Leathanach #VALUE!
Buntéacs
‘sé an bród a rinne a aimhleas agus aimhleas na tíre
Téacs caighdeánach
is é an bród a rinne a aimhleas agus aimhleas na tíre
Béarla
pride was his downfall and that of the country
Téamaí
Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Stair, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach #VALUE!
Buntéacs
boc mearaidh a bheith araon ortha
Téacs caighdeánach
poc mearaidh a bheith araon orthu
Béarla
the pair of them being quite daft
Téamaí
Bás – beatha – sláinte
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 5
Buntéacs
ní rabh aon teach sna Rosaibh ion-churtha leis
Téacs caighdeánach
ní raibh aon teach sna Rosa inchurtha leis
Béarla
there was no other house in the Rosses comparable to it
Téamaí
Teach agus baile, Tíreolaíocht – tírdhreach – áit
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 5
Buntéacs
dreach rathamhnasach
Téacs caighdeánach
dreach rathúnasach
Béarla
a prosperous look, appearance
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 5
Buntéacs
“ Suipín an Iolair “ an t-ainm a bhí ar a’ laftán seo
Téacs caighdeánach
“Suipín an Iolair” an t-aimn a bhí ar an laftán seo.
Béarla
this ledge was called the Eagles Eyrie
Téamaí
Tíreolaíocht – tírdhreach – áit, Ainmhithe agus plandaí
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 5
Buntéacs
leig sé a mhaidí le sruth
Téacs caighdeánach
lig sé a mhaidí le sruth
Béarla
he let things drift, he neglected his responsibilities
Leathanach 5
Buntéacs
nuair tháinig tárrtháil air nach rabh súil aige leis
Téacs caighdeánach
nuair a tháinig tarrtháil air nach raibh súil aige leis
Béarla
when unexpected help arrived
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 6
Buntéacs
is fiú airgead a chathamh ar theach ranna
Téacs caighdeánach
is fiú airgead a chaitheamh ar theach ranna
Béarla
it’s worth spending money on a dealing house, shop
Téamaí
Airgead – maoin – gnó, Teach agus baile
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 6
Buntéacs
tarróna sé aghaidh na ndaoine ort
Téacs caighdeánach
tarraingeoidh sé aghaidh na ndaoine ort
Béarla
it will attract customers
Téamaí
Airgead – maoin – gnó, Teaghlach – muintir – pobal
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 6
Buntéacs
do’n mhac a bhí teach a’ Droichid daithte
Téacs caighdeánach
don mhac a bhí teach an Droichid daite
Béarla
the Bridge house was set aside to go to the son
Téamaí
Teaghlach – muintir – pobal, Airgead – maoin – gnó
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 6
Buntéacs
bhí súil ag an athair go gcoinneóchadh sé bláth ar an áit nuair thiocfadh ann dó
Téacs caighdeánach
bhí súil ag an athair go gcoinneodh sé bláth ar an teach nuair a thiocfadh ann dó
Béarla
the father had hoped he (the son) would keep the house in good order when he grew up
Téamaí
Teaghlach – muintir – pobal, Teach agus baile
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 6
Buntéacs
ró-thíoghbhasach
Téacs caighdeánach
ró-thíosach
Béarla
overly given to, too fond of, housekeeping, thriftiness
Téamaí
Teach agus baile, Teaghlach – muintir – pobal, Airgead – maoin – gnó
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 6
Buntéacs
i n-a pheata ag an mháthair
Téacs caighdeánach
ina pheata ag an mháthair
Béarla
the mother’s pet
Téamaí
Teaghlach – muintir – pobal
Leathanach 7
Buntéacs
ar rothaí an domhain
Téacs caighdeánach
ar rothaí an domhain
Béarla
on top of the world
Téamaí
Mothúcháin, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 7
Buntéacs
shaoil sé an dubh-rud do’n léigheann
Téacs caighdeánach
shíl sé an dúrud den léann
Béarla
he thought the world of education
Téamaí
Oideachas, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 7
Buntéacs
áit mhaith suidhe
Téacs caighdeánach
a d'fhág áit mhaith suí aige
Béarla
that left him well off, sitting pretty
Téamaí
Airgead – maoin – gnó
Leathanach 8
Buntéacs
ar an ealadhain sin
Téacs caighdeánach
ar an ealaín sin
Béarla
doing the same thing, at the same lark
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 8
Buntéacs
ba leor a luathas
Téacs caighdeánach
ba leor a luas
Béarla
that would come soon enough
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 9
Buntéacs
níor tugadh dh’ainm i Ros na Searrach air le linn a laghad ná a mhéid’ acht Murchadh Dubh
Téacs caighdeánach
níor tugadh d’ainm i Ros Searrach air le linn a laghad ná a mhéide ach Murchadh Dubh
Béarla
he was known all his days in Ros Searrach as Murchadh Dubh
Téamaí
Aimsir agus am, Cúinsí pearsanta, Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Teaghlach – muintir – pobal, Tíreolaíocht – tírdhreach – áit, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 9
Buntéacs
an aimsir a chaileantóracht
Téacs caighdeánach
an aimsir a chaileantóireacht
Béarla
to forecast the weather
Téamaí
Aimsir agus am, Béaloideas agus seanchas
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 11
Buntéacs
i dtuilleamuidhe a chéile
Téacs caighdeánach
i dtuilleamaí a chéile
Béarla
dependent on one another
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 12
Buntéacs
siabhrán
Téacs caighdeánach
siabhrán
Béarla
slight derangement, mental confusion
Téamaí
Bás – beatha – sláinte
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 14
Buntéacs
gur mhéanra a bheadh cosamhail leis
Téacs caighdeánach
gur mhéanar a bheadh cosúil leis
Béarla
that it would be wonderful to be like him
Téamaí
Mothúcháin, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 14
Buntéacs
ar na taibhle
Téacs caighdeánach
ar na táibhle
Béarla
on the battlements
Téamaí
Míleata
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 15
Buntéacs
dá lóntaidhe féin
Téacs caighdeánach
dá leointe féin
Béarla
of their own accord / volition
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 18
Buntéacs
tallann
Téacs caighdeánach
tallann
Béarla
gift, talent
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 18
Buntéacs
fear nár mhaith liom a ghabháil i n-a dheabhaidh
Téacs caighdeánach
fear nár mhaith liom a ghabháil ina dheabhaidh
Béarla
a man with whom I wouldn’t like to cross swords
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 19
Buntéacs
comh lom sin ar a’ ghaoth
Téacs caighdeánach
chomh lom sin ar an ghaoth
Béarla
so close to the wind
Téamaí
Seoltóireacht agus bádóireacht
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 25
Buntéacs
ceathardha
Téacs caighdeánach
ceachartha
Béarla
mean, tight-fisted with money
Téamaí
Tréithe daonna, Airgead – maoin – gnó
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 26
Buntéacs
molt
Téacs caighdeánach
molt
Béarla
sulky, morose person
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 26
Buntéacs
nach dtiocfadh Murchadh Dubh i n-éifeacht shaoghalta choidhche ar a chuid aislingí
Téacs caighdeánach
nach dtiocfadh M. D. in éifeacht shaolta choíche ar a chuid aislingí
Béarla
that M.D would never succeed (with all his dreaming )
Téamaí
Airgead – maoin – gnó, Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 27
Buntéacs
bhail, is ionann ‘s a’ cás,
Téacs caighdeánach
bhuel, is ionann sa chás
Béarla
well, it’s all the same to me, all the one
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 29
Buntéacs
nuair nach mbeidh breith ar d’aithreachas agat
Téacs caighdeánach
nuair nach mbeidh breith ar d’aithreachas agat
Béarla
when it'll be too late for regrets
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 30
Buntéacs
géarbhach deas seoltórachta
Téacs caighdeánach
géarbhach deas seoltóireachta
Béarla
a nice stiff sailing wind
Téamaí
Aimsir agus am, Seoltóireacht agus bádóireacht
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 31
Buntéacs
a’ cur bala ar na seoltaí
Téacs caighdeánach
ag cur baile ar na seolta
Béarla
getting the sails ready
Téamaí
Obair agus ceardaíocht, Seoltóireacht agus bádóireacht
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 32
Buntéacs
go mbíonn an óige géar-ghoileach
Téacs caighdeánach
go mbíonn an óige géarghoileach
Béarla
the young have keen appetites
Téamaí
Aois, Bás – beatha – sláinte, Bia agus deoch
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 35
Buntéacs
nach minic ariamh a chualamar an rud is measa le duine ‘ná a bhás b’fheidir gurbh’ é a leas é
Téacs caighdeánach
nach minic riamh a chuala muid an rud is measa le duine ná a bhás b’fhéidir gurbh é a leas é
Béarla
haven’t we often heard what people regard as a fate worse than death may be a blessing in disguise
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Míleata, Bás – beatha – sláinte, Gaois - comhairle - eolas, Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Seanfhocal, Sofhriotal
Leathanach 37
Buntéacs
chan dá mhaoidheamh air é
Téacs caighdeánach
chan á mhaíomh air é
Béarla
not that I’m begrudging him it
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 40
Buntéacs
mar dhíol truaighe
Téacs caighdeánach
mar dhíol trua
Béarla
as an object of pity, deserving object
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 41
Buntéacs
ní dá dheoin a rinne sé sin
Téacs caighdeánach
ní dá dheoin a rinne sé sin
Béarla
he didn’t do that willingly
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 42
Buntéacs
béal bán
Téacs caighdeánach
béal bán
Béarla
flattery
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Leathanach 44
Buntéacs
cé adubhairt leo mar mhnáibh go raibh siad taodach do-shásta le linn sonais agus gurbh’ aingle fortacha le linn donais
Téacs caighdeánach
cé a dúirt leo mar mhná go raibh siad taghdach doshásta le linn sonais agus gurbh aingle fortachta iad le linn donais?
Béarla
who was it that said women were temperamental and hard to please when things are going well and comforting angels in times of misery
Téamaí
Tréithe daonna, Reiligiún agus creideamh, Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 49
Buntéacs
rachadh a gháir i bhfad
Téacs caighdeánach
rachadh a gháir i bhfad
Béarla
he would be renowned everywhere
Téamaí
Tréithe daonna, Iompar agus caidrimh
Leathanach 50
Buntéacs
an rud sgríobhas a’ púca léighidh sé féin é
Téacs caighdeánach
an rud a scríobhas an púca léann sé féin é
Béarla
you know what you mean yourself , even if your writing (etc) is unintelligible to others, let the author interpret his own words
Téamaí
Ceol agus filíocht, An t-osnádúr, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 52
Buntéacs
i n-eabar
Téacs caighdeánach
in abar
Béarla
bogged down, confounded by sth, in a fix
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Leathanach 54
Buntéacs
ní fhuil splanc chéille ag ceachtar aca,
Téacs caighdeánach
níl splanc chéille ag ceachtar acu
Béarla
neither the two of them have an ounce of sense
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 54
Buntéacs
tá sé mar atá sé agus níor fhás sé gan locht, mar adeireadh na sean-daoine
Téacs caighdeánach
tá sé mar atá sé agus níor fhás sé gan locht, mar a deireadh na seandaoine
Béarla
he has his faults, as the old folks used to say
Téamaí
Tréithe daonna, Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Seanfhocal, Nath
Leathanach 57
Buntéacs
chum Dia druim fá choinne an ualaigh, mar a deireadh an mhuintir tháinig romhainn
Téacs caighdeánach
chum Dia droim fá choinne an ualaigh, mar a deireadh na seandaoine
Béarla
God fitted the back for the burden, gave us the capacity to work, every Jack to his own trade; ( do not attempt sth. for which you are not cut out for) as our forefathers used yo say
Téamaí
Obair agus ceardaíocht, Reiligiún agus creideamh, Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 58
Buntéacs
déanadh an lá i mbárach as dó féin
Téacs caighdeánach
déanadh an lá amárach as dó féin
Béarla
let tomorrow look after itself, lets live for today
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Aimsir agus am
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 60
Buntéacs
ní sgéithfe mé do rún
Téacs caighdeánach
ní sceithfidh mé do rún
Béarla
I'll not divulge your secret
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 62
Buntéacs
nach minic ariamh a chualmar é: focal mór agus droch-chur leis
Téacs caighdeánach
nach minic riamh a chuala muid é: focal mór agus droch-chur leis
Béarla
haven’t we heard it often, a vain, empty boast, all talk and no action
Téamaí
Tréithe daonna, Gaois - comhairle - eolas, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 64
Buntéacs
is mairg nach saothruigheann a’ baile
Téacs caighdeánach
is mairg nach saothraíonn an baile
Béarla
it’s a pity we can’t make a living at home
Téamaí
Cúinsí sóisialta, Airgead – maoin – gnó, Gaois - comhairle - eolas
Leathanach 65
Buntéacs
labhair a bhean go stuamdha leis agus bhain sí faoi, mar ghníodh sí go minic
Téacs caighdeánach
labhair a bhean go stuama leis agus bhain sí faoi, mar a ghníodh sí go minic
Béarla
his wife spoke sensibly to him, and pacified him as she would often do
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 66
Buntéacs
a’ déanamh méadhráin dó
Téacs caighdeánach
ag déanamh meadhráin dó
Béarla
he couldn’t get it off his mind; it was a nagging source of vexation, it perplexed him
Téamaí
Bás – beatha – sláinte, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 67
Buntéacs
giodalach
Téacs caighdeánach
giodalach
Béarla
perky , saucy, self-conceited
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 68
Buntéacs
ba mhór léithe a raibh ráidhte aicí
Téacs caighdeánach
ba mhór léi a raibh ráite aici
Béarla
she felt she'd said enough
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 69
Buntéacs
a’ cruinniughadh deannaighe
Téacs caighdeánach
ag cruinniú deannaigh
Béarla
gathering dust
Téamaí
Teach agus baile
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 70
Buntéacs
a’ teacht ‘un béil
Téacs caighdeánach
ag teacht chun béil
Béarla
to get going properly, find one’s rhythm, get into the swing of things
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 71
Buntéacs
lucht íogáine
Téacs caighdeánach
lucht íogáin
Béarla
cheats
Téamaí
Caithimh aimsire – cluichí – spóirt
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 72
Buntéacs
...déarfadh sé go mbíonn cead cainnte ag fear chaillte na h-imeartha
Téacs caighdeánach
déarfadh sé go mbíonn cead cainte ag fear caillte na himeartha
Béarla
he'd say that the loser of a contest may talk as much as he pleases (whereas the winner has no need to say anything
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Caithimh aimsire – cluichí – spóirt
Gnéithe teanga
Seanfhocal, Sofhriotal
Leathanach 72
Buntéacs
a’ roiseadh thríd na bristeacha
Téacs caighdeánach
ag roiseadh fríd na bristeacha
Béarla
tearing through the wave breaks
Téamaí
Farraige, Seoltóireacht agus bádóireacht
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 73
Buntéacs
ar eagla gur liaspáin a bhí ar a shúile
Téacs caighdeánach
ar eagla gur léaspáin a bhí ar a shúile
Béarla
in case his eyes were deceiving him
Téamaí
Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 73
Buntéacs
lúthgháir as cuimse
Téacs caighdeánach
lúcháir as cuimse
Béarla
great joy
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 73
Buntéacs
an dlaoidheóg mhullaigh
Téacs caighdeánach
an dlaíóg mhullaigh
Béarla
the finishing touches
Téamaí
Obair agus ceardaíocht
Leathanach 79
Buntéacs
is maith leis leoir-ghníomh a dhéanamh anois
Téacs caighdeánach
is maith leis leorghníomh a dhéanamh anois
Béarla
he wants to make full reparation now
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 79
Buntéacs
is fearr go mall ná go bráth
Téacs caighdeánach
is fearr go mall ná go brách
Béarla
better late than never
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 79
Buntéacs
b’fhada leis go dtaradh an Domhnach
Téacs caighdeánach
b’fhada leis go dtiocfadh an Domhnach
Béarla
he couldn’t wait for Sunday to come
Téamaí
Aimsir agus am, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 79
Buntéacs
...má tá talann gan chéill féin ann
Téacs caighdeánach
má tá talann gan chiall féin ann
Béarla
even though he has irrational impulses
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 89
Buntéacs
ní fhuil feasbhuidhe ar bith ar an innse atá mé a thabhairt ar a’ scéal
Téacs caighdeánach
níl easpa ar bith ar an insint atá mé a thabhairt ar an scéal
Béarla
there’s nothing missing in my version of the story, it's an accurate version of the event
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 89
Buntéacs
mar a deireadh Seimisín Ruadh sa scéal a bhí aige, is buaine bladh ‘ná saoghal
Téacs caighdeánach
mar a deireadh Seimisín Rua sa scéal a bhí aige, is buaine bladh ná saol
Béarla
as S.R would say in his story, fame lives on after death
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 90
Buntéacs
ní raibh sé i bhfad ann gur thóg an mhór-chuid de’n aos léighinn ceann corr dó
Téacs caighdeánach
ní raibh sé i bhfad ann gur thóg an mhórchuid den aos léinn ceann corr dó
Béarla
he wasn’t long there before the majority of the students singled him out and treated him badly
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Oideachas
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 90
Buntéacs
i riocht a ghabháil sna lámha le chéile agus iad ag diospóireacht fá Pharnell
Téacs caighdeánach
i riocht a ghabháil sna lámha le chéile agus iad ag diospóireacht fá Pharnell
Béarla
at the point of getting stuck into each other while debating Parnell
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Stair
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 91
Buntéacs
a’ t-im fuair mé le mo bhricfeasta bhí sé bealuighthe
Téacs caighdeánach
an t-im a fuair mé le mo bhricfeasta bhí sé bealaithe
Béarla
the butter I had for breakfast was greasy
Téamaí
Bia agus deoch
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 92
Buntéacs
dhá dtrian cuidighthe tús
Téacs caighdeánach
dhá dtrian cuidithe tús
Béarla
getting started is half the battle
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 95
Buntéacs
is fánach an áit a bhfuighfeá éifeacht
Téacs caighdeánach
is fánach an áit a bhfaighfeá éifeacht
Béarla
success is rare
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 105
Buntéacs
dá mbeadh umhail ar a chuid oibre aige
Téacs caighdeánach
dá mbeadh iúl ar a chuid oibre aige
Béarla
if he'd paid attention to his work
Téamaí
Obair agus ceardaíocht, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 105
Buntéacs
bíodh a’ leithead mór agat
Téacs caighdeánach
bíodh an leithead mór agat
Béarla
you can clear off (into the big wide world)
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Taisteal agus imirce
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 106
Buntéacs
badh é an ola ar a gcroidhe é
Téacs caighdeánach
ba é an ola ar a gcroí é
Béarla
they would derive great pleasure from it
Téamaí
Mothúcháin
Leathanach 107
Buntéacs
ceirín cartlanna
Téacs caighdeánach
ceirín cartlainne
Béarla
a mint poultice
Téamaí
Bás – beatha – sláinte, Béaloideas agus seanchas, Cúinsí sóisialta
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 108
Buntéacs
ní fhaghthar saill gan cheannach, mar adeireadh na sean-daoine
Téacs caighdeánach
ní fhaightear saill gan cheannach, mar a deireadh na seandaoine
Béarla
there’s no gain without pain, as the old folk used to say
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Bia agus deoch, Airgead – maoin – gnó
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 111
Buntéacs
leigheasraí cailleach
Téacs caighdeánach
leigheasanna cailleach
Béarla
old wive’s remedies, cures
Téamaí
Bás – beatha – sláinte, Béaloideas agus seanchas
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 112
Buntéacs
féach le rud is táire ‘ná sin
Téacs caighdeánach
féach le rud is taire ná sin
Béarla
try something less extravagant than that
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 112
Buntéacs
bíodh do chómhairle féin agat
Téacs caighdeánach
bíodh do chomhairle féin agat
Béarla
have it your own way
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 113
Buntéacs
Tá sé mar bheitheá do sheasamh taobh amuigh dhe imeall coilleadh agus gan isteach uait acht a’ dorchadas. Acht má shiubhaileann tú isteach giota beag tchífe tú giota beag eile rómhat. Go dtí sa deireadh go dtí go ndéana tú do bhealach trasna na coilleadh go taobh thall. Rud nach ndéanfá choidhche fad is sheasóchthá ar an imeall a’ feitheamh le solus.
Téacs caighdeánach
Tá sé mar a bheifeá i do sheasamh taobh amuigh d’ imeall coille agus gan isteach uait ach an dorchadas. Ach má shiúlann tú isteach giota beag chífidh tú giota beag eile romhat. …. go dtí go ndéanfaidh tú do bhealach trasna na coille go taobh thall. Rud nach ndéanfá choíche fad is a sheasfá ar an imeall ag feitheamh le solas
Béarla
it's as if you were standing outside the edge of a wood with nothing other than darkness stretching before you into the interior … if you walk in a bit, however, you'll see a little bit more in front of you … until finally you make your way across the wood to the other side ... something that you'd never achieve as long as you stood on the edge waiting for light
Téamaí
Mothúcháin, Iompar agus caidrimh, Ainmhithe agus plandaí, Tíreolaíocht – tírdhreach – áit
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 114
Buntéacs
nach raibh bun cleite isteach ná barr cleite amach
Téacs caighdeánach
nach raibh bun cleite isteach ná barr cleite amach
Béarla
it was flawlessly finished
Téamaí
Obair agus ceardaíocht
Leathanach 117
Buntéacs
níl tinneas ná tromas orm, glóir do Dhia
Téacs caighdeánach
níl tinneas nó tromas orm, glóir do Dhia
Béarla
I have neither sickness nor oppression, pain nor distress, thanks be to God
Téamaí
Bás – beatha – sláinte, Mothúcháin, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 117
Buntéacs
d’imthigh an diabhal ar mhná lóistín Bhaile Átha Cliath
Téacs caighdeánach
d’imigh an diabhal ar mhna lóistín Bhaile Átha Cliath
Béarla
the Dublin landladies have gone to the dogs
Téamaí
Cúinsí sóisialta, Tíreolaíocht – tírdhreach – áit, Teach agus baile
Leathanach 119
Buntéacs
déanadh sin do shúile duit
Téacs caighdeánach
déanadh sin do shúile duit
Béarla
let that be a lesson to you
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Corp - baill agus cuma fhisiciúil
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 121
Buntéacs
bídh an fhírinne searbh
Téacs caighdeánach
bíonn an fhírinne searbh
Béarla
the truth is bitter, the truth hurts
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 122
Buntéacs
i riocht a chéile a chíoradh
Téacs caighdeánach
i riocht a chéile a chíoradh
Béarla
ready to pull the hair out of each other
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 123
Buntéacs
leicne sleamhaine
Téacs caighdeánach
leicne sleamhna
Béarla
smooth cheeks
Téamaí
Tréithe daonna, Corp - baill agus cuma fhisiciúil
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 124
Buntéacs
#VALUE!
Téacs caighdeánach
nuair a bhí Home Rule ar aghaidh boise againn
Béarla
when H.R. was in the palm of our hands
Téamaí
Stair, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 127
Buntéacs
de dheoin nó dh’aindeoin
Téacs caighdeánach
de dheoin nó d’ainneoin
Béarla
willingly or unwillingly, whether he liked it or not
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 127
Buntéacs
ní aithneochthá eadar fiabhras dearg agus fiolún seithe!
Téacs caighdeánach
ní aithneofá idir fiabhras dearg agus fiolún seithe!
Béarla
you wouldn't know the difference between red fever and red hives
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Bás – beatha – sláinte, Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 129
Buntéacs
beidh a fhios aige go bhfuil a chlú le-na chois
Téacs caighdeánach
beidh a fhios aige go bhfuil a chlú lena chos
Béarla
he will be aware his reputation has followed him
Téamaí
Tréithe daonna, Mothúcháin
Leathanach 130
Buntéacs
go raibh d’athair dall ar do rún
Téacs caighdeánach
go raibh d’athair dall ar do rún
Béarla
that your father was uninformed of your intention
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Teaghlach – muintir – pobal
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 130
Buntéacs
a’ tabhairt achmhusáin fá rud
Téacs caighdeánach
ag tabhairt achasáin fá rud
Béarla
reproaching, rebuking sb. about sth.
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 134
Buntéacs
deir siad go mbíonn a’ tríomhadh uair sona
Téacs caighdeánach
deir siad go mbíonn an tríú huair sona
Béarla
third time lucky, they say
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 134
Buntéacs
bí ag éileamh ort féin
Téacs caighdeánach
bí ag éileamh ort féin
Béarla
you have nobody to blame but yourself
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 137
Buntéacs
bainfe seo a’ gus asta
Téacs caighdeánach
bainfidh seo an gus astu
Béarla
this will humble them, hurt their pride
Téamaí
Mothúcháin
Leathanach 138
Buntéacs
tháinig ainghléas ar a ‘ stiúir
Téacs caighdeánach
tháinig ainghléas ar an stiúir
Béarla
the steering suffered a malfunction
Téamaí
Seoltóireacht agus bádóireacht
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 141
Buntéacs
bainne a raibh dath air comh liathghorm le h-uibh chlochráin
Téacs caighdeánach
bainne a raibh dath air chomh liathghorm le hubh chlochráin
Béarla
milk that was as blue-grey as a stonechat's egg
Téamaí
Bia agus deoch, Ainmhithe agus plandaí
Leathanach 141
Buntéacs
ní thiocfadh le h-Eoghan gan smaoineamh ar a’ rothaim a bheadh aige da mba sa bhaile a bheadh sé
Téacs caighdeánach
ní thiocfadh le hEoghan gan smaoineamh ar an rotham a bheadh aige dá mba sa bhaile a bheadh sé
Béarla
all Eoghan could think about was the home cooking he would have if only he was there
Téamaí
Teaghlach – muintir – pobal, Bia agus deoch, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 146
Buntéacs
tá mise amuigh thar a’ doras agat
Téacs caighdeánach
tá mise amuigh thar an doras agat
Béarla
you have left me penniless
Leathanach 150
Buntéacs
an dtiocfadh an t-athair ‘un cineáil choidhche
Téacs caighdeánach
an dtiocfadh an t-athair chun cineáil choíche
Béarla
would the father ever become agreeable, amenable
Téamaí
Mothúcháin, Teaghlach – muintir – pobal
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 152/3
Buntéacs
nuair a ba deise dúinne é is ann a b’fhuide uainn é
Téacs caighdeánach
nuair ba dheise dúinne é is ann ab fhaide uainn é
Béarla
the nearer it got, the further it seemed away
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 161
Buntéacs
imtheacht i mbéal a chinn
Téacs caighdeánach
imeacht i mbéal a chinn
Béarla
to take to the road, (often: to leave home) without knowing where one is going or where one might end up
Téamaí
Taisteal agus imirce
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 166
Buntéacs
an dá ua
Téacs caighdeánach
an dá ó
Béarla
second cousins
Téamaí
Teaghlach – muintir – pobal
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 167
Buntéacs
ní mhilleann deagh-ghlór fiacail
Téacs caighdeánach
ní mhilleann dea-ghlór fiacail
Béarla
a civil tongue never did any harm, a kind word is always welcome
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 171
Buntéacs
tháinig a’ tuar fá’n tarngaireacht
Téacs caighdeánach
tháinig an tuar fán tairngreacht
Béarla
the prophecy was fulfilled
Téamaí
Béaloideas agus seanchas
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 175
Buntéacs
tá seacht mearadh ar an fhear seo
Téacs caighdeánach
tá seacht mearadh ar an fhear seo
Béarla
this man is completely deranged
Téamaí
Bás – beatha – sláinte
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 175
Buntéacs
… agus gan baistidheach aige acht é féin
Téacs caighdeánach
… agus gan baistíoch aige ach é féin
Béarla
… and he was all alone in the world
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Teaghlach – muintir – pobal
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 176
Buntéacs
an chéad áiméar fuair sé
Téacs caighdeánach
.. an chéad áiméar a fuair sé
Béarla
… at the first opportunity he got
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 177
Buntéacs
nár réidhigh nóta chúig bpunta a dholaidh
Téacs caighdeánach
nár réitigh nóta cúig phunt a dhola
Béarla
that a five pound note didn’t clear his debt
Téamaí
Airgead – maoin – gnó, Cúinsí pearsanta, Cúinsí sóisialta
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 177
Buntéacs
bhí sin … i n-a ádhbhar cúl-chainnte ag daoinibh nach raibh mórán eile le meilt aca
Téacs caighdeánach
bhí sin ...ina ábhar cúlchainte ag daoine nach raibh mórán eile le meilt acu
Béarla
that was … a source of gossip for people who hadn’t much else to talk about
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 179
Buntéacs
deir a’ nathán gur críonna an té a ghnidh a ghnóithe dó féin
Téacs caighdeánach
deir an nathán gur críonna an té a ghní a ghnóthaí dó féin
Béarla
as the saying goes, it’s a wise man who minds his own business
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 179
Buntéacs
seachantach dubhlaidhe
Téacs caighdeánach
seachantach dúlaí
Béarla
inhospitable, distant, reserved
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 179
Buntéacs
bhí cuid aca a’ tnúth a phríbhéide do Mh.D.
Téacs caighdeánach
bhí cuid acu ag tnúth a phribhléide do Mhurchadh Dhubh
Béarla
some of them were envious of M.D’s. privileges
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 180
Buntéacs
go sáirighidh air
Téacs caighdeánach
go sáraí air
Béarla
(he won’t) till all else fails
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 181
Buntéacs
cúlta a bhí sé
Téacs caighdeánach
cúthail a bhí sé
Béarla
he was reserved (ó thaobh pearsantachta de)
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 185
Buntéacs
táimid bogtha mar táimid
Téacs caighdeánach
tá muid bogtha mar atá muid
Béarla
the drink has made us tipsy
Téamaí
Bia agus deoch, Bás – beatha – sláinte, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 185
Buntéacs
diabhal a bhfuil de bhogadh orainn
Téacs caighdeánach
diabhal a bhfuil de bhogadh orainn
Béarla
we're not in the least bit tipsy
Téamaí
Bia agus deoch, Bás – beatha – sláinte, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 187
Buntéacs
ag éirighe diamhrach atá do sgéal
Téacs caighdeánach
ag éirí diamhair atá do scéal
Béarla
your story’s becoming mysterious
Téamaí
An t-osnádúr, Mothúcháin, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 189
Buntéacs
as a’ tsiocair is lugha
Téacs caighdeánach
as an tsiocair is lú
Béarla
for the slightest reason
Téamaí
Le plé
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 193
Buntéacs
dhá bharraidheacht déag le cur ar aon chrathadh amháin de’n dísle
Téacs caighdeánach
dhá bharraíocht déag le cur ar aon chroitheadh amháin den dísle
Béarla
far too much to gamble on one throw of the dice, to gamble all your money on one enterprise
Téamaí
Caithimh aimsire – cluichí – spóirt, Iompar agus caidrimh
Leathanach 196
Buntéacs
mar adeir a’ nathán, ní le duine féin a ghníthear aithiomrádh
Téacs caighdeánach
mar a deir an nathán, ní le duine féin a ghnítear athiomrá
Béarla
you don’t know what is being said behind your back
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 200
Buntéacs
tá siubhal mór faoi an bhád sin agat
Téacs caighdeánach
tá siúl mór faoin bhád sin agat
Béarla
that boat of yours is capable of going at great speed
Téamaí
Seoltóireacht agus bádóireacht
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 201
Buntéacs
tá bárr na snáthaide i gcomhnuidhe san áird thuaidh
Téacs caighdeánach
tá barr na snáthaide i gcónaí san aird thuaidh
Béarla
the (compass) needle is always pointing north
Téamaí
Tíreolaíocht – tírdhreach – áit, Seoltóireacht agus bádóireacht, Taisteal agus imirce
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 201
Buntéacs
níor mhaith liom dánacht a dhéanamh ar a’ cheo
Téacs caighdeánach
níor mhaith liom dánacht a dhéanamh ar an cheo
Béarla
I wouldn’t like to risk approaching sth. in fog, make bold with fog
Téamaí
Taisteal agus imirce, Aimsir agus am, Farraige, Seoltóireacht agus bádóireacht
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 202
Buntéacs
ba cheart duit féacháil le cómhairle a chur air
Téacs caighdeánach
ba cheart duit féachaint le comhairle a chur air
Béarla
you should try advising him
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 203
Buntéacs
ní fhuil aon deor san fhairrge
Téacs caighdeánach
níl aon deoir san fharraige
Béarla
the sea is perfectly calm
Téamaí
Farraige, Aimsir agus am
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 204
Buntéacs
b’fhuras le Dia go
Téacs caighdeánach
b’fhurasta le Dia go …
Béarla
please God, God grant that …
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 204
Buntéacs
nach mairg gan gloiní againn
Téacs caighdeánach
nach mairg gan gloiní againn
Béarla
isn’t it a pity we've no binoculars
Téamaí
Obair agus ceardaíocht, Taisteal agus imirce
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 205
Buntéacs
ár dtubaiste léithe
Téacs caighdeánach
ár dtubaiste léi
Béarla
may all our troubles go with her
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 207
Buntéacs
mar adeireadh na seandaoine, nuair thig a’ chaill thig an fhaill
Téacs caighdeánach
mar a deireadh na seandaoine, nuair a thig an chaill tig an fhaill
Béarla
as the old folk used to say, when misfortune strikes, opportunity arises
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 208
Buntéacs
go gcuirfe sé thar n-a dhóigh é
Téacs caighdeánach
… go gcuirfidh sé thar a dhóigh é
Béarla
… that it will upset his normal behaviour, cause a change in sb’s personality
Téamaí
Mothúcháin, Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 208
Buntéacs
a’ tuitim i ndruim-dubhach
Téacs caighdeánach
ag titim i ndroim dubhach
Béarla
falling into depression
Téamaí
Bás – beatha – sláinte, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 210
Buntéacs
tá rud éigin a’ cur chaithte air
Téacs caighdeánach
tá rud éigin ag cur caite air
Béarla
sth. is troubling, annoying him
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 216
Buntéacs
Do shláinte, agus go dtéighe sé ar bláth is ar biseach duit
Téacs caighdeánach
do shláinte, agus go dté sé ar bláth is ar biseach duit
Béarla
your health, and may you bloom and flourish; may it do you good
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Bás – beatha – sláinte, Beannachtaí agus mallachtaí
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 216
Buntéacs
damnughadh nár thigidh ar d’anam
Téacs caighdeánach
damnú nár thige ar d’anam
Béarla
damn you
Téamaí
Reiligiún agus creideamh, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 221
Buntéacs
is fiú do dhuine bheith bocht acht ní fiú do dhuine bheith truaillidhe
Téacs caighdeánach
is fiú do dhuine a bheith bocht ach ní fiú do dhuine a bheith truaillí
Béarla
poverty is no disgrace but miserliness is
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Airgead – maoin – gnó, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 229
Buntéacs
bí ’do cheann mhaith dó
Téacs caighdeánach
bí i do cheann mhaith dó
Béarla
treat him well
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 229
Buntéacs
an té adubhairt nár dhruid Dia aon doras ariamh nach bhfosgóladh sé ceann eile ’sé nár chan acht an fhírinne
Téacs caighdeánach
an té a dúirt nár dhruid Dia aon doras riamh nach n-osclódh sé ceann eile is é nár chan ach an fhírinne
Béarla
the person who said God never closed one door without opening another never spoke a truer word
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 234
Buntéacs
a’ cur faobhair
Téacs caighdeánach
ag cur faobhair
Béarla
sharpening (scian msh)
Téamaí
Obair agus ceardaíocht
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 234
Buntéacs
bhí míodún dheich n-acaire fhichead aige
Téacs caighdeánach
bhí míodún deich n-acra fichead aige
Béarla
he had a thirty acre meadow
Téamaí
Talmhaíocht, Airgead – maoin – gnó, Tíreolaíocht – tírdhreach – áit
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 235
Buntéacs
ar thoiseach na meithle
Téacs caighdeánach
ar thosach na meithle
Béarla
at the head of the group (of workers)
Téamaí
Obair agus ceardaíocht, Talmhaíocht
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 236
Buntéacs
a’ cur leath lae amudha
Téacs caighdeánach
ag cur leathlae amú
Béarla
wasting half a day
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 236
Buntéacs
cuir ‘un a’ chaithte é
Téacs caighdeánach
cuir chun an chaite é
Béarla
put it to use
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Obair agus ceardaíocht
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 236
Buntéacs
cor i n-aghaidh a’ chaim
Téacs caighdeánach
cor in aghaidh an chaim
Béarla
retaliation, tit for tat, to give as good as one gets
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 237
Buntéacs
agus a’ bhuain, shaoilfeá go raibh a speal a’ siubhal uaithe féin
Téacs caighdeánach
… agus an bhuain, shílfeá go raibh a speal ag siúl uaithi féin
Béarla
.. and reaping, you’d think his scythe was flowing of its own accord
Téamaí
Obair agus ceardaíocht, Talmhaíocht
Leathanach 241
Buntéacs
agus é i mbroid, a’ feitheamh le n-a bhreith
Téacs caighdeánach
agus é i mbroid, ag feitheamh lena bhreith
Béarla
(and he) impatiently waiting for his judgement
Téamaí
Mothúcháin, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 242
Buntéacs
cúl a chur ar dhuine/rud
Téacs caighdeánach
cúl a chur ar dhuine /rud
Béarla
to restrain sb, to prevent sth.
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 243
Buntéacs
gur leig mé mo mhaidí le sruth
Téacs caighdeánach
gur lig mé mo mhaidí le sruth
Béarla
that I neglected my duties, let things drift
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Leathanach 243
Buntéacs
níor bheo domh mo bheo aige
Téacs caighdeánach
níor bheo dom mo bheo aige
Béarla
he'd make my life not worth living
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 245
Buntéacs
acht ní mar saoiltear acht mar cinntighthear
Téacs caighdeánach
ach ní mar a shíltear ach mar a chinntítear
Béarla
but the proof of the pudding is in the eating
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 248
Buntéacs
balcaisí an oibridhe
Téacs caighdeánach
balcaisí an oibrí
Béarla
working man’s clothes
Téamaí
Éadaí, Cúinsí sóisialta, Obair agus ceardaíocht
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 251
Buntéacs
gheobhfainn de chroidhe a chnagadh
Téacs caighdeánach
gheobhainn de chroí a chnagadh
Béarla
I was fit to, I was sufficiently incensed to punch him
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 252
Buntéacs
ní raibh sé caithmheach ná sgabthach
Téacs caighdeánach
ní raibh sé caifeach ná scaipeach
Béarla
he was neither extravagant nor squandering (with money)
Téamaí
Airgead – maoin – gnó, Gaois - comhairle - eolas, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 256
Buntéacs
gach aonduine agus a leannán féin air
Téacs caighdeánach
gach aon duine agus a leannán féin air
Béarla
everyone has their own oddities
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 258
Buntéacs
is buaine bladh ‘ná saoghal
Téacs caighdeánach
is buaine bladh ná saol
Béarla
fame lives on after death
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Bás – beatha – sláinte
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 260
Buntéacs
táthar ‘á aidhbhsiughadh domh
Téacs caighdeánach
táthar á aibhsiú dom
Béarla
it’s being emphasized to me, being made clear to me
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 260
Buntéacs
ort-sa atá an siabhrán
Téacs caighdeánach
ortsa atá an siabhrán
Béarla
it's you who's delusional, hallucinating!
Téamaí
Bás – beatha – sláinte, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 264
Buntéacs
sin a’ rud a rinne a chabhóg
Téacs caighdeánach
sin an rud a rinne a chabhóg
Béarla
that’s what brought him down
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 264
Buntéacs
b’fhearr díthe sin a dhéanamh leis ‘ná a ‘ chur i mborr le bréaga
Téacs caighdeánach
b’fhearr di sin a dhéanamh leis ná a chur i mborr le bréaga
Béarla
it would've been better for her to do that than to feed his vanity with lies
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 267
Buntéacs
ag éirghe cianach
Téacs caighdeánach
ag éirí cianach
Béarla
becoming peevish, melancholic
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 269
Buntéacs
(bhí sé) i n-a dhuine bhreágh thíorthamhail tamall
Téacs caighdeánach
(bhí sé) ina dhuine bhreá thíriúil tamall
Béarla
(he was) once a fine sociable person
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 270
Buntéacs
… gur ghlas a shú don duine bhocht beagán … a chathamh
Téacs caighdeánach
… gur ghlas a shú don duine bhocht beagán … a chaitheamh
Béarla
… that people wouldn't resent, begrudge the poor fellow spending a little …
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Airgead – maoin – gnó
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 270
Buntéacs
is cosamhail gur fíor nach mbíonn fial acht bocht
Téacs caighdeánach
is cosúil gur fíor nach mbíonn fial ach bocht
Béarla
it appears to be true that only the poor are generous
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Cúinsí sóisialta
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 274
Buntéacs
dlaoidheógaí sgeóithte
Téacs caighdeánach
dlaíóga sceoite
Béarla
wilted tufts (of hair)
Téamaí
Corp - baill agus cuma fhisiciúil
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 274
Buntéacs
ubhall na leise
Téacs caighdeánach
úll na leise
Béarla
the hip-joint
Téamaí
Corp - baill agus cuma fhisiciúil
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 277
Buntéacs
dá lóntaidhe féin
Téacs caighdeánach
dá leointe féin
Béarla
of their own volition
Téamaí
Mothúcháin, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 281
Buntéacs
is fearr go mall ‘ná go bráth
Téacs caighdeánach
is fearr go mall ná go brách
Béarla
better late than never
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 282
Buntéacs
báire na fola
Téacs caighdeánach
báire na fola
Béarla
the crucial test
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 283
Buntéacs
buaidh fáidheadóireachta
Téacs caighdeánach
bua fáidheadóireachta
Béarla
gift of prophecy
Téamaí
An t-osnádúr, Béaloideas agus seanchas, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch