spóirt, Cúinsí sóisialta, Ceol agus filíocht

Gnéithe teanga
Nath

Tarngaireacht Mhiseóige

Leathanach 56

Buntéacs
eadar chamánaibh

Téacs caighdeánach
idir chamáin

Béarla
at issue, under discussion

Téamaí
Caithimh aimsire - cluichí - spóirt, Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Meafar

Caisleáin Óir

Leathanach 72

Buntéacs
gan a ghabháil fríthe

Téacs caighdeánach
gan a ghabháil fríthi

Béarla
without erring, losing the thread (in a recitation etc.)

Téamaí
Oideachas, Caithimh aimsire - cluichí - spóirt, Ceol agus filíocht

Gnéithe teanga
Meafar, Nath

Ó Mhuir Go Sliabh

Leathanach 82

Buntéacs
bhí an dísle caithte!

Téacs caighdeánach
bhí an dísle caite!

Béarla
the die was cast!

Téamaí
Caithimh aimsire - cluichí - spóirt, Bás - beatha - sláinte

Gnéithe teanga
Meafar

Fód a’ Bháis

Leathanach 86

Buntéacs
ní raibh aiste ar bith a b’fhiú ar na balláin

Téacs caighdeánach
ní raibh aiste ar bith ab fhiú ar na balláin

Béarla
the bream weren’t biting much

Téamaí
Ainmhithe agus plandaí, Caithimh aimsire - cluichí - spóirt, Farraige, Obair agus ceardaíocht

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Fód a’ Bháis

Leathanach 95

Buntéacs
ní fhuil aiste ar bith ortha

Téacs caighdeánach
níl aiste ar bith orthu

Béarla
they (fish) are not biting

Téamaí
Ainmhithe agus plandaí, Caithimh aimsire - cluichí - spóirt, Obair agus ceardaíocht

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Ó Neamh go h-Árainn

Leathanach 102

Buntéacs
más cóir damhsaí a ghoirstin dóbhtha ar chor ar bith

Téacs caighdeánach
más cóir damhsaí a ghairm díobh ar chor ar bith

Béarla
if they could be called dances at all

Téamaí
Caithimh aimsire - cluichí - spóirt, Ceol agus filíocht

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Ó Neamh go h-Árainn

Leathanach 108

Buntéacs
snámh na cloiche brón a dhéanamh

Téacs caighdeánach
snámh na cloiche bró a dhéanamh

Béarla
to swim like a stone

Téamaí
Caithimh aimsire - cluichí - spóirt

Gnéithe teanga
Meafar, Nath

An Bhratach

Leathanach 109

Buntéacs
i gcionn a gcuid slatach

Téacs caighdeánach
i gceann a gcuid slat

Béarla
fishing (literally, working/using rods)

Téamaí
Caithimh aimsire - cluichí - spóirt, Talmhaíocht, Ainmhithe agus plandaí, Farraige, Seoltóireacht agus bádóireacht

Gnéithe teanga
Nath

An Bhratach

Leathanach 120

Buntéacs
bhí ádh éisc orainn

Téacs caighdeánach
bhí ádh éisc orainn

Béarla
the fishing was good (we got lucky)

Téamaí
Caithimh aimsire - cluichí - spóirt, Airgead - maoin - gnó, Talmhaíocht, Ainmhithe agus plandaí, Farraige

Gnéithe teanga
Nath

Rann na Feirste

Leathanach 128

Buntéacs
urchar iomrallach

Téacs caighdeánach
urchar iomrallach

Béarla
missed throw; missed, random, shot

Téamaí
Caithimh aimsire - cluichí - spóirt, Míleata

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Úna Bhán

Leathanach 168

Buntéacs
chorn mé mo ruaim

Téacs caighdeánach
chorn mé mo ruaim

Béarla
I wound in my reel

Téamaí
Caithimh aimsire - cluichí - spóirt, Farraige, Seoltóireacht agus bádóireacht

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Fód a’ Bháis

Leathanach 175

Buntéacs
gur den imirt an coimheád

Téacs caighdeánach
gur den imirt an coimheád

Béarla
one cannot be too careful; better safe than sorry

Téamaí
Caithimh aimsire - cluichí - spóirt, Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Seanfhocal

Le Clapsholus

Leathanach 186

Buntéacs
murabh bhfuil ionnat ó nádúir, ní fhuil a oiread foghluime ar a’ domhan is dhéanfadh fidileóir díot

Téacs caighdeánach
mura bhfuil ionat ó nádúr, níl a oiread foghlama ar an domhan is a dhéanfadh fidléir díot

Béarla
if it dosn’t come naturally to you, all the learning in the world won’t make a fiddler out of you

Téamaí
Oideachas, Caithimh aimsire - cluichí - spóirt, Tréithe daonna, Ceol agus filíocht

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Ó Neamh go h-Árainn

Leathanach 217

Buntéacs
do bharamhail a mbeidh aiste mhaith ortha?

Téacs caighdeánach
do bharúil an mbeidh aiste mhaith orthu?

Béarla
do you think they’ll be biting well? (fish)

Téamaí
Caithimh aimsire - cluichí - spóirt, Bia agus deoch, Farraige, Obair agus ceardaíocht, Seoltóireacht agus bádóireacht

Gnéithe teanga
Nath

Ó Mhuir Go Sliabh

Leathanach 254

Buntéacs
rinne siad muc shneachta

Téacs caighdeánach
rinne siad muc shneachta

Béarla
they made a snow train

Téamaí
Caithimh aimsire - cluichí - spóirt, Iompar agus caidrimh, Cúinsí sóisialta, Aimsir agus am

Gnéithe teanga
Meafar, Samhail

Tarngaireacht Mhiseóige

Leathanach 346

Buntéacs
ag déanamh na bhfolachán

Téacs caighdeánach
ag déanamh na bhfolachán

Béarla
playing hide-and-seek

Téamaí
Caithimh aimsire - cluichí - spóirt

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Na Leabhair

Na Leabhair