Leathanach 3
Buntéacs
cluithche táiplise
Téacs caighdeánach
cluiche táiplise
Béarla
a game of draughts
Téamaí
Caithimh aimsire – cluichí – spóirt
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 10
Buntéacs
bíonn cead cainnte ag fear chaillte na himeartha
Téacs caighdeánach
bíonn cead cainte ag fear caillte na himeartha
Béarla
the loser of a contest may speak as much as he wishes, whereas the winner has no need to say anything
Téamaí
Caithimh aimsire – cluichí – spóirt, Gaois - comhairle - eolas, Mothúcháin, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 12
Buntéacs
ní raibh aiste ar bith ar an iasg
Téacs caighdeánach
ní raibh aiste ar bith ar an iasc
Béarla
the fish weren’t biting
Téamaí
Ainmhithe agus plandaí, Caithimh aimsire – cluichí – spóirt, Bia agus deoch, Farraige, Talmhaíocht
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 33
Buntéacs
go gcraithidh tú do chos
Téacs caighdeánach
go gcroithfidh tú do chos
Béarla
to shake a leg (dancing)
Téamaí
Caithimh aimsire – cluichí – spóirt, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch, Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 33
Buntéacs
a’ caraidheacht leis
Téacs caighdeánach
ag coraíocht leis
Béarla
wrestling
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Caithimh aimsire – cluichí – spóirt
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 37
Buntéacs
cead a thabhairt do na cailíní éirí ar a seal
Téacs caighdeánach
cead a thabhairt do na cailíní éirí ar a seal
Béarla
(in dancing) ladies choice
Téamaí
Cúinsí sóisialta, Caithimh aimsire – cluichí – spóirt
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 55
Buntéacs
bíonn cead chainnte ag fear chaillte na himeartha
Téacs caighdeánach
bíonn cead cainte ag fear caillte na himeartha
Béarla
the loser of a contest can say all he likes, whereas the winner doesn’t have to say anything
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Caithimh aimsire – cluichí – spóirt, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 71
Buntéacs
gortha as troid bhataí
Téacs caighdeánach
gairthe as troid bhataí
Béarla
well known for skills at fighting with sticks
Téamaí
Tréithe daonna, Caithimh aimsire – cluichí – spóirt
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 71
Buntéacs
lucht íogáine
Téacs caighdeánach
lucht íogáin
Béarla
cheats
Téamaí
Caithimh aimsire – cluichí – spóirt
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 72
Buntéacs
cuireadh an cluithche leis na h-Ultaigh
Téacs caighdeánach
cuireadh an cluiche leis na hUltaigh
Béarla
the Ulstermen won
Téamaí
Caithimh aimsire – cluichí – spóirt, Iompar agus caidrimh, Míleata, Tíreolaíocht – tírdhreach – áit
Gnéithe teanga
Samhail
Leathanach 72
Buntéacs
...déarfadh sé go mbíonn cead cainnte ag fear chaillte na h-imeartha
Téacs caighdeánach
déarfadh sé go mbíonn cead cainte ag fear caillte na himeartha
Béarla
he'd say that the loser of a contest may talk as much as he pleases (whereas the winner has no need to say anything
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Caithimh aimsire – cluichí – spóirt
Gnéithe teanga
Seanfhocal, Sofhriotal
Leathanach 78
Buntéacs
cnag
Téacs caighdeánach
cnag
Béarla
(small hard, hurling) ball
Téamaí
Caithimh aimsire – cluichí – spóirt
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 108
Buntéacs
bíonn cead cainnte ag fear chaillte na h-imeartha.
Téacs caighdeánach
bíonn cead cainte ag fear caillte na himeartha.
Béarla
the loser of a contest may speak as much as he wishes while the winner has no need to say anything
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Caithimh aimsire – cluichí – spóirt, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 112
Buntéacs
bhí na sála a’ preabadaigh aicí
Téacs caighdeánach
bhí na sála ag preabarnaigh aici
Béarla
she was tapping her heels
Téamaí
Éadaí, Ceol agus filíocht, Caithimh aimsire – cluichí – spóirt
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 119
Buntéacs
bhí an dísle caite
Téacs caighdeánach
bhí an dísle caite
Béarla
the die was cast
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Caithimh aimsire – cluichí – spóirt, Mothúcháin
Leathanach 144/5
Buntéacs
den imirt a’ coimheád
Téacs caighdeánach
den imirt an coimhéad
Béarla
one cannot be too careful, better safe than sorry
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Caithimh aimsire – cluichí – spóirt, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 149
Buntéacs
bhí mise tiugh aige
Téacs caighdeánach
bhí mise tiubh aige
Béarla
I got the better of him
Téamaí
Tréithe daonna, Caithimh aimsire – cluichí – spóirt, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 151
Buntéacs
agus mar adeireadh na sean -daoine de’n imirt a’ coimheád
Téacs caighdeánach
agus mar a deireadh na seandaoine den imirt an coimhéad
Béarla
as the old folks used to say one cannot be too careful; better safe than sorry
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Caithimh aimsire – cluichí – spóirt
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 152
Buntéacs
ag seilg gearrfhiadhach
Téacs caighdeánach
ag seilg giorriacha
Béarla
hunting hares
Téamaí
Ainmhithe agus plandaí, Cúinsí sóisialta, Iompar agus caidrimh, Obair agus ceardaíocht, Caithimh aimsire – cluichí – spóirt
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 154
Buntéacs
rinne sé fead ar Bhran agus shín an tseilg
Téacs caighdeánach
rinne sé fead ar Bhran agus shín an tseilg
Béarla
he whistled for Bran and the hunt began
Téamaí
Béaloideas agus seanchas, Ainmhithe agus plandaí, Caithimh aimsire – cluichí – spóirt, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 162
Buntéacs
a’ cathamh dartán
Téacs caighdeánach
ag caitheamh dartán
Béarla
throwing small sods of turf
Téamaí
Caithimh aimsire – cluichí – spóirt, Iompar agus caidrimh, Talmhaíocht, Teach agus baile
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 186
Buntéacs
b’fhada liom nó go dtéighinn isteach arais go bhfuighinn oidhche eile sgéalaidheacht
Téacs caighdeánach
b’fhada liom nó go dtéinn isteach ar ais go bhfaighinn oíche eile scéalaíochta
Béarla
I couldn’t wait to go back for another night of storytelling
Téamaí
Béaloideas agus seanchas, Caithimh aimsire – cluichí – spóirt, Ceol agus filíocht, Cúinsí sóisialta, Iompar agus caidrimh, Teach agus baile, Tíreolaíocht – tírdhreach – áit
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 193
Buntéacs
dhá bharraidheacht déag le cur ar aon chrathadh amháin de’n dísle
Téacs caighdeánach
dhá bharraíocht déag le cur ar aon chroitheadh amháin den dísle
Béarla
far too much to gamble on one throw of the dice, to gamble all your money on one enterprise
Téamaí
Caithimh aimsire – cluichí – spóirt, Iompar agus caidrimh
Leathanach 255
Buntéacs
go raibh craobh an aonaigh libh
Téacs caighdeánach
go raibh craobh an aonaigh libh
Béarla
to take the honours at the fair
Téamaí
Caithimh aimsire – cluichí – spóirt, Iompar agus caidrimh, Le plé
Leathanach 277
Buntéacs
d’fhuagair tú an choimhlint
Téacs caighdeánach
d’fhógair tú an choimhlint
Béarla
you declared victory in the conflict, contest
Téamaí
Míleata, Caithimh aimsire – cluichí – spóirt
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 399
Buntéacs
ag súil le cúiteamh an chearrbhaigh
Téacs caighdeánach
ag súil le cúiteamh an chearrbhaigh
Béarla
a gambler’s expectation of recouping their losses, to be throwing good money after bad
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Airgead – maoin – gnó, Caithimh aimsire – cluichí – spóirt
