Leathanach #VALUE!
Buntéacs
cioth a fhliuch a’ saoghal
Téacs caighdeánach
cith a d’fhliuch an saol
Béarla
a universal trait
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach XXX?
Buntéacs
giobach
Téacs caighdeánach
giobach
Béarla
shaggy rough; unkempt untidy
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach XXX?
Buntéacs
lucht a’ mhí-ghrinn
Téacs caighdeánach
lucht an mhíghrinn
Béarla
mischief makers
Téamaí
Tréithe daonna, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach XXX
Buntéacs
neoid
Téacs caighdeánach
neoid
Béarla
shy, backward timid
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach XXX
Buntéacs
agus déarfainn nach mbeadh teacht i láthair ann i lúb cruinnighthe
Téacs caighdeánach
agus déarfainn nach mbeadh teacht i láthair ann i lúb cruinnithe
Béarla
and I’d say he’s not self assured in company, unable to present himself in company
Téamaí
Tréithe daonna
Leathanach XXX
Buntéacs
ní fhuil mé faoi shotal do Mhághnus Thuathail
Téacs caighdeánach
níl mé faoi shotal do Mhághnus Thuathail
Béarla
I'm not bowing down, deferring, yielding to Mághnus Thuathail!, I'm not taking any arrogance from Mághnus Thuathail!
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach XXX
Buntéacs
sgiordann éan as gach ealt
Téacs caighdeánach
sciurdann éan as gach ealta
Béarla
there is always an odd-man-out there are exceptions to every rule, a black sheep in every family
Téamaí
Ainmhithe agus plandaí, Tréithe daonna, Mothúcháin, Iompar agus caidrimh, Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Seanfhocal, Nath
Leathanach #VALUE!
Buntéacs
‘sé an bród a rinne a aimhleas agus aimhleas na tíre
Téacs caighdeánach
is é an bród a rinne a aimhleas agus aimhleas na tíre
Béarla
pride was his downfall and that of the country
Téamaí
Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Stair, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 1
Buntéacs
puirthleóg ghiorsaighe
Téacs caighdeánach
puirtleog ghirsí
Béarla
a chubby little girl
Téamaí
Tréithe daonna, Aimsir agus am, Aois, Baill choirp
Gnéithe teanga
Focal aonair, Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 1
Buntéacs
tuar-cheatha de sheandhuine liath
Téacs caighdeánach
tuar ceatha de sheandhuine liath
Béarla
a bent over (as in rainbow) grey old fellow
Téamaí
Tréithe daonna, Aois, Baill choirp, Bás - beatha - sláinte
Gnéithe teanga
Meafar
Leathanach 1
Buntéacs
soc confach
Téacs caighdeánach
soc confach
Béarla
a snarl
Téamaí
Tréithe daonna, Baill choirp
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 1
Buntéacs
dreach cointíneach
Téacs caighdeánach
dreach cointinneach
Béarla
a contentious quarrelsome appearance
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Baill choirp
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 1
Buntéacs
fuar-bhruithte
Téacs caighdeánach
fuarbhruite
Béarla
luke-warm, indifferent
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Focal aonair, Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 1
Buntéacs
lom cnámhach
Téacs caighdeánach
lomchnámhach
Béarla
bare-boned, raw-boned
Téamaí
Tréithe daonna, Baill choirp, Bás - beatha - sláinte
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 1
Buntéacs
lán a léineadh (a thabhairt do dhuine)
Téacs caighdeánach
lán a léine (a thabhairt do dhuine)
Béarla
to be quite a handful for sb
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Leathanach 2
Buntéacs
suaithnidheacht
Téacs caighdeánach
suaithníocht
Béarla
remarkableness, extraordinariness, oddness
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 2
Buntéacs
smuilcín gan mhúineadh
Téacs caighdeánach
smuilcín gan mhúineadh
Béarla
unmannerly brat
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 2
Buntéacs
a mhaistín cháidhigh na mbréag
Téacs caighdeánach
a mhaistín cháidhigh na mbréag
Béarla
you filthy lying brat
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 2
Buntéacs
draothadh beag tirim drochmheasamhail
Téacs caighdeánach
draothadh beag tirim drochmheasúil
Béarla
dry disrespectful smile
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 2
Buntéacs
‘thárla i n-áit na garuidheachta thú
Téacs caighdeánach
ó tharla in áit na garaíochta thú
Béarla
since you are well positioned to do a favour
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 2
Buntéacs
straiste
Téacs caighdeánach
scraiste
Béarla
a loafer, layabout
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 3
Buntéacs
bhí sí éagcosamhail le cuid ban na Rosann
Téacs caighdeánach
bhí sí éagsúil le cuid ban na Rosann
Béarla
she was unlike the Rosses women
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 3
Buntéacs
thabhuigh an dá bhuaidh sin óstas dó
Téacs caighdeánach
thabhaigh an dá bhua sin óstaíocht dó
Béarla
those two attributes earned him lodgings
Téamaí
Teach agus baile, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 5
Buntéacs
ar thús cadhanaidheachta
Téacs caighdeánach
ar thús cadhnaíochta
Béarla
to the fore, to act as ring-leader
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 5
Buntéacs
rábálaidhe
Téacs caighdeánach
rábálaí
Béarla
a fast, unmethodical worker
Téamaí
Tréithe daonna, Talmhaíocht, Obair agus ceardaíocht
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 5
Buntéacs
apaidh ‘un comóraidh
Téacs caighdeánach
aibí chun comóraidh
Béarla
of marriageable age
Leathanach 5
Buntéacs
bheadh droch-bhail orm
Téacs caighdeánach
bheadh drochbhail orm
Béarla
I’d be in a bad way
Téamaí
Tréithe daonna, Bás - beatha - sláinte
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 5
Buntéacs
nuair thiocfadh ann dó
Téacs caighdeánach
nuair a thiocfadh ann dó
Béarla
when he would come of age
Téamaí
Tréithe daonna, Aois
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 5
Buntéacs
maránta
Téacs caighdeánach
maránta
Béarla
bland, gentle, unperturbed, mild, good-natured
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 5
Buntéacs
dreach rathamhnasach
Téacs caighdeánach
dreach rathúnasach
Béarla
a prosperous look, appearance
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 6
Buntéacs
bris-ghlórthach aigeantach
Téacs caighdeánach
brioscghlórach aigeanta
Béarla
chatty, cheerful
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 6
Buntéacs
‘na bhall mhór
Téacs caighdeánach
ina bhall mhór
Béarla
to be a big shot
Téamaí
Cúinsí sóisialta, Airgead - maoin - gnó, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 6
Buntéacs
duine aerach sgailleagánta a bhí ann
Téacs caighdeánach
duine aerach scailleagánta a bhí ann
Béarla
he was a carefree, light-hearted person
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 6
Buntéacs
ar bhárr na gaoithe
Téacs caighdeánach
ar bharr na gaoithe
Béarla
carefree, breezy, flighty
Téamaí
Tréithe daonna
Leathanach 6
Buntéacs
bhí sé ‘n-aon chorr i measg na scoláirí
Téacs caighdeánach
bhí sé ina éan chorr i measc na scoláirí
Béarla
he was the odd one out among the students
Téamaí
Oideachas, Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Leathanach 6
Buntéacs
níor nídh leo é agus níor nídh leis iad
Téacs caighdeánach
níor ní leo é agus níor ní leis iad
Béarla
they didn’t like him and he didn’t like them
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Leathanach 6
Buntéacs
ba bhreágh an ailleóg cheoil a bhí ag Máire Ruaidh
Téacs caighdeánach
ba bhreá an ailleog cheoil a bhí ag Máire Rua
Béarla
M.R had a fine strong voice
Téamaí
Tréithe daonna, Ceol agus filíocht
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 6
Buntéacs
mór-uchtamhail
Téacs caighdeánach
móruchtúil
Béarla
stout-hearted, courageous
Téamaí
Tréithe daonna, Corp - baill agus cuma fhisiciúil
Gnéithe teanga
Samhail, Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 6
Buntéacs
dhéanfadh sé ciolar chiot de laoch Rann na Feirste
Téacs caighdeánach
dhéanfadh sé ciolar chiot de laoch Rann na Feirste
Béarla
he’d make mincemeat of Rann na Feirste’s hero
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Tíreolaíocht – tírdhreach – áit
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 7
Buntéacs
tá toirt trúire ann
Téacs caighdeánach
tá toirt triúir ann
Béarla
he has the bulk of three persons (very overweight)
Téamaí
Tréithe daonna, Baill choirp, Bás - beatha - sláinte
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 7
Buntéacs
a’ tnúth d’inntleachta leat
Téacs caighdeánach
ag tnúth d’intleachta leat
Béarla
envious of your intelligence
Téamaí
Oideachas, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 7
Buntéacs
eagla go raibh an droch-dheoir innti
Téacs caighdeánach
eagla go raibh an drochdheoir inti
Béarla
afraid that she came from a bad breed/a bad lot
Téamaí
Tréithe daonna, Teaghlach - muintir - pobal, Bás - beatha - sláinte
Leathanach 7
Buntéacs
thaisg sé a shaothrughadh
Téacs caighdeánach
thaisc sé a shaothrú
Béarla
he saved what he earned
Téamaí
Airgead – maoin – gnó, Cúinsí pearsanta, Obair agus ceardaíocht, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 7
Buntéacs
mar adeireadh sean-mhná an bhaile bhí dóigh fir uasail air
Téacs caighdeánach
mar a deireadh seanmhná an bhaile bhí dóigh fir uasail air
Béarla
as the town’s old lady’s used to say he lived like a gentleman
Téamaí
Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Airgead – maoin – gnó, Cúinsí sóisialta, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 7
Buntéacs
draoidín
Téacs caighdeánach
draoidín
Béarla
a small person
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 7
Buntéacs
anbhfann
Téacs caighdeánach
anbhann
Béarla
weak, feeble
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 7
Buntéacs
musach
Téacs caighdeánach
mosach
Béarla
shaggy, rough, bristly
Téamaí
Éadaí, Mothúcháin, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 8
Buntéacs
cásamhail,
Téacs caighdeánach
cásmhar (le)
Béarla
sympathetic, considerate (of, for)
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 8
Buntéacs
go bhfuil a ngáir gach aon áit ar fud na dtrí bpobal
Téacs caighdeánach
go bhfuil a ngáir gach aon áit ar fud na dtrí phobal
Béarla
they are renowned throughout the district (the three parishes of Gweedore, The Rosses, Cloughaneely)
Téamaí
Cúinsí sóisialta, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 8
Buntéacs
tá an bharamhail chontráilte agat air
Téacs caighdeánach
tá an bharúil chontráilte agat air
Béarla
you've the wrong opinion of him
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 8
Buntéacs
an rud nach bhfuil inseachanta, an aois agus an bás
Téacs caighdeánach
an rud nach bhfuil inseachanta, an aois agus an bás
Béarla
that which is unavoidable, old age and death
Téamaí
Aimsir agus am, Aois, Bás – beatha – sláinte, Gaois - comhairle - eolas, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 8
Buntéacs
a’ spágáil
Téacs caighdeánach
ag spágáil
Béarla
trudging
Téamaí
Tréithe daonna, Corp - baill agus cuma fhisiciúil
Gnéithe teanga
Samhail, Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 8
Buntéacs
míníneacht
Téacs caighdeánach
míníneacht
Béarla
1.daintiness, refinement, 2. (of food) dainty, delicacy
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 8
Buntéacs
nach bhfuil dúil ar bith san iaróig aige
Téacs caighdeánach
… nach bhfuil dúil ar bith san iaróg aige
Béarla
… that he has no fondness for trouble, quarrels
Téamaí
Mothúcháin, Tréithe daonna, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 9
Buntéacs
ag éisteacht leat-sa ‘meigeadaigh mar sin
Téacs caighdeánach
ag éisteacht leatsa ag meigeadaigh mar sin
Béarla
listening to your prattle, foolish talk
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 9
Buntéacs
fear a bhfuil sracadh ann
Téacs caighdeánach
fear a bhfuil sracadh ann
Béarla
a man of mettle/guts
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 9
Buntéacs
fear nach rabh ró-dheaghlámhach
Téacs caighdeánach
fear nach raibh ró-dhea-lámhach
Béarla
a man not over-handy, not too good with the hands
Téamaí
Tréithe daonna, Obair agus ceardaíocht
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 9
Buntéacs
an cheachardhacht
Téacs caighdeánach
an cheacharthacht
Béarla
meanness, niggardliness
Téamaí
Airgead – maoin – gnó, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 9
Buntéacs
níor tugadh dh’ainm i Ros na Searrach air le linn a laghad ná a mhéid’ acht Murchadh Dubh
Téacs caighdeánach
níor tugadh d’ainm i Ros Searrach air le linn a laghad ná a mhéide ach Murchadh Dubh
Béarla
he was known all his days in Ros Searrach as Murchadh Dubh
Téamaí
Aimsir agus am, Cúinsí pearsanta, Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Teaghlach – muintir – pobal, Tíreolaíocht – tírdhreach – áit, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 10
Buntéacs
sgifleógach
Téacs caighdeánach
scifleogach
Béarla
ragged
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 10
Buntéacs
bíodh trí splaideog chéille agat
Téacs caighdeánach
bíodh trí splaideog chéille agat
Béarla
have a bit of sense, a titter-of-wit
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 10
Buntéacs
giorún
Téacs caighdeánach
giorún
Béarla
a small child
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 10
Buntéacs
ní leigfidh an gasúr sin a choidhche a chnámh leis a’ mhadadh
Téacs caighdeánach
ní ligfidh an gasúr sin choíche a chnámh leis an mhadadh
Béarla
that boy will never be imposed on, will give anyone as good as he gets, will strike a hard bargain
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Gaois - comhairle - eolas, Mothúcháin, Tréithe daonna, Ainmhithe agus plandaí
Leathanach 10
Buntéacs
ádhbhar bulaidh fir atá ann
Téacs caighdeánach
ábhar bulaí fir atá ann
Béarla
the makings of a good man
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 10
Buntéacs
tá geab go leor aige ar scor ar bith
Téacs caighdeánach
tá geab go leor aige ar scor ar bith
Béarla
he has plenty to say for himself anyway
Téamaí
Tréithe daonna, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 10
Buntéacs
fear modhamhail múinte
Téacs caighdeánach
fear modhúil múinte
Béarla
a mannerly well-behaved man
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 11
Buntéacs
an té nach truagh leis do chás ná déan do ghearán leis, adeir an nathán
Téacs caighdeánach
an té nach trua leis do chás ná déan do ghearán leis, a deir an nathán
Béarla
do not look for sympathy where there is none, as the saying goes
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 11
Buntéacs
doirneálaigh gharbha na Rosann
Téacs caighdeánach
doirneálaigh gharbha na Rosann
Béarla
rough rugged men from the Rosses
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Tíreolaíocht - tírdhreach - áit
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 11
Buntéacs
ní bhíonn fear náireach éadálach
Téacs caighdeánach
ní bhíonn fear náireach éadálach
Béarla
fortune favours the brave
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Tréithe daonna, Mothúcháin, Obair agus ceardaíocht
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 11
Buntéacs
ruagaire reatha
Téacs caighdeánach
ruagaire reatha
Béarla
a vagabond, raker
Téamaí
Cúinsí sóisialta, Tréithe daonna, Bia agus deoch
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 11
Buntéacs
sgiordaidh corr-rud gan chéill ar mo mhacasmhail
Téacs caighdeánach
sciurdann corr-rud gan chiall ar mo mhacasamhail
Béarla
people like me spout nonsense sometimes
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 11
Buntéacs
is tearc duine comh h-aosta liom-sa nach dtig corr-thaom de’n aois leanbaidhe air
Téacs caighdeánach
is tearc duine comh haosta liomsa nach dtig corrthaom den aois leanbaí air
Béarla
there are few people as old as me who don’t have the odd bout of dotage
Téamaí
Aois, Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 11
Buntéacs
ceamach
Téacs caighdeánach
ceamach
Béarla
ragged person
Téamaí
Tréithe daonna, Éadaí, Corp - baill agus cuma fhisiciúil
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 11
Buntéacs
connlach gharbh fhéasóige
Téacs caighdeánach
coinleach gharbh féasóige
Béarla
a rough stubble (beard)
Téamaí
Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Samhail
Leathanach 11
Buntéacs
áit nár dhúthcha díthe a bheith
Téacs caighdeánach
áit nár dhú di a bheith
Béarla
a place she shouldn’t be, an unnatural environment for her
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 11
Buntéacs
… go mb’fhéidir go bhfuil éifeacht i ndán díthe
Téacs caighdeánach
… go mb’fhéidir go bhfuil éifeacht i ndán di
Béarla
… that maybe she is destined for some notable achievement
Téamaí
Cúinsí pearsanta, Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 11
Buntéacs
ní rabh sé i ndáil ná i ndúthchas aige géillstin don chineál sin amaidighe
Téacs caighdeánach
ní raibh sé i ndáil ná i ndúchas aige géilleadh don chineál sin amaidí
Béarla
it was neither in his nature nor upbringing to accept, comply, with that sort of nonsense
Téamaí
Tréithe daonna, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 11
Buntéacs
comh mí-shásta le fear nach mbainfeadh is nach gcaillfeadh
Téacs caighdeánach
chomh míshásta le fear nach mbainfeadh is nach gcaillfeadh
Béarla
as dissatisfied as a man who would neither win or lose
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Mothúcháin, Tréithe daonna, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 12
Buntéacs
dath na ndaol orm leis an fhuacht
Téacs caighdeánach
dath na ndaol orm leis an fhuacht
Béarla
blue in the face from cold
Téamaí
Tréithe daonna, Aimsir agus am, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Samhail
Leathanach 12
Buntéacs
murab í ádhbhar na mná dóigheamhla
Téacs caighdeánach
murab í ábhar na mná dóighiúla í
Béarla
well, if she hasn’t the makings of a beautiful woman
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 12
Buntéacs
Ní raibh i bhfad aicí le ghabháil fá choinne na gnaoi
Téacs caighdeánach
Ní raibh i bhfad aicí le dul fá choinne na gnaoi
Béarla
She didn’t have far to go for the good looks
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Tréithe daonna, Teaghlach - muintir - pobal
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 12
Buntéacs
bláth gach géag ‘á dtig ag cur leis a’ fhréimh ó dtáinig
Téacs caighdeánach
bláth gach géag dá dtig ag cur leis an fhréamh óna dtáinig
Béarla
like father like son
Téamaí
Tréithe daonna, Teaghlach - muintir - pobal, Ainmhithe agus plandaí
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 12/3
Buntéacs
a’ cladhaire meathta gan chasadh,
Téacs caighdeánach
an cladhaire meata gan chasadh
Béarla
the abject coward
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Leathanach 12
Buntéacs
sgiordann éan as gach ealt
Téacs caighdeánach
sciurdann éan as gach ealta
Béarla
there’s always an odd-man out, an exception to every rule
Téamaí
Ainmhithe agus plandaí, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 12
Buntéacs
anacaireach
Téacs caighdeánach
anacrach
Béarla
miserable, awkward, painful
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 12
Buntéacs
nach rabh mearadh ar bith air
Téacs caighdeánach
nach raibh mearadh ar bith air
Béarla
he wasn’t in the least bit insane
Téamaí
Bás – beatha – sláinte, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 12
Buntéacs
giodalach
Téacs caighdeánach
giodalach
Béarla
perky, self-conceited, flighty
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 12
Buntéacs
go bhfuil sé corthach agat
Téacs caighdeánach
go bhfuil sé coireach agat
Béarla
that it is corrupt, vicious, criminal of you
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 13
Buntéacs
ag rámhailligh fá’n t-saoghal réiceamhail a bhí aige féin
Téacs caighdeánach
ag rámhailligh faoin tsaol réiciúil a bhí aige féin
Béarla
rambling on about his rakish life
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Cúinsí sóisialta, Tréithe daonna, Bás - beatha - sláinte, Bia agus deoch
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 13
Buntéacs
Tá an cóta cheana féin aicí air agus coinneócha sí air é.
Téacs caighdeánach
Tá an cóta cheana féin aici air agus coinneoidh sí air é.
Béarla
She has him hen-pecked already and she’ll keep him like that.
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Cúinsí sóisialta, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Meafar
Leathanach 13
Buntéacs
ion-súl
Téacs caighdeánach
insúl
Béarla
attractive, eye-catching
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 13
Buntéacs
Mar adeireadh na sean-daoine, ‘ní fhuil sí mór míofar ná beag dóigheamhail’
Téacs caighdeánach
Mar a deireadh na seandaoine, ‘níl sí mór míofar ná beag dóighiúil’
Béarla
as the old folks would say, she’s not ugly, nor is she particularly pretty
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 14
Buntéacs
bhí sí geabach
Téacs caighdeánach
bhí sí geabach
Béarla
she was talkative, loquacious
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 14
Buntéacs
teacht i n-éifeacht
Téacs caighdeánach
teacht in éifeacht
Béarla
to grow up, mature; succeed in life
Téamaí
Aimsir agus am, Bás – beatha – sláinte, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 14
Buntéacs
gur mhéanra a bheadh cosamhail leis
Téacs caighdeánach
gur mhéanar a bheadh cosúil leis
Béarla
that it would be wonderful to be like him
Téamaí
Mothúcháin, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 15
Buntéacs
bíodh crathán céille agat
Téacs caighdeánach
bíodh crothán céille agat
Béarla
have a bit of sense
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 15
Buntéacs
an márla beag bocht a d’imthigh as maoidheamh
Téacs caighdeánach
an marla beag bocht a d’imigh as maíomh
Béarla
the pitiful weakling who disgraced himself and his people
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Cúinsí sóisialta, Tréithe daonna
Leathanach 15
Buntéacs
greim an fhir bháithte
Téacs caighdeánach
greim an fhir bháite
Béarla
a drowning man’s grip
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin
Leathanach 15
Buntéacs
dáimh chinidh
Téacs caighdeánach
dáimh chine
Béarla
affection of kinship
Téamaí
Teaghlach – muintir – pobal, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 16
Buntéacs
daoine a bhfuil beinn ar a n-anam aca
Téacs caighdeánach
daoine a bhfuil beann ar a n-anam acu
Béarla
people who care about their spiritual state
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 16
Buntéacs
rud atá i n-aghaidh dola
Téacs caighdeánach
rud atá in aghaidh dola
Béarla
something unnatural, incongruous
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 16
Buntéacs
dóirnealach bocht giobach
Téacs caighdeánach
doirneálach bocht giobach
Béarla
a poor ragged, rough countryman
Téamaí
Airgead – maoin – gnó, Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Éadaí, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 17
Buntéacs
nach mór a geibhthear thú ‘s a bheith ábalta éirighe amach ins an aois a bhfuil tú ann
Téacs caighdeánach
nach mór a geibhthear thú is a bheith ábalta éirí amach san aois a bhfuil tú ann
Béarla
isn’t it great you’re able to get up and about at your age
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Aois, Bás - beatha - sláinte
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 17
Buntéacs
cuma anbhfann agus dreach brónach air
Téacs caighdeánach
cuma anbhann agus dreach brónach air
Béarla
(he had) a feeble appearance and a sad expression
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 17
Buntéacs
bhí sé mar a chonnaic Dia é
Téacs caighdeánach
bhí sé mar a chonaic Dia é
Béarla
he was in a pitiable state
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Bás - beatha - sláinte, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 17
Buntéacs
fágálach
Téacs caighdeánach
fágálach
Béarla
weakling, laggard, a backward, unprogressive person
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 17
Buntéacs
sgiath chosanta
Téacs caighdeánach
sciath chosanta
Béarla
a protector, defender
Téamaí
Tréithe daonna
Leathanach 17
Buntéacs
glas-stócach as an chearn ab iargúlta den tír
Téacs caighdeánach
glas-stócach as an chearn ab iargúlta den tír
Béarla
a wet-behind-the-ears youth from the most isolated area of the country
Leathanach 17
Buntéacs
craiceann ruicneach
Téacs caighdeánach
craiceann roicneach
Béarla
wrinkled skin
Téamaí
Bás – beatha – sláinte, Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Tréithe daonna
Leathanach 17
Buntéacs
bhí dreach bocht, anróiteach air
Téacs caighdeánach
bhí dreach bocht, anróiteach air
Béarla
he had a poor wretched appearance
Téamaí
Airgead – maoin – gnó, Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Tréithe daonna
Leathanach 17
Buntéacs
an lá ab fhearr a bhí sé, nach raibh ann ach marla beag nach dtáinig riamh i gcrann
Téacs caighdeánach
an lá ab fhearr a bhí sé, ní raibh ann ach marla beag nach dtáinig riamh i gcrann
Béarla
even in his best day, he was only a tiny puny man who never developed
Téamaí
Tréithe daonna
Leathanach 17
Buntéacs
marla beag feoite
Téacs caighdeánach
marla beag feoite
Béarla
a little withered man
Téamaí
Tréithe daonna
Leathanach 17
Buntéacs
chuaidh an bheirt ‘un drabhláis
Téacs caighdeánach
chuaigh an bheirt chun drabhláis
Béarla
the pair of them took to the drink, went to the dogs
Téamaí
Bás – beatha – sláinte, Bia agus deoch, Cúinsí pearsanta, Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Aimsir agus am
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 17
Buntéacs
fá chearthaidh agus fá chotadh
Téacs caighdeánach
fá chearthaí agus fá chotadh
Béarla
nervous and shy
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 17
Buntéacs
A Pheadair a’ dóchais bhig !
Téacs caighdeánach
a Pheadair an dóchais bhig
Béarla
oh Peter of little faith
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Reiligiún agus creideamh, Mothúcháin, Tréithe daonna, Beannachtaí agus mallachtaí
Gnéithe teanga
Nath, Seanfhocal
Leathanach 18
Buntéacs
ba deas amach a tháinig an t-éideadh dó
Téacs caighdeánach
ba dheas amach a tháinig an éide dó
Béarla
the clothes suited him well
Téamaí
Tréithe daonna, Éadaí
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 18
Buntéacs
nuair a thiocfadh ann domh
Téacs caighdeánach
nuair a thiocfadh ann dom
Béarla
when I come of age
Téamaí
Cúinsí sóisialta, Tréithe daonna, Aois
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 18
Buntéacs
char dhadaidh beagán!
Téacs caighdeánach
char dhada beagán!
Béarla
you don’t want much!
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 18
Buntéacs
splannc ar bith chéille
Téacs caighdeánach
splanc ar bith chéille
Béarla
no bit of sense
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin
Leathanach 18
Buntéacs
… nach mbeadh mo leanbh saoghalach
Téacs caighdeánach
… nach mbeadh mo leanbh saolach
Béarla
… that my child wouldn’t live long
Téamaí
Aimsir agus am, Bás – beatha – sláinte, Tréithe daonna, Teaghlach – muintir – pobal
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 18
Buntéacs
bhí sé amuigh ar Mhághnus …
Téacs caighdeánach
bhí sé amuigh ar Mhághnus …
Béarla
M. was known renowned for ...
Téamaí
Tréithe daonna
Leathanach 18
Buntéacs
tallann
Téacs caighdeánach
tallann
Béarla
gift, talent
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 18
Buntéacs
fear nár mhaith liom a ghabháil i n-a dheabhaidh
Téacs caighdeánach
fear nár mhaith liom a ghabháil ina dheabhaidh
Béarla
a man with whom I wouldn’t like to cross swords
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 19
Buntéacs
bhfuil splanc ar bith chéille a’ fanacht ag Éamonn?
Téacs caighdeánach
an bhfuil splanc ar bith chéille ag fanacht ag Éamann?
Béarla
has E. any sense left at all?
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Bás - beatha - sláinte, Mothúcháin
Leathanach 19
Buntéacs
bíodh trí splaideóg chéille agat
Téacs caighdeánach
bíodh trí splaideog chéille agat
Béarla
have a bit of sense
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 19
Buntéacs
cé fuair de chroidhe an teine sin a dheargadh?
Téacs caighdeánach
cé a fuair de chroí an tine sin a dheargadh?
Béarla
who was so audacious as to light that fire?
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Béaloideas agus seanchas, Mothúcháin, Reiligiún agus creideamh, Stair
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 19
Buntéacs
caileantóir
Téacs caighdeánach
caileantóir
Béarla
forecaster of weather
Téamaí
Tréithe daonna, Talmhaíocht, Tíreolaíocht - tírdhreach - áit, Aimsir agus am, Obair agus ceardaíocht
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 19
Buntéacs
bhí mórtas a chinidh ann
Téacs caighdeánach
bhí mórtas a chine ann
Béarla
he had the pride of his kinfolk
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Teaghlach – muintir – pobal, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 20
Buntéacs
fear...nach rabh aon sracadh mór ar dhóigh ar bith ann
Téacs caighdeánach
fear...nach rabh aon sracadh mór ar dhóigh ar bith ann
Béarla
a man who possessed no real strength
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 20
Buntéacs
úspaire
Téacs caighdeánach
úspaire
Béarla
slogger, used to unskilled heavy work
Téamaí
Tréithe daonna, Obair agus ceardaíocht
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 20
Buntéacs
nach bhfuil sé chomh cóir agat féin bheith san fhaisean leis na stócaigh?
Téacs caighdeánach
nach bhfuil sé chomh cóir agat féin a bheith san fhaisean leis na stócaigh?
Béarla
aren’t you just as worthy to be as fashionable as the young lads
Téamaí
Aois, Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 20
Buntéacs
Tógaidh sé cian de dhuine tamall cómhráidh a dhéanamh
Téacs caighdeánach
Tógann sé cian de dhuine tamall cómhrá a dhéanamh
Béarla
A little conversation raises a person’s spirits
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 20
Buntéacs
bhí an mianach ceart ann
Téacs caighdeánach
bhí an mianach ceart ann
Béarla
he was made of the right stuff, had mettle
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 20
Buntéacs
comh maith is tháinig leo
Téacs caighdeánach
chomh maith is a tháinig leo
Béarla
as best they could
Téamaí
Mothúcháin, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 20
Buntéacs
leigeadh do’n tseanduine sgileadh leis
Téacs caighdeánach
ligeadh don tseanduine scileadh leis
Béarla
the old boy was allowed to waffle on
Téamaí
Aimsir agus am, Aois, Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 20
Buntéacs
... rud inteacht leigthe fá dtaobh dó
Téacs caighdeánach
... rud éigin ligthe fá dtaobh dó
Béarla
... there was something revealing about him
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 20
Buntéacs
acfuinn grinn
Téacs caighdeánach
acmhainn grinn
Béarla
a capacity for fun, sense of humour
Téamaí
Mothúcháin, Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 20
Buntéacs
cuil a’ diabhail air
Téacs caighdeánach
cuil an diabhail air
Béarla
in a diabolical mood
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Tréithe daonna
Leathanach 21
Buntéacs
an t-eagar a bhfuil mé ann
Téacs caighdeánach
an t-eagar a bhfuil mé ann
Béarla
the state I'm in
Téamaí
Cúinsí sóisialta, Airgead - maoin - gnó, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 21
Buntéacs
leig sé riamh a mhaidí le sruth
Téacs caighdeánach
lig sé riamh a mhaidí le sruth
Béarla
he always neglected his responsibilities
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Leathanach 21
Buntéacs
nach dána an mhaise duit labhairt mar sin liom-sa
Téacs caighdeánach
nach dána an mhaise duit labhairt mar sin liomsa
Béarla
that’s very forward of you, talking to me like that
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 21
Buntéacs
go raibh sé claoidhte agam
Téacs caighdeánach
go raibh sé cloíte agam
Béarla
it ill became me, was unworthy of me
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 21
Buntéacs
díorfach
Téacs caighdeánach
díthreabhach
Béarla
a puny, miserable looking creature,
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 21
Buntéacs
ciothramach
Téacs caighdeánach
cithréimeach
Béarla
maimed, deformed
Téamaí
Bás – beatha – sláinte, Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 21
Buntéacs
an clipríneach bocht
Téacs caighdeánach
an clipríneach bocht
Béarla
the poor cripple
Téamaí
Tréithe daonna, Bás – beatha – sláinte, Corp - baill agus cuma fhisiciúil
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 22
Buntéacs
foghluimeóchaidh tú ‘n diabhal i bpucán
Téacs caighdeánach
foghlaimeoidh tú an diabhal i bpocán
Béarla
you’ll work wonders
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 22
Buntéacs
ní fhuil cuma air go bhfuil sé ró-umhall sna cnámha
Téacs caighdeánach
níl cuma air go bhfuil sé ró-umhal sna cnámha
Béarla
it appears he’s not too supple, lithe
Téamaí
Tréithe daonna, Baill choirp, Bás - beatha - sláinte
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 22
Buntéacs
roithleach gan snámh
Téacs caighdeánach
roilleach gan snámh
Béarla
the odd man out
Téamaí
Tréithe daonna, Ainmhithe agus plandaí, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 22
Buntéacs
chuirfeadh sé ceo ar do chluasa ag cainnt ar ...
Téacs caighdeánach
chuirfeadh sé ceo ar do chluasa ag caint ar ...
Béarla
he would enchant you talking about …
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Tréithe daonna
Leathanach 23
Buntéacs
tá mé cinnte go mb’fhurasta treabhadh le ....
Téacs caighdeánach
tá mé cinnte go mb’fhurasta treabhadh le ....
Béarla
I’m sure it would be easy to get along with ...
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Leathanach 23
Buntéacs
aghaidh bhrocach,
Téacs caighdeánach
aghaidh bhrocach
Béarla
spotted, pock-marked face
Téamaí
Tréithe daonna, Baill choirp
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 23
Buntéacs
ceann diasach gruaige
Téacs caighdeánach
ceann diasach gruaige
Béarla
a shaggy head of hair
Téamaí
Tréithe daonna, Baill choirp
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 23
Buntéacs
is tú an ghamhain is lugha réasún
Téacs caighdeánach
is tú an ghamhain is lú réasún
Béarla
you are a dimwit, soft in the head
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 23
Buntéacs
uasgán
Téacs caighdeánach
uascán
Béarla
a sheepish person, soft simple-minded person
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 24
Buntéacs
a’ ribeog nighne sin aicí
Téacs caighdeánach
an ribeog iníne sin aici
Béarla
that tiny little daughter of hers
Téamaí
Tréithe daonna, Teaghlach - muintir - pobal, Baill choirp
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 24
Buntéacs
béal gan smid
Téacs caighdeánach
béal gan smid
Béarla
an unsociable or introvered person
Leathanach 24
Buntéacs
ar an ádhbhar nach raibh muintir na h-Éireann ag imirt a gcleasa dh’aontaoibh
Téacs caighdeánach
ar an ábhar nach raibh muintir na hÉireann ag imirt a gcleas d’aon taobh
Béarla
because the Irish were not in unison, pulling together
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Cúinsí sóisialta, Tréithe daonna, Teaghlach - muintir - pobal, Béaloideas agus seanchas, Míleata, Mothúcháin, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Stair
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 24
Buntéacs
an greann sin a mbíonn faobhar mín air...
Téacs caighdeánach
an greann sin a mbíonn faobhar mín air...
Béarla
that razor-sharp wit...
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Meafar
Leathanach 24
Buntéacs
...ní rabh sé oilte i n-ealadhain na liomóg agus na súimín
Téacs caighdeánach
... ní raibh sé oilte in ealáin na liomóg agus na súimín
Béarla
he wasn’t trained in the art of daintiness and sipping
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 24
Buntéacs
ba mhaith a ghnoithe ann
Téacs caighdeánach
ba mhaith a ghnó ann
Béarla
he did well; he was well able for it
Téamaí
Obair agus ceardaíocht, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 24
Buntéacs
bhí Tomás Dáibhéis achrannach agam
Téacs caighdeánach
bhí Tomás Dáibhéis achrannach agam
Béarla
I found T.D (his writings) difficult, intricate
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Le plé, Mothúcháin, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 25
Buntéacs
luspairt leinbh
Téacs caighdeánach
luspairt linbh
Béarla
a soft young child
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 25
Buntéacs
nach dtabharfadh a chúl le machaire an áir
Téacs caighdeánach
nach dtabharfadh a chúl le machaire an áir
Béarla
who wouldn't turn his back on the field of battle
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Tíreolaíocht - tírdhreach - áit, Baill choirp, Míleata, Mothúcháin, Stair
Leathanach 25
Buntéacs
Is fiú do dhuine bheith bocht agus ní fiú do dhuine bheith truaillidhe.
Téacs caighdeánach
Is fiú do dhuine a bheith bocht agus ní fiú do dhuine a bheith truaillí.
Béarla
Poverty is no disgrace but miserliness is.
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Cúinsí sóisialta, Airgead - maoin - gnó, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 25
Buntéacs
caithmheach
Téacs caighdeánach
caifeach
Béarla
profligate
Téamaí
Airgead - maoin - gnó, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 25
Buntéacs
aon chioth amháin a fhluich a’ bheirt againn
Téacs caighdeánach
aon chith amháin a d’fhliuch an bheirt againn
Béarla
we were tarred with the same brush; we suffer from the same affliction
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin
Leathanach 25
Buntéacs
an bitheamhnach bradach
Téacs caighdeánach
an bithiúnach bradach
Béarla
the thieving villain
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 25
Buntéacs
ceathardha
Téacs caighdeánach
ceachartha
Béarla
mean, tight-fisted with money
Téamaí
Tréithe daonna, Airgead – maoin – gnó
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 26
Buntéacs
cruinn-bhallach
Téacs caighdeánach
cruinnbhallach
Béarla
round of limb, plump
Téamaí
Tréithe daonna, Baill choirp
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 26
Buntéacs
aoibh tharrantach
Téacs caighdeánach
aoibh tharraingteach
Béarla
appealing smile
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Baill choirp, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 26
Buntéacs
ar bhealach ‘aimhlis
Téacs caighdeánach
ar bhealach a aimhleasa
Béarla
on the wrong road, astray (behaviour, way of life)
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Cúinsí sóisialta, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 26
Buntéacs
molt
Téacs caighdeánach
molt
Béarla
sulky, morose person
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 26
Buntéacs
nach dtiocfadh Murchadh Dubh i n-éifeacht shaoghalta choidhche ar a chuid aislingí
Téacs caighdeánach
nach dtiocfadh M. D. in éifeacht shaolta choíche ar a chuid aislingí
Béarla
that M.D would never succeed (with all his dreaming )
Téamaí
Airgead – maoin – gnó, Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 27
Buntéacs
goic an an-spioraid
Téacs caighdeánach
goic an ainspioraid
Béarla
evil, cockiness
Téamaí
Tréithe daonna, Béaloideas agus seanchas, Mothúcháin, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 27
Buntéacs
nach gcuirfeadh sé a chiall ar a mhuin do dhuine ar bith ...
Téacs caighdeánach
nach gcuirfeadh sé a chiall ar a mhuin do dhuine ar bith ...
Béarla
Wouldn’t he drive you crazy
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Baill choirp, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 27
Buntéacs
dreach báithteach rinneach
Téacs caighdeánach
dreach baiteach rinneach
Béarla
a bitterly cold appearance
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 27
Buntéacs
tchím nár shéan sé a ghaol leis a mhuinntir tháinig roimhe
Téacs caighdeánach
chím nár shéan sé a ghaol leis an mhuintir a tháinig roimhe
Béarla
I see he has followed the traits of his people before him
Téamaí
Teaghlach – muintir – pobal, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 27
Buntéacs
a gheabadáin
Téacs caighdeánach
a gheabadáin
Béarla
you chatterbox
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 27
Buntéacs
a shreamaide na goice
Téacs caighdeánach
a shramaide na goice
Béarla
you contemptible sneaky person
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 28
Buntéacs
comh modhamhail le h-uan caorach
Téacs caighdeánach
chomh modhúil le huan caorach
Béarla
as gentle as a lamb
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Samhail
Leathanach 28
Buntéacs
is críonna an té a ghnídh a ghnoithe dó féin
Téacs caighdeánach
is críonna an té a dhéanann a ghnóthaí dó féin
Béarla
it’s a wise person who minds his own business
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 28
Buntéacs
siúd is nach raibh mé rómhinic ina chaidreamh
Téacs caighdeánach
siúd is nach raibh mé rómhinic ina chaidreamh
Béarla
though I was never really on speaking terms with him
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 28
Buntéacs
go ndeachaigh a gháir i bhfad
Téacs caighdeánach
go ndeachaigh a gháir i bhfad
Béarla
he is renowned far and wide
Téamaí
Cúinsí pearsanta, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 28
Buntéacs
feolamán
Téacs caighdeánach
feolamán
Béarla
a fat, flabby person
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 28
Buntéacs
bhí gasraí riamh iomlatach
Téacs caighdeánach
bhí gasúir riamh iomlatach
Béarla
boys have always been mischievous
Téamaí
Tréithe daonna, Aois
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 28
Buntéacs
an leannán sin
Téacs caighdeánach
an leannán sin
Béarla
that trait, affliction
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 29
Buntéacs
a’ sompla bocht
Téacs caighdeánach
an sampla bocht
Béarla
the poor wretch
Téamaí
Tréithe daonna, Bás - beatha - sláinte, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 29
Buntéacs
bhí an dá thréibh amuigh ar a chéile san am
Téacs caighdeánach
bhí an dá threibh amuigh ar a chéile san am
Béarla
the two tribes were at odds with each other at the time
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Cúinsí sóisialta, Tréithe daonna, Teaghlach - muintir - pobal, Aimsir agus am, Bás - beatha - sláinte, Béaloideas agus seanchas, Míleata, Mothúcháin, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Stair
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 29
Buntéacs
bhí cúigear mac aicí, de scolbairí fear
Téacs caighdeánach
bhí cúigear mac aici, de scolbairí fear
Béarla
she had five big strapping sons
Téamaí
Tréithe daonna, Teaghlach - muintir - pobal
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 29
Buntéacs
cuid chuideachta a dhéanamh de
Téacs caighdeánach
cuid chuideachta a dhéanamh de
Béarla
to make a laughing stock of him, a source of amusement
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 29
Buntéacs
fear beag anbhfann éidtreorach
Téacs caighdeánach
fear beag anbhann éidreorach
Béarla
small feeble man
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 29
Buntéacs
go raibh rud silte aige de
Téacs caighdeánach
go raibh rud silte aige de
Béarla
that he thought something of him
Téamaí
Mothúcháin, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 29
Buntéacs
seóiníní
Téacs caighdeánach
seóiníní
Béarla
flunkeys, toadies, uncle Toms
Téamaí
Tréithe daonna, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 30
Buntéacs
a’ té shiubhaileas bídh meas ar a bhreitheamhnas
Téacs caighdeánach
an té a shiúlas bíonn meas ar a bhreithiúnas
Béarla
the travelled person’s judgement is respected
Téamaí
Taisteal agus imirce, Cúinsí sóisialta, Tréithe daonna, Tíreolaíocht - tírdhreach - áit, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 30
Buntéacs
ba ghoirid go bhfaca siad go dtabharfadh na Gaedhil lán a gcraicinn dóbhtha
Téacs caighdeánach
ba ghairid go bhfaca siad go dtabharfadh na Gaeil lán a gcraicinn dóibh
Béarla
they soon found out the Irish would be a handful for them
Téamaí
Tréithe daonna, Míleata, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Stair
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 30
Buntéacs
eagla ár mbáis orainn roimh an aicid dhuibh
Téacs caighdeánach
eagla ár mbáis orainn roimh an aicíd dhubh
Béarla
terrified of the potato blight
Téamaí
Cúinsí sóisialta, Airgead - maoin - gnó, Tréithe daonna, Talmhaíocht, Tíreolaíocht - tírdhreach - áit, Ainmhithe agus plandaí, Bás - beatha - sláinte, Mothúcháin, Obair agus ceardaíocht, Stair
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 30
Buntéacs
an gcuirfeadh ceachtar aca cor i gcinneamhain a’ duine eile?
Téacs caighdeánach
an gcuirfeadh ceachtar acu cor i gcinniúint an duine eile?
Béarla
would either of them affect the destiny of the other / change the course of the other’s life
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 30
Buntéacs
agra chinn
Téacs caighdeánach
eagna chinn
Béarla
intelligence
Téamaí
Oideachas, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 30
Buntéacs
bodalán
Téacs caighdeánach
bodalach
Béarla
a big ungainly young person
Téamaí
Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Aois, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 30
Buntéacs
luipríneach beag anásta
Téacs caighdeánach
lucharachán beag anásta
Béarla
a wretched little weakling
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 30
Buntéacs
nach rabh mór míofar ná beag dóigheamhail
Téacs caighdeánach
nach raibh mór míofar ná beag dóighiúil
Béarla
who wasn’t particularly good-looking
Téamaí
Tréithe daonna, Corp - baill agus cuma fhisiciúil
Gnéithe teanga
Nath, Sofhriotal
Leathanach 31
Buntéacs
dá lóntaidhe féin
Téacs caighdeánach
dá leointe féin
Béarla
of his own volition
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 31
Buntéacs
bhí siad ‘á mo reamhrughadh
Téacs caighdeánach
bhí siad do mo ramhrú
Béarla
they were fattening me up
Téamaí
Cúinsí sóisialta, Tréithe daonna, Baill choirp, Bás - beatha - sláinte, Bia agus deoch
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 31
Buntéacs
i n-deireadh na péice
Téacs caighdeánach
i ndeireadh na péice
Béarla
at the end of his tether
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 31
Buntéacs
streabhóg
Téacs caighdeánach
streabhóg
Béarla
an impudent little girl
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 31
Buntéacs
glagaire
Téacs caighdeánach
glagaire
Béarla
silly talker, pratter; empty-headed person, fool
Téamaí
Tréithe daonna, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 32
Buntéacs
troidfe siad ar bheagán siocrach
Téacs caighdeánach
troidfidh siad ar bheagán siocrach
Béarla
they’ll fight at the drop of a hat (for little reason)
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Cúinsí sóisialta, Tréithe daonna, Míleata, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 32
Buntéacs
ní bhéadh aonduine a’ tnúth a h-inntleachta díthe
Téacs caighdeánach
ní bheadh aon duine ag tnúth a hintleachta di
Béarla
no one would be envious of her intellect
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath, Sofhriotal
Leathanach 32
Buntéacs
urchóideach
Téacs caighdeánach
urchóideach
Béarla
harmful, wicked, malignant
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 32
Buntéacs
an draoidín giorsaighe sin
Téacs caighdeánach
an draoidín girsí sin
Béarla
that little girl
Téamaí
Tréithe daonna, Aois
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 32
Buntéacs
tá an fear aicí is toiceamhla ó Ghaoth Dobhair go Gaoth Beara
Téacs caighdeánach
tá an fear aici is toiciúla ó Ghaoth Dobhair go Gaoth Beara
Béarla
she has the richest man in the Rosses
Téamaí
Airgead – maoin – gnó, Grá – cleamhnas – rómánsaíocht, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 32
Buntéacs
nó b’ise féin a bhí ceann-árd
Téacs caighdeánach
nó b’ise féin a bhí ceannard
Béarla
for she was the haughty one
Téamaí
Tréithe daonna, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 32
Buntéacs
lucht na cúl-chainnte
Téacs caighdeánach
lucht na cúlchainte
Béarla
backbiters, gossipers
Téamaí
Tréithe daonna, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 33
Buntéacs
níorbh fhéidir cluain a chur air
Téacs caighdeánach
níorbh fhéidir cluain a chur air
Béarla
he could’nt be fooled
Téamaí
Tréithe daonna
Leathanach 33
Buntéacs
gan eagla air é féin a fhéacháil nuair a thiocfadh air
Téacs caighdeánach
gan eagla air é féin a fhéachaint nuair a thiocfadh air
Béarla
who wasn’t afraid to be put to the test when necessary
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 33
Buntéacs
tá uaigneas orm
Téacs caighdeánach
tá uaigneas orm
Béarla
I’m frightened (of the dark, ghosts)
Téamaí
Tréithe daonna, Béaloideas agus seanchas, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 33
Buntéacs
comh buidhe le cos lach’
Téacs caighdeánach
chomh buí le cos lachan
Béarla
of sallow, sickly, complexion (also tanned)
Téamaí
Tréithe daonna, Ainmhithe agus plandaí, Bás - beatha - sláinte
Gnéithe teanga
Samhail
Leathanach 33
Buntéacs
gan leigean do áilne na h-ainnire aoibhneas a chur air
Téacs caighdeánach
gan ligean d’áille na hainnire aoibhneas a chur air
Béarla
not to let a beautiful woman enchant him
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 33
Buntéacs
giobóg bheag na goice
Téacs caighdeánach
giobóg bheag na goice
Béarla
the cocky little woman
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 33
Buntéacs
módh agus urraim
Téacs caighdeánach
modh agus urraim
Béarla
good behaviour and respect
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 33
Buntéacs
bean shaoghalta shanntach
Téacs caighdeánach
bean shaolta shantach
Béarla
a greedy, materialistic woman
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 34
Buntéacs
an áit a dtug mé bréagach do dhaoinibh a bhí ag iarraidh mí-chliú a chur air
Téacs caighdeánach
an áit a dtug mé bréagach do dhaoine a bhí ag iarraidh míchlú a chur air
Béarla
where I showed people who were trying to defame him were liars
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 34
Buntéacs
“Is mairg” ar seisean “gur ab ar a chéile a tharraing siad a gcuid lann.”
Téacs caighdeánach
“Is mairg” ar seisean “gur ar a chéile a tharraing siad a gcuid lann.”
Béarla
“A pity,” said he. “that they turned their blades on each other.”
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Míleata, Mothúcháin, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Stair
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 34
Buntéacs
cailleach a’ bhéil mhóir
Téacs caighdeánach
cailleach an bhéil mhóir
Béarla
big-mouthed woman
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 34
Buntéacs
buaidh na fáidheadórachta
Téacs caighdeánach
bua na fáidheadóireachta
Béarla
the gift of prophecy
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 34
Buntéacs
bean a raibh eagna chinn ar leith aici
Téacs caighdeánach
bean a raibh eagna chinn ar leith aici
Béarla
a highly intelligent woman
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 34
Buntéacs
maistín dímhúinte
Téacs caighdeánach
maistín dímhúinte
Béarla
ill-bred person
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 34
Buntéacs
ar a sháimhín suilt
Téacs caighdeánach
ar a sháimhín suilt
Béarla
happy and at ease
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 34
Buntéacs
ní rabh Déirdre féin ionchurtha léithí
Téacs caighdeánach
ní raibh Déirdre féin inchurtha léi
Béarla
D. herself was not comparable to her, equal to her
Téamaí
Mothúcháin, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 34
Buntéacs
ní fhuil mise comh leamh sin agat
Téacs caighdeánach
níl mise chomh leamh sin agat
Béarla
you won’t find me that gullible
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Samhail
Leathanach 34
Buntéacs
an druithleog dheireannach fearamhlachta
Téacs caighdeánach
an drithleog dheireanach fearúlachta
Béarla
the last spark of manliness
Téamaí
Tréithe daonna, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Leathanach 35
Buntéacs
scileann fíon fírinne
Téacs caighdeánach
scileann fíon fírinne
Béarla
wine in truth out
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Bia agus deoch, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 35
Buntéacs
dreach snoighte
Téacs caighdeánach
dreach snoite
Béarla
a chiselled, sculptured look
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 35
Buntéacs
gur bh’í giliena gile í
Téacs caighdeánach
gurbh í gile na gile í
Béarla
that she was the fairest of the fair
Téamaí
Grá – cleamhnas – rómánsaíocht, Tréithe daonna, Corp - baill agus cuma fhisiciúil
Leathanach 35
Buntéacs
ba í áilne na h-áilne í
Téacs caighdeánach
ba í áille na háille í
Béarla
she was the beauty of beauties
Téamaí
Grá – cleamhnas – rómánsaíocht, Tréithe daonna, Corp - baill agus cuma fhisiciúil
Leathanach 35
Buntéacs
fá fhad cainte di
Téacs caighdeánach
fá fhad cainte di
Béarla
within talking distance, earshot of her
Téamaí
Tréithe daonna, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 35
Buntéacs
(is) díol truaighe thú
Téacs caighdeánach
(is) díol trua thú
Béarla
you deserve to be pitied, deserving of pity
Téamaí
Cúinsí pearsanta, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 36
Buntéacs
tuigeann fear léighinn leath-fhocal
Téacs caighdeánach
tuigeann fear léinn leathfhocal
Béarla
a word to a wise man is sufficient
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 36
Buntéacs
deir siad go sgiordann éan as gach ealt
Téacs caighdeánach
deir siad go sciurdann éan as gach ealta
Béarla
they say there is always an odd-man-out, there are exceptions to every rule
Téamaí
Tréithe daonna, Ainmhithe agus plandaí
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 37
Buntéacs
aon arm amháin a d’fhág a’ dá chneidh ort
Téacs caighdeánach
aon arm amháin a d’fhág an dá chneá ort
Béarla
the two wounds were caused by the same weapon
Téamaí
Tréithe daonna, Baill choirp, Bás - beatha - sláinte, Míleata, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 37
Buntéacs
go bhfuil siad ag cur le chéile
Téacs caighdeánach
go bhfuil siad ag cur le chéile
Béarla
they match each other, complement each other
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin
Leathanach 37
Buntéacs
ceann conafa ‘thaisbheaint daobhtha
Téacs caighdeánach
ceann confach a thaispeáint dóibh
Béarla
to show them hostility
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Leathanach 37
Buntéacs
mhairfeadh Muircheartach Garbh a’ caint trí sheol mara
Téacs caighdeánach
mhairfeadh Muircheartach Garbh ag caint trí sheol
Béarla
Muircheartach Garbh would never stop talking (talk the leg off a stool)
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Leathanach 37
Buntéacs
nuair a bíos tú ag déanamh an fhoghair sin
Téacs caighdeánach
nuair a bhíonn tú ag déanamh an fhoghair sin
Béarla
when you are making that sound (of speech)
Téamaí
Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 37
Buntéacs
uasgán
Téacs caighdeánach
uascán
Béarla
sheepish person; soft simple-minded person
Téamaí
Tréithe daonna, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 37
Buntéacs
cé’r chórtha 'dhuine eile
Téacs caighdeánach
cér chóra do dhuine eile
Béarla
whom is more deserving, is more worthy; what more appropriate choice could he make
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 37
Buntéacs
bhí mé mar a chonnaic an Rí mé
Téacs caighdeánach
bhí mé mar a chonaic an Rí mé
Béarla
I was in a pitiful state/position
Téamaí
Bás – beatha – sláinte, Tréithe daonna, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 38
Buntéacs
dh’aindeóin chnáimh ár ngaothsáin
Téacs caighdeánach
d’ainneoin chnámh ár ngaosáin
Béarla
in spite of anything we do
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Baill choirp, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Meafar
Leathanach 38
Buntéacs
Bhí na clanna dh’aoinleith agus é tuigthe aca ó cheann ceann na tíre nár neart go cur le chéile.
Téacs caighdeánach
Bhí na clanna d’aon leith agus é tuigthe acu ó cheann ceann na tíre nár neart go cur le chéile
Béarla
The clans were united all over the country and understood that strength lay in unity.
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Cúinsí sóisialta, Tréithe daonna, Teaghlach - muintir - pobal, Tíreolaíocht - tírdhreach - áit, Míleata, Mothúcháin, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Stair
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 38
Buntéacs
gurab é easaontas na nGaedheal a d’fhág buaidh na bruighne ag na Gaill
Téacs caighdeánach
gurb é easaontas na nGael a d’fhág bua na bruíne ag na Gaill
Béarla
that it was disunity among the Irish that gave England victory in battle
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Míleata, Mothúcháin, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Stair
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 38
Buntéacs
beidh tú buartha nuair nach mbeidh breith ar d’aithreachas agat
Téacs caighdeánach
beidh tú buartha nuair nach mbeidh breith ar d’aithreachas agat
Béarla
you’ll be sorry when it will be too late
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 38
Buntéacs
bhí a sáith go maith cumhaidh an oíche chéanna ar na mic léinn ag scarúint ó chéile
Téacs caighdeánach
bhí a sáith go maith cumha an oíche chéanna ar na mic léinn ag scaradh ó chéile
Béarla
that same night the students felt great parting sorrow
Téamaí
Mothúcháin, Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 38
Buntéacs
tiarnas
Téacs caighdeánach
tiarnas
Béarla
lordly, masterful; overbearing, domineering, cheeky, conceit
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 39
Buntéacs
a chrann cosanta
Téacs caighdeánach
a chrann cosanta
Béarla
his protector
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Leathanach 39
Buntéacs
ní raibh sí i bhfad pósta gur thug an seanduine le fios di nach n-éistfeadh sé le fonóid ar bith ó mhuintir an bhaile
Téacs caighdeánach
ní raibh sí i bhfad pósta gur thug an seanduine le fios di nach n-éistfeadh sé le fonóid ar bith ó mhuintir an bhaile
Béarla
she wasn’t long married when the old fellow let her know that he woudn’t listen to any mockery from the people of the area
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 39
Buntéacs
nach mbéadh siad i n-a n-ula mhagaidh
Téacs caighdeánach
nach mbeadh siad ina n-eala mhagaidh
Béarla
that they wouldn’t be a laughing stock
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 39
Buntéacs
shaothróchadh sé a chuid as allus a mhalacha mar a rinne a mhuinntir roimhe riamh anall
Téacs caighdeánach
shaothródh sé a chuid as allas a mhalaí mar a rinne a mhuintir roimhe riamh anall
Béarla
he would earn his living by the sweat of his brow as his people before had always done
Téamaí
Cúinsí sóisialta, Obair agus ceardaíocht, Teach agus baile, Teaghlach – muintir – pobal, Tréithe daonna
Leathanach 39
Buntéacs
lá an chuitimh
Téacs caighdeánach
lá an chuitimh
Béarla
the day he would get his own back, get satisfaction
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Tréithe daonna
Leathanach 39
Buntéacs
gifear
Téacs caighdeánach
giofaire
Béarla
giddy silly person
Téamaí
Tréithe daonna, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 40
Buntéacs
bhí sé le h-aithne ar a dhreach agus ar a dheilbh
Téacs caighdeánach
bhí sé le haithint ar a dhreach agus ar a dheilbh
Béarla
it was written all over him, easy to see
Téamaí
Tréithe daonna, Baill choirp, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 40
Buntéacs
gasúr beag gan cheilg
Téacs caighdeánach
gasúr beag gan cheilg
Béarla
a harmless little boy
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 40
Buntéacs
nach raibh an-bharraíocht spéise aige riamh i staidéar
Téacs caighdeánach
nach raibh an-bharraíocht spéise aige riamh i staidéar
Béarla
… that he was never too interested in studying
Téamaí
Oideachas, Tréithe daonna, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 40
Buntéacs
an maistín gan mhúnadh
Téacs caighdeánach
an maistín gan mhúineadh
Béarla
the unmannerly brat
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 40
Buntéacs
dóbhrán
Téacs caighdeánach
dobhrán
Béarla
dull-witted, stupid person
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 40
Buntéacs
béaróg
Téacs caighdeánach
méaróg
Béarla
cheeky, impudent girl
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 40
Buntéacs
giodalach
Téacs caighdeánach
giodalach
Béarla
perky, self-conceited
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 40
Buntéacs
uasgán
Téacs caighdeánach
uascán
Béarla
a sheepish, simple minded person
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 40
Buntéacs
cloigneach a’ chinn mhóir
Téacs caighdeánach
cloigneach an chinn mhóir
Béarla
a big-headed dunce
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 40
Buntéacs
mar dhíol truaighe
Téacs caighdeánach
mar dhíol trua
Béarla
as an object of pity, deserving object
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 41
Buntéacs
fear cothrom tíre
Téacs caighdeánach
fear cothrom tíre
Béarla
an ordinary countryman (sound guy)
Téamaí
Tréithe daonna
Leathanach 41
Buntéacs
‘nuair amháin a gheibh duine ciall, tá deireadh aige le haoibhneas a’ t-saoghail
Téacs caighdeánach
aon uair amháin a gheibh duine ciall, tá deireadh aige le haoibhneas an tsaoil
Béarla
ignorance is bliss
Téamaí
Tréithe daonna, Aimsir agus am, Aois, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 41
Buntéacs
ghoidfeadh siad a’ chros ó’n asail
Téacs caighdeánach
ghoidfeadh siad an chros ón asal
Béarla
they would steal the cross of an ass’s back, the eye out of your head
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Cúinsí sóisialta, Airgead - maoin - gnó, Tréithe daonna, Dlí
Leathanach 41
Buntéacs
sionnach i gcraiceann na caorach
Téacs caighdeánach
sionnach i gcraiceann na caorach
Béarla
a (fox) wolf in sheep’s clothing
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Meafar
Leathanach 41
Buntéacs
ní thug mé fá dear cómhartha ar bith mearaidh
Téacs caighdeánach
ní thug mé faoi deara comhartha ar bith mearaidh
Béarla
I don’t notice any sign of insanity
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Bás - beatha - sláinte
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 41
Buntéacs
eitleog mná
Téacs caighdeánach
eitleog mhná
Béarla
a flighty woman
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 41
Buntéacs
ioscadán girsí
Téacs caighdeánach
ioscadán girsí
Béarla
a knock-kneed girl
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 41
Buntéacs
súgán droma gan chasadh
Téacs caighdeánach
súgán droma gan chasadh
Béarla
a spineless person
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 41
Buntéacs
arracaiseach
Téacs caighdeánach
araiciseach
Béarla
hasty, short-tempered
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 42
Buntéacs
ní dhéanfaidh breághacht a’ brachán
Téacs caighdeánach
ní dhéanfaidh breáthacht an brachán
Béarla
good looks put nothing in the pot, beauty doesn’t boil the kettle
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Tréithe daonna, Teaghlach - muintir - pobal, Bia agus deoch
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 42
Buntéacs
aimlithe
Téacs caighdeánach
aimlithe
Béarla
wretched, miserable looking
Téamaí
Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 42
Buntéacs
de thairbhe críonnacht’
Téacs caighdeánach
de thairbhe críonnachta
Béarla
as far as shrewdness/wisdom is concerned
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 43
Buntéacs
a ceann ‘s a cosa buailte ar a chéile leis an aois
Téacs caighdeánach
a ceann agus a cosa buailte ar a chéile leis an aois
Béarla
bent over with age
Téamaí
Tréithe daonna, Aois, Baill choirp, Bás - beatha - sláinte
Leathanach 43
Buntéacs
níl trí splannc chéille aige
Téacs caighdeánach
níl trí splanc chéille aige
Béarla
he hasn’t an ounce of sense
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin
Leathanach 43
Buntéacs
slíocuighthe
Téacs caighdeánach
slíoctha
Béarla
sleekened, smoothened
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 43
Buntéacs
dobhránta
Téacs caighdeánach
dobhránta
Béarla
dull-witted, stupid
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 43
Buntéacs
go confadhach
Téacs caighdeánach
go confach
Béarla
irately, irritably
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 43
Buntéacs
a shean-cliprínigh bhruite
Téacs caighdeánach
a sheanchliprínigh bhruite
Béarla
you good-for-nothing old cripple
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 44
Buntéacs
déanfasach
Téacs caighdeánach
déanfasach
Béarla
efficient, active, industrious, speedy
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 44
Buntéacs
an fhéacháil ba chruaidhe
Téacs caighdeánach
an fhéachaint ba chrua
Béarla
the hardest test
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 44
Buntéacs
ní raibh air ach aon leannán amháin
Téacs caighdeánach
ní raibh air ach aon leannán amháin
Béarla
he had only one weakness
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 44
Buntéacs
chan de shúil shuaraigh ba chóir amharc air
Téacs caighdeánach
chan de shúil shuarach bá chóir amharc air
Béarla
you could feast your eyes on him
Téamaí
Grá – cleamhnas – rómánsaíocht, Tréithe daonna, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath, Sofhriotal
Leathanach 44
Buntéacs
cé adubhairt leo mar mhnáibh go raibh siad taodach do-shásta le linn sonais agus gurbh’ aingle fortacha le linn donais
Téacs caighdeánach
cé a dúirt leo mar mhná go raibh siad taghdach doshásta le linn sonais agus gurbh aingle fortachta iad le linn donais?
Béarla
who was it that said women were temperamental and hard to please when things are going well and comforting angels in times of misery
Téamaí
Tréithe daonna, Reiligiún agus creideamh, Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 45
Buntéacs
gan bhréig gan áibhéil
Téacs caighdeánach
gan bhréag gan áibhéil
Béarla
indisputably
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 45
Buntéacs
bhí sé amuigh air
Téacs caighdeánach
bhí sé amuigh air
Béarla
it was said of him
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 45
Buntéacs
bhí sí cuimir
Téacs caighdeánach
Bhí sí comair
Béarla
she had a neat, slim figure
Téamaí
Tréithe daonna, Baill choirp
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 45
Buntéacs
cailleach a’ ghiodal
Téacs caighdeánach
cailleach an ghiodail
Béarla
the giddy woman
Téamaí
Tréithe daonna, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 45
Buntéacs
tarcuisneach
Téacs caighdeánach
tarcaisneach
Béarla
scornful, contemptuous, insulting
Téamaí
Tréithe daonna, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 45
Buntéacs
araiciseach ‘un bruighne
Téacs caighdeánach
araiciseach chun bruíne
Béarla
inclined to fight
Téamaí
Tréithe daonna, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 45
Buntéacs
gasúr mór muiglidhe
Téacs caighdeánach
gasúr mór moiglí
Béarla
a big soft-hearted boy
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 45
Buntéacs
ní rabh uachtach agam ghabháil ‘un spairne leis
Téacs caighdeánach
ní raibh uchtach agam a ghabháil chun spairne leis
Béarla
I hadn’t the courage to take him on
Téamaí
Mothúcháin, Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 46
Buntéacs
tá cuil a’ diabhail indiu air
Téacs caighdeánach
tá cuil an diabhail inniu air
Béarla
he’s in an awful mood today
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Leathanach 46
Buntéacs
bhí sí inneallta
Téacs caighdeánach
Bhí sí innealta
Béarla
she was smartly dressed
Téamaí
Tréithe daonna, Éadaí
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 46
Buntéacs
subháilce dhiadha an dóchas
Téacs caighdeánach
suáilce dhiaga an dóchas
Béarla
hope is a godly virtue
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 46
Buntéacs
mairgneach
Téacs caighdeánach
mairgneach
Béarla
(act of) lamenting, lamentation, complaining
Téamaí
Tréithe daonna, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 47
Buntéacs
ní mhilleann déagh-ghlór fiacail
Téacs caighdeánach
ní mhilleann dea-ghlór fiacail
Béarla
a kind word is always welcome
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 47
Buntéacs
i n-a éan chorr
Téacs caighdeánach
ina éan chorr
Béarla
the odd one out
Téamaí
Mothúcháin, Tréithe daonna
Leathanach 47
Buntéacs
tá a gruaidhe ró-chraorac
Téacs caighdeánach
tá a grua róchraorag
Béarla
her cheeks are too red, high coloured
Téamaí
Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Mothúcháin, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 47
Buntéacs
ní rabh a shaoghal ionmhaoidhte air
Téacs caighdeánach
ní raibh a shaol inmhaíte air
Béarla
his life wasn't an enviable one
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 47
Buntéacs
miollda-maide
Téacs caighdeánach
mille maide
Béarla
an unintelligent person
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 47
Buntéacs
socadán
Téacs caighdeánach
socadán
Béarla
a person with a pointed face, interloper, busybody
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 47
Buntéacs
a bhfuil stramhas a’ ghlais-seile ort
Téacs caighdeánach
a bhfuil strabhas na ghlas -seile ort
Béarla
you with the grimace that accompanies a bilious attack
Téamaí
Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 48
Buntéacs
gan innimh oibre (i nduine)
Téacs caighdeánach
gan inmhe oibre (i nduine)
Béarla
(sb) unable to work
Téamaí
Cúinsí sóisialta, Airgead - maoin - gnó, Tréithe daonna, Bás - beatha - sláinte, Obair agus ceardaíocht
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 48
Buntéacs
is buaine bladh ná saoghal
Téacs caighdeánach
is buaine bladh ná saol
Béarla
fame lives on after death
Téamaí
Bás - beatha - sláinte, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 48
Buntéacs
ar feadh ár n-acfuinne
Téacs caighdeánach
ar feadh ár n-acmhainne
Béarla
to the best of our ability
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 48
Buntéacs
corr atá sé, agus chan a ghoid sin ná ‘fhuadach a rinne sé
Téacs caighdeánach
corr atá sé, agus chan á ghoid sin ná á fhuadach a rinne sé
Béarla
he’s odd and it runs in the family; it’s in his blood
Téamaí
Bás – beatha – sláinte, Tréithe daonna, Teaghlach – muintir – pobal
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 48
Buntéacs
ainbhfiosán a tógadh ar dhuilliosc is ar dhubhlomán
Téacs caighdeánach
ainbhiosán a tógadh ar dhuileasc agus ar dhúlamán
Béarla
an ignoramus reared on dulse and channelled wrack, types of edible seaweed
Téamaí
Tréithe daonna, Bia agus deoch
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 49
Buntéacs
má’s maith leat do cháineadh, pós; má’s maith leat do mholadh, fagh bás
Téacs caighdeánach
más maith leat do cháineadh, pós; más maith leat do mholadh, faigh bás
Béarla
marry and you will be reviled but die and you will be extolled
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 49
Buntéacs
miorcaidhe beag meirgeach
Téacs caighdeánach
miorcaí beag meirgeach
Béarla
an irritable little person
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 49
Buntéacs
ní raibh sí cúlta ná seachantach
Téacs caighdeánach
ní raibh sí cúthail ná seachantach
Béarla
she was neither reserved nor evasive
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 49
Buntéacs
i mbun a méid
Téacs caighdeánach
i mbun a méide
Béarla
fully grown, reached adulthood
Téamaí
Tréithe daonna, Aois
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 49
Buntéacs
sí Nualaidín an chléir chánta
Téacs caighdeánach
is í Nualaidín an chléir cháinte
Béarla
Nualaidín has a slanderous tongue
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin, Iompar agus caidrimh
Leathanach 49
Buntéacs
síogaidhe beag a’ tsean-chinn
Téacs caighdeánach
síogaí beag an tseanchinn
Béarla
old fashioned, precocious delicate child
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 49
Buntéacs
sin an uair a bhéimis inár gcuid chuideachta
Téacs caighdeánach
sin an uair a bheimis inár gcuid chuideachta
Béarla
objects of ridicule
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 49
Buntéacs
rachadh a gháir i bhfad
Téacs caighdeánach
rachadh a gháir i bhfad
Béarla
he would be renowned everywhere
Téamaí
Tréithe daonna, Iompar agus caidrimh
Leathanach 50
Buntéacs
ceann giobach de ghruaig liath
Téacs caighdeánach
ceann giobach de ghruaig liath
Béarla
a shaggy head of grey hair
Téamaí
Tréithe daonna, Baill choirp
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 50
Buntéacs
ba mhaith a’ mhaise dó
Téacs caighdeánach
ba mhaith an mhaise dó
Béarla
he acted in a becoming manner, was equal to the occasion
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 50
Buntéacs
go raibh an droch-dheor ann
Téacs caighdeánach
go raibh an drochdheoir ann
Béarla
that he was from a bad lot, from bad blood
Téamaí
Cúinsí sóisialta, Tréithe daonna, Teaghlach - muintir - pobal
Leathanach 50/1
Buntéacs
Agus a’ súgán bocht gan chasadh, ghéill sé díthe.
Téacs caighdeánach
Agus an súgán bocht gan chasadh, ghéill sé di
Béarla
And that feeble person gave in to her.
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Meafar
Leathanach 50
Buntéacs
sean-duine fuasgailteach
Téacs caighdeánach
seanduine fuascailteach
Béarla
old person who is helpful in distress
Téamaí
Tréithe daonna, Aois
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 50
Buntéacs
eas-úmhlaidheacht
Téacs caighdeánach
easumhalaíocht
Béarla
disobedience, insubordination, rebelliousness
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 51
Buntéacs
deilbh ánróiteach agus dreach snuighte
Téacs caighdeánach
deilbh anróiteach agus dreach snoite
Béarla
a wretched emaciated wasted appearance
Téamaí
Tréithe daonna, Baill choirp
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 51
Buntéacs
aindeis
Téacs caighdeánach
ainnis
Béarla
miserable, mean, wretched
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 51
Buntéacs
tá feara Uladh uilig a dhaon-leith agam
Téacs caighdeánach
tá fir Uladh uilig d’aonleith agam
Béarla
I have all the Ulstermen acting as one
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Tíreolaíocht - tírdhreach - áit, Míleata, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Stair
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 51
Buntéacs
ná fág a dhath i muinighín a chosamhlachta
Téacs caighdeánach
ná fág a dhath i muinín a chosúlachta
Béarla
don’t be fooled by his appearance
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 51
Buntéacs
“Deir siad” arsa Tuathal, “dá mb’ionann ciall do’n duine, go mb’ionann dath do’n éadach,”
Téacs caighdeánach
“Deir siad” arsa Tuathal, “dá mb’ionann ciall don duine, go mb’ionann dath don éadach,”
Béarla
everyone to his own taste
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 51
Buntéacs
an fiúntas agus an fhearamhlacht ionnat ó thaobh na dtaobhann,
Téacs caighdeánach
an fiúntas agus an fhearúlacht ionat ó thaobh na dtaobhanna
Béarla
your worthiness and manliness you inherited from both sides of the family
Téamaí
Tréithe daonna, Teaghlach - muintir - pobal
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 51
Buntéacs
filistín
Téacs caighdeánach
filistín
Béarla
small light person
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 51
Buntéacs
Mánas na goice
Téacs caighdeánach
Mánas na goice
Béarla
cocky, know-all Mánas
Téamaí
Tréithe daonna, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 51
Buntéacs
aois chapall na malairteach aige
Téacs caighdeánach
… a bhfuil aois chapall na malairte aige
Béarla
… who's as old as the hills
Téamaí
Tréithe daonna, Aois
Leathanach 51
Buntéacs
ba mhian le n-a bhéalastan máthara..,
Téacs caighdeánach
ba mhian lena bhéalastán máthara …
Béarla
his big mouth of a mother wanted to...
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch, Frása suntasach teangeolaíoch, Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 51
Buntéacs
snúta
Téacs caighdeánach
snúda
Béarla
a puny miserable-looking person
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 51
Buntéacs
má tá buaidh ar leith agat béidh ainbhfiosáin a’ tnúth leat agus ag iarraidh mí-chliú a chur ort
Téacs caighdeánach
má tá bua ar leith agat beidh ainbhiosáin ag tnúth leat agus ag iarraidh míchlú a chur ort
Béarla
if you've got a particular talent, philistines will envy you and try to discredit, smear you
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Tréithe daonna, Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 51
Buntéacs
dáigh
Téacs caighdeánach
dáigh
Béarla
stubborn, unyielding, unreasoning, obdurate
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 52
Buntéacs
tá déanamh trodaidhe ort
Téacs caighdeánach
tá déanamh trodaí ort
Béarla
you look like a fighter
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 52
Buntéacs
mar bhéadh dhá leomhan chraosach’ ann
Téacs caighdeánach
mar a bheadh dhá leon craosach ann
Béarla
like two ravenous lions
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Ainmhithe agus plandaí, Míleata, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Samhail
Leathanach 52
Buntéacs
máthair gach uilc agus gach éagcóra
Téacs caighdeánach
máthair gach oilc agus gach éagóra
Béarla
the mother of all evil and injustice
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 52/3
Buntéacs
3. is fiú do dhuine bheith bocht is ní fiú do dhuine bheith truaillidhe
Téacs caighdeánach
is fiú do dhuine a bheith bocht is ní fiú do dhuine a bheith truaillí
Béarla
poverty is no disgrace and miserliness is
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 53
Buntéacs
Acht ní dheánfadh Parnell croidhe de’n fhear atá againn anois
Téacs caighdeánach
Ach ní dhéanfadh Parnell croí don fhear atá againn anois
Béarla
Parnell wouldn’t hold a candle to the man we have now
Téamaí
Cúinsí sóisialta, Tréithe daonna, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Stair
Leathanach 53
Buntéacs
nior cailleadh leath ‘á deachaidh i gcontabhairt
Téacs caighdeánach
níor cailleadh a leath dá ndeachaigh i gcontúirt
Béarla
fortune favours the brave
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 53
Buntéacs
a’ rud atá sa chnámh is doiligh a bhaint as an fheoil,
Téacs caighdeánach
an rud atá sa chnámh is doiligh a bhaint as an fheoil
Béarla
what is bred in the bone will never be taken out of the flesh
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Teaghlach - muintir - pobal
Leathanach 53
Buntéacs
bodach toiceamhail
Téacs caighdeánach
bodach toiciúil
Béarla
wealthy fellow
Téamaí
Airgead - maoin - gnó, Tréithe daonna, Obair agus ceardaíocht
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 53
Buntéacs
sramaide
Téacs caighdeánach
sramaide
Béarla
slimy creature, mean contemptible person
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 53
Buntéacs
a mhárla an gheadáin
Téacs caighdeánach
a mharla an gheadáin
Béarla
you skinny-rumped weakling
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 53
Buntéacs
straoille
Téacs caighdeánach
straoille
Béarla
untidy person, or thing
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 54
Buntéacs
cá bith cinneamhaint mhallaighthe atá a’ siubhal léithe
Téacs caighdeánach
cibé cinniúint mhallaithe atá ag siúl léi
Béarla
whatever cursed destiny she’s dogged by
Téamaí
Tréithe daonna, Aimsir agus am, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 54
Buntéacs
sreangán gan chasadh
Téacs caighdeánach
sreangán gan chasadh
Béarla
a feeble, irresolute person
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Leathanach 54
Buntéacs
bhí a gháir ó cheann go ceann na h-Éireann
Téacs caighdeánach
bhí a gháir ó cheann go ceann na hÉireann
Béarla
he was renowned throughout Ireland
Leathanach 54
Buntéacs
a’ peacadh le’r thuit na h-aingle
Téacs caighdeánach
an peaca lenar thit na haingil
Béarla
the downfall of the angels (pride)
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch, Nath
Leathanach 54
Buntéacs
bhí gamhain is úslainn is liúdar is slúiste aicí ar Dhomhnall
Téacs caighdeánach
bhí gamhain agus úslainn agus liúdar agus slúiste aici ar Dhomhnall
Béarla
the nicknames she had for Dónall where big lump, heifer, idler, etc
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 54
Buntéacs
molt
Téacs caighdeánach
molt
Béarla
a castrated sheep, a sulky, morose person
Téamaí
Ainmhithe agus plandaí, Talmhaíocht, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 54
Buntéacs
liúdar
Téacs caighdeánach
liúdar
Béarla
shirking, good-for-nothing person, coalfish
Téamaí
Ainmhithe agus plandaí, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 54
Buntéacs
clairíneach
Téacs caighdeánach
cláiríneach
Béarla
deformed, crippled person
Téamaí
Tréithe daonna, Bás – beatha – sláinte
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 54
Buntéacs
geadánach
Téacs caighdeánach
geadánach
Béarla
narrow rumped, skinny arsed
Téamaí
Tréithe daonna, Corp - baill agus cuma fhisiciúil
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 54
Buntéacs
riocart
Téacs caighdeánach
criogar
Béarla
a very small person
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 54
Buntéacs
deárnad
Téacs caighdeánach
dreancaid
Béarla
a diminutive person
Téamaí
Tréithe daonna, Ainmhithe agus plandaí
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 54
Buntéacs
ní fhuil splanc chéille ag ceachtar aca,
Téacs caighdeánach
níl splanc chéille ag ceachtar acu
Béarla
neither the two of them have an ounce of sense
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 54
Buntéacs
tá sé mar atá sé agus níor fhás sé gan locht, mar adeireadh na sean-daoine
Téacs caighdeánach
tá sé mar atá sé agus níor fhás sé gan locht, mar a deireadh na seandaoine
Béarla
he has his faults, as the old folks used to say
Téamaí
Tréithe daonna, Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Seanfhocal, Nath
Leathanach 55
Buntéacs
an t-ainbheathach salach cáidheach
Téacs caighdeánach
an t-ainbheithíoch salach cáidheach
Béarla
the dirty, filthy monster
Téamaí
Tréithe daonna, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 55
Buntéacs
tútach
Téacs caighdeánach
tútach
Béarla
crude, awkward, clumsy, botched
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 56
Buntéacs
ní raibh dul ag an mháthair a cheannsughadh,
Téacs caighdeánach
ní raibh dul ag an mháthair é a cheansú
Béarla
the mother couldn’t pacify him (child)
Téamaí
Tréithe daonna, Teaghlach - muintir - pobal
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 56
Buntéacs
gan bheith seachantach
Téacs caighdeánach
gan a bheith seachantach
Béarla
not to avoid company
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 56
Buntéacs
le cúintisí móra a thug sé mála mine buidhe domh
Téacs caighdeánach
le cúinsí móra a thug sé mála mine buí dom
Béarla
he gave me a bag of maize after a lot of coaxing
Téamaí
Ainmhithe agus plandaí, Bia agus deoch, Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 56
Buntéacs
go riarfadh sí domh
Téacs caighdeánach
go riarfadh sí domh
Béarla
that she would provide for me
Téamaí
Airgead – maoin – gnó, Cúinsí sóisialta, Cúinsí pearsanta, Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Bia agus deoch
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 56
Buntéacs
bhí Gráinne ….mar chonnaic Dia í
Téacs caighdeánach
bhí Gráinne …. mar a chonaic Dia í
Béarla
G. was a pitiful sight
Leathanach 57
Buntéacs
chuaidh na bliadhanta a chaith sé sa phríosún ar sochar dó ar dhóigh
Téacs caighdeánach
chuaigh na blianta a chaith sé sa phríosún ar sochar dó ar dhóigh
Béarla
the years he spent in prison were to his benefit in a way
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Aimsir agus am, Dlí, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 57
Buntéacs
cuilseach gasúra
Téacs caighdeánach
cuilceach gasúir
Béarla
rascal of a boy
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 57
Buntéacs
go raibh an tubaiste a’ siubhal le h-Éamonn Ghráinne Thuathail
Téacs caighdeánach
go raibh an tubaiste ag siúl le hÉamonn Ghráinne Thuathail
Béarla
E. Gh. Th. was destined to suffer tragedy, doomed to destruction
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 58
Buntéacs
gealtán beag déanfasach
Téacs caighdeánach
gealtán beag déanfasach
Béarla
a cocky officious little fellow
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 58
Buntéacs
sgráidíní
Téacs caighdeánach
scráidíní
Béarla
scraggy, scrawny, things
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 58
Buntéacs
fear mór ramhar anásta a bhí ann
Téacs caighdeánach
fear mór ramhar anásta a bhí ann
Béarla
he was a big fat clumsy awkward man
Téamaí
Tréithe daonna, Iompar agus caidrimh, Corp - baill agus cuma fhisiciúil
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 58
Buntéacs
laipríneach
Téacs caighdeánach
lucharachán
Béarla
a puny person
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 58
Buntéacs
ní rabh a dhath le h-imtheacht air
Téacs caighdeánach
ní raibh a dhath le himeacht air
Béarla
nothing would escape his attention
Téamaí
Tréithe daonna, Iompar agus caidrimh
Leathanach 59
Buntéacs
ní raibh Éamonn bocht le sgaoileadh nó le ceangal
Téacs caighdeánach
ní raibh Éamonn bocht le scaoileadh ná le ceangal
Béarla
there was no holding him, he was fit to be tied
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Leathanach 59
Buntéacs
ní rabh ins an t-sean-Aodh ach súgán gan chasadh
Téacs caighdeánach
ní raibh sa tsean-Aodh ach súgán gan chasadh
Béarla
old Hugh was a feeble irresolute person
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Stair
Leathanach 59
Buntéacs
ceamach
Téacs caighdeánach
ceamach
Béarla
ragged person; slattern, slut
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 59
Buntéacs
ciafart
Téacs caighdeánach
ciafart
Béarla
a confused, bewildered person, an unkempt, dishevelled person
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 60
Buntéacs
bhí Sorcha i n-a sáith gnaoi
Téacs caighdeánach
bhí Sorcha ina sáith gnaoi
Béarla
S. was a good looking girl
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 61
Buntéacs
duine fuasgailteach
Téacs caighdeánach
duine fuascailteach
Béarla
helpful (in distress) person
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 61
Buntéacs
ag éirghe saoghalta
Téacs caighdeánach
ag éirí saolta
Béarla
becoming materialistic
Téamaí
Tréithe daonna, Airgead – maoin – gnó, Mothúcháin, Obair agus ceardaíocht
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 62
Buntéacs
Aodh dána dolba teintridhe Ó Domhnaill a rabh fuath an donais aige féin agus ag n-a shinnsir roimhe ar “a dtáinig den phór anall”
Téacs caighdeánach
Aodh dána dalba tintrí Ó Dónaill a raibh fuath an donais aige féin agus ag a shinsir roimhe ar “a dtáinig den phór anall”
Béarla
Bold headstrong fiery Aodh O’ Dónaill who like his forebears before him vehemently hated the offspring of the English
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Stair
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 62
Buntéacs
Aodh calma cliste fad-cheannach Ó Néill
Téacs caighdeánach
Aodh calma cliste fad-cheannach Ó Néill
Béarla
brave, clever, far-sighted Aodh Ó Néill
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 62
Buntéacs
sin galar a dtugann siad an diúnas air
Téacs caighdeánach
sin galar a dtugann siad an diúnas air
Béarla
That’s what’s known as being obstinate
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 62
Buntéacs
gan béal gan teangaidh
Téacs caighdeánach
gan bhéal gan teanga
Béarla
unable to communicate (without English)
Téamaí
Tréithe daonna, Cúinsí sóisialta
Leathanach 62
Buntéacs
is fiú do dhuine bheith bocht agus ní fiú do dhuine bheith truaillidhe.
Téacs caighdeánach
is fiú do dhuine bheith bocht agus ní fiú do dhuine a bheith truaillithe
Béarla
there's no dishonour in being poor but there is in being a miser.
Téamaí
Tréithe daonna, Iompar agus caidrimh, Cúinsí sóisialta, Obair agus ceardaíocht
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 62
Buntéacs
nach minic ariamh a chualmar é: focal mór agus droch-chur leis
Téacs caighdeánach
nach minic riamh a chuala muid é: focal mór agus droch-chur leis
Béarla
haven’t we heard it often, a vain, empty boast, all talk and no action
Téamaí
Tréithe daonna, Gaois - comhairle - eolas, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 63
Buntéacs
tá leannán dó féin air
Téacs caighdeánach
tá leannán dó féin air
Béarla
he has his own weaknesses
Téamaí
Tréithe daonna, Bás - beatha - sláinte
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 64
Buntéacs
ár ndálta uilig
Téacs caighdeánach
ár ndála uilig
Béarla
just like the rest of us
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 64
Buntéacs
buachaill leicthe gasta a bhí anois ann
Téacs caighdeánach
buachaill ligthe gasta a bhí anois ann
Béarla
was a lithe quick boy
Téamaí
Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair, Focal aonair, Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 64
Buntéacs
glagaire
Téacs caighdeánach
glagaire
Béarla
empty-headed person, waffler
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 64
Buntéacs
(is é) píobaire an aon-phuirt (é)
Téacs caighdeánach
píobaire an aon phoirt
Béarla
sb who is always harping on about the same thing
Téamaí
Tréithe daonna, Ceol agus filíocht
Leathanach 65
Buntéacs
caidé an manadh a bhí aige?
Téacs caighdeánach
cad é an mana a bhí aige?
Béarla
what was his view, his take, on the matter?
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 65
Buntéacs
tháinig sí go fáilthidhe orm
Téacs caighdeánach
tháinig sí go fáilí orm
Béarla
it crept up on me (old age)
Téamaí
Aimsir agus am, Bás – beatha – sláinte, Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Samhail
Leathanach 65
Buntéacs
eitealóig
Téacs caighdeánach
eitleog
Béarla
flighty girl
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 65
Buntéacs
aoibh mhoránta
Téacs caighdeánach
aoibh mharánta
Béarla
a bland, mild, gentle, unperturbed smile
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 66
Buntéacs
ní bhíonn fear náireach éadálach
Téacs caighdeánach
ní bhíonn fear náireach éadálach
Béarla
if you don’t ask, you won’t get/faint heart never won fair lady
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 66
Buntéacs
ar an neamhacra
Téacs caighdeánach
ar an neamhacra
Béarla
of independent means, in easy circumstances
Téamaí
Tréithe daonna, Airgead – maoin – gnó
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 66
Buntéacs
ba é an t-eagnaidhe é mar Mhicí
Téacs caighdeánach
ba é an t-eagnaí é mar Mhicí
Béarla
Micí was the wise one
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 67
Buntéacs
beart de réir a mbriathar
Téacs caighdeánach
beart de réir a mbriathra
Béarla
actions to fit their words
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Míleata, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Stair
Leathanach 67
Buntéacs
duine muiglidhe
Téacs caighdeánach
duine moiglí
Béarla
a mild easy-mannered person
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 67
Buntéacs
giodalach
Téacs caighdeánach
giodalach
Béarla
perky , saucy, self-conceited
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 68
Buntéacs
an bhearróg bheag bheadaidhe is maith an airidhe uirthí é
Téacs caighdeánach
an mhéaróg bheag bheadaí, is maith an airi uirthí é
Béarla
the conceited little woman, it serves her right
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 68
Buntéacs
molt
Téacs caighdeánach
molt
Béarla
a sulky morose person
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 68
Buntéacs
tá a fhios agam gurab iomdha fear maith a seoladh ar bhealach a aimhleasa le droch-chómhairle
Téacs caighdeánach
tá a fhios agam gur iomaí fear maith a seoladh ar bhealach a aimhleasa le droch-chomhairle
Béarla
bad advice sent many a good man on the road to ruin
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 69
Buntéacs
ní fhuil sí siúd faoi shotal domh
Téacs caighdeánach
níl sí siúd faoi shotal dom
Béarla
she is not subservient to me
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 69
Buntéacs
de’n duine an t-éadach, mar adeir a’ nathán
Téacs caighdeánach
den duine an t-éadach, mar a deir an nathán
Béarla
Clothes make the man (to judge by)
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Cúinsí sóisialta, Tréithe daonna, Éadaí
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 69
Buntéacs
ní fhuil cuid bhuailte ann
Téacs caighdeánach
níl cuid bhuailte ann
Béarla
he’s not worth hitting
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 69
Buntéacs
casadh ógánach scafánta di
Téacs caighdeánach
casadh ógánach scafánta di
Béarla
she met a strapping young fellow
Téamaí
Tréithe daonna, Grá – cleamhnas – rómánsaíocht
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 69
Buntéacs
fear fuasgailteach
Téacs caighdeánach
fear fuascailteach
Béarla
a helpful man
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 70
Buntéacs
díol truaighe a dhéanamh di féin
Téacs caighdeánach
díol trua a dhéanamh di féin
Béarla
to make herself the subject of pity
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 70
Buntéacs
tá an aithne chontráilte agaibh air
Téacs caighdeánach
tá an aithne chontráilte agaibh air
Béarla
you have the wrong opinion of him, reading him the wrong way
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Cúinsí pearsanta, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 70
Buntéacs
a’ spairt shalach!
Téacs caighdeánach
an spairt shalach
Béarla
the dirty so and so!
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 71
Buntéacs
dá mbéadh sé i n-a mhárla bheag anbhfann
Téacs caighdeánach
dá mbeadh sé ina mharla bheag anbhann
Béarla
if he were a puny little weakling
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 71
Buntéacs
comh h-éadtrom ar a chois le gealbhán
Téacs caighdeánach
comh héadrom ar a chois le gealbhán
Béarla
as light-footed as a sparrow
Téamaí
Tréithe daonna, Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Ainmhithe agus plandaí
Gnéithe teanga
Samhail
Leathanach 71
Buntéacs
gortha as troid bhataí
Téacs caighdeánach
gairthe as troid bhataí
Béarla
well known for skills at fighting with sticks
Téamaí
Tréithe daonna, Caithimh aimsire – cluichí – spóirt
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 71
Buntéacs
sgiordann éan as gach ealt
Téacs caighdeánach
sciurdann éan as gach ealta
Béarla
there is always an odd man out; there are exceptions to every rule
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Ainmhithe agus plandaí, Tréithe daonna, Teaghlach – muintir – pobal
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 72
Buntéacs
gur fiú do dhuine bheith bocht ach ní fiú do dhuine bheith truaillidhe
Téacs caighdeánach
gur fiú do dhuine a bheith bocht ach ní fiú do dhuine a bheith truaillí
Béarla
poverty is no disgrace but miserliness is
Téamaí
Cúinsí sóisialta, Airgead - maoin - gnó, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 72
Buntéacs
an sclábhuidheacht a bheith sa smir aca
Téacs caighdeánach
an sclábhaíocht a bheith sa smior acu
Béarla
slavery was part of their very nature
Téamaí
Mothúcháin, Stair, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Samhail
Leathanach 73
Buntéacs
cuil crochadóra
Téacs caighdeánach
cuil chrochadóra
Béarla
fierce, hostile appearance
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Baill choirp, Dlí, Míleata, Mothúcháin, Obair agus ceardaíocht, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Stair
Leathanach 73
Buntéacs
sgaoilfe mise cuisle na féile ann
Téacs caighdeánach
scaoilfidh mise cuisle na féile ann
Béarla
I’ll stimulate the generous side of him
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 73
Buntéacs
mórtas thón gan taca
Téacs caighdeánach
mórtas thóin gan taca
Béarla
a pride that cannot be sustained
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Meafar
Leathanach 74
Buntéacs
ní thabhóchadh sin leas-ainm dó...
Téacs caighdeánach
ní thabhódh sin leasainm dó
Béarla
that wouldn’t earn him a nickname
Téamaí
Mothúcháin, Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 75
Buntéacs
duine seachantach dúrúnta
Téacs caighdeánach
duine seachantach dúranta
Béarla
an evasive sullen person
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 75
Buntéacs
buaidhreadh taobh amuigh dá ceirteach
Téacs caighdeánach
buaireamh taobh amuigh dá ceirteach
Béarla
affected or hypocritical sorrow, insincere
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Leathanach 75
Buntéacs
rugadh iad faoi chinneamhaint nach leigeadh dóbhtha teacht i n-éifeacht
Téacs caighdeánach
rugadh iad faoi chinniúint nach ligfeadh dóibh teacht in éifeacht
Béarla
they were destined not to succeed, to be unfortunate
Téamaí
Cúinsí sóisialta, Tréithe daonna, Aois, Mothúcháin, Obair agus ceardaíocht
Leathanach 75
Buntéacs
chomh lag le héan i mbarrach
Téacs caighdeánach
chomh lag le héan i mbarrach
Béarla
as weak as an ailing chick
Téamaí
Tréithe daonna, Ainmhithe agus plandaí
Gnéithe teanga
Samhail
Leathanach 75?
Buntéacs
sgáile na sgéimhe le feiceáil inntí dh’aindeoin na mbliadhantach
Téacs caighdeánach
scáil na scéimhe le feiceáil inti d’ainneoin na mblianta
Béarla
the reflection of beauty could be seen in her in spite of the years
Téamaí
Tréithe daonna, Corp - baill agus cuma fhisiciúil
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 75
Buntéacs
níl dligheadh ar a’ riachtanas
Téacs caighdeánach
níl dlí ar an riachtanas
Béarla
necessity knows no law, there was no alternative
Téamaí
Dlí - ceartas - pionós, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath, Seanfhocal
Leathanach 75
Buntéacs
níl fiachadh ar bith orainn
Téacs caighdeánach
níl fiacha ar bith orainn
Béarla
we are not obliged to
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Leathanach 75
Buntéacs
an fear d’imthigh as maoideamh
Téacs caighdeánach
an fear a d’imigh as maíomh
Béarla
the man who disgraced his own kin
Téamaí
Teaghlach – muintir – pobal, Mothúcháin, Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 76
Buntéacs
a bheith i do bhéal gan smid
Téacs caighdeánach
a bheith i do bhéal gan smid
Béarla
to have nothing to say
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Baill choirp
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 76
Buntéacs
a ghiolla an chinn mhóir
Téacs caighdeánach
a ghiolla an chinn mhóir
Béarla
you blockhead!
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Meafar
Leathanach 76
Buntéacs
acht mar adeireadh na sean-daoine is cuma fá mhion-rudaí fad is atá an tsláinte ag duine
Téacs caighdeánach
ach mar a deireadh na seandaoine is cuma fá mhionrudaí fad is atá an tsláinte ag duine
Béarla
as the old people used to say, little things don’t matter as long as you have your health
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Bás – beatha – sláinte, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 76
Buntéacs
m’athair a dubhairt ariamh nach bhfanadh muir le fear sotail
Téacs caighdeánach
m’athair a dúirt riamh nach bhfanadh muir le fear sotail
Béarla
My father always said that time and tide wait for no man
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Farraige, Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 76
Buntéacs
comh h-aosta leis an Ghlas- ghaimhleann
Téacs caighdeánach
chomh haosta leis an Ghlas Ghaibhleann
Béarla
as old as Balor’s cow (miotaseolaíocht)
Téamaí
An t-osnádúr, Béaloideas agus seanchas, Tréithe daonna, Aois
Gnéithe teanga
Samhail
Leathanach 77
Buntéacs
níor shéan Eoghan ordlach dá ghaol
Téacs caighdeánach
níor shéan Eoghan ordach dá ghaol
Béarla
Eoghan was just like his people
Téamaí
Tréithe daonna, Teaghlach - muintir - pobal, Mothúcháin, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Stair
Leathanach 77
Buntéacs
bhí sé thar bheith ceachardha
Téacs caighdeánach
bhí sé thar bheith ceachartha
Béarla
he was exceedingly sting, mean
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 77
Buntéacs
crathán céille
Téacs caighdeánach
crothán céille
Béarla
a bit of sense
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 77
Buntéacs
fuasgailteach
Téacs caighdeánach
fuascailteach
Béarla
helpful in times of distress
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 77
Buntéacs
meas bacaigh (a thabhairt ar dhuine)
Téacs caighdeánach
meas bacaigh (a thabhairt ar dhuine)
Béarla
to treat someone like a beggar
Téamaí
Cúinsí sóisialta, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 78
Buntéacs
ní fhuil acfuinn agam air ná goile agam dó
Téacs caighdeánach
níl acmhainn agam air ná goile agam dó
Béarla
I can’t bear it nor do I have the stomach for it
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 78
Buntéacs
an márla bradach
Téacs caighdeánach
an marla bradach
Béarla
the thieving weakling
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 79
Buntéacs
cotuighthe
Téacs caighdeánach
cotadh
Béarla
shyness, bashfulness
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 79
Buntéacs
cúiseach
Téacs caighdeánach
cúiseach
Béarla
prim, demure
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 79
Buntéacs
cadranta
Téacs caighdeánach
cadránta
Béarla
hard, unfeeling, stubborn
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 79
Buntéacs
...má tá talann gan chéill féin ann
Téacs caighdeánach
má tá talann gan chiall féin ann
Béarla
even though he has irrational impulses
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 80
Buntéacs
má’s gaolmhar ní cosamhail
Téacs caighdeánach
más gaolmhar ní cosúil
Béarla
they may be related, but they are not alike
Téamaí
Tréithe daonna, Teaghlach - muintir - pobal
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 80
Buntéacs
tá sé lán tapógaí
Téacs caighdeánach
tá sé lán tapóg
Béarla
he is a bundle of nerves
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 80
Buntéacs
fear beag deánfasach
Téacs caighdeánach
fear beag déanfasach
Béarla
a small self-conceited man
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 80
Buntéacs
spriolladh
Téacs caighdeánach
spriolladh
Béarla
liveliness, spirit, manliness
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 80
Buntéacs
fear a mbeadh spriolladh ann
Téacs caighdeánach
fear a mbeadh spriolladh ann
Béarla
a man of mettle
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 81
Buntéacs
chan díth nach rabh fonn troda ar na Gaedhil
Téacs caighdeánach
chan díth nach raibh fonn troda ar na Gaeil
Béarla
not that the Irish weren’t up for a fight
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Míleata, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 81
Buntéacs
na smaointe atá ina gcroidhe ní féidir canamhaint a chur ortha
Téacs caighdeánach
na smaointe atá ina gcroí ní féidir canúint a chur orthu
Béarla
the thoughts in their hearts cannot be expressed, put into words
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 81
Buntéacs
a bheith ar a’ neamh-acarra
Téacs caighdeánach
a bheith ar an neamhacra
Béarla
to be independent, in easy circumstances
Téamaí
Cúinsí pearsanta, Cúinsí sóisialta, Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Leathanach 81
Buntéacs
tháinig caiteach de mhnaoi, liopasta amach
Téacs caighdeánach
tháinig caifeach de bhean liopasta amach
Béarla
out came a thin, ragged woman
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 81
Buntéacs
ceamach
Téacs caighdeánach
ceamach
Béarla
a ragged person
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 81
Buntéacs
gealtán
Téacs caighdeánach
gealtán
Béarla
a crazy person, lunatic, a puckish mischievous youngster
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 82
Buntéacs
táthar dá chloí is dá chaitheamh ag an saol
Téacs caighdeánach
táthar á chloí is á chaitheamh ag an tsaol
Béarla
he's being worn down by life’s problems
Téamaí
Mothúcháin, Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Leathanach 82
Buntéacs
giorún
Téacs caighdeánach
giorún
Béarla
a small child
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 82
Buntéacs
fágálach
Téacs caighdeánach
fágálach
Béarla
a weakling
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 82
Buntéacs
gaisgidheacht
Téacs caighdeánach
gaiscíocht
Béarla
prowess under arms
Téamaí
Míleata, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 82
Buntéacs
bhí siad ar dhís ban óg comh dóigheamhail …
Téacs caighdeánach
bhí siad ar dhís bhan óg chomh dóighiúil …
Béarla
they were a pair of young women as good-looking as …
Téamaí
Tréithe daonna, Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Grá – cleamhnas – rómánsaíocht
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 82
Buntéacs
fear...a bhéas i n-aice le mo thoil
Téacs caighdeánach
fear...a bheas in aice le mo thoil
Béarla
… the kind of man I’m looking for, who would be to my liking
Téamaí
Tréithe daonna, Grá – cleamhnas – rómánsaíocht
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 83
Buntéacs
lúircíneach
Téacs caighdeánach
lúircín
Béarla
weak stunted person
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 83
Buntéacs
sgaifte do fhearaibh coimhthigheacha
Téacs caighdeánach
scata d’fhir choimhthíocha
Béarla
a crowd of unknown men, strangers
Téamaí
Cúinsí sóisialta, Tréithe daonna, Míleata, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 83
Buntéacs
fir leigthe ghasta
Téacs caighdeánach
fir ligthe ghasta
Béarla
quick agile men
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 83
Buntéacs
bhí an mhór-chuid de mhuinntir an oileáin a’ doicheall roimpí
Téacs caighdeánach
bhí an mhórchuid de mhuintir an oileáin ag doicheall roimpi
Béarla
the majority of the island people were unwelcoming to her
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Cúinsí sóisialta, Tréithe daonna, Teaghlach - muintir - pobal, Tíreolaíocht - tírdhreach - áit, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 83
Buntéacs
ach neoid is mar a bhí sé, d’iarr sé bean, agus fuair sé sin
Téacs caighdeánach
ach neoid is mar a bhí sé, d’iarr sé bean, agus fuair sé sin
Béarla
Despite his timidity, he sought a lady (for romance) and that’s just what he found
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 83
Buntéacs
Ar chéill na bpaisti. Nach deas an chiall í ? Agus nach goirid a bíos an seal beag glórmhar seo ag sleamhnadh ar shiubhal?
Téacs caighdeánach
Ar chiall na bpaisti. Nach deas an chiall í ? Agus nach gairid a bhíonn an seal beag glórmhar seo ag sleamhnú ar shiúl ?
Béarla
The sense (innocence) of a child. Isn’t it nice? And it doesn’t take long for this glorious little time to slip away?
Téamaí
Mothúcháin, Teaghlach – muintir – pobal, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 83
Buntéacs
thug mé fá dear imir liath a’ theacht i n-a ghruaig...,
Téacs caighdeánach
thug mé fá deara imir liath ag teacht ina ghruaig
Béarla
I noticed a hint/tinge of grey in his hair
Téamaí
Aois, Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 84
Buntéacs
ní rabh olc nó urchóid den Fhrainnc ag na Gaedhil a bhí i n-arm na Spáinne
Téacs caighdeánach
ní raibh olc ná urchóid don Fhrainnc ag na Gaeil a bhí in arm na Spáinne
Béarla
the Irish who were in the Spanish army bore no ill-will to France
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Míleata, Mothúcháin, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Stair
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 84
Buntéacs
Tá fir na gcladach tuartha le contabhairt ó thiocfas ann dóbhtha
Téacs caighdeánach
Tá fir na gcladach tuartha le contúirt ó thiocfaidh ann dóibh
Béarla
Shore men are used to danger once they come of age
Téamaí
Taisteal agus imirce, Iompar agus caidrimh, Cúinsí sóisialta, Tréithe daonna, Aois, Farraige, Seoltóireacht agus bádóireacht
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 84
Buntéacs
tá a shliocht ortha,
Téacs caighdeánach
tá a shliocht orthu
Béarla
Unsurprisigly, this is the result
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 84
Buntéacs
meatacháin gan spriolladh
Téacs caighdeánach
meatacháin gan spriolladh
Béarla
weaklings, cowards
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 84
Buntéacs
bíonn daoine ann ar fearr leo an t-uaigneas ná an t-imreas
Téacs caighdeánach
bíonn daoine ann ar fearr leo an t-uaigneas ná an t-imreas
Béarla
there are people who prefer loneliness to strife
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 84
Buntéacs
an té bhíos siubhalach bídh sé sgéaltach
Téacs caighdeánach
an té a bhíonn siúlach bíonn sé scéalach
Béarla
he who has travelled has tales to tell
Téamaí
Taisteal agus imirce, Cúinsí sóisialta, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 84
Buntéacs
diúmhlach
Téacs caighdeánach
diúlach
Béarla
fellow, bloke, lad
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 84
Buntéacs
níor bhreathnuigh mé go bhfeicinn an rabh léithe ar bith ‘n-a cheann
Téacs caighdeánach
níor bhreathnaigh mé go bhfeicinn an raibh léithe ar bith ina cheann
Béarla
I never looked to see if he was going grey
Téamaí
Aois, Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 85
Buntéacs
sciorrachán
Téacs caighdeánach
sciorrachán
Béarla
a slippery person, sneak
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 85
Buntéacs
níl dadamh mór ag mnaoi
Téacs caighdeánach
níl dada mór ag bean
Béarla
a woman will always find a way, will always meet a challenge
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 86
Buntéacs
ribeóg bheag aerach,
Téacs caighdeánach
ribeog bheag aerach
Béarla
a little giddy woman
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 86
Buntéacs
sgráidín
Téacs caighdeánach
scráidín
Béarla
a worthless little person or thing
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 86
Buntéacs
cianach
Téacs caighdeánach
cianach
Béarla
peevish, restless
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 87
Buntéacs
ceanracháin bhochta mar mise ‘s tusa
Téacs caighdeánach
ceanracháin bhochta mar mise is tusa
Béarla
poor creatures like me and you
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 87
Buntéacs
ranglamán lom speancach
Téacs caighdeánach
reanglamán lom speancach
Béarla
a lanky lean person
Téamaí
Tréithe daonna, Baill choirp
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 87
Buntéacs
gan mhúineadh gan stiúradh
Téacs caighdeánach
gan mhúineadh gan stiúradh
Béarla
undisciplined (of troops)
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 87
Buntéacs
ainnir na n-ór-fholt
Téacs caighdeánach
ainnir na n-órfholt
Béarla
the golden-haired girl
Téamaí
Tréithe daonna, Corp - baill agus cuma fhisiciúil
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 88
Buntéacs
is beag a’ rud a chuireas scallán inntí
Téacs caighdeánach
is beag an rud a chuireas scallán inti
Béarla
she’s easily panicked
Téamaí
Mothúcháin, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 88
Buntéacs
go n-éagfadh an grádh nuair a d’fheoighfeadh bláth na h-óige
Téacs caighdeánach
go n-éagfadh an grá nuair a d’fheofadh bláth na hóige
Béarla
that love would die when the bloom of youth withers
Téamaí
Aimsir agus am, Aois, Bás – beatha – sláinte, Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Gaois - comhairle - eolas, Grá – cleamhnas – rómánsaíocht, Iompar agus caidrimh, Teaghlach – muintir – pobal, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Samhail
Leathanach 89
Buntéacs
giolla ‘n driopais
Téacs caighdeánach
giolla an driopáis
Béarla
butterfingers
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 89
Buntéacs
a gcuirfeá sónnrughadh i gcruinnughadh inntí
Téacs caighdeánach
a gcuirfeá sonrú i gcruinniú inti
Béarla
that you would notice in a crowd
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 89
Buntéacs
má tá an choir ag cur le n-a chliú
Téacs caighdeánach
má tá an choir ag cur lena chlú
Béarla
if his reputation fits the crime
Téamaí
Dlí - ceartas - pionós, Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 90
Buntéacs
ní mé an chéad fhear ariamh thug cúl dá dhualgas mar gheall ar mhnaoi
Téacs caighdeánach
ní mé an chéad fhear riamh a thug cúl dá dhualgas mar gheall ar bhean
Béarla
I’m not the first man who neglected his duties for the sake of a woman
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Tréithe daonna, Obair agus ceardaíocht
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 90
Buntéacs
cibé atá saor caitheadh sé cloch
Téacs caighdeánach
cibé atá saor caitheadh sé cloch
Béarla
let he who is blameless cast the first stone
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 90
Buntéacs
bhí sí taodach
Téacs caighdeánach
bhí sí taghdach
Béarla
she was impulsive, quick tempered
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 90
Buntéacs
Má’s gaolmhar ní cosamhail
Téacs caighdeánach
Más gaolmhar ní cosúil
Béarla
the may be related but are different
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Teaghlach - muintir - pobal
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 90
Buntéacs
eitealóg ghirsighe
Téacs caighdeánach
eitleog ghirsí
Béarla
a flighty girl
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 91
Buntéacs
bean a raibh loinnear i n-a súile agus aoibh ar a gnúis a thógadh cian díot dá mbeitheá ag tuitim i ndruim-dubhach
Téacs caighdeánach
bean a raibh loinnir ina súile agus aoibh ar a gnúis a thógfadh cian díot dá mbeifeá ag titim i ndroim dubhach
Béarla
a woman with a gleam in her eyes and a smile on her face who would lift your spirits if you were depressed
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Tréithe daonna, Baill choirp, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 92
Buntéacs
d’fhéadfaidhe dalla mullóg a chur ar na fir dhubha
Téacs caighdeánach
d’fhéadfaí dallamullóg a chur ar na fir dhubha
Béarla
the Police could be hoodwinked
Téamaí
Tréithe daonna, Dlí, Míleata
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 92
Buntéacs
is mór a gheibhthear thú
Téacs caighdeánach
is mór a gheibhtear thú
Béarla
that is very good of you
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 92
Buntéacs
le h-olc ná le h-urchóid
Téacs caighdeánach
le holc ná le hurchóid
Béarla
with neither evil nor malice
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 93
Buntéacs
déarfadh daoine nárbh fhear ban é
Téacs caighdeánach
déarfadh daoine nárbh fhear ban é
Béarla
people would say he wasn’t a ladies man
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 93
Buntéacs
go raibh a athair ar shon ghnóithe
Téacs caighdeánach
go raibh a athair ar son gnóthaí
Béarla
that his father meant business
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 93
Buntéacs
go gcaitheadh sí a h-iomaire féin a threabhadh
Téacs caighdeánach
go gcaithfeadh sí a hiomaire féin a threabhadh
Béarla
that she would have to confront the task herself
Téamaí
Airgead – maoin – gnó, Cúinsí pearsanta, Iompar agus caidrimh, Obair agus ceardaíocht, Tréithe daonna
Leathanach 93
Buntéacs
sgiorrachán
Téacs caighdeánach
sciorrachán
Béarla
a slippery person, panderer
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 93
Buntéacs
rugadh é faoi an cheineamhaint nach dtiocfadh a thabhairt i n-éifeacht
Téacs caighdeánach
rugadh é faoin chinniúint nach dtiocfadh a thabhairt in éifeacht
Béarla
it was his destiny not to succeed
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 94
Buntéacs
spaidín
Téacs caighdeánach
spaidín
Béarla
useless dull sluggish person
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 94
Buntéacs
gas-searbhán
Téacs caighdeánach
caisearbhán
Béarla
a sour person (also dandelion)
Téamaí
Tréithe daonna, Ainmhithe agus plandaí
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 94
Buntéacs
nuair a bhí mé ‘mo bhrian óg,
Téacs caighdeánach
nuair bhí mé i mo bhrín óg
Béarla
when I was a young bachelor
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Tréithe daonna, Aois
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 94
Buntéacs
nach bhfuil a’ saoghal ag éirighe leis i Meiricea
Téacs caighdeánach
nach bhfuil an saol ag éirí leis i Meiriceá
Béarla
that things aren’t going well for him in America
Téamaí
Airgead – maoin – gnó, Cúinsí pearsanta, Obair agus ceardaíocht, Taisteal agus imirce, Tíreolaíocht – tírdhreach – áit, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Samhail
Leathanach 94
Buntéacs
bhí tú i gcomhnuidhe ar thoiseacht na meithle i n-aimsir géibhinn
Téacs caighdeánach
bhí tú i gcónaí ar thosach na meithle in aimsir ghéibhinn
Béarla
you were always to the fore in times of hardship
Téamaí
Airgead – maoin – gnó, Cúinsí sóisialta, Iompar agus caidrimh, Obair agus ceardaíocht, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 94
Buntéacs
i mbun a mhéid is a stuaime
Téacs caighdeánach
i mbun a mhéide is a stuaime
Béarla
fully grown, with all his faculties
Téamaí
Aimsir agus am, Bás – beatha – sláinte, Aois, Tréithe daonna
Leathanach 94
Buntéacs
duine gortach ceachardha
Téacs caighdeánach
duine gortach ceachartha
Béarla
a mean, miserly person
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 95
Buntéacs
ní raibh siad féin ag tnúth le chéile
Téacs caighdeánach
ní raibh siad féin ag tnúth le chéile
Béarla
they themselves were never envious of each other
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 95
Buntéacs
ion-súl
Téacs caighdeánach
insúl
Béarla
eye-catching, attractive
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 95
Buntéacs
abhach
Téacs caighdeánach
abhac
Béarla
a dwarf, elf
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 96
Buntéacs
dá bhfeallfainn uirthi
Téacs caighdeánach
dá bhfeallfainn uirthi
Béarla
if I were to let her down
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 96
Buntéacs
ní chuirfidhe dalladh-mullóg le béal-bán air
Téacs caighdeánach
ní chuirfí dallamullóg le béal bán air
Béarla
he would not be hoodwinked by flattery
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Leathanach 96
Buntéacs
cor-shúgán de rud gan inntleacht
Téacs caighdeánach
corr shúgáin de rud gan intleacht
Béarla
spineless, unintelligent person
Téamaí
Oideachas, Iompar agus caidrimh, Cúinsí sóisialta, Tréithe daonna
Leathanach 96
Buntéacs
a’ dramhaltaigh
Téacs caighdeánach
ag dramhaltaigh
Béarla
tramping
Téamaí
Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 97
Buntéacs
bhí mé cneasta cráibhtheach agus beinn agam ar m’anam
Téacs caighdeánach
bhí mé cneasta cráifeach agus beann agam ar m’anam
Béarla
I was religiously sincere and cared about my spiritual state
Téamaí
Tréithe daonna, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 97
Buntéacs
i n-a ula mhagaidh
Téacs caighdeánach
ina eala mhagaidh
Béarla
a laughing stock, object of ridicule
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin, Cúinsí sóisialta, Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Iompar agus caidrimh
Leathanach 97
Buntéacs
sean-bhean chaithte ruicneach
Téacs caighdeánach
seanbhean chaite rocach
Béarla
a withered, wrinkled old woman
Téamaí
Tréithe daonna, Aois, Bás – beatha – sláinte, Corp - baill agus cuma fhisiciúil
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 97
Buntéacs
glór urradhasach
Téacs caighdeánach
glór urrúsach
Béarla
a strong confident voice
Téamaí
Tréithe daonna, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 98
Buntéacs
cailleach a’ ghiodail!
Téacs caighdeánach
cailleach an ghiodail!
Béarla
that giddy young woman!
Téamaí
Tréithe daonna, Aois, Beannachtaí agus mallachtaí
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 99
Buntéacs
bhí sí ag teacht ‘un béil
Téacs caighdeánach
bhí sí ag teacht chun béil
Béarla
she was getting into the swing of things (finding her voice)
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Leathanach 99
Buntéacs
éan an anróidh
Téacs caighdeánach
éan an anró
Béarla
person who goes out in all kinds of weather
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 99
Buntéacs
tacamhail
Téacs caighdeánach
tacúil
Béarla
supporting, supportive
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 99
Buntéacs
lupadán gasúra
Téacs caighdeánach
lapadán gasúir
Béarla
a toddler (boy)
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 99
Buntéacs
go mb’fhearr duine aca sin a leigean le n’olc féin
Téacs caighdeánach
go mb'fhearr duine acu sin a ligean lena olc féin
Béarla
… better to leave a person like that to their own erroneous ways
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 99
Buntéacs
ní bhíonn fear náireach éadálach
Téacs caighdeánach
ní bhíonn fear náireach éadalach
Béarla
if you'll not ask, you'll not get, faint heart never won fair lady, fortune favours the brave
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Grá – cleamhnas – rómánsaíocht, Gaois - comhairle - eolas, Farraige, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 99
Buntéacs
ag tabhughadh mí-chliú dóbhtha
Téacs caighdeánach
ag tabhú míchlú dóibh
Béarla
earning them a bad reputation
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 100
Buntéacs
go mbainfeadh sifín cocháin braon fola as clár a éadain
Téacs caighdeánach
go mbainfeadh sifín cocháin braon fola as clár a éadain
Béarla
he was so red in the face you could bleed him with a straw
Téamaí
Tréithe daonna, Baill choirp, Mothúcháin
Leathanach 100
Buntéacs
bhí sé riamh éasgaidhe ar a chois
Téacs caighdeánach
bhí sé riamh éasca ar a chos
Béarla
he was always nimble on his feet
Téamaí
Tréithe daonna, Baill choirp, Bás - beatha - sláinte
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 100
Buntéacs
nach é an chlaitseach gan spriolladh é
Téacs caighdeánach
nach é an chlaitseach gan spriolladh é
Béarla
isn’t he the unmanly coward
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 100
Buntéacs
… go mbéadh sin claoidhte againn
Téacs caighdeánach
… go mbeadh sin cloíte againn
Béarla
… that would ill-become us
Téamaí
Tréithe daonna, Iompar agus caidrimh, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 101
Buntéacs
chromfadh sé ar a chuid oibre agus bhainfeadh sé a sheal as an tsaol
Téacs caighdeánach
chromfadh sé ar a chuid oibre agus bhainfeadh sé a sheal as an tsaol
Béarla
he would apply himself to his work and live an ordinary life
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Cúinsí sóisialta, Airgead - maoin - gnó, Tréithe daonna, Aimsir agus am, Aois, Obair agus ceardaíocht
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 101
Buntéacs
gur tugadh an t-ainm air a bhí ag cur lena chruth agus lena mhianach
Téacs caighdeánach
gur tugadh an t-ainm air a bhí ag cur lena chruth agus lena mhianach
Béarla
so called because of his shape and substance
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 101
Buntéacs
cnagadán
Téacs caighdeánach
cnagadán
Béarla
hardy little man
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 101
Buntéacs
fá mhuinneál a chéile
Téacs caighdeánach
fá mhuineál a chéile
Béarla
at each others throats
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Baill choirp, Mothúcháin
Leathanach 101
Buntéacs
hí an droch-dheoir ann
Téacs caighdeánach
bhí an drochdheoir ann
Béarla
he was from a bad lot
Téamaí
Cúinsí pearsanta, Cúinsí sóisialta, Teaghlach – muintir – pobal, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 102
Buntéacs
cleitire
Téacs caighdeánach
cleitire
Béarla
person of very light build light, nimble
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 103
Buntéacs
cur i gcéill is cleasaíocht
Téacs caighdeánach
cur i gcéill is cleasaíocht
Béarla
pretence and trickery
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 103
Buntéacs
ag botalaigh
Téacs caighdeánach
ag batalaigh
Béarla
bullying and threatening behaviour
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 103
Buntéacs
ní rabh sé i ndáil nó i ndúthchas agam
Téacs caighdeánach
ní rabh sé i ndáil ná i ndúchas agam
Béarla
it was neither part of my nature or upbringing
Téamaí
Tréithe daonna, Teaghlach - muintir - pobal
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 103
Buntéacs
nó a leath-bhreac
Téacs caighdeánach
nó a leathbhreac
Béarla
or something similar
Téamaí
Tréithe daonna, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 104/5
Buntéacs
sin an lá a chuir cor i mo chinneamhaint
Téacs caighdeánach
sin an lá a chuir cor i mo chinniúint
Béarla
that’s the day my life changed forever
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 104
Buntéacs
bhí déanamh tobáin air
Téacs caighdeánach
bhí déanamh tobáin air
Béarla
he was barrell-shaped
Téamaí
Tréithe daonna, Baill choirp
Leathanach 105
Buntéacs
Ní shlánóchadh a dhath é ach gníomh gaisgeamhail.
Téacs caighdeánach
Ní shlánódh a dhath é ach gníomh gaiscúil.
Béarla
Nothing short of an heroic act would save him.
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 105
Buntéacs
donán bocht mí-ádhamhail
Téacs caighdeánach
donán bocht mí-ádhúil
Béarla
poor unfortunate wretch
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 105
Buntéacs
mar ba dual do laoch
Téacs caighdeánach
mar ba dhual do laoch
Béarla
as befitting a hero
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Míleata, Mothúcháin, Stair
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 105
Buntéacs
ní rachaidh aon duine ar do bhéalaibh
Téacs caighdeánach
ní rachaidh aon duine ar do bhéala
Béarla
no one will oppose you
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 105
Buntéacs
díol truaighe é
Téacs caighdeánach
is díol trua é
Béarla
he deserves to be pitied
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 106?
Buntéacs
. i nglór chaoidheamhail
Téacs caighdeánach
i nglór chaoithiúil
Béarla
in a pleasant kindly voice
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 107
Buntéacs
gach géag dá raibh a’ teacht ag iarraidh bheith ion-churtha leis a’ fhréimh ó dtáinig
Téacs caighdeánach
gach géag dá raibh ag teacht ag iarraidh a bheith inchurtha leis an fhréamh ónar tháinig
Béarla
every one of the offspring trying to be equal to their elders
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Cúinsí sóisialta, Tréithe daonna, Teaghlach - muintir - pobal, Ainmhithe agus plandaí
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 107
Buntéacs
draoidín linbh
Téacs caighdeánach
draoidín linbh
Béarla
a mite of a child
Téamaí
Tréithe daonna, Aois
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 107
Buntéacs
ní raibh ionnainn acht cuilseachaí garbha gan stuaim …
Téacs caighdeánach
ní raibh ionainn acht cuilcigh gharbha gan stuaim …
Béarla
we were just rough, silly young lads
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 107
Buntéacs
tá cuma ort-sa cosamhail le fear a mbéadh cuid a chaithte ann
Téacs caighdeánach
tá cuma ortsa cosúil le fear a mbeadh cuid a chaite ann
Béarla
you’re a strong, tough looking man
Téamaí
Tréithe daonna, Corp - baill agus cuma fhisiciúil
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch, Nath, Nath, Frása suntasach teangeolaíoch, Nath, Nath
Leathanach 108
Buntéacs
níl tú i n-áit a bheith ag éileamh
Téacs caighdeánach
níl tú in áit a bheith ag éileamh
Béarla
you’re in no position to complain
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 108
Buntéacs
duine ar leag Dia a lámh air
Téacs caighdeánach
duine ar leag Dia a lámh air
Béarla
a person afflicted by God (with a disability)
Téamaí
Tréithe daonna, Baill choirp, Bás - beatha - sláinte, Reiligiún agus creideamh
Leathanach 108
Buntéacs
ní dhéanfadh siad croí de’n Dochartach Mór
Téacs caighdeánach
ní dhéanfadh siad croí den Dochartach Mhór
Béarla
they don't bear comparison with DM; they wouldn’t hold a candle to...
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Meafar
Leathanach 110
Buntéacs
A h-aois? Bhail ní fhuil aon ribe liath i n-a ceann go fóill. Ach ní fhuil aon hiacal de’n chéad chár gan chur aicí.
Téacs caighdeánach
A haois? Bhuel níl aon ribe liath ina ceann go fóill. Ach níl aon fhiacail den chéad chár gan chur aici.
Béarla
Her age? Well she has no grey hair yet. But she has none of her baby teeth either ( she’s getting on, she’s no spring chicken)
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Tréithe daonna, Aois, Baill choirp
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch, Meafar
Leathanach 110
Buntéacs
fear beag eisbhearta
Téacs caighdeánach
fear beag eisbheartach
Béarla
a feeble little man
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 111
Buntéacs
lucht na tarcaisne
Téacs caighdeánach
lucht na tarcaisne
Béarla
contemptuous, insulting people
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair, Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 112
Buntéacs
a gruag comh geal le canach a’ tsléibhe
Téacs caighdeánach
a gruaig chomh geal le canach an tsléibhe
Béarla
her hair as white as mountain bog cotton
Téamaí
Tréithe daonna, Tíreolaíocht - tírdhreach - áit, Ainmhithe agus plandaí, Baill choirp
Gnéithe teanga
Samhail
Leathanach 112
Buntéacs
nach tú an créatúr beag seargtha searbh
Téacs caighdeánach
nach tú an créatúr beag seargtha searbh
Béarla
aren’t you the withered bitter old thing
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Baill choirp, Bás - beatha - sláinte, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 112
Buntéacs
dá mbeadh a fhios ag an óige air nó neart ag an aois air
Téacs caighdeánach
dá mbeadh a fhios ag an óige air nó neart ag an aois air
Béarla
if youth had age’s wisdom
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Aimsir agus am, Aois, Mothúcháin
Leathanach 112
Buntéacs
go bhfuil sracadh ann i mbád
Téacs caighdeánach
go bhfuil sracadh ann i mbád
Béarla
he’s well able to handle a boat
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Farraige, Mothúcháin, Obair agus ceardaíocht, Seoltóireacht agus bádóireacht
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 113
Buntéacs
mar a deireadh na sean-daoine, is trom cearc i bhfad
Téacs caighdeánach
mar a deireadh na seandaoine, is trom cearc i bhfad
Béarla
as the old people used to say, even a light load gets heavy if carried far
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Ainmhithe agus plandaí, Bás - beatha - sláinte
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 113
Buntéacs
dreach faitcheach uasgánta uirthí
Téacs caighdeánach
dreach faiteach uascánta uirthi
Béarla
she had a timid, bewildered look
Téamaí
Tréithe daonna, Corp - baill agus cuma fhisiciúil
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 114
Buntéacs
d’amharc fear na blagaide air le ruball a shúl
Téacs caighdeánach
d’amharc fear na blagaide air le heireaball a shúl
Béarla
the bald headed man looked at him out of the corner of his eye
Leathanach 114
Buntéacs
splanc chéille
Téacs caighdeánach
splanc chéille
Béarla
a bit of sense, a titter of wit
Téamaí
Tréithe daonna, Bás - beatha - sláinte, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 114
Buntéacs
má tá sin in do bhrístí
Téacs caighdeánach
má tá sin i do bhrístí
Béarla
if you have the guts to do it
Téamaí
Mothúcháin, Tréithe daonna, Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Éadaí, Cúinsí pearsanta
Leathanach 114
Buntéacs
furchaidhe
Téacs caighdeánach
fuireachair
Béarla
watchful vigilant
Téamaí
Tréithe daonna, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 114
Buntéacs
... dá mb’ionann ciall den duine go mb’ionann dath den éadach
Téacs caighdeánach
dá mb’ionann ciall don duine go mb'ionann dath don éadach
Béarla
if we all thought the same way, we'd all wear the same colour of cloth
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Éadaí, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 114
Buntéacs
níl toil ar bith dár gcuid clabaireacht aige
Téacs caighdeánach
níl toil ar bith dár gcuid clabaireachta aige
Béarla
he has no desire to listen to, no time for our nonsense
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 115
Buntéacs
bíonn a’ chomh-chosamhlacht ann
Téacs caighdeánach
bíonn an chomhchosúlacht ann
Béarla
there are strange resemblances; you might have a double
Téamaí
Tréithe daonna, Béaloideas agus seanchas
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 115?
Buntéacs
é a bheith ina chuid mhaoidhte aca
Téacs caighdeánach
é a bheith ina chuid mhaíte acu
Béarla
sth they were renowned for
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 115
Buntéacs
a’ nathán adeir go sgiordann éan as gach ealta
Téacs caighdeánach
an nathán a deir go sciurdann éan as gach ealta
Béarla
the phrase that says, there’s always an odd man out, an exception to every rule
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Mothúcháin, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 116
Buntéacs
beart de réir a mbriathra
Téacs caighdeánach
beart de réir a mbriathair
Béarla
to fit their actions to their words
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Béaloideas agus seanchas
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 116
Buntéacs
gur chuir mé mo shaoghal i ngeall ar a’ chluiche a bhí mé ‘ brath ‘ imirt
Téacs caighdeánach
gur chuir mé mo shaol i ngeall ar an chluiche a bhí mé ag brath a imirt
Béarla
I dedicated my life to what I intended to do
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Bás - beatha - sláinte, Dlí, Míleata, Mothúcháin, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Stair
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 116
Buntéacs
gur dhual dó an éifeacht
Téacs caighdeánach
gur dhual dó an éifeacht
Béarla
that he was destined to achieve a lot
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 116
Buntéacs
le tréan urraidh
Téacs caighdeánach
le tréan urra
Béarla
with overpowering strength
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Baill choirp, Bás - beatha - sláinte
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 116
Buntéacs
nach tú atá géarchúiseach
Téacs caighdeánach
nach tú atá géarchúiseach
Béarla
aren’t you the shrewd one
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 116
Buntéacs
a leigean le n-a olc féin
Téacs caighdeánach
a ligean lena olc féin
Béarla
to leave him to his own erroneous ways
Téamaí
Tréithe daonna, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 117
Buntéacs
gan baint de na pearsa mná
Téacs caighdeánach
gan baint dá pearsa mná
Béarla
not to lessen her femininity
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 117
Buntéacs
nach de shúil shalaigh ba chóir amharc air
Téacs caighdeánach
nach de shúil shalach ba chóir amharc air
Béarla
you could feast your eyes on him
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 117
Buntéacs
bhí an dreach air a ba bhrúighte a chonnaic mé ariamh
Téacs caighdeánach
bhí an dreach air ba bhrúite a chonaic mé riamh
Béarla
he had the most broken expression I have ever seen
Téamaí
Baill choirp, Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 117
Buntéacs
ar a bhfaithchill orm atá siad
Téacs caighdeánach
ar a bhfaichill orm atá siad
Béarla
they’re on their guard against me
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch, Nath
Leathanach 117
Buntéacs
Acht gur mór a’ truaighe gur shil mo ghníomharthaí ar dhaoinibh eile.
Téacs caighdeánach
Ach gur mór an trua gur shil mo ghníomhartha ar dhaoine eile.
Béarla
But it’s a great pity that my actions had consequences for other people
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 117
Buntéacs
éidtreorach
Téacs caighdeánach
éidreorach
Béarla
helpless; feeble
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 118
Buntéacs
duine neamh-chorthach
Téacs caighdeánach
duine neamhchoireach
Béarla
unoffending, innocent person
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 118
Buntéacs
giobarsach
Téacs caighdeánach
giobarsach
Béarla
sparse downy hair; sparse growth
Téamaí
Tréithe daonna, Baill choirp
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 118
Buntéacs
clipríneach
Téacs caighdeánach
clipríneach
Béarla
limping person, cripple
Téamaí
Tréithe daonna, Baill choirp, Bás - beatha - sláinte
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 119
Buntéacs
h-innseadh díbh ... gur shubhailce dhiadha fuilstin go foighdeach ...
Téacs caighdeánach
insíodh dóibh ... gur shuáilce dhiaga fulaingt go foighneach ...
Béarla
they were told ... it was a godly virtue to suffer patiently ...
Téamaí
Tréithe daonna, Bás - beatha - sláinte, Mothúcháin, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 120
Buntéacs
i ndeireadh na péice
Téacs caighdeánach
i ndeireadh na péice
Béarla
completely exhausted
Téamaí
Tréithe daonna, Bás - beatha - sláinte
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 121
Buntéacs
go n-aithnidh sé eadar béal bán is ionnracas
Téacs caighdeánach
go n-aithníonn sé idir béal bán is ionracas
Béarla
he could distinguish between flattery from honesty
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 121
Buntéacs
níor chuir rud ar bith thara n-a shnáithe riamh é
Téacs caighdeánach
níor chuir rud ar bith thar a shnáithe riamh é
Béarla
nothing ever disconcerted him, ruffled him
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Leathanach 121
Buntéacs
tugarthach
Téacs caighdeánach
tograch
Béarla
eager, ready
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 122
Buntéacs
sgrublach
Téacs caighdeánach
scroblach
Béarla
rabble, riff-raff
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Cúinsí sóisialta, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 123
Buntéacs
nach é an duine an fágálach bocht aindéiseach i measc na n-ainmhidhthe
Téacs caighdeánach
nach é an duine an fágálach bocht ainniseach i measc na n-ainmhithe
Béarla
isn’t mankind the helpless awkward creature among all living things
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Ainmhithe agus plandaí
Leathanach 123
Buntéacs
gur gheall le fear é
Téacs caighdeánach
gur gheall le fear é
Béarla
that he was a real man
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 123
Buntéacs
níl trí splanc chéille agat
Téacs caighdeánach
níl trí splanc chéille agat
Béarla
you’ve no sense at all, not an ounce of sense, a titter of wit
Téamaí
Tréithe daonna, Iompar agus caidrimh
Leathanach 123
Buntéacs
conailte caillte
Téacs caighdeánach
conáilte caillte
Béarla
perished and worn out
Téamaí
Mothúcháin, Tréithe daonna
Leathanach 123
Buntéacs
leicne sleamhaine
Téacs caighdeánach
leicne sleamhna
Béarla
smooth cheeks
Téamaí
Tréithe daonna, Corp - baill agus cuma fhisiciúil
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 124
Buntéacs
dreach fuar feannach
Téacs caighdeánach
dreach fuar feannach
Béarla
a bleak cold appearance
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Leathanach 124
Buntéacs
i n-a sháith den tsaoghal
Téacs caighdeánach
ina sháith den saol
Béarla
wealthy
Téamaí
Airgead – maoin – gnó, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 125
Buntéacs
seoiníní
Téacs caighdeánach
seoiníní
Béarla
collaborators (with England)
Téamaí
Cúinsí sóisialta, Tréithe daonna, Míleata, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Stair
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 125
Buntéacs
roithleach gan snámh
Téacs caighdeánach
roilleach gan snámh
Béarla
the odd man out
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin
Leathanach 125
Buntéacs
bhí cuma uasgánta chiotach air
Téacs caighdeánach
bhí cuma uascánta chiotach air
Béarla
he looked sheepish and awkward
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 125
Buntéacs
laghach dáimheamhail
Téacs caighdeánach
lách dáimhiúil
Béarla
kind and affectionate
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 125
Buntéacs
grusach giorraisg
Téacs caighdeánach
grusach giorraisc
Béarla
gruff and snappy
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 125
Buntéacs
aghaidh chaoin-déanta
Téacs caighdeánach
aghaidh chaoindéanta
Béarla
a fine, delicate face
Téamaí
Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Samhail
Leathanach 125
Buntéacs
duine marbh gan chasadh é
Téacs caighdeánach
duine marbh gan chasadh é
Béarla
a feeble, irresolute person
Téamaí
Tréithe daonna
Leathanach 126
Buntéacs
rannaidh bocht a’ beagán
Téacs caighdeánach
roinneann bocht an beagán
Béarla
the poor are generous with the little they have
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Cúinsí sóisialta, Airgead - maoin - gnó, Tréithe daonna, Bás - beatha - sláinte, Bia agus deoch, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 126
Buntéacs
thabhóchadh sé céimidheacht
Téacs caighdeánach
thabhódh sé céimíocht
Béarla
he would gain status (for himself and the family)
Téamaí
Teaghlach – muintir – pobal, Airgead – maoin – gnó, Cúinsí sóisialta, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 127
Buntéacs
cé go raibh sé riamh fiúntach i lúb cuideachta
Téacs caighdeánach
cé go raibh sé riamh fiúntach i lúb chuideachta
Béarla
although he always stood his round/generous at a gathering
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Cúinsí sóisialta, Airgead - maoin - gnó, Tréithe daonna, Bia agus deoch
Leathanach 127
Buntéacs
a dhraoidín bhig na goice
Téacs caighdeánach
a dhraoidín bhig na goice
Béarla
you cocky little whippersnapper
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 127
Buntéacs
a dhóbhráin a’ tochais
Téacs caighdeánach
a dhobhráin an tochais
Béarla
you irritating moron
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 127
Buntéacs
mar bheadh cránaidhe fir ann
Téacs caighdeánach
mar a bheadh cránaí fir ann
Béarla
like a big lump of a man
Téamaí
Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 127
Buntéacs
na smugacháin shalacha
Téacs caighdeánach
na smugacháin shalacha
Béarla
the dirty brats
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 127
Buntéacs
ní aithneochthá eadar fiabhras dearg agus fiolún seithe!
Téacs caighdeánach
ní aithneofá idir fiabhras dearg agus fiolún seithe!
Béarla
you wouldn't know the difference between red fever and red hives
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Bás – beatha – sláinte, Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 128
Buntéacs
cé bheadh i n-a dhiaidh uirthí ? Ní thig a’ beo isteach ar a’ mharbh.
Téacs caighdeánach
cé a bheadh ina dhiaidh uirthi? Ní thig an beo isteach ar an mharbh.
Béarla
who would blame her? Life goes on
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Cúinsí sóisialta, Tréithe daonna, Bás - beatha - sláinte, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch, Nath
Leathanach 128
Buntéacs
deora géara goirte
Téacs caighdeánach
deora géara goirte
Béarla
sore bitter tears
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 128
Buntéacs
go mbéidh a dtón i bhfad siar
Téacs caighdeánach
go mbeidh a dtóin i bhfad siar
Béarla
bent over double with age
Téamaí
Tréithe daonna, Aimsir agus am, Aois
Leathanach 128
Buntéacs
fear nach bhfuil sracadh ann
Téacs caighdeánach
fear nach bhfuil sracadh ann
Béarla
a man who has no guts
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 129
Buntéacs
d’éirigh sé tana snoighte san aghaidh
Téacs caighdeánach
d’éirigh sé tanaí snoite san aghaidh
Béarla
his face became thin and emaciated
Téamaí
Tréithe daonna, Baill choirp, Bás - beatha - sláinte, Bia agus deoch
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 129
Buntéacs
a mhárla a’ gheadáin!
Téacs caighdeánach
a mharla an gheadáin!
Béarla
you little skinny rump!
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 129
Buntéacs
beidh a fhios aige go bhfuil a chlú le-na chois
Téacs caighdeánach
beidh a fhios aige go bhfuil a chlú lena chos
Béarla
he will be aware his reputation has followed him
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin
