Saibhreas Mháire

Báire na Fola

Leathanach #VALUE!

Buntéacs
s nach bhfuil acmhainn ag na tionóntaí??? air

Téacs caighdeánach
xxx

Béarla
rent the tenants are unable to pay, can’t afford

Leathanach 17

Buntéacs
seo mar a tharlaigh

Téacs caighdeánach
seo mar a tharla

Béarla
here’s what happened

Téamaí
Iompar agus caidrimh

Leathanach 17

Buntéacs
glas-stócach as an chearn ab iargúlta den tír

Téacs caighdeánach
glas-stócach as an chearn ab iargúlta den tír

Béarla
a wet-behind-the-ears youth from the most isolated area of the country

Téamaí
Tréithe daonna, Tíreolaíocht – tírdhreach – áit

Leathanach 17

Buntéacs
ag breathnú an leachta

Téacs caighdeánach
ag breathnú an leachta

Béarla
looking at, observing the memorial

Téamaí
Iompar agus caidrimh

Leathanach 17

Buntéacs
craiceann ruicneach

Téacs caighdeánach
craiceann roicneach

Béarla
wrinkled skin

Téamaí
Bás – beatha – sláinte, Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Tréithe daonna

Leathanach 17

Buntéacs
seanéadach bratógach, bealaithe

Téacs caighdeánach
seanéadach bratógach, bealaithe

Béarla
old ragged greasy cloths

Téamaí
Éadaí

Leathanach 17

Buntéacs
bhí dreach bocht, anróiteach air

Téacs caighdeánach
bhí dreach bocht, anróiteach air

Béarla
he had a poor wretched appearance

Téamaí
Airgead – maoin – gnó, Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Tréithe daonna

Leathanach 17

Buntéacs
an lá ab fhearr a bhí sé, nach raibh ann ach marla beag nach dtáinig riamh i gcrann

Téacs caighdeánach
an lá ab fhearr a bhí sé, ní raibh ann ach marla beag nach dtáinig riamh i gcrann

Béarla
even in his best day, he was only a tiny puny man who never developed

Téamaí
Tréithe daonna

Leathanach 17

Buntéacs
marla beag feoite

Téacs caighdeánach
marla beag feoite

Béarla
a little withered man

Téamaí
Tréithe daonna

Leathanach 18

Buntéacs
seanduine beag, ainniseach de thógail na gcúlsráideann

Téacs caighdeánach
seanduine beag, ainniseach??? de thógail na gcúlsráideanna

Béarla
a small wretched old man raised in the backstreets

Leathanach 18

Buntéacs
…nach raibh léann ná agra chinn aige

Téacs caighdeánach
nach raibh léann ná eagna chinn??? aige

Béarla
who was uneducated and unintelligent

Leathanach 18

Buntéacs
creatúr nár fhaibhir neart coirp ná neart inchinne riamh ann

Téacs caighdeánach
creatúr nár fhabhraigh neart coirp ná neart inchinne riamh ann

Béarla
an unfortunate who neither developed in body or mind

Leathanach 18

Buntéacs
ní raibh ann ach díorfach a rugadh faoi chinniúint nach dtiocfadh in éifeacht

Téacs caighdeánach
ní raibh ann ach díorfach??? a rugadh faoi chinniúint nach dtiocfadh in éifeacht

Béarla
a puny miserable creature destined never to succeed

Leathanach 18

Buntéacs
d’amharc mé ar mo sheanduine chranda???? agus mo shaith iontais orm

Téacs caighdeánach
xxx

Béarla
I looked with great surprise at this decrepit old-timer

Leathanach 19

Buntéacs
spéis as cuimse

Téacs caighdeánach
spéis as cuimse

Béarla
great interest

Leathanach 19

Buntéacs
bhí an bharúil chontráilte agam díot

Téacs caighdeánach
bhí an bharúil chontráilte agam díot

Béarla
I misjudged you, had the wrong opinion of you

Leathanach 19

Buntéacs
murab é gur casadh ina shlí an bhean údaí a chuir cor ina chinniúint agus i gcinniúint na hÉireann

Téacs caighdeánach
murab é gur casadh ina shlí an bhean úd a chuir cor ina chinniúint agus i gcinniúint na hÉireann

Béarla
had he not happened to meet that woman who changed his destiny and Ireland’s destiny

Leathanach 19

Buntéacs
deir siad gurb é rud a cuireadh ina bealach í dh’aon ghnoithe nuair nach dtiocfadh leo lámh in uachtar a fháil air ar dhóigh ar bith eile

Téacs caighdeánach
deir siad gurb é rud a cuireadh ina bealach í d’aon ghnó nuair nach dtiocfadh leo lámh in uachtar a fháil air ar dhóigh ar bith eile

Béarla
it’s said she was presented to him on purpose when they could find no other way to topple him

Leathanach 19

Buntéacs
dá leointe féin

Téacs caighdeánach
xxx

Béarla
of her own volition

Leathanach 19

Buntéacs
ba chloíte an mhaise do mhuintir na hÉireann é

Téacs caighdeánach
xxx

Béarla
it ill-became the Irish people

Leathanach 19

Buntéacs
a theilgeann chuig conairt chíocrach Shasanach

Téacs caighdeánach
a theilgean chuig conairt chíocrach Shasanach

Béarla
to cast him to ravenous English dogs

Leathanach 19

Buntéacs
a ghabháil ar chúl scéithe leis an fhírinne

Téacs caighdeánach
gabháil ar chúl scéithe leis an fhírinne

Béarla
to hide behind the truth

Leathanach 19

Buntéacs
d’fheall sé féin agus a Pháirtí ar na fir a chuaigh sa bhearna baoil ar a gcomhairle

Téacs caighdeánach
d’fheall sé féin agus a Pháirtí ar na fir a chuaigh sa bhearna baoil ar a gcomhairle

Béarla
he and his Party failed the men who put themselves in the firing line on their advice,

Leathanach 20

Buntéacs
fir a mbíonn focal mór agus droch-chur leis acu

Téacs caighdeánach
xxx

Béarla
men who make empty promises

Leathanach 20

Buntéacs
diabhail shaolta a bhí ionta nach raibh ar a n-aird ach an tír a choinneáil faoi chrann smola

Téacs caighdeánach
diabhail shaolta a bhí iontu nach raibh ar a n-aird ach an tír a choinneáil faoi chrann smola

Béarla
they were evil people whose only interest was keeping the country downtrodden

Leathanach 20

Buntéacs
go raibh sé sa dol??? agam

Téacs caighdeánach
go raibh sé sa dol??? agam

Béarla
that I had him snared

Leathanach 21

Buntéacs
sin an rud a sháraigh ar na Sasanaigh a dhéanamh

Téacs caighdeánach
sin an rud a sháraigh ar na Sasanaigh a dhéanamh

Béarla
that’s what the English failed to do

Leathanach 21

Buntéacs
draothadh gáire

Téacs caighdeánach
draothadh gáire

Béarla
a wry smile

Leathanach 21

Buntéacs
fada leitheadach

Téacs caighdeánach
fada leitheadach

Béarla
far and wide

Leathanach 21

Buntéacs
mar a d’iarrfadh a bhéal a bheith

Téacs caighdeánach
mar a d’iarrfadh a bhéal a bheith

Béarla
exactly as he would have wished

Leathanach 22

Buntéacs
shín sé amach a dhá láimh. Bhí siad garbh gágach agus na hingne caite de na meara.

Téacs caighdeánach
shín sé amach a dhá lámh. Bhí siad garbh gágach agus na hingne caite de na meara.

Béarla
…he stretched out his two hands. They were rough, chapped and nails worn off his fingers.

Leathanach 22

Buntéacs
na coilmeacha atá in mo dhroim an áit ar buaileadh le laisc mé

Téacs caighdeánach
na coilm atá i mo dhroim an áit ar buaileadh le laisc ??? mé

Béarla
the scars on my back where I was whipped

Leathanach 22

Buntéacs
níl léamh ná scríobh ná inse béil air

Téacs caighdeánach
níl léamh ná scríobh ná insint bhéil air

Béarla
it’s indescribable, can’t be put into words

Leathanach 22

Buntéacs
sin an rud a fuair mise as aird a thabhairt ar an mhuintir a d’iarr orainn troid ar son na hÉireann

Téacs caighdeánach
sin an rud a fuair mise as aird a thabhairt ar an mhuintir a d’iarr orainn troid ar son na hÉireann

Béarla
that was my reward for heeding those who asked us to fight for Ireland

Leathanach 22

Buntéacs
le hóráidí is bratacha glas

Téacs caighdeánach
le hóráidí is bratacha glas

Béarla
with speeches and green flags

Leathanach 23

Buntéacs
fealladh orainn nuair a tháinig báire na fola

Téacs caighdeánach
fealladh orainn nuair a tháinig báire na fola

Béarla
we were let down when it mattered most, when it came to the crucial test/crunch

Leathanach 23

Buntéacs
sin go díreach an áit a bhfuil tú meallta

Téacs caighdeánach
sin go díreach an áit a bhfuil tú meallta

Béarla
that’s exactly where you are mistaken

Leathanach 23

Buntéacs
lucht ceannais an daorsmaicht

Téacs caighdeánach
lucht ceannais an daorsmachta

Béarla
the leaders of the slavery/oppression

Leathanach 23

Buntéacs
an chéad áiméar a fuarthas

Téacs caighdeánach
an chéad áiméar a fuarthas

Béarla
at the first opportunity

Leathanach 23

Buntéacs
má b’fhíor

Téacs caighdeánach
má b’fhíor

Béarla
apparently, it would seem, if true

Leathanach 24

Buntéacs
ag réitiú a phíopa le sifín

Téacs caighdeánach
ag réiteach a phíopa le sifín

Béarla
…to clear his pipe with a stem of straw

Leathanach 24

Buntéacs
tiocfaidh an fhírinne ina háit féin

Téacs caighdeánach
tiocfaidh an fhírinne ina háit féin

Béarla
the truth will prevail.

Leathanach 24

Buntéacs
nuair a b’fhada liom féin a bhí sé gan labhairt

Téacs caighdeánach
nuair ab fhada liom féin a bhí sé gan labhairt

Béarla
when I thought his response too long in coming

Leathanach 25

Buntéacs
is fada an lá is is cian ó thug aon duine m’ainm féin orm

Téacs caighdeánach
is fada an lá agus is cian ó thug aon duine m’ainm féin orm

Béarla
it’s ages since I’ve been called by my own name

Leathanach 26

Buntéacs
d’amharc mé ar na méara caite, giortacha a bhí air

Téacs caighdeánach
d’amharc mé ar na méara caite, giortacha a bhí air

Béarla
I looked at his worn stubby fingers

Leathanach 26

Buntéacs
‘an raibh aithne agat air?’ ‘cá bhfuil mar a bheadh?’

Téacs caighdeánach
‘an raibh aithne agat air?’ ‘cá bhfuil mar a bheadh?’

Béarla
‘did you know him?’ ‘how could I (have known him)?’

Leathanach 28

Buntéacs
ní theachaigh leis

Téacs caighdeánach
ní dheachaigh leis

Béarla
he didn’t get away with it

Leathanach 28

Buntéacs
choimrí Dia thú

Téacs caighdeánach
choimrí Dia thú???

Béarla
may God watch over you

Leathanach 28

Buntéacs
bhí mo mháthair ag maíomh gaoil air

Téacs caighdeánach
bhí mo mháthair ag maíomh gaoil air

Béarla
my mother claims a family connection to him

Leathanach 28

Buntéacs
bhí an fharraige amach romhat agus í breacaithe le hoileáin ó Thoraigh go hÁrainn

Téacs caighdeánach
bhí an fharraige amach romhat agus í breactha le hoileáin ó Thoraigh go hÁrainn

Béarla
The sea before you speckled with islands from Tory to Aran.

Leathanach 28

Buntéacs
bhí an tEaragal agus míle dealramh ina ghnúis ag grian an tráthnóna

Téacs caighdeánach
bhí an tEargal ??? agus míle dealramh ina ghnúis ag grian an tráthnóna

Béarla
Errigal was looking radiant in the evening sun

Leathanach 29

Buntéacs
gur iomchair na comharsanaigh ar shiúl ar comhlaigh í le coim na hoíche

Téacs caighdeánach
gur iompair na comharsanaigh ar shiúl ar comhla í le coim na hoíche

Béarla
that the neighbours carried her away on a door under the cover of darkness

Leathanach 29

Buntéacs
idir thú agus bun na spéire

Téacs caighdeánach
idir thú agus bun na spéire

Béarla
between you and the horizon, silhoutted???

Leathanach 29

Buntéacs
an lá udaí a chaith sé a throstán go Toraigh

Téacs caighdeánach
an lá udaí a chaith sé a throstán??? go Toraigh

Béarla
that day when he (Colm Cille) cast his staff to Tory

Leathanach 29

Buntéacs
an dóigh a rabhthar ag creach a cinidh le hansmacht agus le hocras

Téacs caighdeánach
an dóigh a rabhthas ag creach?? a cine le hansmacht agus le hocras

Béarla
how her kinfolk were brought to their knees by tyranny and hunger

Leathanach 30

Buntéacs
as allas a malacha

Téacs caighdeánach
as allas a mala

Béarla
by the sweat of their brow

Leathanach 30

Buntéacs
agus múineadh a chur air

Téacs caighdeánach
agus múineadh a chur air

Béarla
and teach him some manners, put manners on him

Leathanach 30

Buntéacs
ar shéala buaidh a fháil ar an daorsmacht

Téacs caighdeánach
ar shéala bua a fháil ar an daorsmacht

Béarla
about to overcome the oppression

Leathanach 30

Buntéacs
nuair a ba deise dúinn é is ann ab fhaide uainn é

Téacs caighdeánach
nuair ba dheise dúinn é is ann ab fhaide uainn é

Béarla
the nearer it got the further away it seemed

Leathanach 30

Buntéacs
briseadh an cath orthu i gCionn tSáile

Téacs caighdeánach
briseadh an cath orthu i gCionn tSáile

Béarla
they were defeated at Kinsale

Leathanach 31

Buntéacs
dhruid sé anall léi

Téacs caighdeánach
dhruid sé anall léi

Béarla
he moved closer to her

Leathanach 31

Buntéacs
Lá an Bhriste Mhóir

Téacs caighdeánach
Lá an Bhriste Mhóir

Béarla
the day of the great defeat (12ú DFó 1798)

Leathanach 31

Buntéacs
ar scoite lasrach

Téacs caighdeánach
ar scoite?? lasrach

Béarla
all in flames

Leathanach 32

Buntéacs
go ligfí a cheann leis

Téacs caighdeánach
go ligfí a cheann leis

Béarla
that he would be released

Leathanach 32

Buntéacs
i gcuideachta na codach eile

Téacs caighdeánach
i gcuideachta na coda eile

Béarla
along with the others

Leathanach 32

Buntéacs
an fear a ba láidire agus ab fhearr i gceann bata sa chondae

Téacs caighdeánach
an fear ba láidire agus ab fhearr i gceann bata sa chontae

Béarla
the strongest and best stick-fighter in the county

Leathanach 33

Buntéacs
‘an bhfaca tú aon duine á chrochadh?’ ‘maise, ní fhaca, chan á eileamh.

Téacs caighdeánach
‘an bhfaca tú aon duine á chrochadh?’ ‘maise, ní fhaca, chan á eileamh.

Béarla
‘have you ever seen sb getting hanged? ‘I have not indeed, no that I’m complaining about it’

Leathanach 33

Buntéacs
teilgeadh chun báis é

Téacs caighdeánach
teilgeadh chun báis é

Béarla
he was condemned to death

Leathanach 33

Buntéacs
Níor leor leo mar dhíoltas a mharbhadh gan míchlú a chur air ina dhiaidh sin

Téacs caighdeánach
Níor leor leo mar dhíoltas a mharbhadh gan míchlú a chur air ina dhiaidh sin

Béarla
killing him out of vengance?? wasn’t enough for them and they had to ruin his reputation afterwards.

Leathanach 33

Buntéacs
gur leor a luas a thiocfaidh buaireamh an tsaoil

Téacs caighdeánach
gur leor a luas a thiocfaidh buaireamh??? an tsaoil

Béarla
life’s trials will come soon enough for him

Leathanach 34

Buntéacs
Siúil leat chun an bhaile anois , a leanbh. Tá bearradh fuar ag teacht ar an tráthnóna.

Téacs caighdeánach
Siúil leat abhaile anois , a leanbh. Tá bearradh fuar ag teacht ar an tráthnóna.

Béarla
Come on home now child. The evening’s getting chilly.

Leathanach 34

Buntéacs
bhí an gorta ar fud na hÉireann agus a gcuid féin den anás??? ar mhuintir Ghaoth Dobhair

Téacs caighdeánach
xxx

Béarla
the famine was all over Ireland, and the Gaoth Dobhair people had their share of the hunger

Leathanach 34

Buntéacs
Sasain a reic an scéal agus, ar ndóigh, thug sí a inse féin air

Téacs caighdeánach
Sasana a reic an scéal agus, ar ndóigh, thug sí a insint féin air

Béarla
England broadcast the news (of the famine) and, of course, came up with their own version

Leathanach 34

Buntéacs
Le toil Dé a mheath na preataí

Téacs caighdeánach
le toil Dé a mheath na preataí

Béarla
it was God’s will the potatoes failed

Leathanach 35

Buntéacs
Sasanach cásúil

Téacs caighdeánach
Sasanach cásmhar???

Béarla
a sympathetic English person

Leathanach 35

Buntéacs
an mhuintir a ba troime a raibh an Gorta ag goilleadh orthu

Téacs caighdeánach
an mhuintir ba throime a raibh an Gorta ag goilleadh orthu

Béarla
the people most afflicted by the Famine

Leathanach 36

Buntéacs
staid na ngrásta

Téacs caighdeánach
xxx

Béarla
a state of grace

Leathanach 36

Buntéacs
is millteanach an sceoin a tháinig ar an tír seo

Téacs caighdeánach
is millteanach an scéin a tháinig ar an tír seo

Béarla
this country has been reduced to a frightful state

Leathanach 36

Buntéacs
gur taispeánadh atá ann a tháinig ó neamh le tabhairt ar mhuintir na hÉireann aghaidh a thabhairt ar a leas agus cúl a thabhairt lena n-aimhleas

Téacs caighdeánach
gur taispeánadh??? atá ann a tháinig ó neamh le tabhairt ar mhuintir na hÉireann aghaidh a thabhairt ar a leas agus cúl a thabhairt lena n-aimhleas

Béarla
it’s a divine intervention to make Irish people change their ways for their own good

Leathanach 36

Buntéacs
tá dóchas agam go dtabharfaidh an fhéacháil seo chun céille agus chun creidimh iad

Téacs caighdeánach
tá dóchas agam go dtabharfaidh an fhéachaint seo chun céille agus chun creidimh iad

Béarla
I hope these hard times brings them to their senses and to faith

Leathanach 37

Buntéacs
ní chreidim sin, i gcead duitse

Téacs caighdeánach
ní chreidim sin, i gcead duitse

Béarla
I don’t believe that, with all due respect

Leathanach 37

Buntéacs
tá nimh san fheoil acu dúinn

Téacs caighdeánach
tá nimh san fheoil acu dúinn

Béarla
they have a real dislike for us

Leathanach 37

Buntéacs
#VALUE!

Téacs caighdeánach
you misunderstood me, misinterpreted what I said

Béarla
38. cíos nach bhfuil acmhainn ag na tionóntaí air

Leathanach 38

Buntéacs
rachadh sé ar sochar dóibh féin is do ná tiarnaí féacháil le laigse bheag a thabhairt dóibh in am riachtanais

Téacs caighdeánach
rachadh sé ar sochar dóibh féin is do ná tiarnaí féachaint le laigse bheag a thabhairt dóibh in am riachtanais

Béarla
it would be to the benefit of both landlord and tenant to give a small discount in these times of need

Leathanach 38

Buntéacs
táthar ag comhairliú dóibh éirí amach agus gan aon ghráinín amháin coirce a ligean ar shiúl as an tír

Téacs caighdeánach
táthar ag comhairliú dóibh éirí amach agus gan aon ghráinín amháin coirce a ligean ar shiúl as an tír

Béarla
they are being advised to rise up and not let as much as one grain of oats out of the country

Leathanach 38

Buntéacs
duine ar bith a bheadh ina chéill

Téacs caighdeánach
duine ar bith a bheadh ina chiall

Béarla
anybody in his right mind

Leathanach 39

Buntéacs
a bhfuil intleacht as cuimse aige agus foghlaim throm

Téacs caighdeánach
a bhfuil intleacht as cuimse aige agus foghlaim throm

Béarla
who is highly intelligent and well educated

Leathanach 39

Buntéacs
go rachadh sé i gceann teangmhála ar béal maidine

Téacs caighdeánach
go rachadh sé i gceann teagmhála ar béal maidine

Béarla
he would be off to do battle first thing in the morning

Leathanach 39

Buntéacs
agus iad cloíte ag an ocras

Téacs caighdeánach
agus iad cloíte ag an ocras

Béarla
and they laid low by hunger

Leathanach 39

Buntéacs
ag cur ar a súile dóibh

Téacs caighdeánach
ag cur ar a súile dóibh

Béarla
making them aware (in no uncertain terms)

Leathanach 40

Buntéacs
dreach duibhnéaltach

Téacs caighdeánach
dreach dúnéaltach???

Béarla
a sullen look

Leathanach 40

Buntéacs
is mairg a leigh ar chor ar bith é

Téacs caighdeánach
is mairg a leigh ar chor ar bith é

Béarla
I’m sorry I read it at all

Leathanach 40

Buntéacs
Tá sí faoi chrann smola. Tá fuíoll seanmhallacht uirthi.

Téacs caighdeánach
Tá sí faoi chrann smola. Tá fuíoll seanmhallachta uirthi.

Béarla
She (Ireland) is blighted by the remnants of an ancient curse.

Leathanach 42

Buntéacs
a chuirfeas an t-ainspiorad seo faoi shlait

Téacs caighdeánach
a chuirfeas an t-ainspiorad seo faoi shlat

Béarla
to bring this devil to heel

Leathanach 42

Buntéacs
go raibh sé chomh maith acu bailiú leo amach as Éirinn

Téacs caighdeánach
go raibh sé chomh maith acu bailiú leo amach as Éirinn

Béarla
that they’d be as well clearing out of Ireland

Leathanach 42

Buntéacs
ina eala mhagaidh ar fud an domhain go brách na breithe

Téacs caighdeánach
xxx

Béarla
to be a laughing stock throughout the world forever

Leathanach 43

Buntéacs
bhéarfaí i láthair na cúirte é ar maidin lá arna mhárach

Téacs caighdeánach
bhéarfaí i láthair na cúirte é ar maidin lá arna mhárach

Béarla
he would be brought before the court on the morning of the following day

Leathanach 43

Buntéacs
b’fhearr go mall ná go brách

Téacs caighdeánach
b’fhearr go mall ná go brách

Béarla
better late than never

Leathanach 43

Buntéacs
bhí iontas air gur ligeadh an oiread sin réama leis

Téacs caighdeánach
bhí iontas air gur ligeadh an oiread sin réime??? leis

Béarla
he was surprised he was allowed so much preamble

Leathanach 43

Buntéacs
Tá sé cloíte go leor anois. Tá an gus bainte as!

Téacs caighdeánach
Tá sé cloíte go leor anois. Tá an gus bainte as!

Béarla
He has had enough. He has been humbled!

Leathanach 44

Buntéacs
chuaigh se síos dh’aon ghnoithe

Téacs caighdeánach
chuaigh se síos d’aon ghnó

Béarla
he went down for one purpose

Leathanach 44

Buntéacs
an coireach mallaithe seo

Téacs caighdeánach
an coireach??? mallaithe seo

Béarla
this accursed transgressor

Leathanach 44

Buntéacs
ar chaoltaí a lámh

Téacs caighdeánach
ar chaolta??? a lámh

Béarla
his wrists

Leathanach 44

Buntéacs
ag béal an chuain

Téacs caighdeánach
ag béal an chuain

Béarla
at the entrance to the habour, bay

Leathanach 44

Buntéacs
Ní mó ná sásta a bhí sé. Ar ndóigh bhí an t-ainchríostaí bradach ar shiúl as an tír.

Téacs caighdeánach
Ní mó ná sásta a bhí sé. Ar ndóigh, bhí an t-ainchríostaí bradach ar shiúl as an tír

Béarla
He was not at all happy. Of course, the mischievous heathen was out of the country.

Leathanach 45

Buntéacs
an gháir challáin a d’éirigh nuair a …

Téacs caighdeánach
xxx

Béarla
the loud outcry that was raised when …

Leathanach 45

Buntéacs
agus mná óga ag comhrá is ag gealgháirí leo

Téacs caighdeánach
xxx

Béarla
young women talking and laughing with them

Leathanach 45

Buntéacs
ag amaidí chainte leo

Téacs caighdeánach
xxx

Béarla
talking nonsensically with them

Leathanach 45

Buntéacs
tugadh an Boston Belle uirthi as a scéimh is a gnaoi

Téacs caighdeánach
tugadh an Boston Belle uirthi as a scéimh is a gnaoi

Béarla
she was called the Boston Belle because of her beauty

Leathanach 46

Buntéacs
b’éigeán dó imeacht i mbéal a chinn nuair a dhíbir ansmacht na dtiarnaí as a bhaile dúchais é

Téacs caighdeánach
b’éigeán dó imeacht i mbéal a chinn nuair a dhíbir ansmacht na dtiarnaí as a bhaile dúchais é

Béarla
he had to leave not knowing where he was going when the landlords’ tyranny drove him from the community where he grew up

Leathanach 46

Buntéacs
go raibh sé buíoch do Dhia as caoi a thabhairt dó le beagán éirice a bhaint as na Sasanaigh

Téacs caighdeánach
go raibh sé buíoch de Dhia as caoi a thabhairt dó le beagán éirice a bhaint as na Sasanaigh

Béarla
that he was thankful to God for the opportunity to exact a little retribution from the English

Leathanach 46

Buntéacs
ach oiread is nach raibh siad go leor ann

Téacs caighdeánach
ach oiread is nach raibh siad go leor ann

Béarla
as if there wasn’t enough of them there

Leathanach 47

Buntéacs
chuir sé an cluiche orm

Téacs caighdeánach
chuir sé an cluiche orm

Béarla
he won the game, beat me

Leathanach 47

Buntéacs
beidh John ag maíomh as a bhuaidh

Téacs caighdeánach
beidh John ag maíomh as a bhua

Béarla
John will be boasting of his victory

Leathanach 47

Buntéacs
ag déanamh mórtais

Téacs caighdeánach
ag déanamh mórtais

Béarla
boasting, bragging

Leathanach 48

Buntéacs
agus a glór ag éirí síodúil

Téacs caighdeánach
agus a glór ag éirí síodúil

Béarla
and her voice becoming gentle

Leathanach 48

Buntéacs
tháinig sé de mhitheas dó

Téacs caighdeánach
tháinig sé de mhitheas dó???

Béarla
it was high time for him

Leathanach 48

Buntéacs
sin an rud a chuireas an t-uaigneas ort

Téacs caighdeánach
sin an rud a chuireas an t-uaigneas ort

Béarla
that’s what spooks you

Leathanach 48

Buntéacs
crann sluaiste

Téacs caighdeánach
crann sluaiste

Béarla
handle of shovel

Leathanach 49

Buntéacs
ag cur ceisteann uirthi nach dtiocfadh léi a fhuascladh

Téacs caighdeánach
ag cur ceisteanna uirthi nach dtiocfadh léi a fhuascailt

Béarla
asking her questions that she couldn’t answer

Leathanach 50

Buntéacs
lasair thintrí in aghaidh na mná agus faobhar ar a súile

Téacs caighdeánach
lasair thintrí in aghaidh na mná agus faobhar ar a súile

Béarla
a fiery hot-tempered look in the woman’s face and daggers in her eyes

Leathanach 50

Buntéacs
nach raibh am ar bith le ligean sa dul amú aige

Téacs caighdeánach
nach raibh am ar bith le ligean sa dul amú aige

Béarla
he knew he had no time to waste

Leathanach 50

Buntéacs
scaoil sé roisteacha leo go dtí go raibh a gcuid bord ar maos i bhfuil

Téacs caighdeánach
scaoil sé roiseanna leo go dtí go raibh a gcuid bord ar maos i bhfuil

Béarla
he fired volleys at them till their decks were drenched in blood

Leathanach 50

Buntéacs
rinne sé criathair dá gcuid taobhanna go dtí sa deireadh gur ghéill na ceithre soithí

Téacs caighdeánach
rinne sé criathair??? dá gcuid taobhanna go dtí sa deireadh gur ghéill na ceithre soithí???

Béarla
he put holes in their hulls until finally the four vessels surrendered

Leathanach 50

Buntéacs
agus as go brách leis

Téacs caighdeánach
agus as go brách leis

Béarla
and off he went

Leathanach 50

Buntéacs
sin a rinne d’athair mór le máistreas mórtasach na mara

Téacs caighdeánach
sin a rinne d’athair mór le máistreas mórtasach na mara

Béarla
that’s what your grandfather did with the boastful mistress of the sea

Leathanach 51

Buntéacs
duine acu ar gach taobh de thinidh smolchaite

Téacs caighdeánach
duine acu ar gach taobh de thine smolchaite

Béarla
one on either side of a smoldering fire

Leathanach 51

Buntéacs
chuirfí as seilbh ar maidin iad

Téacs caighdeánach
xxx

Béarla
they would be dispossessed the following morning

Leathanach 51

Buntéacs
ag tabhairt an phortaigh chun cineál as allas a mhalacha

Téacs caighdeánach
ag tabhairt an phortaigh chun cineál as allas a mhala

Béarla
making the bog fertile from the sweat of his brow

Leathanach 51

Buntéacs
scaradh an anama leis an cholainn

Téacs caighdeánach
scaradh an anama leis an cholainn

Béarla
the separation of soul and body, death

Leathanach 51

Buntéacs
oíche na bainise

Téacs caighdeánach
oíche na bainise

Béarla
the night of the wedding

Leathanach 51

Buntéacs
ní raibh ardán fraoic na aon sruthán sleibhe ann nach raibh daimh aige leo

Téacs caighdeánach
ní raibh ardán fraoigh na aon sruthán sleibhe ann nach raibh daimh aige leo

Béarla
there was not one heathered hill or mountain stream that he wasn’t attached to, felt affiliation with???

Leathanach 51

Buntéacs
a bheatha a thabhairt i dtír ar an choigrígh

Téacs caighdeánach
a bheatha a thabhairt i dtír ar an choigríoch

Béarla
to earn a living in a foreign land

Leathanach 51

Buntéacs
thiontóigh sí aniar bealach na tineadh

Téacs caighdeánach
thiontaigh sí aniar bealach na tine

Béarla
she turned toward the fire

Leathanach 52

Buntéacs
is cruaidh a bheadh seachtain de d’aire mhaith de dhíth air

Téacs caighdeánach
is crua a bheadh seachtain d’aire mhaith de dhíth air

Béarla
he badly needs a week’s good care

Leathanach 52

Buntéacs
i ndúlaíocht geimhridh

Téacs caighdeánach
i ndúlaíocht gheimhridh

Béarla
in the depths of winter

Leathanach 52

Buntéacs
tá Dia maith agus máthair mhaith aige

Téacs caighdeánach
tá Dia maith agus máthair mhaith aige.

Béarla
God is good, as is his mother

Leathanach 52

Buntéacs
tháinig racht feirge air

Téacs caighdeánach
tháinig racht feirge air

Béarla
he flew into a rage

Leathanach 52

Buntéacs
theann sé a chár ar a chéile

Téacs caighdeánach
theann sé a chár ar a chéile

Béarla
he clenched his teeth

Leathanach 52

Buntéacs
go sábhála Dia mé ar m’aimhleas a dhéanamh agus go dtuga sé foighde dom

Téacs caighdeánach
go sábhála Dia mé ar m’aimhleas a dhéanamh agus go dtuga sé foighne dom

Béarla
may God save me from harming myself and may he give me patience

Leathanach 52

Buntéacs
beir ar do chéill

Téacs caighdeánach
beir ar do chiall

Béarla
have a bit of sense

Leathanach 52

Buntéacs
cad é an tairbhe a bheadh ann duit?

Téacs caighdeánach
cad é an tairbhe a bheadh ann duit?

Béarla
what good would it do you?

Leathanach 52

Buntéacs
trócaire a iarraidh an áit nach bhfuil sí

Téacs caighdeánach
trócaire a iarraidh an áit nach bhfuil sí

Béarla
to ask for mercy where there is none

Leathanach 53

Buntéacs
ní bheadh gar duit ann

Téacs caighdeánach
ní bheadh gar duit ann

Béarla
it would do you no good, would be pointless

Leathanach 53

Buntéacs
bhéarfadh sí seachtain duit dá mba ar a mian a bheadh

Téacs caighdeánach
bhéarfadh sí seachtain duit dá mba ar a mian a bheadh

Béarla
she would give you another week if she had her way, could do anything about it

Leathanach 53

Buntéacs
ní thiocfadh léi a dhath a dhéanamh ach a fear a agra

Téacs caighdeánach
ní thiocfadh léi a dhath a dhéanamh ach a fear a agairt

Béarla
she couldn’t do anything but plead with her husband

Leathanach 53

Buntéacs
mo sheacht mallacht orthu! Orthu féin agus is ar a gcuid dlí!

Téacs caighdeánach
mo sheacht mallacht orthu! orthu féin agus is ar a gcuid dlíthe

Béarla
curse them! them and their laws!

Leathanach 53

Buntéacs
colbha na leapa

Téacs caighdeánach
colbha na leapa

Béarla
the bedside

Leathanach 53

Buntéacs
beidh tú ar do sheanléim ar maidin

Téacs caighdeánach
beidh tú ar do sheanléim ar maidin

Béarla
you’ll be back to your old self in the morning, completely recovered

Leathanach 54

Buntéacs
néal a chodladh

Téacs caighdeánach
néal a chodladh

Béarla
have a doze, a little sleep

Leathanach 54

Buntéacs
tá sé de chóir an lae

Téacs caighdeánach
tá sé de chóir an lae

Béarla
it’s almost day

Leathanach 54

Buntéacs
dearglach na maidine

Téacs caighdeánach
dearglach na maidine

Béarla
the red glow of morning

Leathanach 54

Buntéacs
solas fann na maidine

Téacs caighdeánach
solas fann na maidine

Béarla
the languid morning light

Leathanach 54

Buntéacs
idir sin is tráthas

Téacs caighdeánach
idir sin is tráthas

Béarla
later on, after a while

Leathanach 55

Buntéacs
dreach fiáin agus amharc urchóideach ina súile

Téacs caighdeánach
dreach fiáin agus amharc urchóideach ina súile

Béarla
a wild appearance and a wicked look in their eyes

Leathanach 55

Buntéacs
stealladh an coirnéal agus léab den taobhbhalla as an teach

Téacs caighdeánach
stealladh an coirnéal agus leadhb den taobhbhalla as an teach

Béarla
the corner and a chunk of the side-wall were knocked off the house

Leathanach 55

Buntéacs
ag gnúasachtaigh mar a bheadh madaigh doicheallach

Téacs caighdeánach
ag gnúasachtaigh mar a bheadh madaí doicheallacha

Béarla
growling like dogs angrily guarding a house

Leathanach 56

Buntéacs
ag díoscarnaigh lena gcár

Téacs caighdeánach
ag díoscarnaigh lena gcár

Béarla
grinding their teeth

Leathanach 56

Buntéacs
nuair nach raibh in áit an tí ach moll cloch, d’imigh siad leo i mbéal a gcinn

Téacs caighdeánach
nuair nach raibh in áit an tí ach moll cloch, d’imigh siad leo i mbéal a gcinn

Béarla
when all that was left of the house was a heap of stones, they went off not knowing where they going

Leathanach 56

Buntéacs
lá polltach i ndeireadh na bhfaoilleach

Téacs caighdeánach
lá polltach i ndeireadh na bhFaoilleach

Béarla
a biting cold day at the end of February

Leathanach 56

Buntéacs
chuaigh sí go dtí an doras ina araicis

Téacs caighdeánach
chuaigh sí go dtí an doras ina araicis

Béarla
she went to the door to meet him

Leathanach 58

Buntéacs
gearrthamall maith

Téacs caighdeánach
gearrthamall maith

Béarla
a fair while

Leathanach 58

Buntéacs
tháinig fear aníos ionsuirthi

Téacs caighdeánach
tháinig fear aníos ionsuirthi

Béarla
a man came up towards her

Leathanach 58

Buntéacs
ní raibh an leanbh léi ina baclainn

Téacs caighdeánach
ní raibh an leanbh léi ina baclainn

Béarla
she was not carrying the child on her arm

Leathanach 58

Buntéacs
ag iarraidh pionós an dlí a sheachnadh

Téacs caighdeánach
ag iarraidh pionós an dlí a sheachaint

Béarla
attempting to avoid penalties of the law

Leathanach 59

Buntéacs
ar mhéad is a bhí de thocht uirthi

Téacs caighdeánach
ar mhéad is a bhí de thocht uirthi

Béarla
so great was her emotion

Leathanach 60

Buntéacs
Is fearr é ná a bheith folamh

Téacs caighdeánach
Is fearr é ná a bheith folamh

Béarla
it’s better than nothing

Leathanach 60

Buntéacs
ar leathláimh

Téacs caighdeánach
ar leathláimh

Béarla
having only one hand/arm

Leathanach 60

Buntéacs
go dtiocfaidh se i dtír

Téacs caighdeánach
go dtiocfaidh se i dtír

Béarla
that he will make a living

Leathanach 60

Buntéacs
tháinig loinnir bheag bróid ina súile

Téacs caighdeánach
tháinig loinnir bheag bhróid ina súile

Béarla
a little sparkle of pride lit up her eyes

Leathanach 60

Buntéacs
fiachadh a bheith orm a thógáil ón scoil agus a chur a dh’obair sna muilte

Téacs caighdeánach
fiacha a bheith orm a thógáil ón scoil agus a chur a obair sna muilte

Béarla
to have to take him from school and set him to work in the mills

Leathanach 60

Buntéacs
tháinig an t-iomlán ar ais ina thuilidh uirthi

Téacs caighdeánach
tháinig an t-iomlán ar ais ina thuile uirthi

Béarla
it all came flooding back to her

Leathanach 60

Buntéacs
an duine clainne ba mheasa léi

Téacs caighdeánach
an duine clainne ba mheasa léi

Béarla
her favourite child

Leathanach 60

Buntéacs
ba é ba láí agus ba dáimhiúla acu

Téacs caighdeánach
ba é ba láíiche agus ba dháimhiúla acu

Béarla
he was their most pleasant and affectionate child

Leathanach 60

Buntéacs
ba é a thabhaigh an brón di ba troime a fuair sí riamh

Téacs caighdeánach
ba é a thabhaigh an brón di ba throime a fuair sí riamh

Béarla
it was he who caused her greatest ever sorrow

Leathanach 60

Buntéacs
go raibh sé meilte ina smionagar ag rothaí an mhuillinn

Téacs caighdeánach
go raibh sé meilte ina smionagar ag rothaí an mhuilinn

Béarla
that it (his arm) was crushed to pieces by the mill’s wheels

Leathanach 61

Buntéacs
ag iarraidh é a chur ó dhoras

Téacs caighdeánach
ag iarraidh é a chur ó dhoras

Béarla
trying to put him off (with an excuse)

Leathanach 61

Buntéacs
tharraing frasa deor as a súile

Téacs caighdeánach
a tharraing frasa deor as a súile

Béarla
that made her cry flood of tears

Leathanach 61/2

Buntéacs
2. an chinniúint a bhí ag siúl linn

Téacs caighdeánach
an chinniúint a bhí ag siúl linn

Béarla
the fate that followed us

Leathanach 67

Buntéacs
níl tasc na tuairisc ag a mhuintir air

Téacs caighdeánach
níl tásc na tuairisc ag a mhuintir air

Béarla
his people haven’t a clue where he is, alive or dead

Leathanach 67

Buntéacs
cad é mar a thiocfadh liom pósadh ar chrois m’athara?

Téacs caighdeánach
cad é mar a thiocfadh liom pósadh ar chros m’athar?

Béarla
how could I marry when my father forbade me

Leathanach 67

Buntéacs
d’imeodh sí leis amach bun an Eargail

Téacs caighdeánach
d’imeodh sí leis amach bun an Eargail

Béarla
she would elope with him, run off with him (out of the area)

Leathanach 68

Buntéacs
ní bhrisfeadh sí an litir

Téacs caighdeánach
ní bhrisfeadh sí an litir

Béarla
she wouldn’t break the seal, open the letter

Leathanach 68

Buntéacs
comhrá tíriúil

Téacs caighdeánach
comhrá tíriúil

Béarla
homely, sociable conversation

Leathanach 68

Buntéacs
agus an lionn dubh a bhí ar a chroí

Téacs caighdeánach
agus an lionn dubh a bhí ar a chroí

Béarla
the sorrow, melancholy in his heart

Leathanach 68

Buntéacs
ach ní raibh aon chaint inti a chluineadh sí ina néaltaí

Téacs caighdeánach
ach ní raibh aon chaint inti a chluineadh sí ina néalta

Béarla
but there was no talk from her like she heard in her daydreams

Leathanach 69

Buntéacs
cuireann sin féin duine thar a dhóigh

Téacs caighdeánach
cuireann sin féin duine thar a dhóigh

Béarla
that upsets people

Leathanach 69

Buntéacs
go bhfuil mianach ar leith ann

Téacs caighdeánach
go bhfuil mianach ar leith ann

Béarla
that he is made of stern stuff, is of special calibre

Leathanach 69

Buntéacs
má tá a dhath den athair mhór ins an ua

Téacs caighdeánach
má tá a dhath den athair mhór san ó

Béarla
if the grandson is anything like the grandfather

Leathanach 70

Buntéacs
bhí na blianta á gcaitheamh

Téacs caighdeánach
bhí na blianta á gcaitheamh

Béarla
the years were passing

Leathanach 70

Buntéacs
ag brath an dara ceiliúr a chur uirthi

Téacs caighdeánach
ag brath an dara ceiliúr a chur uirthi

Béarla
intending to propose marriage to her a second time

Leathanach 70

Buntéacs
thug sí searc agus síorghrá dó an chéad uair a chonaic sí é

Téacs caighdeánach
thug sí searc agus síorghrá dó an chéad uair a chonaic sí é

Béarla
she fell in love with him at first sight

Leathanach 70

Buntéacs
d’éirigh sé fuar inti

Téacs caighdeánach
d’éirigh sé fuar inti

Béarla
he became indifferent to her, felt apathetic towards her

Leathanach 71

Buntéacs
gur fagadh an leannán sin orainn

Téacs caighdeánach
gur fagadh an leannán sin orainn

Béarla
that we were left with that affliction

Leathanach 72

Buntéacs
ar chuir tú ina gcead é?

Téacs caighdeánach
ar chuir tú ina gcead é?

Béarla
did you seek their permission?

Leathanach 72

Buntéacs
go ceann shé mblian eile ar an cheann chaol de

Téacs caighdeánach
go ceann sé bliana eile ar an cheann chaol de

Béarla
for another six years at least

Leathanach 73

Buntéacs
ní thiocfadh leis í a fhuadach as lúb an chruinnithe

Téacs caighdeánach
ní thiocfadh leis í a fhuadach as lúb an chruinnithe

Béarla
he couldn’t snatch her from the midst of a gathering of people

Leathanach 73

Buntéacs
siúil leat chun an bhaile a níon

Téacs caighdeánach
siúil leat abhaile, a iníon

Béarla
come on home, daughter

Leathanach 74

Buntéacs
bhain Bilí é féin deireadh dúile di agus phós sé bean eile

Téacs caighdeánach
bhain Bilí é féin deireadh dúile di agus phós sé bean eile

Béarla
Bilí himself lost all hope and married another woman, gave up on her and settled for another woman

Leathanach 75

Buntéacs
bhí roisteacha gaoithe móire ann agus cáitheamh na farraige ag eirí ina cheathaideacha dlúithe agus á shíobadh

Téacs caighdeánach
bhí roiseanna gaoithe móire ann agus cáitheadh na farraige ag eirí ina cheathanna dlúithe agus á shíobadh

Béarla
there were great surging seas and sea-spray rising in dense showers and blowing

Leathanach 75

Buntéacs
bhí an oíche garbh agus an ghaoth daor orainn

Téacs caighdeánach
bhí an oíche garbh agus an ghaoth daor orainn

Béarla
the night was rough and we had an unfavourable wind

Leathanach 76

Buntéacs
mórtas gaoithe is farraige

Téacs caighdeánach
mórtas gaoithe is farraige

Béarla
high winds and heavy seas

Leathanach 76

Buntéacs
bhí sí ag treabhadh léi go maslach

Téacs caighdeánach
bhí sí ag treabhadh léi go maslach

Béarla
she was ploughing on laboriously

Leathanach 76

Buntéacs
ag éirí fuarbhruite in Isaac Butt

Téacs caighdeánach
ag éirí fuarbhruite in Isaac Butt

Béarla
becoming indifferent to I.B.

Leathanach 77

Buntéacs
an fear a raibh an obair seo daite ag Parnell dó

Téacs caighdeánach
an fear a raibh an obair seo daite ag Parnell dó

Béarla
the man to whom Parnell had allotted this work

Leathanach 77

Buntéacs
ní mó ná go n-aithneodh sé a bhaile dúchais

Téacs caighdeánach
ní mó ná go n-aithneodh sé a bhaile dúchais

Béarla
he’d be hard-pressed to recognise his own town

Leathanach 77

Buntéacs
níorbh fhéidir cluain a chur air le béal bán

Téacs caighdeánach
níorbh fhéidir cluain a chur air le béal bán

Béarla
he couldn’t be deceived with, taken in by, flattery

Leathanach 77

Buntéacs
ar an neamhacra

Téacs caighdeánach
ar an neamhacra

Béarla
independent, in easy circumstances

Leathanach 77

Buntéacs
ní raibh binn aige orthu

Téacs caighdeánach
ní raibh beann aige orthu

Béarla
he had no regard for them

Leathanach 78

Buntéacs
bhí an-chuma orthu

Téacs caighdeánach
bhí anchuma orthu

Béarla
they had a sickly- looking appearance

Leathanach 79

Buntéacs
chomh tiubh géar agus a thig leis

Téacs caighdeánach
chomh tiubh géar agus a thig leis

Béarla
as fast as he can

Leathanach 80

Buntéacs
gabháil chun an chuibhrinn in aghaidh arm na Sasana

Téacs caighdeánach
gabháil chun an chuibhrinn in aghaidh arm Shasana

Béarla
to take to the (battle)field against the English army

Leathanach 81

Buntéacs
ag déanamh réidh faoi choim

Téacs caighdeánach
ag déanamh réidh faoi choim

Béarla
secretly preparing

Leathanach 81

Buntéacs
lámh scaoilte a thabhairt do Shasain

Téacs caighdeánach
lámh scaoilte a thabhairt do Shasana

Béarla
to give England a free hand

Leathanach 82

Buntéacs
an cineál troda a raibh siad ag brath a ghabháil ina cheann tá deich mbliana ó shin

Téacs caighdeánach
an cineál troda a raibh siad ag brath a ghabháil ina cheann tá deich mbliana ó shin

Béarla
the kind of fighting they had intended to engage in ten years ago

Leathanach 82

Buntéacs
sin an áit a gcaithfidh mé a bheith a m’fhaichill

Téacs caighdeánach
sin an áit a gcaithfidh mé a bheith a m’fhaichill

Béarla
that’s where I need to be careful, on my guard

Leathanach 83

Buntéacs
sa chruth is go sílidh siad go bhfuil mé ar a gcomhairle féin acu

Téacs caighdeánach
sa chruth go sílfidh siad go bhfuil mé ar a gcomhairle féin acu

Béarla
so that they will think I’m being swayed by them

Leathanach 84

Buntéacs
go bhfuil a Saoirse ag Éirinn ar aghaidh boise

Téacs caighdeánach
go bhfuil a Saoirse ag Éirinn ar aghaidh boise

Béarla
that Ireland’s freedom is at hand

Leathanach 84

Buntéacs
cad chuige a mbeadh Éireannach ar bith ag doicheall roimhe

Téacs caighdeánach
cad chuige a mbeadh Éireannach ar bith ag doicheall roimhe

Béarla
why would any Irishman be unwilling (to do it)?

Leathanach 85

Buntéacs
is mó an dochar ná an sochar a dhéanfas sé ins a tsíneadh fhada

Téacs caighdeánach
is mó an dochar ná an sochar a dhéanfas sé sa tsíneadh fhada

Béarla
he’ll do more harm than good in the long run

Leathanach 86

Buntéacs
in aice lena thoil

Téacs caighdeánach
in aice lena thoil

Béarla
(sth) he really wishes for

Leathanach 88

Buntéacs
bhí lá den tsaol … agus ní hé sin an manadh a bhí aige

Téacs caighdeánach
bhí lá den tsaol … agus ní hé sin an mana a bhí aige

Béarla
there was a time…when that wasn’t his attitude, when he sang to a different tune

Leathanach 88

Buntéacs
bí ar shiúl i mbomaite

Téacs caighdeánach
bí ar shiúl i mbomaite

Béarla
off you go, immediately, right away

Leathanach 88

Buntéacs
d’aithneodh sé go raibh an mhórchuid di ag gabháil le sruth

Téacs caighdeánach
d’aithneodh sé go raibh an mhórchuid di ag gabháil le sruth

Béarla
he would recognise that most of it (talk) went unheeded

Leathanach 89

Buntéacs
mh’anam gur mór a gheibhthear thú

Téacs caighdeánach
m’anam gur mór a gheibhtear thú

Béarla
upon my soul, that is very good of you

Leathanach 90

Buntéacs
bhí siad mar a thuigfeadh siad gurbh é báire na fola a bhí ann

Téacs caighdeánach
bhí siad mar a thuigfeadh siad gurbh é báire na fola a bhí ann

Béarla
it was as if they understood that this was the crucial test

Leathanach 90

Buntéacs
go raibh a dtaoiseach ar tí rosc catha a thabhairt dóibh

Téacs caighdeánach
go raibh a dtaoiseach ar tí rosc catha a thabhairt dóibh

Béarla
that their chief was about to give them a war-cry

Leathanach 90

Buntéacs
fá fhad éisteachta leo

Téacs caighdeánach
fá fhad éisteachta leo

Béarla
within earshot of them

Leathanach 91

Buntéacs
áiméar le éacht fir a dhéanamh

Téacs caighdeánach
áiméar le héacht fir a dhéanamh

Béarla
opportunity to do a manly deed

Leathanach 91

Buntéacs
luisne dhearg na maidine

Téacs caighdeánach
luisne dhearg na maidine

Béarla
the red glow of morning

Leathanach 92

Buntéacs
an dream a bíos ag scolgarnaigh fá Home Rule

Téacs caighdeánach
an dream a bhíonn ag scolgarnaigh fá Home Rule

Béarla
the people who waffle on about Home Rule

Leathanach 92

Buntéacs
ní thiocfaidh sé choíche in éifeacht mar fhear ceannais

Téacs caighdeánach
ní thiocfaidh sé choíche in éifeacht mar fhear ceannais

Béarla
he’ll never achieve much as a leader

Leathanach 94

Buntéacs
ó tháinig ann dóibh

Téacs caighdeánach
ó tháinig ann dóibh

Béarla
since they became of age, grew up

Leathanach 94

Buntéacs
a bhí ag srangbhás leis an ocras

Téacs caighdeánach
a bhí ag sreangbhás leis an ocras

Béarla
who were starving to death

Leathanach 96

Buntéacs
Parnell atá mé a mhaíomh

Téacs caighdeánach
Parnell atá mé a mhaíomh

Béarla
It’s Parnell I’m talking about/ I mean Parnell

Leathanach 97

Buntéacs
ní theachaigh sé ar chúl scéithe

Téacs caighdeánach
ní dheachaigh sé ar chúl scéithe

Béarla
he said it straight out

Leathanach 97

Buntéacs
níl ábhar amhrais ag aon duine acu

Téacs caighdeánach
níl ábhar amhrais ag aon duine acu

Béarla
none of them has any reason to doubt

Leathanach 97

Buntéacs
nár mhéanra a bheadh in Éirinn nuair …

Téacs caighdeánach
nár mhéanar a bheadh in Éirinn nuair …

Béarla
oh to be in Ireland when …

Leathanach 97

Buntéacs
thit mé i ndroim dubhach

Téacs caighdeánach
thit mé i ndroim dubhach

Béarla
I became depressed

Leathanach 97

Buntéacs
tá ceann feadhna anois againn a bhéarfas an tsúil aniar ag Éirinn, má tá

Téacs caighdeánach
tá ceann feadhna anois againn a bhéarfas an tsúil aniar ag Éirinn, má tá

Béarla
we now have a leader who will revive Ireland’s cause, mind you

Leathanach 98

Buntéacs
gealgháire cealgach

Téacs caighdeánach
gealgháire cealgach

Béarla
deceitful laughter

Leathanach 98

Buntéacs
is ionann is an cás

Téacs caighdeánach
is ionann is an cás

Béarla
it’s all one, the same, the difference is nominal

Leathanach 99

Buntéacs
réidh lena gcleas a imirt dh’aontaobh

Téacs caighdeánach
réidh lena gcleas a imirt d’aon taobh

Béarla
ready to act in unison

Leathanach 99

Buntéacs
dh’aon leith sa deireadh

Téacs caighdeánach
d’aon leith sa deireadh

Béarla
finally on one side, united

Leathanach 100

Buntéacs
go bhfuil fir in Éirinn a rachas i muinín na cruach

Téacs caighdeánach
go bhfuil fir in Éirinn a rachas i muinín na cruach

Béarla
there are men in Ireland who will resort to the sword, take up arms

Leathanach 100

Buntéacs
ó thus deireadh

Téacs caighdeánach
ó thus deireadh

Béarla
from beginning to end

Leathanach 101

Buntéacs
féadann tú a bheith cinnte

Téacs caighdeánach
féadann tú a bheith cinnte

Béarla
you can rest assured

Leathanach 101

Buntéacs
níor lú orthu an dubh dhiabhal ná iomrá a chluinstin ar …

Téacs caighdeánach
níor lú orthu an dúdhiabhal ná iomrá a chluinstin ar …

Béarla
they hated nothing more than the mention of …

Leathanach 102

Buntéacs
bhí dálta mhuintir Mheiriceá orainn

Téacs caighdeánach
bhí dála mhuintir Mheiriceá orainn

Béarla
we were in the same situation as the American people

Leathanach 103

Buntéacs
ár n-ullmhú féin fá choinne na bruine

Téacs caighdeánach
ár n-ullmhú féin fá choinne na bruíne

Béarla
preparing ourselves for the fight

Leathanach 103

Buntéacs
b’fheidir nár mhó an só ná an t-anró

Téacs caighdeánach
b’fheidir nár mhó an só ná an t-anró

Béarla
the pros might not outweigh the cons

Leathanach 103

Buntéacs
má tá féin, is mithid

Téacs caighdeánach
má tá féin, is mithid

Béarla
if so, it’s high time

Leathanach 104

Buntéacs
bainfidh siad biongadh as smacht na Sasana sa tír seo

Téacs caighdeánach
bainfidh siad biongadh as smacht Shasana sa tír seo

Béarla
they’ll give England’s grip on Ireland a shake

Leathanach 104

Buntéacs
gur buíoch do Dhia a bheinn ar a bheith i mo neart nuair a tháinig lá na héirice

Téacs caighdeánach
gur buíoch do Dhia a bheinn ar a bheith i mo neart nuair a tháinig lá na héirice

Béarla
that I’d be thankful to God to be in my prime when the day of retribution arrived

Leathanach 104

Buntéacs
agus a d’éistfeadh lena chaint bhrisghlórach

Téacs caighdeánach
agus a d’éistfeadh lena chaint bhrioscghlórach

Béarla
and would listen to his chatty talk

Leathanach 104

Buntéacs
má théid agam ‘ceist’ na hÉireann a réiteach

Téacs caighdeánach
má théann agam ‘ceist’ na hÉireann a réiteach

Béarla
if I can solve the Irish ‘question’

Leathanach 104

Buntéacs
ach an dóigh is fearr leis an ghréasán a réiteach

Téacs caighdeánach
ach an dóigh is fearr leis an ghréasán a réiteach

Béarla
But the best way to sort out the problem, disentangle the mess

Leathanach 106

Buntéacs
Níl a fhios agam an bhfuil spéis sa bhantracht aige

Téacs caighdeánach
Níl a fhios agam an bhfuil spéis sa bhantracht aige

Béarla
I wonder if he has an interest in, an eye for, the ladies

Leathanach 106

Buntéacs
Home Rule a thabhairt dóibh, rud nach ndéan maith dóibh sin ná dochar dúinne

Téacs caighdeánach
Home Rule a thabhairt dóibh, rud nach ndéanann maith dóibh sin ná dochar dúinne

Béarla
to give them Home Rule, which will do them no good nor us any harm

Leathanach 107

Buntéacs
faoi chomaoin agat

Téacs caighdeánach
faoi chomaoin agat

Béarla
indebted to, beholden to you

Leathanach 107

Buntéacs
i gcead duitse

Téacs caighdeánach
i gcead duitse

Béarla
with all due respect to you

Leathanach 108

Buntéacs
ba ghairid go mbeadh Coróin agus Impireacht na Sasana ina n-eala mhagaidh ar fud an domhain

Téacs caighdeánach
ba ghairid go mbeadh Coróin agus Impireacht Shasana ina n-eala mhagaidh ar fud an domhain

Béarla
it wouldn’t be long before the English Crown and Empire would be a worldwide laughing stock

Leathanach 108

Buntéacs
agus an bhail atá ar Éirinn anois

Téacs caighdeánach
agus an bhail atá ar Éirinn anois

Béarla
with the state that Ireland is in now

Leathanach 108

Buntéacs
ar an ábhar gur bhain muintir na hÉireann deireadh dúile de chabhair ar dhóigh ar bith

Téacs caighdeánach
ar an ábhar gur bhain muintir na hÉireann deireadh dúile de chabhair ar dhóigh ar bith

Béarla
because the Irish people give up all hope of help in any way

Leathanach 108

Buntéacs
ag déanamh go dtiocfadh le muintir na hÉireann iad féin a rialú

Téacs caighdeánach
ag déanamh go dtiocfadh le muintir na hÉireann iad féin a rialú

Béarla
thiningk the Irish people could rule themselves

Leathanach 109

Buntéacs
tá sé canta nach bhfuil ar an fhear is fearr ar bith ach a luach

Téacs caighdeánach
tá sé canta nach bhfuil ar an fhear is fearr ar bith ach a luach

Béarla
it’s said that even the best of men have their price

Leathanach 109

Buntéacs
scabfaidh an tonn sin ina cúr

Téacs caighdeánach
scaipfidh an tonn sin ina cúr

Béarla
that wave will dissipate into foam

Leathanach 110

Buntéacs
is fearr dúinn a gcabhair ná a gcealg

Téacs caighdeánach
is fearr dúinn a gcabhair ná a gcealg

Béarla
better to have them with us than against us

Leathanach 110

Buntéacs
tá cíos acu nach bhfuil acmhainn acu air

Téacs caighdeánach
tá cíos acu nach bhfuil acmhainn acu air

Béarla
they have to pay a rent that is beyond their means

Leathanach 110

Buntéacs
is furas do Mhitchel nó do Pharnell a seoladh ar bhealach a n-aimhlis

Téacs caighdeánach
is furasta do Mitchell nó do Parnell a seoladh ar bhealach a n-aimhleasa

Béarla
it is easy for M. or P. to misguide them, send them down the wrong path

Leathanach 112

Buntéacs
a bheir áiméar do Mhitchel nó do Pharnell na daoine a chur chun ceannairce

Téacs caighdeánach
a bheir áiméar do Mitchell nó do Parnell na daoine a chur chun ceannairce

Béarla
to give M.Or P. an opportunity to make the people rise up, to mutiny

Leathanach 112

Buntéacs
an gháir fhorbhfáilteach ag baint macalla as na spéarthaí

Téacs caighdeánach
an gháir fhorbhfáilteach ag baint macalla as na spéartha

Béarla
the joyous clamour making the heavens echo

Leathanach 112

Buntéacs
agus súil fhiata aige agus a chuid fola ag goil le racht feirge

Téacs caighdeánach
agus súil fhiata aige agus a chuid fola ar gail le racht feirge

Béarla
with a wild look and his blood boiling in a fit of rage

Leathanach 113

Buntéacs
bhí cuil agus díbhirge orthu

Téacs caighdeánach
bhí cuil agus díbheirg orthu

Béarla
they were in an angry and wrathful mood

Leathanach 113

Buntéacs
bhí siad ar son gnóithe an iarraidh seo

Téacs caighdeánach
bhí siad ar son gnó an iarraidh seo

Béarla
they meant business this time

Leathanach 114

Buntéacs
bhí na Sasanaigh i mbarr a gcéille

Téacs caighdeánach
bhí na Sasanaigh i mbarr a gcéille

Béarla
the English were infuriated

Leathanach 114

Buntéacs
rinne na hÉireannaigh sealaíocht le chéile

Téacs caighdeánach
rinne na hÉireannaigh sealaíocht le chéile

Béarla
the Irish took it in turns

Leathanach 114

Buntéacs
Ba é an chuma a bhí orthu go mairfeadh siad ag caint le saol na bhfear

Téacs caighdeánach
Ba é an chuma a bhí orthu go mairfeadh siad ag caint le saol na bhfear

Béarla
they looked as if they would go on talking forever

Leathanach 114

Buntéacs
agus faobhar a chur ar na baignéidí ní ba ghéire arís ná a bhí orthu roimhe agus faobhar a chur ar na beaignití ní ba ghéire arís ná a bhí orthu roimhe

Téacs caighdeánach
xxx

Béarla
and make the bayonets even sharper than before

Leathanach 115

Buntéacs
fear cothrom tíre

Téacs caighdeánach
fear cothrom tíre

Béarla
an ordinary country man

Leathanach 115

Buntéacs
’anam gur móruchtúil an mhaise duit!

Téacs caighdeánach
m’anam gur móruchtúil an mhaise duit!

Béarla
indeed, how courageous of you!

Leathanach 116/7

Buntéacs
7. má sheasann an Land League an fód

Téacs caighdeánach
má sheasann an Land League an fód

Béarla
if the L.L. stands its ground

Leathanach 117

Buntéacs
an chuid a bhí fuarbhruite roimhe sin

Téacs caighdeánach
an chuid a bhí fuarbhruite roimhe sin

Béarla
the ones who were formally indifferent, lukewarm, previously

Leathanach 118

Buntéacs
beidh sé buartha nuair nach mbíonn breith ar a aithreachas aige

Téacs caighdeánach
beidh sé buartha nuair nach mbíonn breith ar a aithreachas aige

Béarla
he’ll be sorry when it’s too late to regret

Leathanach 118

Buntéacs
sionnach i gcraiceann na gcaorach

Téacs caighdeánach
sionnach i gcraiceann na gcaorach

Béarla
wolf in sheep’s clothing

Leathanach 118

Buntéacs
nach leor leis ár gcur faoi smacht gan míchlú a chur orainn san am chéanna?

Téacs caighdeánach
nach leor leis ár gcur faoi smacht gan míchlú a chur orainn san am chéanna?

Béarla
Is it not enough for him to subjugate us without defaming us as well?

Leathanach 118

Buntéacs
á b’fhíor dó féin

Téacs caighdeánach
má b’fhíor dó féin

Béarla
if what he says is true

Leathanach 118/9

Buntéacs
9. tugadh air an béal bán a fhágáil i leataoibh

Téacs caighdeánach
tugadh air an béal bán a fhágáil i leataobh

Béarla
he was compelled to leave flattery to one side

Leathanach 119

Buntéacs
go bhfuil sibh chomh maol is nach dtuigeann sibh gur …

Téacs caighdeánach
go bhfuil sibh chomh maol is nach dtuigeann sibh gur …

Béarla
that you are so stupid you don’t understand …

Leathanach 119

Buntéacs
thoisigh sé a bhotalaigh

Téacs caighdeánach
thosaigh sé a bhatalaigh

Béarla
he began to threaten

Leathanach 119

Buntéacs
gasúr a bheadh ag gábháil thart le reilg i ndiaidh na hoíche agus a thoiseodh a dh’fheadalaigh ag iarraidh uchtach a thabhairt dó féin

Téacs caighdeánach
gasúr a bheadh ag gábháil thart le reilig i ndiaidh na hoíche agus a thosódh a fheadaíl ag iarraidh uchtach a thabhairt dó féin

Béarla
a boy who’d be going past a cemetery after nightfall and would begin to whistle in order to give himself some courage

Leathanach 120

Buntéacs
go mb’fhearr an tsúil a bhí ar an ghunna acu ná a bhí ag saighdiúirí na Sasana

Téacs caighdeánach
go mb’fhearr an tsúil a bhí ar an ghunna acu ná a bhí ag saighdiúirí Shasana

Béarla
that they were better marksmen than the English soldiers

Leathanach 120

Buntéacs
cé nach raibh siad ann ach lán doirn, thug siad ar Gladstone a chuid cainte a shlogan

Téacs caighdeánach
cé nach raibh siad ann ach lán doirn, thug siad ar Gladstone a chuid cainte a shlogadh

Béarla
Although there was only a handful of them they made G. eat his words

Leathanach 120

Buntéacs
coirnéal beag a bhí sa chearn thiar den teach

Téacs caighdeánach
coirnéal beag a bhí sa chearn thiar den teach

Béarla
a little nook at the back of the house

Leathanach 121

Buntéacs
níor fhág Parnell lúb ar lár ar bith

Téacs caighdeánach
níor fhág Parnell lúb ar lár ar bith

Béarla
P. left nothing out, never made a mistake

Leathanach 121

Buntéacs
lomchnámh na fírinne

Téacs caighdeánach
lomchnámh na fírinne

Béarla
the plain truth

Leathanach 121

Buntéacs
ní raibh fonn ar bith aithreachais ar na Boers

Téacs caighdeánach
ní raibh fonn ar bith aithreachais ar na Boers

Béarla
the Boers were in no mood for regrets

Leathanach 121

Buntéacs
… nach dtig leis ár scanradh le bagar is le botalaigh

Téacs caighdeánach
… nach dtig leis ár scanrú le bagairt agus le batalaigh

Béarla
… that he can’t scare us with threats and bullying

Leathanach 122

Buntéacs
is beag an rud a dhéanfadh gnoithe le tús a chur ar an obair

Téacs caighdeánach
is beag an rud a dhéanfadh gnó le tús a chur ar an obair

Béarla
it would take very little to get the ball rolling

Leathanach 122

Buntéacs
níl an dara suí sa bhuaile ann

Téacs caighdeánach
níl an dara suí sa bhuaile ann

Béarla
there’s no alternative

Leathanach 123

Buntéacs
… nach dteachaigh se ar a sheachnadh chomh luath is a bhí …

Téacs caighdeánach
nach ndeachaigh se ar a sheachaint chomh luath is a bhí …

Béarla
that he didn’t go into hiding, on the run, as soon as …

Leathanach 123

Buntéacs
nach ligeann siad a cheann leis

Téacs caighdeánach
nach ligeann siad a cheann leis

Béarla
that they don’t let him go free, release him

Leathanach 124

Buntéacs
fir a d’fhuilgheonadh seacht mbás ar son na hÉireann dá mba dual é

Téacs caighdeánach
fir a d’fhulaingeodh seacht mbás ar son na hÉireann dá mba dhual é

Béarla
men who would suffer death again and again for Ireland if they had to

Leathanach 124

Buntéacs
an bhfuil fear ar bith acu sin a dhéanfas ionad Pharnell mar cheann feadhna?

Téacs caighdeánach
an bhfuil fear ar bith acu sin a dhéanfas ionad Pharnell mar cheann feadhna?

Béarla
can any of those men take P.’s place as leader?

Leathanach 124

Buntéacs
cad é an peacadh millteanach a rinne Éire, a d’fhág ina heascair chosáin ag Sasain í?

Téacs caighdeánach
cad é an peaca millteanach a rinne Éire, a d’fhág ina heascair chosáin ag Sasana í?

Béarla
what terrible sin has Ireland committed to be trampled on by England?

Leathanach 129

Buntéacs
níl siad ar a thóir

Téacs caighdeánach
níl siad ar a thóir

Béarla
he is not being chased by them

Leathanach 129

Buntéacs
go bhfuil ré na cainte caite

Téacs caighdeánach
go bhfuil ré na cainte caite

Béarla
that the time for talking has passed

Leathanach 130

Buntéacs
ar shíl tú gur ar mhí na meala a bhí muid an trath seo dár saol?

Téacs caighdeánach
ar shíl tú gur ar mhí na meala a bhí muid an trath seo dár saol?

Béarla
did you think we were on honeymoon at this stage of our lives?

Leathanach 131

Buntéacs
ar theann a ndíchill ag liostáil fear sna hInvincibles

Téacs caighdeánach
ar theann a ndíchill ag liostáil fear sna hInvincibles

Béarla
doing their very best recruiting men into the Invincibles

Leathanach 132

Buntéacs
fuair se rud nach dtearn sé margadh air

Téacs caighdeánach
fuair se rud nach ndearna sé margadh air

Béarla
he got something he didn’t bargain for

Leathanach 132

Buntéacs
chuir an chuid eile a gcomhairle i gceann a chéile

Téacs caighdeánach
chuir an chuid eile a gcomhairle i gceann a chéile

Béarla
the others consulted, put their heads together

Leathanach 134

Buntéacs
dá laghad a mbeidh ag caint air is amhlaidh is fearr é

Téacs caighdeánach
dá laghad a mbeidh ag caint air is amhlaidh is fearr é

Béarla
the fewest people talking about it the better

Leathanach 134

Buntéacs
bhí dornán measartha de rathúnas an tsaoil aige

Téacs caighdeánach
bhí dornán measartha de rathúnas an tsaoil aige

Béarla
he had a decent amount of material wealth

Leathanach 135

Buntéacs
agus gan aon duine ar na gaobhair a dhéanamh scéala air

Téacs caighdeánach
agus gan aon duine ar na gaobhair a dhéanamh scéala air

Béarla
and no one in the vicinity to inform on him

Leathanach 135

Buntéacs
chuirfeadh sé an bheirt amach le balla an droichid

Téacs caighdeánach
chuirfeadh sé an bheirt amach le balla an droichid

Béarla
he would throw the pair of them off the bridge

Leathanach 135

Buntéacs
bhí eagla air roimh an ghábhadh a bhí roimhe

Téacs caighdeánach
bhí eagla air roimh an ghábh a bhí roimhe

Béarla
he feared the dangerous situation he faced

Leathanach 135

Buntéacs
de réir mar a bhí lá na teangmhála ag druidim leis

Téacs caighdeánach
de réir mar a bhí lá na teagmhála ag druidim leis

Béarla
as the day of battle drew near (to him)

Leathanach 135

Buntéacs
ní bheadh coir air i dtaca le holc

Téacs caighdeánach
ní bheadh coir air i dtaca le holc

Béarla
it wouldn’t be too bad all things considered

Leathanach 135

Buntéacs
cad é an mearadh a tháinig ort?

Téacs caighdeánach
cad é an mearadh a tháinig ort?

Béarla
What (kind of) madness came over you?

Leathanach 135

Buntéacs
chloígh an codladh í

Téacs caighdeánach
chloígh an codladh í

Béarla
she was overcome by sleep

Leathanach 136

Buntéacs
níor léir dó bealach éalóidh ar bith

Téacs caighdeánach
níor léir dó bealach éalaithe ar bith

Béarla
he could see no way out, no means of escape

Leathanach 136

Buntéacs
go mbeadh a bhean ag borchaoineadh is ag éileamh air

Téacs caighdeánach
go mbeadh a bhean ag borrchaoineadh is ag éileamh air

Béarla
that his wife would be sobbing and reproaching him

Leathanach 137

Buntéacs
d’fhág sé siar i mbolgam é

Téacs caighdeánach
d’fhág sé siar i mbolgam é

Béarla
he knocked it back in one gulp

Leathanach 137

Buntéacs
ní fiú leis deoch a ól anois inár gcuideachta

Téacs caighdeánach
ní fiú leis deoch a ól anois inár gcuideachta

Béarla
he doesn’t consider us worthwhile company for a drink

Leathanach 137

Buntéacs
ní dhéanfaidh sé stad mara nó mórchónaí go …

Téacs caighdeánach
ní dhéanfaidh sé stad mara ná mórchónaí go …

Béarla
there’ll be no holding him back till …

Leathanach 137

Buntéacs
bhí an bharúil chontráilte acu den chréatúr a bhí ag spágáil leis fríd an tsneachta

Téacs caighdeánach
bhí an bharúil chontráilte acu den chréatúr a bhí ag spágáil leis fríd an tsneachta

Béarla
they had misjudged the poor fellow who was trudging through the snow

Leathanach 139

Buntéacs
rinne sé leathfhoscladh ar an chomhlaidh

Téacs caighdeánach
rinne sé leathoscailt ar an chomhla

Béarla
he half-opened the door

Leathanach 139

Buntéacs
agus loinnir fhaobhrach ina shúile

Téacs caighdeánach
agus loinnir fhaobhrach ina shúile

Béarla
with a keen glint in his eye

Leathanach 141

Buntéacs
cuireann sé as mo chrann cumhachta mé

Téacs caighdeánach
cuireann sé as mo chrann cumhachta mé

Béarla
it infuriates me

Leathanach 142

Buntéacs
(an bhfuil tú) ag déanamh gur troime a bhagar ná a bhuille?

Téacs caighdeánach
(an bhfuil tú) ag déanamh gur troime a bhagairt ná a bhuille?

Béarla
(do you think) he’s all talk and no action?

Leathanach 142

Buntéacs
ní fhágfaimid mórán ina mhuinín

Téacs caighdeánach
ní fhágfaidh muid mórán ina mhuinín

Béarla
we’ll not entrust him with a lot

Leathanach 145

Buntéacs
rud inteach a scanraigh é. Tá tallann uallach ann.

Téacs caighdeánach
rud éigin a scanraigh é. Tá tallann uallach ann.

Béarla
Something that scared him. He can be excitable, skittish

Leathanach 145

Buntéacs
scrios Dé air, nár aifrí Dia orm é

Téacs caighdeánach
scrios Dé air, nár aifrí Dia orm é

Béarla
To hell with him, God forgive me

Leathanach 147

Buntéacs
thar is mar bheadh am ar bith eile

Téacs caighdeánach
thar is mar a bheadh am ar bith eile

Béarla
any more than usual

Leathanach 147

Buntéacs
bhí buille ar shlí a bhuailte

Téacs caighdeánach
bhí buille ar shlí a bhuailte

Béarla
a blow was about to be struck, it was an opportune moment to strike

Leathanach 147

Buntéacs
níl a fhios agam cé acu onóir nó easonóir atá tabhaithe agam

Téacs caighdeánach
níl a fhios agam cé acu onóir nó easonóir atá tabhaithe agam

Béarla
I don’t know whether I deserve honour or dishonour (praise or criticism)

Leathanach 148

Buntéacs
ní raibh truaigh don óige acu ná urraim don aois

Téacs caighdeánach
ní raibh trua don óige acu ná urraim don aois

Béarla
they’d neither pity for the young nor respect for the old

Leathanach 148

Buntéacs
nuair is dorcha an oíche is ann is deise an lá

Téacs caighdeánach
nuair is dorcha an oíche is ann is deise an lá

Béarla
the night is darkest just before dawn

Leathanach 150

Buntéacs
is beag an rud a tharrónadh amhras ar dhuine

Téacs caighdeánach
is beag an rud a tharraingeodh amhras ar dhuine

Béarla
it takes very little to make people suspicious of others

Leathanach 150

Buntéacs
diabhail ar mhiste leis cad é a d’éireodh dom

Téacs caighdeánach
diabhail ar mhiste leis cad é a d’éireodh dom

Béarla
he wouldn’t give a damn what became of me, would happen to me

Leathanach 152

Buntéacs
maidin chlaibeach ceobáistí a bhí ann

Téacs caighdeánach
maidin chlabach cheobáistí a bhí ann

Béarla
It was a murky, drizzly morning

Leathanach 152

Buntéacs
ní raibh fonn ar bith comhráidh ná cuideachta air

Téacs caighdeánach
ní raibh fonn ar bith comhrá ná cuideachta air

Béarla
he was in no mood for conversation nor company

Leathanach 153

Buntéacs
an dtabharfadh an príosún a bhás?

Téacs caighdeánach
an dtabharfadh an príosún a bhás?

Béarla
would prison kill him, cause him to die?

Leathanach 153

Buntéacs
culaith d’éadach dhíonmhar

Téacs caighdeánach
culaith d’éadach dhíonmhar

Béarla
weatherproof clothing

Leathanach 155

Buntéacs
deir sé gurb é an Land League a chuir an iaróg ar bun agus a chothaigh í

Téacs caighdeánach
deir sé gurb é an Land League a chuir an iaróg ar bun agus a chothaigh í

Béarla
he says it was the L.L. who started the trouble and kept it going

Leathanach 155

Buntéacs
mar a bheifí ag sáitheadh sciana dearga fríd an inchinn aige

Téacs caighdeánach
mar a bheifí ag sá sceana dearga tríd an inchinn aige

Béarla
as if red hot knifes were being plunged into his brain

Leathanach 157

Buntéacs
bhí cor curtha arís aige ar na fir a bhí sa tóir air

Téacs caighdeánach
bhí cor curtha arís aige ar na fir a bhí sa tóir air

Béarla
he had given his pursuers the slip again

Leathanach 158

Buntéacs
d’inis sé don chaiftín go raibh sé ag teitheadh lena anam

Téacs caighdeánach
d’inis sé don chaptaen go raibh sé ag teitheadh lena anam

Béarla
he told the captain he was fleeing for his life

Leathanach 159

Buntéacs
agus amharc tintrí ina shúile

Téacs caighdeánach
agus amharc tintrí ina shúile

Béarla
with a fiery look in his eyes

Leathanach 159

Buntéacs
níl maith a bheith ag blandar leo

Téacs caighdeánach
níl maith a bheith ag bladar leo

Béarla
it’s no good trying to cajole them

Leathanach 160

Buntéacs
feochán géar gaoithe ag éirí

Téacs caighdeánach
feothan géar gaoithe ag éirí

Béarla
a sharp gust of wind blowing harder

Leathanach 160

Buntéacs
bhí sé doiligh dóibh a bheith ar a athrach de dhóigh agus an bhail a bhí orthu

Téacs caighdeánach
bhí sé doiligh dóibh a bheith ar a athrach de dhóigh agus an bhail a bhí orthu

Béarla
it was difficult for them to be otherwise given their predicament

Leathanach 161

Buntéacs
bhí oibriú iontach ins na daoine ar an tsráid

Téacs caighdeánach
bhí oibriú iontach sna daoine ar an tsráid

Béarla
the people in the street were becoming very agitated

Leathanach 162

Buntéacs
má bhuaileann fear thú, an bhfuil an choir maiteach aige ach stad de do bhualadh?

Téacs caighdeánach
má bhuaileann fear thú, an bhfuil an choir maiteach aige ach stad de do bhualadh?

Béarla
if a man strikes you, is the wrong forgiven just because he stops striking you?

Leathanach 162

Buntéacs
mharbh sé ceann as éadan iad de réir mar a tháinig sé orthu

Téacs caighdeánach
mharaigh sé ceann as éadan iad de réir mar a tháinig sé orthu

Béarla
he killed them one after another as he came across them

Leathanach 162

Buntéacs
seandaoine a raibh cos amuigh agus cos istigh san uaigh acu

Téacs caighdeánach
seandaoine a raibh cos amuigh agus cos istigh san uaigh acu

Béarla
old folk who have one foot in the grave, coming to the end of their days

Leathanach 162

Buntéacs
caithfimid breith ar ár gcéill

Téacs caighdeánach
caithfimid breith ar ár gciall

Béarla
we must get a grip of ourselves, come to our senses

Leathanach 163

Buntéacs
lucht na mbailteach mór

Téacs caighdeánach
lucht na mbailte móra

Béarla
people from, who live in, towns (non-rural folk)

Leathanach 164

Buntéacs
má tá saoirse na hÉireann díolta ar laigse cíosa

Téacs caighdeánach
má tá saoirse na hÉireann díolta ar laigse cíosa

Béarla
if the price of Ireland’s freedom is a rent reduction

Leathanach 164

Buntéacs
í hé seo an chéad uair a chuir sé an cluiche ar …

Téacs caighdeánach
ní hé seo an chéad uair a chuir sé an cluiche ar …

Béarla
this isn’t the first time he got the better of …

Leathanach 164/5

Buntéacs
5. Bhí geimhreadh mór, fada an daorsmaicht caite agus grian gheal, dhathúil na saoirse i ndiaidh eirí

Téacs caighdeánach
Bhí geimhreadh mór, fada an daorsmachta caite agus grian gheal, dhathúil na saoirse i ndiaidh eirí

Béarla
the long winter of oppression was over and the bright radiant sun of freedom risen

Leathanach 165

Buntéacs
roimh bhliain ón lá sin bheadh Ríocht Éirinn chomh saor le haon ríocht eile ar dhroim an domhain

Téacs caighdeánach
roimh bhliain ón lá sin bheadh Ríocht Éirinn chomh saor le haon ríocht eile ar dhroim an domhain

Béarla
before the year was out The Irish Kingdom would be as free as any in the world

Leathanach 165

Buntéacs
lasfadh siad tinidh mhór nach raibh a leithéid i gConnachta le cuimhne na ndaoine

Téacs caighdeánach
lasfadh siad tine mhór nach raibh a leithéid i gConnachta le cuimhne na ndaoine

Béarla
they would light a great fire the likes of which was never seen in Connacht in living memory

Leathanach 165

Buntéacs
cupla fear de na gasraí

Téacs caighdeánach
cúpla fear de na gasúir

Béarla
a couple of the boys

Leathanach 166

Buntéacs
agus gan acu ach duine amháin clainne

Téacs caighdeánach
agus gan acu ach duine amháin clainne

Béarla
and they had only one child

Leathanach 166

Buntéacs
bhí an t-athair iontach doirte dó

Téacs caighdeánach
bhí an t-athair iontach doirte dó

Béarla
the father was devoted to him, very fond of him

Leathanach 166

Buntéacs
nuair a shíl siad go raibh se síothlaithe

Téacs caighdeánach
nuair a shíl siad go raibh se síothlaithe

Béarla
when they thought he had passed away

Leathanach 166

Buntéacs
i gceann cupla lá bhí aghaidh bheag bhisigh air

Téacs caighdeánach
i gceann cúpla lá bhí aghaidh bheag bhisigh air

Béarla
in a couple of days his health began to improve

Leathanach 168

Buntéacs
ní raibh ann ach go dtáinig leis foighde a dhéanamh

Téacs caighdeánach
ní raibh ann ach go dtáinig leis foighne a dhéanamh

Béarla
he could barely contain his patience

Leathanach 168

Buntéacs
gur ba buan beo é

Téacs caighdeánach
go mba bheo buan é

Béarla
long may he live

Leathanach 169

Buntéacs
scaoileadh cith luaidhe isteach ina measc

Téacs caighdeánach
scaoileadh cith luaidhe isteach ina measc

Béarla
a shower of lead was fired into their midst

Leathanach 169

Buntéacs
bhí Micheál beag Ó Mealóid ag rith aníos an méid a bhí ina chosa

Téacs caighdeánach
bhí Micheál beag Ó Mealóid ag rith aníos an méid a bhí ina chosa

Béarla
little M.Ó M. was running up for all he was worth, as fast as his legs would carry him

Leathanach 170

Buntéacs
nó an ar a chonlán féin a rinne sé é gan ceist a chur ar ar aon duine eile?

Téacs caighdeánach
nó an ar a chonlán féin a rinne sé é gan ceist a chur ar ar aon duine eile?

Béarla
or was it of his own volition he did it, without asking anyone else?

Leathanach 170

Buntéacs
ag brath ár bhfágáil ansin mar a bheadh scaifte caorach gan tréadaí ann

Téacs caighdeánach
ag brath ár bhfágáil ansin mar a bheadh scata caorach gan tréadaí ann

Béarla
intending to leave us like a flock of sheep without a shepherd

Leathanach 171

Buntéacs
d’aithneoinn é dá gcastaí orm é oíche ré dorcha

Téacs caighdeánach
d’aithneoinn é dá gcastaí orm é oíche ré dorcha

Béarla
I’d recognise him if I met him on a moonless night

Leathanach 171

Buntéacs
tá eagla ort go bhfeallfadh sé orainn nuair a thiocfadh báire na fola

Téacs caighdeánach
tá eagla ort go bhfeallfadh sé orainn nuair a thiocfadh báire na fola

Béarla
you fear he would let us down when it came to the crunch

Leathanach 171

Buntéacs
níl aon deor d’fhuil fealltóra ina cholainn

Téacs caighdeánach
níl aon deor d’fhuil fealltóra ina cholainn

Béarla
he hasn’t a drop of treacherous blood in his body

Leathanach 172

Buntéacs
bíodh gach aon fhear réidh lena chion féin a dhéanamh amarach

Téacs caighdeánach
bíodh gach aon fhear réidh lena chion féin a dhéanamh amarach

Béarla
let every man be ready to play his part, contribute, tomorrow

Leathanach 175

Buntéacs
sna sála aige

Téacs caighdeánach
sna sála aige

Béarla
on his heels, in pursuit of him

Leathanach 175

Buntéacs
throidfeadh siad a fhad is a mhairfeadh siad

Téacs caighdeánach
throidfeadh siad a fhad is a mhairfeadh siad

Béarla
they’d fight to the last

Leathanach 178

Buntéacs
doirte leis an tart

Téacs caighdeánach
doirte leis an tart

Béarla
parched, dying for a drink

Leathanach 178

Buntéacs
is fearr a leithéidí sin a ligean lena n-olc fein

Téacs caighdeánach
is fearr a leithéidí sin a ligean lena n-olc fein

Béarla
better to leave their likes to their own erroneous ways

Leathanach 179

Buntéacs
scab scéal scafar ar fud na cathrach

Téacs caighdeánach
scaip scéal scafar ar fud na cathrach

Béarla
dreadful news spread across the city

Leathanach 180

Buntéacs
fuíoll seanmhallacht

Téacs caighdeánach
fuíoll seanmhallachta

Béarla
remnants of an ancient curse

Leathanach 180

Buntéacs
shíl muid an iarraidh seo go raibh an báire linn

Téacs caighdeánach
shíl muid an iarraidh seo go raibh an báire linn

Béarla
we thought we had it in the bag this time

Leathanach 182

Buntéacs
chuirfeadh sin ar a bhonnaí é

Téacs caighdeánach
chuirfeadh sin ar a bhoinn é

Béarla
that would set him up (financially)

Leathanach 184

Buntéacs
an trian deireanach den oíche

Téacs caighdeánach
an trian deireanach den oíche

Béarla
the wee small hours of the night

Leathanach 185

Buntéacs
agus fainne cruach is tineadh thart orthu

Téacs caighdeánach
agus fainne cruach is tine thart orthu

Béarla
surrounded be a ring of steel and fire(arms)

Leathanach 185

Buntéacs
go mb’fhéidir gur le ár leas a tháinig an tolgán seo air

Téacs caighdeánach
go mb’fhéidir gur lenár leas a tháinig an tolgán seo air

Béarla
maybe he getting this bout of illness will be to our benefit

Leathanach 185

Buntéacs
dá mbeadh sé ar a bhonnaí

Téacs caighdeánach
dá mbeadh sé ar a bhoinn

Béarla
if he was up and about

Leathanach 186

Buntéacs
bhí sé ag rámhaillí le tréan tinnis

Téacs caighdeánach
bhí sé ag rámhailligh le tréan tinnis

Béarla
he was in a sickness induced delirium

Leathanach 186

Buntéacs
is é a choinnigh mo leanbh le baisteadh

Téacs caighdeánach
is é a choinnigh mo leanbh le baisteadh

Béarla
he is Godparent to my child

Leathanach 188

Buntéacs
cé is measa leat?

Téacs caighdeánach
cé is measa leat?

Béarla
who do you like the most?

Leathanach 191

Buntéacs
níl a fhios agam cad é an deireadh a bheas air seo mura dté agam a chosc

Téacs caighdeánach
níl a fhios agam cad é an deireadh a bheas air seo mura dté agam a chosc

Béarla
there’s no telling where this will end if I don’t succeed in stopping it

Leathanach 192

Buntéacs
tá siad séanta cheana féin ag Pairtí Pharnell

Téacs caighdeánach
tá siad séanta cheana féin ag Pairtí Pharnell

Béarla
Parnell’s Party have already renounced them

Leathanach 192

Buntéacs
b’fhuras rud inteacht a chur síos dóibh

Téacs caighdeánach
b’fhurasta rud inteacht a chur síos dóibh

Béarla
it would be easy to attribute something to them

Leathanach 193

Buntéacs
chuir sé dathanna de féin

Téacs caighdeánach
chuir sé dathanna de féin

Béarla
he blushed, his face turned red

Leathanach 193

Buntéacs
b’fhiú féacháil a chuir air!

Téacs caighdeánach
b’fhiú féachaint a chuir air!

Béarla
It would be worth it putting him to the test!

Leathanach 194

Buntéacs
go raibh siad réidh le mionnú ar a chéile

Téacs caighdeánach
go raibh siad réidh le mionnú ar a chéile

Béarla
that they were ready to testify on oath against one and other

Leathanach 197

Buntéacs
nuair a bheadh an duine bocht leathbhreac as a chéill d’imeoradh Mallon an cluiche Deireanach

Téacs caighdeánach
nuair a bheadh an duine bocht leathbhreac as a chéill d’imreodh Mallon an cluiche deireanach

Béarla
when the poor wretch would be half out of his mind Mallon would spring the trap

Leathanach 201

Buntéacs
is cortha mo bheo a ligean liomsa ná le Carey

Téacs caighdeánach
is cortha mo bheo a ligean liomsa ná le Carey

Béarla
I’m more worthy of living than Curley

Leathanach 202

Buntéacs
sin an scéal gan focal chuige ná uaidh

Téacs caighdeánach
sin an scéal gan focal chuige ná uaidh

Béarla
that’s the story with nothing to add or detract, the whole truth and nothing but the truth

Leathanach 202

Buntéacs
á sé ar chás chomh coscarthach is a tháinig riamh i láthair cúirte

Téacs caighdeánach
sé ar chás chomh coscrach agus a tháinig riamh i láthair cúirte

Béarla
it is a case as shocking as ever came before a court

Leathanach 203/4

Buntéacs
4. Beireadh thall is abhus air

Téacs caighdeánach
Rugadh thall is abhus air

Béarla
he was grabbed on both sides

Leathanach 207

Buntéacs
truaill bhocht gan chroí gan anam

Téacs caighdeánach
truaill bhocht gan chroí gan anam

Béarla
a poor heartless, soulless wretch

Leathanach 207

Buntéacs
a mhuineál féin a shábháil ar shealán na croise

Téacs caighdeánach
a mhuineál féin a shábháil ar shealán na croise

Béarla
to save his own neck from the noose

Leathanach 208

Buntéacs
go n-aithneodh daoine dalla an domhain …

Téacs caighdeánach
go n-aithneodh daoine dalla an domhain …

Béarla
the blind would realise …

Leathanach 210

Buntéacs
fuair an tocht buaidh uirthi

Téacs caighdeánach
fuair an tocht bua uirthi

Béarla
she was overcome with emotion

Leathanach 211

Buntéacs
an scéal a bhí i mbéal an bhig is an mhóir

Téacs caighdeánach
an scéal a bhí i mbéal an bhig is an mhóir

Béarla
the story (news) was the talk of the town

Leathanach 212

Buntéacs
go dtuga Dia a luach duit

Téacs caighdeánach
go dtuga Dia a luach duit

Béarla
may God reward you

Leathanach 212

Buntéacs
n scían scáfar ina súile

Téacs caighdeánach
an scéin scáfar ina súile

Béarla
the terror in her eyes

Leathanach 212/3

Buntéacs
3. Bhí sé ag imeacht uaithi i mbláth a óige

Téacs caighdeánach
Bhí sé ag imeacht uaithi i mbláth a óige

Béarla
he was leaving her in the bloom of youth

Leathanach 214

Buntéacs
mo dheartháir ba mheasa liom ná a raibh ar an domhan

Téacs caighdeánach
mo dheartháir ba mheasa liom ná a raibh ar an domhan

Béarla
my brother for whom my affection was greater than all else in the world

Leathanach 215

Buntéacs
go dtí go gcuala mé ó urra mhaith

Téacs caighdeánach
go dtí go gcuala mé ó urra mhaith

Béarla
till I heard it on good authority

Leathanach 215

Buntéacs
cuirfidh siad ar shiúl é go dtí an cearn is faide ar an domhan

Téacs caighdeánach
cuirfidh siad ar shiúl é go dtí an cearn is faide ar an domhan

Béarla
they’ll send him off to the furthest corner of the world

Leathanach 215

Buntéacs
b’fhéidir go dtabharfainn ruaig ar Éirinn

Téacs caighdeánach
b’fhéidir go dtabharfainn ruaig ar Éirinn

Béarla
maybe I’ll take a trip to Ireland

Leathanach 216

Buntéacs
ina sháith den tsaol

Téacs caighdeánach
ina sháith den tsaol

Béarla
well off

Leathanach 217

Buntéacs
is mór eagla a bháis ar fhear ar bith, ach is millteanach an rud é ag cladhaire

Téacs caighdeánach
is mór eagla a bháis ar fhear ar bith, ach is millteanach an rud é ag cladhaire

Béarla
any man greatly fears his death, but a coward all the more

Leathanach 217

Buntéacs
níl a fhios ag fear ar bith cad é a dhéanfas sé féin nuair a chuirfear an fhéacháil cheart air

Téacs caighdeánach
níl a fhios ag fear ar bith cad é a dhéanfas sé féin nuair a chuirfear an fhéachaint cheart air

Béarla
no man knows what he’ll do until he’s truly put to the test

Leathanach 219

Buntéacs
gan a fhios aige go raibh a chinniúint á snaidhmeadh fá chupla míle de

Téacs caighdeánach
gan a fhios aige go raibh a chinniúint á snaidhmeadh fá chupla míle de

Béarla
unknown to him, a couple of miles away, his fate was being sealed

Leathanach 219

Buntéacs
déarfainn gur fearr dúinn crainn a chaitheamh

Téacs caighdeánach
déarfainn gur fearr dúinn crainn a chaitheamh

Béarla
I’d say it would be better for us to cast lots

Leathanach 220

Buntéacs
chuir fear ar a sheal a lámh isteach sa mhála

Téacs caighdeánach
chuir fear ar a sheal a lámh isteach sa mhála

Béarla
each man in turn put his hand into the bag

Leathanach 220

Buntéacs
chomh dóiche lena athrach

Téacs caighdeánach
chomh dócha lena athrach

Béarla
more likely than not

Leathanach 221

Buntéacs
an stócach a tharraing crann dubh na héirice

Téacs caighdeánach
an stócach a tharraing crann dubh na héirice

Béarla
the young man who drew the malevolent lot of retribution

Leathanach 223

Buntéacs
nach tostach an mhaise duit anocht é, a Dhálaigh?

Téacs caighdeánach
nach tostach an mhaise duit anocht é, a Dhálaigh?

Béarla
aren’t you the quite one tonight, O’Donnell ?

Leathanach 224

Buntéacs
fuair mé buaidh ar an tallann chloíte sin agus tháinig mé chugam féin,

Téacs caighdeánach
xxx

Béarla
I overcame that fit of weakness

Leathanach 224

Buntéacs
dá mbeinn i mbun mo mhéid

Téacs caighdeánach
dá mbeinn i mbun mo mhéide

Béarla
had I been a grown man

Leathanach 228

Buntéacs
nuair a rachas tú go bun an rása

Téacs caighdeánach
nuair a rachas tú go bun an rása

Béarla
when you get to where you are going, reach your destination

Leathanach 229

Buntéacs
tá teacht i láthair agus déanamh gnoithe ionat

Téacs caighdeánach
tá teacht i láthair agus déanamh gnóthaí ionat

Béarla
you can present yourself in company and are resourceful

Leathanach 230

Buntéacs
mo sheacht mallacht ar an chinniúint a chuir an bhail seo orm

Téacs caighdeánach
mo sheacht mallacht ar an chinniúint a chuir an bhail seo orm

Béarla
damn the fate that left me in this state

Leathanach 234

Buntéacs
rachadh sí leis dh’ainneoin an tsaoil mhóir

Téacs caighdeánach
rachadh sí leis d’ainneoin an tsaoil mhóir

Béarla
she would go with him in spite of everybody

Leathanach 237

Buntéacs
agus ní cosúil duitse go gcreideann tú mé. Ach siúd an fhírinne.

Téacs caighdeánach
agus ní cosúil duitse go gcreideann tú mé. Ach siúd an fhírinne.

Béarla
it appears you don’t believe me. But it’s the truth

Leathanach 238

Buntéacs
tháinig na mná chucu féin,

Téacs caighdeánach
xxx

Béarla
the women regained their composure

Leathanach 238

Buntéacs
ní raibh gar dóibh féacháil le Padaí a chur thar a dhóigh

Téacs caighdeánach
ní raibh gar dóibh féachaint le Padaí a chur thar a dhóigh

Béarla
There was no point in them trying to upset P.

Leathanach 241

Buntéacs
ní dóiche go dtigimse beo as an ghábhadh seo

Téacs caighdeánach
ní dócha go dtigimse beo as an ghábh seo

Béarla
I probably will not survive this plight

Leathanach 241

Buntéacs
agus tháinig lasair bheag, éadrom ina gruaidh

Téacs caighdeánach
agus tháinig lasair bheag, éadrom ina grua

Béarla
and she blushed a little

Leathanach 245

Buntéacs
bean dóighiúil a raibh éideadh feiceálach uirthi

Téacs caighdeánach
bean dhóighiúil a raibh éide fheiceálach uirthi

Béarla
a good-looking, well-dressed woman

Leathanach 245

Buntéacs
thoisigh na hinnill a chur creatha fríd chorp an tsoithigh

Téacs caighdeánach
thosaigh na hinnill a chur creatha fríd chorp an tsoithigh

Béarla
the engines sent a shudder through the hull of the vessel

Leathanach 245

Buntéacs
d’éirigh maistreadh de chúr gheal taobh thiar dá deireadh

Téacs caighdeánach
d’éirigh maistreadh de chúr gheal taobh thiar dá deireadh

Béarla
white churning foam rose from her rear

Leathanach 245

Buntéacs
thoisigh sí a thógáil siúil agus sheol sí léi síos béal an chuain

Téacs caighdeánach
thosaigh sí a thógáil siúil agus sheol sí léi síos béal an chuain

Béarla
she began to pick up speed and sailed down the harbour entrance

Leathanach 248

Buntéacs
mura bhfuil sé gan mhúineadh agam an cheist a chur

Téacs caighdeánach
mura bhfuil sé gan mhúineadh agam an cheist a chur

Béarla
if you don’t mind me asking

Leathanach 249

Buntéacs
níl sibh gan éacht agaibh le maíomh as

Téacs caighdeánach
níl sibh gan éacht agaibh le maíomh as

Béarla
you’re not short of exploits to boast of

Leathanach 249

Buntéacs
ní bhfuair sé a dhath ach an rud a bhí saothraithe aige

Téacs caighdeánach
ní bhfuair sé a dhath ach an rud a bhí saothraithe aige

Béarla
he only got what he deserved

Leathanach 250

Buntéacs
cuireann siad i mbarr mo chéille mé

Téacs caighdeánach
cuireann siad i mbarr mo chéille mé

Béarla
they infuriate me

Leathanach 251

Buntéacs
ní thiocfaimis lé cheile sa tseanchas sin

Téacs caighdeánach
ní thiocfaimis lé cheile sa tseanchas sin

Béarla
we wouldn’t see eye to eye there, wouldn’t agree on that narrative

Leathanach 253

Buntéacs
cá bhfuil mar a bheadh dochas agam?

Téacs caighdeánach
cá bhfuil mar a bheadh dochas agam?

Béarla
how could I have hope?

Leathanach 255

Buntéacs
b’annamh a chluintí é ag aithris a chuid éachtaí

Téacs caighdeánach
b’annamh a chluintí é ag aithris a chuid éachtaí

Béarla
he was seldom heard recounting his own exploits

Leathanach 256

Buntéacs
gach scéal i mbun scéil

Téacs caighdeánach
gach scéal i mbun scéil

Béarla
one story begets another

Leathanach 256

Buntéacs
ní bheidh tógáil ár gcinn choíche againn

Téacs caighdeánach
ní bheidh tógáil ár gcinn choíche againn

Béarla
we will be forever utterly disgraced

Leathanach 258

Buntéacs
is cosúil go bhfuil an tubaiste ag siúl linn

Téacs caighdeánach
is cosúil go bhfuil an tubaiste ag siúl linn

Béarla
it appears we are dogged with disaster

Leathanach 261

Buntéacs
is iomaí gruaidh thirim a bheas ina dhiaidh

Téacs caighdeánach
is iomaí grua thirim a bheas ina dhiaidh

Béarla
there won’t be many tears shed for him

Leathanach 261

Buntéacs
cad é an stod a tháinig ort inniu?

Téacs caighdeánach
cad é an dod a tháinig ort inniu?

Béarla
what huff has come over you today?

Leathanach 262

Buntéacs
bhí an sracadh fearúil riamh ina bhunadh

Téacs caighdeánach
bhí an sracadh fearúil riamh ina bhunadh

Béarla
his people always had a plucky manliness

Leathanach 263

Buntéacs
nuair a bhí an rabhán seo curtha thairis ag Séamas

Téacs caighdeánach
nuair a bhí an rabhán seo curtha thairis ag Séamas

Béarla
when S. had finished this outburst

Leathanach 265

Buntéacs
ní ghéillfidh Sasain do rud ar bith mura ngéillí sí do Mhericeá

Téacs caighdeánach
ní ghéillfidh Sasana do rud ar bith mura ngéille sí do Mhericeá

Béarla
if England doesn’t give in to America she’ll give in to nothing

Leathanach 267

Buntéacs
an dlí a chur i bhfeidhm gan scáth gan eagla

Téacs caighdeánach
an dlí a chur i bhfeidhm gan scáth gan eagla

Béarla
to enact the law without fear or dread

Leathanach 272

Buntéacs
nach iontach nach n-eiríonn Padaí agus bréagach a thabhairt dó

Téacs caighdeánach
nach iontach nach n-eiríonn Padaí agus bréagach a thabhairt dó

Béarla
it’s a wonder Padaí doesn’t stand up and call him a liar

Leathanach 273

Buntéacs
tá craiceann na fírinne ar an scéal a d’inis sé

Téacs caighdeánach
tá craiceann na fírinne ar an scéal a d’inis sé

Béarla
the story he told is plausible

Leathanach 273

Buntéacs
nach mionnódh bean den chineál sin an bhréag chomh réidh leis an fhírinne?

Téacs caighdeánach
nach mionnódh bean den chineál sin an bhréag chomh réidh leis an fhírinne?

Béarla
wouldn’t a woman of her kind swear to a lie as quickly as a truth?

Leathanach 275

Buntéacs
bhí sé ag teacht le breith an choiste

Téacs caighdeánach
bhí sé ag teacht le breith an choiste

Béarla
he was in agreement with the jury’s decision

Leathanach 276

Buntéacs
…ar a ndícheall is ar a ndúthracht féacháil arbh fhéidír a phardún a fháil,

Téacs caighdeánach
xxx

Béarla
…at their utmost endeavours in attempting to obtain a pardon

Leathanach 276

Buntéacs
bhí daoine céimúla as tíortha eile fosta ag iarraidh cur leis an achaine,

Téacs caighdeánach
xxx

Béarla
distinguished people from other countries also added their plea

Leathanach 277

Buntéacs
choinnigh Siobhán cúl ar na deora leisc tocht a chur ar an fhear a bhí a ghabháil chun na croiche

Téacs caighdeánach
choinnigh Siobhán cúl ar na deora leisc tocht a chur ar an fhear a bhí a ghabháil chun na croiche

Béarla
S. held back the tears lest the man going to the gallows would become emotional

Leathanach 279

Buntéacs
anois nuair atá d’anam déanta agat

Téacs caighdeánach
anois nuair atá d’anam déanta agat

Béarla
now that you have prepared your soul

Leathanach 280

Buntéacs
tiocfaidh an fhírinne ina háit féin

Téacs caighdeánach
tiocfaidh an fhírinne ina háit féin

Béarla
the truth will prevail

Leathanach 282

Buntéacs
lá feanntach fuar a bhí ann agus an ghaoth isteach ón fharraige

Téacs caighdeánach
lá feanntach fuar a bhí ann agus an ghaoth isteach ón fharraige

Béarla
it was a bitterly cold day with an onshore wind

Leathanach 282

Buntéacs
agus ceathaideacha cloch sneachta ag baint na súl astu

Téacs caighdeánach
agus ceathanna clocha sneachta ag baint na súl astu

Béarla
with showers of hail cutting the eyes out of them

Leathanach 283

Buntéacs
ó chaill Dálaigh seilbh ar bhánta méithe an Lagáin agus b’éigean dóibh teitheadh go Gaoth Dobhair

Téacs caighdeánach
ó chaill Dálaigh seilbh ar bhánta méithe an Lagáin agus b’éigean dóibh teitheadh go Gaoth Dobhair

Béarla
since the O’Donnells lost possession of the Lagan’s fertile fields and fled to Gaoth Dobhair

Leathanach 285

Buntéacs
bhí faobhar ar leith ar an ghaoith

Téacs caighdeánach
bhí faobhar ar leith ar an ghaoth

Béarla
there was a particularly sharp bite to the wind

Leathanach 285

Buntéacs
cá háit a bhfuil pairtí Airt Óig curtha?

Téacs caighdeánach
cá háit a bhfuil pairtí Airt Óig curtha?

Béarla
where are A.Óg’s people buried?

Leathanach 286

Buntéacs
níl ciall ar bith do rud mar sin agamsa

Téacs caighdeánach
níl ciall ar bith do rud mar sin agamsa

Béarla
I have no understanding of something like that

Leathanach 288

Buntéacs
nár ghairid an réim a bhí ag an bhréig

Téacs caighdeánach
nár ghairid an réim a bhí ag an bhréag

Béarla
the lie didn’t have much legs

Na Leabhair

Na Leabhair