Leathanach 5
Buntéacs
apaidh ‘un comóraidh
Téacs caighdeánach
aibí chun comóraidh
Béarla
of marriageable age
Leathanach 6
Buntéacs
bheadh mo chroidhe i riocht briseadh le cumhaidh
Téacs caighdeánach
bheadh mo chroí i riocht briseadh le cumha
Béarla
my heart would be about to break with nostalgia (sense of loss, homesickness)
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Teach agus baile, Teaghlach - muintir - pobal, Tíreolaíocht - tírdhreach - áit, Baill choirp, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 10
Buntéacs
ba náir léithe mealltaí a cos a nochtughadh os a choinne
Téacs caighdeánach
ba náir léi meallta a cos a nochtadh os a choinne
Béarla
she was ashamed to bare her legs (calfs) before him
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Cúinsí sóisialta, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Baill choirp, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 11
Buntéacs
an dóigh ar sheol sí a chiall ‘un seachráin
Téacs caighdeánach
an dóigh ar sheol sí a chiall chun seachráin
Béarla
how she drove him to distraction
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 11
Buntéacs
ní bhíonn fear náireach éadálach
Téacs caighdeánach
ní bhíonn fear náireach éadálach
Béarla
fortune favours the brave
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Tréithe daonna, Mothúcháin, Obair agus ceardaíocht
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 12
Buntéacs
murab í ádhbhar na mná dóigheamhla
Téacs caighdeánach
murab í ábhar na mná dóighiúla í
Béarla
well, if she hasn’t the makings of a beautiful woman
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 12
Buntéacs
Ní raibh i bhfad aicí le ghabháil fá choinne na gnaoi
Téacs caighdeánach
Ní raibh i bhfad aicí le dul fá choinne na gnaoi
Béarla
She didn’t have far to go for the good looks
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Tréithe daonna, Teaghlach - muintir - pobal
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 13
Buntéacs
Tá an cóta cheana féin aicí air agus coinneócha sí air é.
Téacs caighdeánach
Tá an cóta cheana féin aici air agus coinneoidh sí air é.
Béarla
She has him hen-pecked already and she’ll keep him like that.
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Cúinsí sóisialta, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Meafar
Leathanach 13
Buntéacs
ion-súl
Téacs caighdeánach
insúl
Béarla
attractive, eye-catching
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 13
Buntéacs
Mar adeireadh na sean-daoine, ‘ní fhuil sí mór míofar ná beag dóigheamhail’
Téacs caighdeánach
Mar a deireadh na seandaoine, ‘níl sí mór míofar ná beag dóighiúil’
Béarla
as the old folks would say, she’s not ugly, nor is she particularly pretty
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 18
Buntéacs
bhaist mé féin as úire í
Téacs caighdeánach
bhaist mé féin as úire í
Béarla
I renamed her
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Teaghlach - muintir - pobal
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 19
Buntéacs
a naisg a cinneamhaint leat
Téacs caighdeánach
a nasg a cinnúint leat
Béarla
who linked her destiny to yours
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Aois, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 19
Buntéacs
gur mór a’ gar nár mhill Dia dhá theach libh
Téacs caighdeánach
gur mór an gar nár mhill Dia dhá theach libh
Béarla
as God made you he matched you
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Teach agus baile
Gnéithe teanga
Meafar
Leathanach 21
Buntéacs
ní bhíonn fear náireach éadálach
Téacs caighdeánach
ní bhíonn fear náireach éadálach
Béarla
fortune favours the brave, faint heart never won fair lady
Téamaí
Airgead - maoin - gnó, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Farraige, Mothúcháin, Obair agus ceardaíocht
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 21
Buntéacs
sa chéill is aigeantaighe ag...
Téacs caighdeánach
sa chiall is aigeantaí ag …
Béarla
head over heels in love with..
Leathanach 21
Buntéacs
mhairfeadh siad a’ saoghal úr don lánamhain,
Téacs caighdeánach
mhairfeadh siad an saol úr don lánúin
Béarla
they would congratulate the couple on their marriage
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Cúinsí sóisialta, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Teaghlach - muintir - pobal, Beannachtaí agus mallachtaí, Reiligiún agus creideamh
Leathanach 22
Buntéacs
foluigheann grádh gráin
Téacs caighdeánach
folaíonn grá gráin
Béarla
love is blind
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 24
Buntéacs
go gcuiridh an t-Athair Síorruidhe sliocht oraibh,
Téacs caighdeánach
go gcuire an tAthair Síoraí sliocht oraibh
Béarla
may God grant you offspring
Téamaí
Cúinsí sóisialta, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Teach agus baile, Teaghlach - muintir - pobal, Aimsir agus am, Beannachtaí agus mallachtaí, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 25
Buntéacs
tú féin a thógáil le rud/duine
Téacs caighdeánach
tú féin a thógáil le rud/duine
Béarla
to engage in or devote oneself to sth. or someone
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 26
Buntéacs
an raibh sí dálta le fear eile?
Téacs caighdeánach
an raibh sí dálta le fear eile?
Béarla
was she engaged to another man?
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Teaghlach - muintir - pobal
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 26
Buntéacs
‘sí a bhí a bhaighteóracht le Malaidh,
Téacs caighdeánach
Is í a bhí a vaidhtéireacht le Malaidh
Béarla
she was matron of honour for Malaidh
Téamaí
Cúinsí sóisialta, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Teaghlach - muintir - pobal, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 31
Buntéacs
Bhí lámh is focal eadar Micheál agus Róise Sheáin Nualann
Téacs caighdeánach
Bhí lámh is focal idir Micheál agus Róise Sheáin Nualann
Béarla
Micheál and Róise Sheáin Nualann were engaged to be married
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 34
Buntéacs
Cé aca fholuigheas grádh gráin nó nochtas grádh gnaoi?
Téacs caighdeánach
Cé acu a fholaíos grá gráin nó a nochtas grá gnaoi?
Béarla
whether love hides ugliness or love reveals beauty
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath, Seanfhocal
Leathanach 35
Buntéacs
go bhfuil mé go maith duit
Téacs caighdeánach
go bhfuil mé go maith duit
Béarla
that I am fond of you, well disposed towards you
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 37
Buntéacs
cailín a bhréagadh
Téacs caighdeánach
cailín a bhréagadh
Béarla
to seduce a girl
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 39
Buntéacs
chuir sé ceileabhar pósta uirthí
Téacs caighdeánach
chuir sé ceiliúr pósta uirthi
Béarla
he proposed to her
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 39
Buntéacs
tá lánamhain ar a’ bhaile againn
Téacs caighdeánach
tá lánúin ar an bhaile againn
Béarla
we have a couple here who are going to get married (soon)
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Teaghlach - muintir - pobal, Tíreolaíocht - tírdhreach - áit
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 39
Buntéacs
daoine a’ gabháil i gcionn a’ tsaoghail
Téacs caighdeánach
daoine ag gabháil i gceann an tsaoil
Béarla
newlyweds starting out on life
Téamaí
Cúinsí sóisialta, Airgead - maoin - gnó, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Teach agus baile, Teaghlach - muintir - pobal
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 39
Buntéacs
a’ coinneáil na beirte léithe
Téacs caighdeánach
ag coinneáil na beirte léi
Béarla
two-timing her
Leathanach 40
Buntéacs
brágha mar chluimh na h-eala
Téacs caighdeánach
bráid mar chlúmh na heala
Béarla
a neck like a swan
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Ainmhithe agus plandaí, Baill choirp
Gnéithe teanga
Samhail
Leathanach 40
Buntéacs
thug tú bualadh éadain dóbhtha
Téacs caighdeánach
thug tú bualadh éadain dóibh
Béarla
you went round them one by one
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 40
Buntéacs
go gcuirfeadh sí cluain air le béal bán
Téacs caighdeánach
go gcuirfeadh sí cluain air le béal bán
Béarla
that she would deceive him with flattery
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 41
Buntéacs
d’fhadóigh siad teine an ghrádha
Téacs caighdeánach
d’fhadaigh siad tine an ghrá
Béarla
they kindled the fire of love
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht
Gnéithe teanga
Meafar
Leathanach 41
Buntéacs
fuigheall mná eile
Téacs caighdeánach
fuíoll mná eile
Béarla
another woman’s cast-offs (of potential husband)
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 41
Buntéacs
foluigheann na punntaí na bliadhanta
Téacs caighdeánach
folaíonn na puint na blianta
Béarla
marry s.b. with money, regardless of their age
Téamaí
Airgead - maoin - gnó, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Aimsir agus am, Aois
Leathanach 42
Buntéacs
ní dhéanfaidh breághacht a’ brachán
Téacs caighdeánach
ní dhéanfaidh breáthacht an brachán
Béarla
good looks put nothing in the pot, beauty doesn’t boil the kettle
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Tréithe daonna, Teaghlach - muintir - pobal, Bia agus deoch
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 46
Buntéacs
ní rachaidh mé chuicí go sáirighidh orm
Téacs caighdeánach
ní rachaidh mé chuici go sáraí orm
Béarla
I won’t go to her until all else fails
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 47
Buntéacs
sa chéill a b’aingeantaighe aicí
Téacs caighdeánach
sa chiall ab aigeantaí aici
Béarla
head over heels in love with her
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 49
Buntéacs
má’s maith leat do cháineadh, pós; má’s maith leat do mholadh, fagh bás
Téacs caighdeánach
más maith leat do cháineadh, pós; más maith leat do mholadh, faigh bás
Béarla
marry and you will be reviled but die and you will be extolled
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 49
Buntéacs
chuaidh siad i gcionn an tsaoghail
Téacs caighdeánach
chuaigh siad i gceann an tsaoil
Béarla
they started out in married life
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Teach agus baile, Obair agus ceardaíocht
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 50/1
Buntéacs
Agus a’ súgán bocht gan chasadh, ghéill sé díthe.
Téacs caighdeánach
Agus an súgán bocht gan chasadh, ghéill sé di
Béarla
And that feeble person gave in to her.
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Meafar
Leathanach 59
Buntéacs
d’innis sé díthe gur mheasa leis í ‘ná Ríoghacht na Glóire
Téacs caighdeánach
d’inis sé di gur mheasa leis í ná Ríocht na Glóire
Béarla
he told her he loved her more than The Kingdom of Heaven
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Reiligiún agus creideamh
Leathanach 65
Buntéacs
fáinne dála
Téacs caighdeánach
fáinne dála
Béarla
engagement ring
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Teaghlach - muintir - pobal, Éadaí
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 66
Buntéacs
ní bhíonn fear náireach éadálach
Téacs caighdeánach
ní bhíonn fear náireach éadálach
Béarla
if you don’t ask, you won’t get/faint heart never won fair lady
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 66
Buntéacs
casadh í féin is a’ Cearrbhach ar a chéile ag cómhrac a’ dá shíorruidheacht
Téacs caighdeánach
casadh í féin is an Cearrbhach ar a chéile ag comhrac an dá shíoraíocht
Béarla
she and the Cearrbhach met where the sea and shore meet
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Tíreolaíocht - tírdhreach - áit, Aimsir agus am
Gnéithe teanga
Meafar
Leathanach 67
Buntéacs
tá mé ‘smaoitiughadh a ghábhail chuig mnaoi
Téacs caighdeánach
tá mé ag smaoineamh ar ghabháil chuig bean
Béarla
I’m thinking of looking for a woman (to marry)
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 67
Buntéacs
ag iarraidh dlúthas a chur le fear éigin eile
Téacs caighdeánach
ag iarraidh dlús a chur le fear éigin eile
Béarla
pressurising another man (to propose marriage)
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 71
Buntéacs
ní bhéinn gan feirín agam
Téacs caighdeánach
ní bheinn gan féirín agam
Béarla
I would have a useless person (as a spouse)
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Cúinsí sóisialta, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Teach agus baile
Leathanach 83
Buntéacs
ach neoid is mar a bhí sé, d’iarr sé bean, agus fuair sé sin
Téacs caighdeánach
ach neoid is mar a bhí sé, d’iarr sé bean, agus fuair sé sin
Béarla
Despite his timidity, he sought a lady (for romance) and that’s just what he found
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 89
Buntéacs
a gcuirfeá sónnrughadh i gcruinnughadh inntí
Téacs caighdeánach
a gcuirfeá sonrú i gcruinniú inti
Béarla
that you would notice in a crowd
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 90
Buntéacs
ní mé an chéad fhear ariamh thug cúl dá dhualgas mar gheall ar mhnaoi
Téacs caighdeánach
ní mé an chéad fhear riamh a thug cúl dá dhualgas mar gheall ar bhean
Béarla
I’m not the first man who neglected his duties for the sake of a woman
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Tréithe daonna, Obair agus ceardaíocht
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 90
Buntéacs
nuair a bhí sé tógtha le nighean Bhilí na Madadh
Téacs caighdeánach
nuair a bhí sé tógtha le hiníon Bhilí na Madadh
Béarla
when he was romantically involved with B. daughter
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 90
Buntéacs
sa chéill a b’aigeantaighe ag ...
Téacs caighdeánach
sa chiall ab aigeantaí ag ...
Béarla
head over heels in love with ...
Leathanach 90
Buntéacs
B’fhéidir gurab iad a bhí i ndán dá chéile
Téacs caighdeánach
B’fhéidir gurbh iad a bhí i ndán dá chéile
Béarla
maybe they were fated for each other
Leathanach 91
Buntéacs
bean a raibh loinnear i n-a súile agus aoibh ar a gnúis a thógadh cian díot dá mbeitheá ag tuitim i ndruim-dubhach
Téacs caighdeánach
bean a raibh loinnir ina súile agus aoibh ar a gnúis a thógfadh cian díot dá mbeifeá ag titim i ndroim dubhach
Béarla
a woman with a gleam in her eyes and a smile on her face who would lift your spirits if you were depressed
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Tréithe daonna, Baill choirp, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 93
Buntéacs
déarfadh daoine nárbh fhear ban é
Téacs caighdeánach
déarfadh daoine nárbh fhear ban é
Béarla
people would say he wasn’t a ladies man
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 94
Buntéacs
nuair a bhí mé ‘mo bhrian óg,
Téacs caighdeánach
nuair bhí mé i mo bhrín óg
Béarla
when I was a young bachelor
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Tréithe daonna, Aois
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 95
Buntéacs
a’ speadóg a phós Éamonn Óg
Téacs caighdeánach
an speadóg a phós Éamonn Óg
Béarla
the wispy little woman whom Éamonn Óg married
Téamaí
Cúinsí sóisialta, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Aois
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 98
Buntéacs
a bhí daithte díthe mar chéile
Téacs caighdeánach
a bhí daite di mar chéile
Béarla
who was marked out to be her husband
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 99
Buntéacs
ar chuantar aon phóg amháin fhághail
Téacs caighdeánach
ar chuntar aon phóg amháin a fháil
Béarla
provided I would get one kiss
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 102
Buntéacs
bhéarfadh sé bualadh éadain dóbhtha
Téacs caighdeánach
bhéarfadh sé bualadh éadain dóibh
Béarla
he would go round them all one by one (in succession)
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 102
Buntéacs
bíonn cead iomartais ar dhuine, eadar dáil is pósadh
Téacs caighdeánach
bíonn cead iomartais ar dhuine, idir dáil is pósadh
Béarla
between engagement and marriage one is open to supernatural interference
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Béaloideas agus seanchas
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 104
Buntéacs
nuair a bhí mise ‘mo bhrian óg
Téacs caighdeánach
nuair a bhí mise i mo bhrín óg
Béarla
when I was a young bachelor
Téamaí
Cúinsí sóisialta, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Aimsir agus am, Aois
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 108
Buntéacs
nuair a thoisigh se a’ shuirghe le h-Úna
Téacs caighdeánach
nuair a thosaigh se a shuirí le hÚna
Béarla
when he started courting Úna
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 109
Buntéacs
fuair mé amach go rabh sí ar nós na réidhe ionnam
Téacs caighdeánach
fuair mé amach go raibh sí ar nós na réidhe ionam
Béarla
I found out she wasn’t too keen on me
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 110
Buntéacs
A h-aois? Bhail ní fhuil aon ribe liath i n-a ceann go fóill. Ach ní fhuil aon hiacal de’n chéad chár gan chur aicí.
Téacs caighdeánach
A haois? Bhuel níl aon ribe liath ina ceann go fóill. Ach níl aon fhiacail den chéad chár gan chur aici.
Béarla
Her age? Well she has no grey hair yet. But she has none of her baby teeth either ( she’s getting on, she’s no spring chicken)
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Tréithe daonna, Aois, Baill choirp
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch, Meafar
Leathanach 113
Buntéacs
níor bhain an pósadh mealladh ar bith as ceachtar againn
Téacs caighdeánach
níor bhain an pósadh mealladh ar bith as ceachtar againn
Béarla
neither of us were disappointed by marriage
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 117
Buntéacs
ní rabh díomhain ach Babaí
Téacs caighdeánach
ní raibh díomhain ach Babaí
Béarla
only Babaí was unmarried
Leathanach 117
Buntéacs
gan baint de na pearsa mná
Téacs caighdeánach
gan baint dá pearsa mná
Béarla
not to lessen her femininity
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 117
Buntéacs
nach de shúil shalaigh ba chóir amharc air
Téacs caighdeánach
nach de shúil shalach ba chóir amharc air
Béarla
you could feast your eyes on him
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 119
Buntéacs
don óg-mhnaoi a raibh sé dálta léithe
Téacs caighdeánach
don ógbhean a raibh sé dálta léi
Béarla
for the young woman to whom he was betr
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 120
Buntéacs
B’fhuide leis ‘ná a shaoghal nó go labhaireadh Babaí
Téacs caighdeánach
B’fhaide leis ná a shaol nó go labhródh Babaí
Béarla
he thought Babaí would never speak
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Aimsir agus am, Aois
Leathanach 126
Buntéacs
cumann gan chéill
Téacs caighdeánach
cumann gan chéill
Béarla
an ill matched romantic relationship
Téamaí
Cúinsí sóisialta, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Teach agus baile, Teaghlach - muintir - pobal, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 127
Buntéacs
leac na leannán
Téacs caighdeánach
leac na leannán
Béarla
traditionally “leac na leannán” is a flat stone to which lovers would go to court
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Béaloideas agus seanchas
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 133
Buntéacs
nach rabh an chuid mhór le maoidheamh aisti de thairbhe gnaoi
Téacs caighdeánach
nach raibh an chuid mhór le maíomh aisti de thairbhe gnaoi
Béarla
she hadn’t much to boast about because of her beauty
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 134
Buntéacs
thug sé searc agus síor-ghrádh do …
Téacs caighdeánach
thug sé searc agus síorghrá do …
Béarla
he fell in love with…
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 140
Buntéacs
thug sé nóiseán beag amaideach do chailín
Téacs caighdeánach
thug sé nóisean beag amaideach do chailín
Béarla
he took a silly little fancy to a girl
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 141
Buntéacs
beidh féirín aige
Téacs caighdeánach
beidh féirín aige
Béarla
he’ll have a ‘right one’ (for a wife)
Téamaí
Cúinsí sóisialta, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht
Gnéithe teanga
Meafar
Leathanach 141
Buntéacs
nach bhfanfadh bean ar bith díomhaoin i rith a saoghail mar gheall ar fhear a raibh sí geallmhar air i n-a h-óige
Téacs caighdeánach
nach bhfanfadh bean ar bith díomhaoin i rith a saoil mar gheall ar fhear a raibh sí geallmhar air ina hóige
Béarla
that no woman would stay unmarried all her life because of a man she was fond of in her youth
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Cúinsí sóisialta, Airgead - maoin - gnó, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 145
Buntéacs
shábháil sí ar mhearadh mé
Téacs caighdeánach
shábháil sí ar mhearadh mé,
Béarla
she saved me from going mad
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Tréithe daonna, Bás - beatha - sláinte, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 152
Buntéacs
bhí lámh is focal eatorra
Téacs caighdeánach
bhí lámh is focal eatarthu
Béarla
they were engaged to be married
Leathanach 164
Buntéacs
bhí sí i bhfastódh ann mar bheadh báirneach ar charraig
Téacs caighdeánach
bhí sí i bhfostú ann mar a bheadh bairneach ar charraig
Béarla
she was stuck to him like a limpet to a rock
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Tíreolaíocht - tírdhreach - áit, Ainmhithe agus plandaí, Baill choirp, Bás - beatha - sláinte, Farraige, Mothúcháin
Leathanach 164
Buntéacs
ní bhfuighidh fear ar bith mo níghean-sa acht an fear a shaothróchas a cuid díthe
Téacs caighdeánach
ní bhfaighidh fear ar bith m’iníonsa ach an fear a shaothrós a cuid di
Béarla
no man will get my daughter other than the man who provides for her
Téamaí
Cúinsí sóisialta, Airgead - maoin - gnó, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Tréithe daonna, Teach agus baile, Teaghlach - muintir - pobal, Bia agus deoch, Mothúcháin
Leathanach 167
Buntéacs
ion-súl
Téacs caighdeánach
insúl
Béarla
eye-catching, attractive
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 167
Buntéacs
broc a dhéanamh de theaghlach
Téacs caighdeánach
broc a dhéanamh de theaghlach
Béarla
to marry off the youngest of family at the expense of the eldest
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Teaghlach - muintir - pobal
Leathanach 168
Buntéacs
bean a chuir ‘un sioparnaighe é
Téacs caighdeánach
bean a chuir chun siobarnaí é
Béarla
he was led astray by a woman
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 168
Buntéacs
fear teangtha
Téacs caighdeánach
fear teanga
Béarla
the man speaking on someone’s behalf
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Obair agus ceardaíocht
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 168
Buntéacs
nach rabh mórán de ghnaoi na ndaoiní uirthí
Téacs caighdeánach
nach raibh mórán de ghnaoi na ndaoine uirthi
Béarla
that she wasn’t attractive
Leathanach 169
Buntéacs
Bhí daoine a rádh gurbh é rud a chuaigh sgéimh na mná i n-a cheann dó.
Téacs caighdeánach
Bhí daoine ag rá gurbh é rud a chuaigh scéimh na mná ina cheann dó.
Béarla
people were saying that what happened was he was overcome by the woman’s beauty
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 169
Buntéacs
bhí fir óga na dtrí bpobal sa chéill ab aigeantaí aici
Téacs caighdeánach
bhí fir óga na dtrí phobal sa chiall ab aigeantaí aici
Béarla
the young men of the three communities ( the whole district) were head over heels in love with her
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Tréithe daonna, Tíreolaíocht - tírdhreach - áit, Aois, Mothúcháin
Leathanach 169
Buntéacs
D’fhág sí an t-iomlán aca ar a’ tráigh fhoilimh
Téacs caighdeánach
D’fhág sí an t-iomlán acu ar an trá fholamh
Béarla
she left the lot of them high and dry
Leathanach 170
Buntéacs
má’s maith leat do cháineadh pós, más maith leat do mholadh fagh bás
Téacs caighdeánach
más maith leat do cháineadh pós, más maith leat do mholadh faigh bás
Béarla
marry and you will be reviled but die and you will be extolled
Téamaí
Bás - beatha - sláinte, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 172
Buntéacs
ba chruaidh a’ chinneamhain a choinnigh ó chéile sibh
Téacs caighdeánach
ba chrua an chinniúint a choinnigh ó chéile sibh
Béarla
it was a harsh fate that kept you (both) apart
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 172
Buntéacs
ní féidir le duine a chroidhe a cheannsughadh ná a chinneamhain b’fhéidir ba chóir domh a rádh
Téacs caighdeánach
ní féidir le duine a chroí a cheansú ná a chinniúint b’fhéidir ba chóir dom a rá
Béarla
no-one can control his heart, or perhaps should I say his destiny
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Aois, Bás - beatha - sláinte, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 179
Buntéacs
“ mise ‘mo luigh leat is bean eile in do chroidhe leat” mar a dubhairt a’ file
Téacs caighdeánach
“mise i mo luí leat is bean eile i do chroí leat” mar a dúirt an file
Béarla
with me in your bed and another woman in your heart...
Leathanach 187
Buntéacs
tá sí feiceálach
Téacs caighdeánach
tá sí feiceálach
Béarla
she is attractive
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 191
Buntéacs
bhí na bliadhanta dá gcathamh agus gan na madaidh ag tafann
Téacs caighdeánach
bhí na blianta á gcaitheamh agus gan na madaí ag tafann
Béarla
time was going by with no word of marriage
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Aimsir agus am
Gnéithe teanga
Meafar
Leathanach 192
Buntéacs
bhí fear eile daithte ag Mághnus Ó Domhnaill dá nighin
Téacs caighdeánach
bhí fear eile daite ag Mánus Ó Domhnaill dá iníon
Béarla
Maghnus Ó Dómhnaill had another man in mind for his daughter
Téamaí
Cúinsí sóisialta, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 192
Buntéacs
a chuid de’n tsaoghal
Téacs caighdeánach
a chuid den tsaol
Béarla
(all) one’s earthly possessions; that which one prizes
Téamaí
Airgead - maoin - gnó, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht
Leathanach 194
Buntéacs
b’iomdha fear a bhí ag tnúth le n-a pósadh
Téacs caighdeánach
b’iomaí fear a bhí ag tnúth lena pósadh
Béarla
there were plenty of men eager to marry her
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 200
Buntéacs
is iomdha fear a rinne faillighe i n-a chuid oibre ‘na sheasamh ag éisteacht léithe
Téacs caighdeánach
is iomaí fear a rinne faillí ina chuid oibre ina sheasamh ag éisteacht léi
Béarla
many’s the man neglected his work while stopping to listen to her
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Tréithe daonna, Ceol agus filíocht, Mothúcháin, Obair agus ceardaíocht
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 218
Buntéacs
mheilfeadh sí na bábhdhúin a bhí timcheall a’ chroidhe aige
Téacs caighdeánach
mheilfeadh sí na bábhúin a bhí timpeall an chroí aige
Béarla
she would wear down the barriers surrounding his heart
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Meafar
Leathanach 219
Buntéacs
níorbh’ airidh orm an ainnir áluinn seo a fhagháil mar chéile
Téacs caighdeánach
níorbh airí orm an ainnir álainn seo a fháil mar chéile
Béarla
I didn’t deserve this to get this beautiful girl as a wife
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Tréithe daonna, Teaghlach - muintir - pobal
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 227
Buntéacs
níorbh’ eagal díthe diúltadh bheith leis amach
Téacs caighdeánach
níorbh eagal di diúltiú a bheith leis amach
Béarla
There was no chance of her refusing to go out with him
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 234
Buntéacs
Bhí aithne agam-sa is agat-sa ar a chéile i n-ár n-aontumha
Téacs caighdeánach
Bhí aithne agamsa is agatsa ar a chéile in ár n-aontumha
Béarla
We knew each other before we were married
Téamaí
Cúinsí sóisialta, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 256
Buntéacs
tá a croidhe is a h-anam istuigh ann
Téacs caighdeánach
tá a croí is a hanam istigh ann
Béarla
she is utterly devoted to him
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Mothúcháin, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 308
Buntéacs
Má’s maith leat do cháineadh pós, má’s maith leat do mholadh fagh bás,
Téacs caighdeánach
Más maith leat do cháineadh pós, más maith leat do mholadh faigh bás,
Béarla
marry and you will be reviled but die and you will be extolled,
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Cúinsí sóisialta, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Mothúcháin, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 336
Buntéacs
ise a chuir a gcinneamhain ar na díslí,
Téacs caighdeánach
ise a chuir a gcinniúint ar na díslí
Béarla
it was she who gambled with their future/destiny
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Airgead - maoin - gnó, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht
Leathanach 350
Buntéacs
nuair a b’fhuide uaithe é is ann a ba deise díthe é
Téacs caighdeánach
nuair b’fhaide uaithi é is ann ba dheise di é
Béarla
the further he was from her, it seemed he was closest to her
Téamaí
Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch