Leathanach #VALUE!
Buntéacs
reágh an rud a’ tsíothcháin i ndiaidh na bruighne
Téacs caighdeánach
is breá an rud an tsíocháin i ndiaidh na bruíne
Béarla
peace after the battle is a fine thing
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Míleata, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach #VALUE!
Buntéacs
nuair thig an chaill thig an fhaill
Téacs caighdeánach
nuair a thig an chaill tig an fhaill
Béarla
when misfortune strikes, opportunity arises
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Sofhriotal, Seanfhocal
Leathanach XXX?
Buntéacs
caidé sin do’n té sin nach mbaineann sin dó
Téacs caighdeánach
cad é sin don té sin nach mbaineann sin dó
Béarla
it is of no concern to anyone not directly involved
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach XXX?
Buntéacs
tá Dia láidir agus máthair mhaith aige
Téacs caighdeánach
tá Dia láidir agus máthair mhaith aige
Béarla
God is powerful and his mother is good
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach #VALUE!
Buntéacs
cioth a fhliuch a’ saoghal
Téacs caighdeánach
cith a d’fhliuch an saol
Béarla
a universal trait
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach XXX
Buntéacs
ná bain do dhuine dheiróil, arsa fear na h-eagna
Téacs caighdeánach
ná bain do dhuine dhearóil, arsa fear na heagna
Béarla
don’t offend the afflicted, said the wise man
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Airgead – maoin – gnó, Cúinsí sóisialta
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach XXX
Buntéacs
tig eadar na bráithre mar adeir a’ nathán
Téacs caighdeánach
tig idir na bráithre, mar a deir an nathán
Béarla
as the adage goes, from close-knit to conflict, bedfellows fall out
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach XXX
Buntéacs
is lúgha ná frigh máthair chointinne
Téacs caighdeánach
is lú ná fríd máthair chointinne
Béarla
it doesn’t take much to start a quarrel
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Seanfhocal, Sofhriotal
Leathanach XXX
Buntéacs
sgiordann éan as gach ealt
Téacs caighdeánach
sciurdann éan as gach ealta
Béarla
there is always an odd-man-out there are exceptions to every rule, a black sheep in every family
Téamaí
Ainmhithe agus plandaí, Tréithe daonna, Mothúcháin, Iompar agus caidrimh, Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Seanfhocal, Nath
Leathanach XXX
Buntéacs
tá na dílsí caithte
Téacs caighdeánach
tá na díslí caite
Béarla
the die is cast; there is no going back
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas
Leathanach XXX
Buntéacs
an té nach truagh leis do chás ná déan do ghearán leis
Téacs caighdeánach
an té nach trua leis do chás ná déan do ghearán leis
Béarla
don't bring your complaints where they're not wanted
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 7
Buntéacs
mar a deireadh mo mháthair mhór cibé atá saor caitheadh sé cloch
Téacs caighdeánach
mar adeireadh mo mháthair mhór, cibé atá saor caitheadh sé cloch
Béarla
as my granny used to say let he who is without sin cast the first stone
Téamaí
Beannachtaí agus mallachtaí, Gaois - comhairle - eolas, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 7
Buntéacs
an rud atá i ndán do shíol Éabha
Téacs caighdeánach
an rud atá i ndán do shíol Éabha
Béarla
what is fated for human kind
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Reiligiún agus creideamh, Mothúcháin
Leathanach 8
Buntéacs
an rud nach bhfuil inseachanta, an aois agus an bás
Téacs caighdeánach
an rud nach bhfuil inseachanta, an aois agus an bás
Béarla
that which is unavoidable, old age and death
Téamaí
Aimsir agus am, Aois, Bás – beatha – sláinte, Gaois - comhairle - eolas, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 9
Buntéacs
mar adubhairt fear na h-eagna bláth gach géag dá dtig a’ cur leis a’ fhréimh ó dtáinig
Téacs caighdeánach
mar a dúirt fear na heagna bláth gach géag dá dtig ag cur leis an fhréamh óna dtáinig
Béarla
as the wise man said, like father like son
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Teaghlach – muintir – pobal
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 10
Buntéacs
is cosamhail gur fíor go sgiordann éan as gach ealt
Téacs caighdeánach
is cosúil gur fíor go sciurdann éan as gach ealta
Béarla
it appears there’s always an exception to the rule, always an odd-man out
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Teaghlach – muintir – pobal
Gnéithe teanga
Seanfhocal, Nath
Leathanach 10
Buntéacs
bíonn cead cainnte ag fear chaillte na himeartha
Téacs caighdeánach
bíonn cead cainte ag fear caillte na himeartha
Béarla
the loser of a contest may speak as much as he wishes, whereas the winner has no need to say anything
Téamaí
Caithimh aimsire – cluichí – spóirt, Gaois - comhairle - eolas, Mothúcháin, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 10
Buntéacs
ní leigfidh an gasúr sin a choidhche a chnámh leis a’ mhadadh
Téacs caighdeánach
ní ligfidh an gasúr sin choíche a chnámh leis an mhadadh
Béarla
that boy will never be imposed on, will give anyone as good as he gets, will strike a hard bargain
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Gaois - comhairle - eolas, Mothúcháin, Tréithe daonna, Ainmhithe agus plandaí
Leathanach 11
Buntéacs
ar thaobh na dtaobhann
Téacs caighdeánach
ar thaobh na dtaobhanna
Béarla
on both sides (of the family)
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Teaghlach – muintir – pobal
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 11
Buntéacs
comh mí-shásta le fear nach mbainfeadh is nach gcaillfeadh
Téacs caighdeánach
chomh míshásta le fear nach mbainfeadh is nach gcaillfeadh
Béarla
as dissatisfied as a man who would neither win or lose
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Mothúcháin, Tréithe daonna, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 13/14
Buntéacs
go leigidh an Rí do shláinte dhuit
Téacs caighdeánach
go lige an Rí do shláinte duit
Béarla
may God grant you health
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Bás – beatha – sláinte, Beannachtaí agus mallachtaí, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 16
Buntéacs
ar mhair aon duine duit iad
Téacs caighdeánach
ar mhair aon duine duit iad?
Béarla
did anyone wish you well in them yet ? congratulate you
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Éadaí, Beannachtaí agus mallachtaí
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 16
Buntéacs
“ go maire tú ‘gus go gcaithe tú iad, agus go stialla tú ‘gus go stróca tú iad, agus go bpósa tú bean ionnta”
Téacs caighdeánach
go maire tú agus go gcaithe tú iad, agus go stialla tú agus go stróca tú iad, agus go bpósa tú bean iontu
Béarla
health to wear
Téamaí
Beannachtaí agus mallachtaí, Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Nath, Seanfhocal
Leathanach 17
Buntéacs
A Pheadair a’ dóchais bhig !
Téacs caighdeánach
a Pheadair an dóchais bhig
Béarla
oh Peter of little faith
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Reiligiún agus creideamh, Mothúcháin, Tréithe daonna, Beannachtaí agus mallachtaí
Gnéithe teanga
Nath, Seanfhocal
Leathanach 18
Buntéacs
ní tháinig ariamh a’ meadhar mór nach dtiocfadh ‘na dhiaidh a’ dobrón
Téacs caighdeánach
ní tháinig riamh an mheidhir mhór nach dtiocfadh ina diaidh an dobrón
Béarla
all our joys are overcast with sorrow, no joy without alloy
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 18
Buntéacs
go dtáinig a’ tuar fán tarngaireacht
Téacs caighdeánach
go dtáinig an tuar fán tairngreacht
Béarla
that the prophecy came true
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 26
Buntéacs
moladh sé a dheireadh
Téacs caighdeánach
moladh sé a dheireadh
Béarla
the proof of the pudding is in the eating (judge it by results)
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Seanfhocal, Nath
Leathanach 26
Buntéacs
is iomdha meath a tháinig orainn sa tír seo ó bhí saol órdha na naomh is na n-éigeas ann
Téacs caighdeánach
is iomaí meath a tháinig orainn sa tír seo ó bhí saol órga na naomh is na n-éigeas ann
Béarla
many a decline has happened to us in this country since the golden age of saints and scholars
Téamaí
Béaloideas agus seanchas, Cúinsí sóisialta, Aimsir agus am, Gaois - comhairle - eolas, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Reiligiún agus creideamh, Stair
Gnéithe teanga
Sofhriotal
Leathanach 29
Buntéacs
go gcaithfidh duine an ócáid a sheachnamh má’s leis fanacht go buan ar staid na ngrásta
Téacs caighdeánach
go gcaithfidh duine an ócáid a sheachaint más leis fanacht go buan ar staid na ngrást
Béarla
that if a person wishes to stay in a state of grace he must avoid the occasion of sin
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 30
Buntéacs
ní fhaghthar saill gan cheannach
Téacs caighdeánach
ní fhaightear saill gan cheannach
Béarla
there’s no gain without pain
Téamaí
Bás – beatha – sláinte, Bia agus deoch, Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Seanfhocal, Meafar, Nath
Leathanach 30
Buntéacs
deir na sean-daoine go mbíonn cead iomartais ar dhuine eadar dáil is pósadh
Téacs caighdeánach
deir na seandaoine go mbíonn cead iomartais ar dhuine idir dáil is pósadh
Béarla
the old folks say that one who is engaged to be married is open to supernatural influences
Téamaí
Béaloideas agus seanchas, An t-osnádúr, Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 31
Buntéacs
mar adeir a’ nathán, rí gach duine ar a chuid féin
Téacs caighdeánach
mar a deir an nathán, rí gach duine ar a chuid féin
Béarla
as the saying goes, each man is lord of his own possessions
Leathanach 32
Buntéacs
déanadh gach aon duine a bhrachán dó féin
Téacs caighdeánach
déanadh gach aon duine a bhrachán dó féin
Béarla
let everyone cook his own porridge, look after himself
Leathanach 32
Buntéacs
an dara suidhe sa bhuailidh
Téacs caighdeánach
an dara suí sa bhuaile
Béarla
choice, alternative
Leathanach 32
Buntéacs
is fearr ligearam laig ‘ná bheith folamh ar fad
Téacs caighdeánach
is fearr liogram lag ná a bheith folamh ar fad
Béarla
half a loaf is better than no bread
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Airgead – maoin – gnó, Cúinsí pearsanta
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 35
Buntéacs
is fearr go mall ná go bráth
Téacs caighdeánach
is fearr go mall ná go brách
Béarla
better late than never
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 35
Buntéacs
nach minic ariamh a chualamar an rud is measa le duine ‘ná a bhás b’fheidir gurbh’ é a leas é
Téacs caighdeánach
nach minic riamh a chuala muid an rud is measa le duine ná a bhás b’fhéidir gurbh é a leas é
Béarla
haven’t we often heard what people regard as a fate worse than death may be a blessing in disguise
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Míleata, Bás – beatha – sláinte, Gaois - comhairle - eolas, Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Seanfhocal, Sofhriotal
Leathanach 36
Buntéacs
tuigeann fear léighinn leath-fhocal
Téacs caighdeánach
tuigeann fear léinn leathfhocal
Béarla
a word to a wise man is sufficient
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 37
Buntéacs
deir siad go loiteann fírinne filidheacht
Téacs caighdeánach
deir siad go loiteann fírinne fílíocht
Béarla
they say the truth can ruin a good story
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 38
Buntéacs
comhairle mná ó thuaidh ná ó dheas, ní thearn agus ní dhéanfad
Téacs caighdeánach
comhairle mhná ó thuaidh ná ó dheas, ní dhearna agus ní dhéanfaidh mé
Béarla
I never took a woman’s advice and I never will
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 38
Buntéacs
caoir thineadh air
Téacs caighdeánach
caor thine air
Béarla
may he get struck by a fireball, meteor
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Beannachtaí agus mallachtaí
Leathanach 38
Buntéacs
nach mór a croidhe a fuair sé
Téacs caighdeánach
nach mór an croí a fuair sé
Béarla
how dare he
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Mothúcháin, Iompar agus caidrimh, Corp - baill agus cuma fhisiciúil
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 39
Buntéacs
is réidh stiall de chroiceann fir eile agaibh
Téacs caighdeánach
is réidh stiall de chraiceann fir eile agaibh
Béarla
it’s easy to be generous at someone else’s expense !
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Airgead – maoin – gnó, Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch, Nath
Leathanach 40
Buntéacs
cuirfidh an fear sin é féin chun na cille fiche bliain roimh dheireadh an tsaoil a gheall Dia dó
Téacs caighdeánach
cuirfidh an fear sin é féin chun na cille fiche bliain roimh dheireadh an tsaoil a gheall Dia dó
Béarla
that man will send himself to an early grave (twenty years early)
Téamaí
Bás – beatha – sláinte, Aimsir agus am, Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 40
Buntéacs
ní bhíonn meas ar an uisce go dtráigheann an tobar
Téacs caighdeánach
ní bhíonn meas ar an uisce go dtránn an tobar
Béarla
familiarity breeds contempt, you don’t appreciate the simple things until they’re gone
Téamaí
Teach agus baile, Bia agus deoch, Mothúcháin, Iompar agus caidrimh, Gaois - comhairle - eolas
Leathanach 42
Buntéacs
is ionann is a’ cás é sa deireadh
Téacs caighdeánach
is ionann is an cás é sa deireadh
Béarla
it’s the same difference when all is said and done
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 42
Buntéacs
má bheir tú isteach go bhfuil cinniúint ann, dhéanfaidh tú ar shiúl glan le toil shaor
Téacs caighdeánach
má bheir tú isteach go bhfuil cinniúint ann, dhéanfaidh tú ar shiúl glan le toil shaor
Béarla
if you concede that fate exists, then you can reject free will
Téamaí
Reiligiún agus creideamh, Mothúcháin, Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 43
Buntéacs
castar na daoine ar a chéile, is ní chastar na cnoic ná na sléibhte
Téacs caighdeánach
castar na daoine ar a chéile, is ní chastar na cnoic ná na sléibhte
Béarla
it’s a small world, if one moves around
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Iompar agus caidrimh, Tíreolaíocht – tírdhreach – áit
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 44
Buntéacs
cé adubhairt leo mar mhnáibh go raibh siad taodach do-shásta le linn sonais agus gurbh’ aingle fortacha le linn donais
Téacs caighdeánach
cé a dúirt leo mar mhná go raibh siad taghdach doshásta le linn sonais agus gurbh aingle fortachta iad le linn donais?
Béarla
who was it that said women were temperamental and hard to please when things are going well and comforting angels in times of misery
Téamaí
Tréithe daonna, Reiligiún agus creideamh, Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 48
Buntéacs
is cosúil go bhfuil an bás scáfar
Téacs caighdeánach
is cosúil go bhfuil an bás scáfar
Béarla
it appears that death is terrifying
Téamaí
Bás – beatha – sláinte, Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Nath, Sofhriotal
Leathanach 49
Buntéacs
sgéal chluinfeas tír is cheilfeas muinntir
Téacs caighdeánach
scéal a chluinfeas tír agus a cheilfeas muintir
Béarla
what everybody but one’s own talks about, ( family suppressing embarrassing or painful news in spite of it being common knowledge)
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Teaghlach – muintir – pobal
Gnéithe teanga
Nath, Sofhriotal, Seanfhocal
Leathanach 51
Buntéacs
má tá buaidh ar leith agat béidh ainbhfiosáin a’ tnúth leat agus ag iarraidh mí-chliú a chur ort
Téacs caighdeánach
má tá bua ar leith agat beidh ainbhiosáin ag tnúth leat agus ag iarraidh míchlú a chur ort
Béarla
if you've got a particular talent, philistines will envy you and try to discredit, smear you
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Tréithe daonna, Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 52
Buntéacs
ar adeir a’ nathán: deireadh gach cuirme a cáineadh
Téacs caighdeánach
mar a deir an nathán: deireadh gach coirme a cáineadh
Béarla
as the saying goes: after the feast comes the criticism (i.e. some people will never be happy), (at the end of) in the wake of a feast there'll always be complaints
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 52/3
Buntéacs
3. is fiú do dhuine bheith bocht is ní fiú do dhuine bheith truaillidhe
Téacs caighdeánach
is fiú do dhuine a bheith bocht is ní fiú do dhuine a bheith truaillí
Béarla
poverty is no disgrace and miserliness is
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 53
Buntéacs
is fairsing Dia sa chumhanglach
Téacs caighdeánach
is fairsing Dia sa chúngach
Béarla
God will provide
Téamaí
Reiligiún agus creideamh, Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 53
Buntéacs
ní bhfuil léas ag aonduine ar a shaoghal
Téacs caighdeánach
níl léas ag aon duine ar a shaol
Béarla
one never knows what the future has in store
Téamaí
Mothúcháin, Aimsir agus am, Gaois - comhairle - eolas, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 53
Buntéacs
níl ann acht breith nó fág
Téacs caighdeánach
níl ann ach breith nó fág
Béarla
there’s nothing else for it; it’s all or nothing
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 54
Buntéacs
mar adeir an nathán, an chuid is lúgha den troid an chuid is fearr
Téacs caighdeánach
mar a deir an nathán, an chuid is lú den troid an chuid is fearr
Béarla
the least fighting done the better
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 54
Buntéacs
tá na cneadhacha comh trom sin orainn agus gur dheacair a gcneasughadh
Téacs caighdeánach
tá na cneácha chomh trom sin orainn agus gur dheacair a gcneású
Béarla
our wounds are so deep they'd be hard to heal
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Stair
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 54
Buntéacs
tá sé mar atá sé agus níor fhás sé gan locht, mar adeireadh na sean-daoine
Téacs caighdeánach
tá sé mar atá sé agus níor fhás sé gan locht, mar a deireadh na seandaoine
Béarla
he has his faults, as the old folks used to say
Téamaí
Tréithe daonna, Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Seanfhocal, Nath
Leathanach 55
Buntéacs
deir siad nach bhfuil ciall ar bith comh maith le ciall cheannaigh
Téacs caighdeánach
deir siad nach bhfuil ciall ar bith chomh maith le ciall cheannaithe
Béarla
they say hard won experience is the best
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Seanfhocal, Nath
Leathanach 55
Buntéacs
Dia eadar sinn agus gach olc
Téacs caighdeánach
Dia idir sinn agus gach olc
Béarla
God save us from all evil
Téamaí
Grá – cleamhnas – rómánsaíocht, Reiligiún agus creideamh, Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 55
Buntéacs
bíonn cead chainnte ag fear chaillte na himeartha
Téacs caighdeánach
bíonn cead cainte ag fear caillte na himeartha
Béarla
the loser of a contest can say all he likes, whereas the winner doesn’t have to say anything
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Caithimh aimsire – cluichí – spóirt, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 57
Buntéacs
tá measardhacht ar gach aon rud, dá mba ól a’ bhracháin é
Téacs caighdeánach
tá measarthacht ar gach aon rud, dá mba ól an bhracháin é
Béarla
everything in moderation, even consuming porridge has its limits
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Bia agus deoch, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 57
Buntéacs
chum Dia druim fá choinne an ualaigh, mar a deireadh an mhuintir tháinig romhainn
Téacs caighdeánach
chum Dia droim fá choinne an ualaigh, mar a deireadh na seandaoine
Béarla
God fitted the back for the burden, gave us the capacity to work, every Jack to his own trade; ( do not attempt sth. for which you are not cut out for) as our forefathers used yo say
Téamaí
Obair agus ceardaíocht, Reiligiún agus creideamh, Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 58
Buntéacs
ní raibh an dara suí sa bhuailidh ann
Téacs caighdeánach
ní raibh an dara suí sa bhuaile ann
Béarla
there was no alternative
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Iompar agus caidrimh, Obair agus ceardaíocht, Mothúcháin, Talmhaíocht
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 59
Buntéacs
is deise cabhair Dé ‘ná an doras
Téacs caighdeánach
is deise cabhair Dé ná an doras
Béarla
God’s help is always at hand
Téamaí
An t-osnádúr, Béaloideas agus seanchas, Cúinsí sóisialta, Gaois - comhairle - eolas, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 60
Buntéacs
is é an bás an tseifte dhéanach
Téacs caighdeánach
is é an bás an tseift dhéanach
Béarla
death is the last resort
Téamaí
Bás – beatha – sláinte, Reiligiún agus creideamh, Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Sofhriotal, Seanfhocal, Samhail, Meafar
Leathanach 61
Buntéacs
sgéal a inse gan gréasán aimhréidh a dhéanamh de
Téacs caighdeánach
scéal a insint gan gréasán aimhréidh a dhéanamh de
Béarla
to tell a story without complicating it
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Meafar, Samhail, Sofhriotal
Leathanach 61
Buntéacs
Is glas na cnuic i bhfad uainn
Téacs caighdeánach
is glas na cnoic i bhfad uainn
Béarla
far away hills are green. the grass is always greener on the other side.
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Taisteal agus imirce, Cúinsí pearsanta, Cúinsí sóisialta, Tíreolaíocht – tírdhreach – áit
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 62
Buntéacs
Seachnuigheann súil nídh nach bhfeiceann
Téacs caighdeánach
seachnaíonn súil ní nach bhfeiceann
Béarla
what the eye does not see, the heart does not want
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 62
Buntéacs
nach minic ariamh a chualmar é: focal mór agus droch-chur leis
Téacs caighdeánach
nach minic riamh a chuala muid é: focal mór agus droch-chur leis
Béarla
haven’t we heard it often, a vain, empty boast, all talk and no action
Téamaí
Tréithe daonna, Gaois - comhairle - eolas, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 64
Buntéacs
is mairg nach saothruigheann a’ baile
Téacs caighdeánach
is mairg nach saothraíonn an baile
Béarla
it’s a pity we can’t make a living at home
Téamaí
Cúinsí sóisialta, Airgead – maoin – gnó, Gaois - comhairle - eolas
Leathanach 67
Buntéacs
ba ghlas na cnoic i bhfad uait, ach má ba ghlas níorbh fhéarmhar
Téacs caighdeánach
ba ghlas na cnoic i bhfad uait, ach má ba ghlas níorbh fhéarmhar
Béarla
far off hills were green, but not grassy (i.e.didn’t live up to expectations)
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Taisteal agus imirce, Tíreolaíocht – tírdhreach – áit, Cúinsí sóisialta
Gnéithe teanga
Seanfhocal, Samhail
Leathanach 68
Buntéacs
mo chreach is mo chrádh
Téacs caighdeánach
mo chreach is mo chrá
Béarla
Woe is me, Alas
Téamaí
Mothúcháin, Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 70
Buntéacs
is olc an margadh ... a bhriseas beirt
Téacs caighdeánach
is olc an margadh ... a bhriseas beirt
Béarla
it’s a poor bargain that breaks both parties
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 70
Buntéacs
marbh-fháisc air!
Téacs caighdeánach
marbhfháisc air!
Béarla
to hell with him!
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Iompar agus caidrimh, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Nath, Sofhriotal
Leathanach 71
Buntéacs
sgiordann éan as gach ealt
Téacs caighdeánach
sciurdann éan as gach ealta
Béarla
there is always an odd man out; there are exceptions to every rule
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Ainmhithe agus plandaí, Tréithe daonna, Teaghlach – muintir – pobal
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 72
Buntéacs
tháinig an tuar fá’n tarngaireacht
Téacs caighdeánach
tháinig an tuar fán tairngreacht
Béarla
the prophecy was fulfilled
Téamaí
An t-osnádúr, Béaloideas agus seanchas, Iompar agus caidrimh, Gaois - comhairle - eolas, Stair
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 72
Buntéacs
...déarfadh sé go mbíonn cead cainnte ag fear chaillte na h-imeartha
Téacs caighdeánach
déarfadh sé go mbíonn cead cainte ag fear caillte na himeartha
Béarla
he'd say that the loser of a contest may talk as much as he pleases (whereas the winner has no need to say anything
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Caithimh aimsire – cluichí – spóirt
Gnéithe teanga
Seanfhocal, Sofhriotal
Leathanach 73
Buntéacs
focal fior é gur lugha ná frígh máthair chointinne
Téacs caighdeánach
focal fior é gur lú ná fríd máthair chointinne
Béarla
it’s true that it doesn’t take much to start trouble
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 76
Buntéacs
gur badh buan beo sinn
Téacs caighdeánach
gura buan beo sinn
Béarla
may we have long lives
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Bás – beatha – sláinte
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 76
Buntéacs
acht mar adeireadh na sean-daoine is cuma fá mhion-rudaí fad is atá an tsláinte ag duine
Téacs caighdeánach
ach mar a deireadh na seandaoine is cuma fá mhionrudaí fad is atá an tsláinte ag duine
Béarla
as the old people used to say, little things don’t matter as long as you have your health
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Bás – beatha – sláinte, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 76
Buntéacs
m’athair a dubhairt ariamh nach bhfanadh muir le fear sotail
Téacs caighdeánach
m’athair a dúirt riamh nach bhfanadh muir le fear sotail
Béarla
My father always said that time and tide wait for no man
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Farraige, Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 76
Buntéacs
ní thugann rud ar bith acht a sheal
Téacs caighdeánach
ní thugann rud ar bith ach a sheal
Béarla
nothing lasts forever
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 76
Buntéacs
sean-sgéal is meirg air
Téacs caighdeánach
seanscéal agus meirg air
Béarla
the same old story
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Leathanach 79
Buntéacs
“Sé mur mbeatha,”...go raibh maith agat a bhean mhodhamhail, siud is nach bhfuilmid fad na fáilte amuigh
Téacs caighdeánach
Is é bhur mbeatha... go raibh maith agat a bhean mhodhúil, siúd is nach bhfuilimid fad na fáilte amuigh
Béarla
“You're all welcome!" … "Thank you, dear lady, even though we haven’t been gone long enough for you to welcome us back."
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 79
Buntéacs
is fearr go mall ná go bráth
Téacs caighdeánach
is fearr go mall ná go brách
Béarla
better late than never
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 80
Buntéacs
bhí Colm é féin in ardchéimíocht
Téacs caighdeánach
bhí Colm é féin in ardchéimíocht
Béarla
Colm himself was held in high esteem
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Mothúcháin, Mothúcháin, Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 81
Buntéacs
is fada an bealach nach dtig deireadh leis
Téacs caighdeánach
is fada an bealach nach dtig deireadh leis
Béarla
it’s a long road that has no end
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Taisteal agus imirce, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Meafar, Samhail, Sofhriotal
Leathanach 81
Buntéacs
bliadhain mhaith agus neamh-thurach ‘do dhiaidh
Téacs caighdeánach
bliain mhaith agus neamhchorrach i do dhiaidh
Béarla
good riddance to you
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Aimsir agus am
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 82
Buntéacs
bliain mhaith agus neamhthurach ina diaidh
Téacs caighdeánach
bliain mhaith agus neamhthurach ina diaidh
Béarla
good riddance to her!
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Mothúcháin, Talmhaíocht
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 82
Buntéacs
deir siad go mbíonn fear na chead chodach buídheach nó díombuidheach
Téacs caighdeánach
deir siad go mbíonn fear na chead choda buíoch nó míbhuíoch
Béarla
they say the first share of anything may be lucky or unlucky
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Aimsir agus am, Bia agus deoch
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 82
Buntéacs
is fairsing Dia sa chumhaglach
Téacs caighdeánach
is fairsing Dia sa chúngach
Béarla
God will provide
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 83
Buntéacs
is glas iad na cnuic i bhfad uainn
Téacs caighdeánach
is glas iad na cnoic i bhfad uainn
Béarla
far away hills are green
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Tíreolaíocht – tírdhreach – áit
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 83
Buntéacs
ceilidh bród boichtíneacht
Téacs caighdeánach
ceileann bród bochtaineacht
Béarla
pride conceals poverty
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Airgead – maoin – gnó, Cúinsí sóisialta
Gnéithe teanga
Seanfhocal, Nath
Leathanach 84
Buntéacs
ná rabh an fad sin de thinneas bliadhna ort
Téacs caighdeánach
ná raibh an fad sin de thinneas bliana ort
Béarla
(expression of approval or gratitude) bravo; thanks for that
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Bás – beatha – sláinte
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 84
Buntéacs
ba mhaith a’ bhean scéil thú
Téacs caighdeánach
ba mhaith an bhean scéil thú
Béarla
that would be fine if it were true, I hope you’re right
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 88
Buntéacs
go n-éagfadh an grádh nuair a d’fheoighfeadh bláth na h-óige
Téacs caighdeánach
go n-éagfadh an grá nuair a d’fheofadh bláth na hóige
Béarla
that love would die when the bloom of youth withers
Téamaí
Aimsir agus am, Aois, Bás – beatha – sláinte, Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Gaois - comhairle - eolas, Grá – cleamhnas – rómánsaíocht, Iompar agus caidrimh, Teaghlach – muintir – pobal, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Samhail
Leathanach 88
Buntéacs
crann do shláinte leat agus fad saoghail duit
Téacs caighdeánach
crann do shláinte leat agus fad saoil duit
Béarla
the best of health to you and a long life
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Bia agus deoch, Aimsir agus am
Leathanach 89
Buntéacs
go míle maire tú is go gcaithe tú iad
Téacs caighdeánach
go míle maire tú is go gcaithe tú iad
Béarla
health to wear (your new clothes)
Téamaí
Aimsir agus am, Bás – beatha – sláinte, Beannachtaí agus mallachtaí, Gaois - comhairle - eolas, Éadaí, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 89
Buntéacs
mar a deireadh Seimisín Ruadh sa scéal a bhí aige, is buaine bladh ‘ná saoghal
Téacs caighdeánach
mar a deireadh Seimisín Rua sa scéal a bhí aige, is buaine bladh ná saol
Béarla
as S.R would say in his story, fame lives on after death
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 90
Buntéacs
a’ nathán a bhí againn féin is ag ár muinntir romhainn - teach bocht a’ teach nach gcluintear tormán na mbróg fá’n doras ann.
Téacs caighdeánach
an nathán a bhí againn féin is ag ár muintir romhainn - teach bocht an teach nach gcluintear tormán na mbróg fán doras ann.
Béarla
a house without the sound of shoes is a poor house (A house without a man is a poor house)
Téamaí
Airgead – maoin – gnó, Cúinsí sóisialta, Gaois - comhairle - eolas, Grá – cleamhnas – rómánsaíocht, Teach agus baile, Teaghlach – muintir – pobal
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 91
Buntéacs
go dtiocfaidh an fhírinne i n-a h-áit féin
Téacs caighdeánach
go dtiocfaidh an fhírinne ina háit féin
Béarla
that truth will prevail
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 92
Buntéacs
dhá dtrian cuidighthe tús
Téacs caighdeánach
dhá dtrian cuidithe tús
Béarla
getting started is half the battle
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 95
Buntéacs
is fánach an áit a bhfuighfeá éifeacht
Téacs caighdeánach
is fánach an áit a bhfaighfeá éifeacht
Béarla
success is rare
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 96
Buntéacs
is deise cabhair Dé ’ná an doras
Téacs caighdeánach
is deise cabhair Dé ná an doras
Béarla
God’s help is close at hand
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 99
Buntéacs
ní bhíonn fear náireach éadálach
Téacs caighdeánach
ní bhíonn fear náireach éadalach
Béarla
if you'll not ask, you'll not get, faint heart never won fair lady, fortune favours the brave
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Grá – cleamhnas – rómánsaíocht, Gaois - comhairle - eolas, Farraige, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 100
Buntéacs
mar adeir a’ nathán, dhá dtrian cuidighthe tús
Téacs caighdeánach
mar a deir an nathán, dhá dtrian cuidithe tús
Béarla
getting started is half the battle
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 100
Buntéacs
Is glas na cnuic i bhfad uainn
Téacs caighdeánach
is glas na cnoic i bhfad uainn
Béarla
far away hills are green.
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Mothúcháin, Taisteal agus imirce, Tíreolaíocht – tírdhreach – áit
Gnéithe teanga
Sofhriotal, Seanfhocal
Leathanach 101
Buntéacs
Ní bhíonn a fhios ag an duine ... cá dteannann an bhróg ar an duine eile
Téacs caighdeánach
Ní bhíonn a fhios ag an duine ... cá dteannann an bhróg ar an duine eile
Béarla
only the wearer knows where the shoe nips, no one knows what someone else’s troubles may be
Téamaí
Mothúcháin, Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 101
Buntéacs
deirtear gur an uair is faide ar gcúl duine is deise de chabhair é
Téacs caighdeánach
deirtear gurb í an uair is faide ar gcúl duine is deise do chabhair é
Béarla
when you think all is lost, help is closest at hand
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 103
Buntéacs
is minic ariamh a chualamar gur beo neach i ndiaidh a bhuailte acht nach beo neach i ndiaidh a chánta.
Téacs caighdeánach
is minic riamh a chuala muid gur beo neach i ndiaidh a bhuailte ach nach beo neach i ndiaidh a cháinte
Béarla
we’ve often heard that you can survive a beating but not a criticism
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Sofhriotal, Nath
Leathanach 105?
Buntéacs
gur fearr uaigneas maith ná droch-chuideachta
Téacs caighdeánach
gur fearr uaigneas maith ná droch-chuideachta
Béarla
that salutary solitude is better than bad company
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Seanfhocal, Sofhriotal
Leathanach 105
Buntéacs
deir fear na h-eagna go mbíonn toiseach lag
Téacs caighdeánach
deir fear na heagna go mbíonn tosach lag
Béarla
all beginnings start tentatively, says the wise man
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Seanfhocal, Sofhriotal
Leathanach 105
Buntéacs
bíodh a’ leithead mór agat
Téacs caighdeánach
bíodh an leithead mór agat
Béarla
you can clear off (into the big wide world)
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Taisteal agus imirce
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 106
Buntéacs
Deir siad gur minic bíos a’ t-ádh ar a’ bheagán
Téacs caighdeánach
deir siad gur minic a bhíonn an t-ádh ar an bheagán
Béarla
they say a little is often lucky
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Mothúcháin, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 107
Buntéacs
nach raibh na Gearmánaigh leath chomh holc lena ngáir
Téacs caighdeánach
… nach raibh na Gearmánaigh leath chomh holc lena ngáir
Béarla
… that the Germans weren’t half as bad as they were made out to be
Téamaí
Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Gaois - comhairle - eolas, Míleata, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 107
Buntéacs
is treise le grásta Dé ar chathaidh an diabhail
Téacs caighdeánach
is treise le grásta Dé ar chathuithe an diabhail
Béarla
God’s grace is stronger than the devil’s temptation
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 108
Buntéacs
is binn béal ina thost
Téacs caighdeánach
is binn béal ina thost
Béarla
silence is golden
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 108
Buntéacs
bíonn cead cainnte ag fear chaillte na h-imeartha.
Téacs caighdeánach
bíonn cead cainte ag fear caillte na himeartha.
Béarla
the loser of a contest may speak as much as he wishes while the winner has no need to say anything
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Caithimh aimsire – cluichí – spóirt, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 108
Buntéacs
ní fhaghthar saill gan cheannach, mar adeireadh na sean-daoine
Téacs caighdeánach
ní fhaightear saill gan cheannach, mar a deireadh na seandaoine
Béarla
there’s no gain without pain, as the old folk used to say
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Bia agus deoch, Airgead – maoin – gnó
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 109
Buntéacs
nár agraidh Dia orm
Téacs caighdeánach
nar agraí Dia orm
Béarla
may God forgive me
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Reiligiún agus creideamh, Beannachtaí agus mallachtaí, Mothúcháin, Gaois - comhairle - eolas, Reiligiún agus creideamh, Beannachtaí agus mallachtaí, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Seanfhocal, Seanfhocal, Sofhriotal
Leathanach 110
Buntéacs
castar na daoine ar a chéile is ní chastar na cnuic ná na sléibhte
Téacs caighdeánach
castar na daoine ar a chéile is ní chastar na cnoic ná na sléibhte
Béarla
it’s a small world (if one moves around)
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Taisteal agus imirce, Tíreolaíocht – tírdhreach – áit
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 111
Buntéacs
go gcuire Dia ar bhealach a leasa é
Téacs caighdeánach
go gcuire Dia ar bhealach a leasa é
Béarla
may God guide him
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Beannachtaí agus mallachtaí, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 112
Buntéacs
is fearrde de scéal mhaith aithris dhúbailte
Téacs caighdeánach
is fearrde de scéal mhaith aithris dhúbailte
Béarla
it’s better to tell a good story twice, a good story improves with the telling
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Ceol agus filíocht
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 112
Buntéacs
galar leitheadach an tnúth
Téacs caighdeánach
galar leitheadach an tnúth
Béarla
envy is everywhere
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 113
Buntéacs
ná déan troid agus ná loic í má’s éigean duit
Téacs caighdeánach
ná déan troid agus ná loic í más éigean duit
Béarla
never cause a fight and never shirk one if needs be;
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 113
Buntéacs
is iomdha cor sa t-saoghal
Téacs caighdeánach
is iomaí cor sa tsaol
Béarla
life is full of twists and turns
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Cúinsí sóisialta, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath, Seanfhocal
Leathanach 113
Buntéacs
nár aifridh Dia orm é
Téacs caighdeánach
nár aifrí Dia orm é
Béarla
may God forgive me
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Beannachtaí agus mallachtaí, Mothúcháin, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Sofhriotal
Leathanach 114
Buntéacs
dá mb’ionann ciall don duine, go mb’ionann dath don éadach
Téacs caighdeánach
dá mb’ionann ciall don duine, go mb’ionann dath don éadach
Béarla
if he we all thought the same way, we'd all were the same colour of clothes
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Éadaí, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 114
Buntéacs
... dá mb’ionann ciall den duine go mb’ionann dath den éadach
Téacs caighdeánach
dá mb’ionann ciall don duine go mb'ionann dath don éadach
Béarla
if we all thought the same way, we'd all wear the same colour of cloth
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Éadaí, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 115
Buntéacs
bíodh thart a bhfuil thart
Téacs caighdeánach
bíodh thart a bhfuil thart
Béarla
let what’s gone be gone, what’s done is done
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Aimsir agus am, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 115
Buntéacs
a’ nathán adeir go sgiordann éan as gach ealta
Téacs caighdeánach
an nathán a deir go sciurdann éan as gach ealta
Béarla
the phrase that says, there’s always an odd man out, an exception to every rule
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Mothúcháin, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 116
Buntéacs
a’ cur leis a’ fhréimh ó dtáinig
Téacs caighdeánach
ag cur leis an fhréamh óna dtáinig
Béarla
like father like son
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Teaghlach – muintir – pobal
Leathanach 118
Buntéacs
go mbéadh dhá dtrian miosgais ar fhear fuagartha
Téacs caighdeánach
go mbeadh dhá dtrian mioscaise ar fhear fógartha
Béarla
he who calls a quarrel would take two-thirds of the blame
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 119
Buntéacs
bhí an dísle caite
Téacs caighdeánach
bhí an dísle caite
Béarla
the die was cast
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Caithimh aimsire – cluichí – spóirt, Mothúcháin
Leathanach 120
Buntéacs
deireadh gach bruighne síothcháin
Téacs caighdeánach
deireadh gach bruíne síocháin
Béarla
every conflict ends in peace
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Míleata, Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Stair
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 121
Buntéacs
bídh an fhírinne searbh
Téacs caighdeánach
bíonn an fhírinne searbh
Béarla
the truth is bitter, the truth hurts
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 123
Buntéacs
cíb ort nach mbíonn do thost
Téacs caighdeánach
cíb ort nach mbíonn i do thost
Béarla
Shut up! You talk too much!
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 125
Buntéacs
níl bárr do’n fhear a thiocfas dá h-iarraidh sparán trom a bheith aige
Téacs caighdeánach
níl barr don fhear a thiocfas á hiarraidh sparán trom a bheith aige
Béarla
the man who comes asking for her better have money behind him
Téamaí
Airgead – maoin – gnó, Cúinsí sóisialta, Grá – cleamhnas – rómánsaíocht, Gaois - comhairle - eolas
Leathanach 127
Buntéacs
ní aithneochthá eadar fiabhras dearg agus fiolún seithe!
Téacs caighdeánach
ní aithneofá idir fiabhras dearg agus fiolún seithe!
Béarla
you wouldn't know the difference between red fever and red hives
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Bás – beatha – sláinte, Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 130
Buntéacs
is trom cearc i bhfad
Téacs caighdeánach
is trom cearc i bhfad
Béarla
a hen is heavy if carried far (no matter how light the burden it becomes heavy over time)
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Ainmhithe agus plandaí, Taisteal agus imirce, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 131
Buntéacs
Ní thig olc i dtír nach fearrde ‘dhuine éigin
Téacs caighdeánach
Ní thig olc i dtír nach fearrde duine éigin
Béarla
it’s an ill wind that blows nobody any good
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 134
Buntéacs
ní fhanann muir le fear sotail
Téacs caighdeánach
ní fhanann muir le fear sotail
Béarla
time and tide wait for no man
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Aimsir agus am, Farraige, Tíreolaíocht – tírdhreach – áit
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 134
Buntéacs
déarfaidh daoine nach bhfuil sa tsaoghal seo acht buaidhreadh ó n-a thús go dtí n-a dheireadh. Acht ní fíor sin daobhtha. Bíonn aoibhneas Dé ar a tsaoghal seo corr-uair.
Téacs caighdeánach
déarfaidh daoine nach bhfuil sa tsaol seo ach buaireamh óna thús go dtína deireadh. Ach ní fíor sin dóibh. Bíonn aoibhneas De ar an tsaol seo corruair.
Béarla
People will say that this life is nothing but worry from start to finish. But they’re wrong. Sometimes life is full of God’s bliss.
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Reiligiún agus creideamh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 134
Buntéacs
deir siad go mbíonn a’ tríomhadh uair sona
Téacs caighdeánach
deir siad go mbíonn an tríú huair sona
Béarla
third time lucky, they say
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 140
Buntéacs
Dia go gcumhduighidh an méid is ceist orainn
Téacs caighdeánach
Dia go gcumhdaí an méid is ceist orainn
Béarla
God protect our loved ones
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Reiligiún agus creideamh, Teaghlach – muintir – pobal
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 142?
Buntéacs
ár dtubaiste léithe mar adeireadh na sean-daoine nuair a gheobhadh bó bás
Téacs caighdeánach
ár dtubaiste léi mar a deireadh na seandaoine nuair a gheobhadh bó bás
Béarla
may all our troubles go with her as the old folks would say on the death of a cow
Téamaí
Ainmhithe agus plandaí, Talmhaíocht, Gaois - comhairle - eolas, Airgead – maoin – gnó
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 142
Buntéacs
mo chreach
Téacs caighdeánach
mo chreach
Béarla
woe is me
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Iompar agus caidrimh, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 143
Buntéacs
a gnás féin ag gach tír agus ag gach dúithche
Téacs caighdeánach
a gnás féin ag gach tír agus ag gach dúiche
Béarla
when in Rome do as the Romans do, each to their own
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Cúinsí sóisialta, Iompar agus caidrimh, Taisteal agus imirce, Tíreolaíocht – tírdhreach – áit
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 144
Buntéacs
ní rabh an dara suidhe sa bhuailidh ann
Téacs caighdeánach
ní raibh an dara suí sa bhuaile ann
Béarla
there was no other choice, no alternative
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 144/5
Buntéacs
den imirt a’ coimheád
Téacs caighdeánach
den imirt an coimhéad
Béarla
one cannot be too careful, better safe than sorry
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Caithimh aimsire – cluichí – spóirt, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 145
Buntéacs
b’fhada go bhfuighthidhe an fhaill nuair a bhí bhur n-aithreachaí óg
Téacs caighdeánach
b’fhada go bhfaighfí an fhaill nuair a bhí bhur n-aithreacha óg
Béarla
such a thing would never have happened when your fathers were young
Téamaí
Teaghlach – muintir – pobal, Iompar agus caidrimh, Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 145
Buntéacs
ar ór na Fódhla
Téacs caighdeánach
ar ór na Fódla
Béarla
for all the gold in Ireland
Leathanach 147
Buntéacs
ní truimide an inchinn an fhoghluim
Téacs caighdeánach
ní troimide an inchinn an fhoghlaim
Béarla
learning is no burden
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Oideachas, Corp - baill agus cuma fhisiciúil
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 151
Buntéacs
agus mar adeireadh na sean -daoine de’n imirt a’ coimheád
Téacs caighdeánach
agus mar a deireadh na seandaoine den imirt an coimhéad
Béarla
as the old folks used to say one cannot be too careful; better safe than sorry
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Caithimh aimsire – cluichí – spóirt
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 151
Buntéacs
an té ar leor leis beagán do Dhia is leor le Dia beagán dó
Téacs caighdeánach
An té ar leor leis beagán de Dhia is leor le Dia beagán de.
Béarla
you cannot serve God and Mammon
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 152
Buntéacs
nach mór a’ chroidhe fuair tú
Téacs caighdeánach
nach mór an chroí a fuair tú
Béarla
how dare you
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 152/3
Buntéacs
nuair a ba deise dúinne é is ann a b’fhuide uainn é
Téacs caighdeánach
nuair ba dheise dúinne é is ann ab fhaide uainn é
Béarla
the nearer it got, the further it seemed away
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 154
Buntéacs
mar adeir fear na h-eagna is fairsing Dia sa chumhanglach
Téacs caighdeánach
mar a deir fear na heagna is fairsing Dia sa chúngach
Béarla
as the wise man says God will provide
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 154
Buntéacs
á raibh an fad sin de thinneas bliadhna ort
Téacs caighdeánach
ná raibh an fad sin de thinneas bliana ort
Béarla
good on you, many thanks
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Mothúcháin, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 155
Buntéacs
mar adeir a’ duine eagnaidhe is beo neach i ndiaidh a sgannruighthe
Téacs caighdeánach
mar a deir an duine eagnaí is beo neach i ndiaidh a scanraithe
Béarla
as the wise man says, scares are seldom fatal
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Mothúcháin, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 156?
Buntéacs
caoi thug Dia domh le m’anam a dhéanamh
Téacs caighdeánach
caoi a thug Dia dom le m’anam a dhéanamh
Béarla
a way God gave me to prepare my soul
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 161
Buntéacs
a’ té a lasfadh coinneal agus a chuirfeadh faoi bhéal buiséil í
Téacs caighdeánach
an té a lasfadh coinneal agus a chuirfeadh faoi bhéal buiséil í
Béarla
sb. who'd hide one’s light under a bushel (to conceal one’s merit)
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Gaois - comhairle - eolas, Reiligiún agus creideamh
Leathanach 161
Buntéacs
ní bhíonn fear náireach éadálach
Téacs caighdeánach
ní bhíonn fear náireach éadálach
Béarla
fortune favours the bold
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Mothúcháin, Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 165
Buntéacs
dhá dtrian cuidighthe tús
Téacs caighdeánach
dhá dtrian cuidithe tús
Béarla
getting started is half the battle
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 167
Buntéacs
acht gur mhaith a’ sgéalaidhe an aimsir
Téacs caighdeánach
ní thiocfadh liom a rá ach gur mhaith an scéalaí an aimsir
Béarla
all I could say was that time will tell
Téamaí
Aimsir agus am, Gaois - comhairle - eolas, Mothúcháin
Leathanach 168
Buntéacs
rogha an dá dhíoghadh
Téacs caighdeánach
rogha an dá dhíogha
Béarla
a choice between two evils, the better of two bad lots
Téamaí
Cúinsí pearsanta, Gaois - comhairle - eolas, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 175
Buntéacs
gach éan mar a h-oiltear (agus an fhuiseog ins an mhónaidh)
Téacs caighdeánach
gach éan mar a oiltear (agus an fhuiseog sa mhóin)
Béarla
one is happiest in one’s native environment; everyone is formed by his upbringing
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Ainmhithe agus plandaí, Tréithe daonna, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath, Seanfhocal
Leathanach 175
Buntéacs
… gurbh’ iomaí lá ag an uaigh ortha
Téacs caighdeánach
… gurbh iomaí lá ag an uaigh orthu
Béarla
… that you’re a long time dead (so take things easy while you’re alive)
Téamaí
Bás – beatha – sláinte, Aimsir agus am, Gaois - comhairle - eolas, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Seanfhocal, Sofhriotal
Leathanach 177
Buntéacs
is iomdha lá ag an uaigh orainn
Téacs caighdeánach
is iomaí lá ag an uaigh orainn
Béarla
you’ll be a long time dead (so take things easy while you’re alive)
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Seanfhocal, Sofhriotal
Leathanach 178
Buntéacs
níl léigheadh ná sgríobhadh ná innse béil ar
Téacs caighdeánach
níl léamh ná scríobh ná insint bhéil ar ..
Béarla
there are no words to describe… , words don’t do it justice
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 179
Buntéacs
deir a’ nathán gur críonna an té a ghnidh a ghnóithe dó féin
Téacs caighdeánach
deir an nathán gur críonna an té a ghní a ghnóthaí dó féin
Béarla
as the saying goes, it’s a wise man who minds his own business
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 182
Buntéacs
is minic bíos fear cainnteach comh contabhairteach le fealltóir
Téacs caighdeánach
is minic a bhíonn fear cainteach chomh contúirteach le fealltóir
Béarla
the talkative man is often as dangerous as a treacherous person
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Samhail
Leathanach 183
Buntéacs
gurb ionann is creach i dtír iad
Téacs caighdeánach
gur ionann is creach i dtír iad
Béarla
they are tantamount to disaster
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 183
Buntéacs
sgiordann éan as gach ealt
Téacs caighdeánach
sciurdann éan as gach ealta
Béarla
there is always an odd-man out, there are exceptions to every rule, a black sheep in every family
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Teaghlach – muintir – pobal, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 186
Buntéacs
dá mba dual dó é
Téacs caighdeánach
dá mba dhual dó é
Béarla
if it were in the natural order of things for him, if it were meant to be
Téamaí
Cúinsí pearsanta, Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 190
Buntéacs
castar na daoine ar a chéile (ach ní chastar na cnoic ná na sléibhte)
Téacs caighdeánach
castar na daoine ar a chéile (ach ní chastar na cnoic ná na sléibhte)
Béarla
it’s a small world (if one moves around)
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Gaois - comhairle - eolas, Taisteal agus imirce
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 191
Buntéacs
crann do shláinte leat!
Téacs caighdeánach
crann do shláinte leat!
Béarla
bravo! well done!
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Leathanach 193
Buntéacs
ní thig olc i dtír nach feairrde ‘duine éigint
Téacs caighdeánach
ní thig olc i dtír nach fearrde duine éigin
Béarla
it’s an ill-wind that blows nobody any good
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Farraige
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 197
Buntéacs
ní thig olc i tír nach fearrde dhuine éigint
Téacs caighdeánach
ní thig olc i dtír nach fearrde duine éigin
Béarla
it’s an ill wind that blows nobody good
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 199
Buntéacs
mar adeireadh na sean-daoine, ní buanaidhe go faobhar
Téacs caighdeánach
mar a deireadh na seandaoine, ní buanaí go faobhar
Béarla
you’ll never make a reaper till you can sharpen a scythe
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Obair agus ceardaíocht, Talmhaíocht
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 204
Buntéacs
b’fhuras le Dia go
Téacs caighdeánach
b’fhurasta le Dia go …
Béarla
please God, God grant that …
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 205
Buntéacs
bhí sé mar nathán aige gur “ fearr duit an madadh go maith duit ’ná go h-olc duit.”
Téacs caighdeánach
bhí sé mar nathán aige gur “ fearr duit an madadh go maith duit ná go holc duit.”
Béarla
it was a motto of his that there is no sense in making enemies needlessly
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 205
Buntéacs
ár dtubaiste léithe
Téacs caighdeánach
ár dtubaiste léi
Béarla
may all our troubles go with her
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 207
Buntéacs
mar adeireadh na seandaoine, nuair thig a’ chaill thig an fhaill
Téacs caighdeánach
mar a deireadh na seandaoine, nuair a thig an chaill tig an fhaill
Béarla
as the old folk used to say, when misfortune strikes, opportunity arises
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 210
Buntéacs
bliadhain mhaith do dhiaidh agus neamh-thurach
Téacs caighdeánach
bliain mhaith i do dhiadh agus neamhthurach
Béarla
good riddance to you
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas
Leathanach 212
Buntéacs
Éire ar leithphínghinn acht cá bhfuil a’ leithphínghinn, adeireadh na sean-daoine
Téacs caighdeánach
Éire ar leathphingin ach cá bhfuil an leathphingin, a deireadh na seandaoine
Béarla
as the old folks say, it matters not if you can have all of Ireland for a halfpenny if one hasn’t got the halfpenny
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Airgead – maoin – gnó, Tíreolaíocht – tírdhreach – áit
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 213
Buntéacs
Agus, mar adeireadh na sean-daoine, ní thig olc i dtír nach fearrde dhuine éigin
Téacs caighdeánach
agus, mar a deireadh na seandaoine, ní thig olc i dtír nach fearrde duine éigin
Béarla
it’s an ill-wind that blows nobody good
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Aimsir agus am
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 216
Buntéacs
Do shláinte, agus go dtéighe sé ar bláth is ar biseach duit
Téacs caighdeánach
do shláinte, agus go dté sé ar bláth is ar biseach duit
Béarla
your health, and may you bloom and flourish; may it do you good
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Bás – beatha – sláinte, Beannachtaí agus mallachtaí
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 217
Buntéacs
níor cailleadh leath á deachaidh i gcontabhairt
Téacs caighdeánach
níor cailleadh a leath dá ndeachaigh i gcontúirt
Béarla
Fortune favours the brave
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 221
Buntéacs
tá bealach sleamhain go h-Ifreann!
Téacs caighdeánach
tá bealach sleamhain go hifreann!
Béarla
it’s a slippery slope to hell!
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Iompar agus caidrimh, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Sofhriotal
Leathanach 221
Buntéacs
is fiú do dhuine bheith bocht acht ní fiú do dhuine bheith truaillidhe
Téacs caighdeánach
is fiú do dhuine a bheith bocht ach ní fiú do dhuine a bheith truaillí
Béarla
poverty is no disgrace but miserliness is
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Airgead – maoin – gnó, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 222
Buntéacs
… gur minic a gheibh cos ar shiubhal rud nach bhfaghann cos ‘na cómhnuidhe
Téacs caighdeánach
… gur minic a gheibh cos ar shiúl rud nach bhfaigheann cos ina cónaí
Béarla
… that those who travel often discover more than those who don’t
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Iompar agus caidrimh, Taisteal agus imirce
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 225
Buntéacs
225
Téacs caighdeánach
ní thabharfaidh buaireamh bás aon duine choíche
Béarla
grieving will never kill anyone
Téamaí
Bás – beatha – sláinte, Gaois - comhairle - eolas, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Sofhriotal, Seanfhocal
Leathanach 229
Buntéacs
dá dtugtaidhe céimidheacht a’ tsaoghail domh le mo rogha a bhaint as....
Téacs caighdeánach
dá dtugtaí céimíocht an tsaoil dom le mo rogha a bhaint as...
Béarla
if I were given life's pecking order to choose from …
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Obair agus ceardaíocht, Cúinsí pearsanta
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 229
Buntéacs
an té adubhairt nár dhruid Dia aon doras ariamh nach bhfosgóladh sé ceann eile ’sé nár chan acht an fhírinne
Téacs caighdeánach
an té a dúirt nár dhruid Dia aon doras riamh nach n-osclódh sé ceann eile is é nár chan ach an fhírinne
Béarla
the person who said God never closed one door without opening another never spoke a truer word
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 238
Buntéacs
go dtéighidh sé ar bláth is ar biseach duit
Téacs caighdeánach
go dté sé ar bláth is ar biseach duit
Béarla
may you succeed and prosper with it
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Beannachtaí agus mallachtaí, Bia agus deoch
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 240
Buntéacs
ní cosnamh dlígheamhail ainbhfios
Téacs caighdeánach
ní cosaint dhlíthiúil ainbhios
Béarla
ignorance is no defence
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Dlí - ceartas - pionós
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 245
Buntéacs
acht ní mar saoiltear acht mar cinntighthear
Téacs caighdeánach
ach ní mar a shíltear ach mar a chinntítear
Béarla
but the proof of the pudding is in the eating
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 247
Buntéacs
ba mhaith a’ biadh marbh iad (na luchóga)
Téacs caighdeánach
ba mhaith an bia marbh iad (na luchóga)
Béarla
good riddance to them, good food for the worms
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Ainmhithe agus plandaí
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 252
Buntéacs
ní raibh sé caithmheach ná sgabthach
Téacs caighdeánach
ní raibh sé caifeach ná scaipeach
Béarla
he was neither extravagant nor squandering (with money)
Téamaí
Airgead – maoin – gnó, Gaois - comhairle - eolas, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 255
Buntéacs
agus mar adeireadh na sean-daoine, seachnaidh súil nídh nach bhfeiceann,
Téacs caighdeánach
agus, mar a deireadh na seandaoine, seachnaíonn súil ní nach bhfeiceann
Béarla
and, as the old folks used to say, out of sight out of mind
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 258
Buntéacs
is buaine bladh ‘ná saoghal
Téacs caighdeánach
is buaine bladh ná saol
Béarla
fame lives on after death
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Bás – beatha – sláinte
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 259
Buntéacs
ná deánadh aon duine a choidhche leath de féin is leath den tsaoghal
Téacs caighdeánach
ná déanadh aon duine choíche leath de féin agus leath den tsaol
Béarla
no one should ever work excessively
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Obair agus ceardaíocht, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Seanfhocal, Meafar
Leathanach 262
Buntéacs
is iomdha cor sa t-saoghal
Téacs caighdeánach
is iomaí cor sa tsaol
Béarla
life has many twists and turns
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Aimsir agus am, Mothúcháin
Leathanach 270
Buntéacs
is cosamhail gur fíor nach mbíonn fial acht bocht
Téacs caighdeánach
is cosúil gur fíor nach mbíonn fial ach bocht
Béarla
it appears to be true that only the poor are generous
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Cúinsí sóisialta
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 273
Buntéacs
“Maise go maire tú is go gcaithe tú do chulaith úr” ar sise le Diarmaid. “Agus go stialla tú agus go stróca tú í agus go bpósa tú bean inntí.
Téacs caighdeánach
“Maise go maire tú is go gcaithe tú do chulaith úr” ar sise le Diarmaid. “Agus go stialla tú agus go stróca tú í agus go bpósa tú bean inti
Béarla
"Oh, may you live to enjoy and wear your new suit," she said to Diarmuid. "And may you rip and tear it, and marry a lady in it."
Téamaí
Grá – cleamhnas – rómánsaíocht, Gaois - comhairle - eolas, Éadaí
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 273
Buntéacs
acht mar a deireadh na sean-daoine tuigidh fear léighinn leath-fhocal
Téacs caighdeánach
ach mar a deireadh na seandaoine tuigeann fear léinn leathfhocal
Béarla
as the old people used to say, a word is enough to the wise
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Oideachas
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 277
Buntéacs
mar adeir a’ sean-fhocal, seachnaidh súil nídh nach bhfeiceann
Téacs caighdeánach
mar adeir a’ sean-fhocal, seachnaíonn súil ní nach bhfeiceann
Béarla
what the eye sees not the heart craves not, out of sight out of mind
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 280
Buntéacs
an rud is measa le duine ’ná a bhás b’fhéidir gurab é a leas é
Téacs caighdeánach
an rud is measa le duine ná a bhás b’fhéidir gurb é a leas é
Béarla
what one regards as a fate worse than death may be a blessing in disguise
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 281
Buntéacs
is fearr go mall ‘ná go bráth
Téacs caighdeánach
is fearr go mall ná go brách
Béarla
better late than never
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 284
Buntéacs
...gur badh moide ‘theaghlach Dé d’ainm
Téacs caighdeánach
gura móide de theaghlach Dé d’ainm
Béarla
may God grant you eternal glory
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Beannachtaí agus mallachtaí, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Sofhriotal, Seanfhocal
Leathanach 290
Buntéacs
nuair a ba deise dúinn é is ann a b’fhuide uainn é
Téacs caighdeánach
..... nuair ba dheise dúinn é is ann ab fhaide uainn é
Béarla
the nearer it got, the further away it seemed
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 295
Buntéacs
castar na daoine ar a chéile is nach gcastar na cnuic ná na sléibhte.
Téacs caighdeánach
castar na daoine ar a chéile ach ní chastar na cnoic ná na sléibhte
Béarla
it’s a small world, if one moves around
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Taisteal agus imirce
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 298
Buntéacs
an a’ magadh orm atá mo rosga?
Téacs caighdeánach
an ag magadh orm atá mo roisc?
Béarla
are my eyes playing tricks on me
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Corp - baill agus cuma fhisiciúil, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Meafar, Samhail, Nath, Sofhriotal
Leathanach 298
Buntéacs
caithfimid a dhul i muinighin ár ndúthchais
Téacs caighdeánach
caithfidh muid a dhul i muinín ár ndúchais
Béarla
we have to put our faith in our native heritage
Téamaí
Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Cúinsí sóisialta, Gaois - comhairle - eolas, Mothúcháin, Stair
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 298
Buntéacs
gan féacháil le haithris a dhéanamh ar thír ar bith
Téacs caighdeánach
… agus gan féachaint le haithris a dhéanamh ar thír ar bith
Béarla
… and not attempt to mimic any country
Téamaí
Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún, Cúinsí sóisialta, Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 299
Buntéacs
tobaca i ndiaidh bídh mar adeireadh na seandaoine.
Téacs caighdeánach
tobac i ndiaidh bia mar a deireadh na seandaoine
Béarla
a smoke after a meal, as the old folks used to say
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Bia agus deoch
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 305
Buntéacs
a’ sméar mhullaigh
Téacs caighdeánach
an sméar mhullaigh
Béarla
the pick of the bunch
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas
Leathanach 307
Buntéacs
ó loisg mé an choinneal loisgfe mé an t-órlach
Téacs caighdeánach
ó loisc mé an choinneal loiscfidh mé an t-orlach
Béarla
since I’ve started I’ll finish
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas
Leathanach 307
Buntéacs
dá mbeadh a fhios ag an óige nó neart ag an aois air
Téacs caighdeánach
dá mbeadh a fhios ag an óige nó neart ag an aois air
Béarla
if I were young again and know then what I know now
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 308
Buntéacs
is aoibhinn a’ rud a’ grádh nuair atá síoda is ceaismir air
Téacs caighdeánach
is aoibhinn an rud an grá nuair atá síoda is caismír air
Béarla
love is blissful when it is dressed in silk and cashmere
Téamaí
Grá – cleamhnas – rómánsaíocht, Éadaí, Gaois - comhairle - eolas
Leathanach 309
Buntéacs
gurab ionann is bréag cuid den fhírinne a cheilt ar uairibh
Téacs caighdeánach
gurb ionann is bréag cuid den fhírinne a cheilt ar uairibh
Béarla
concealing the truth is sometimes the same as telling a lie
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 309
Buntéacs
bídh cead cainnte ag fear chaillte na h-imeartha
Téacs caighdeánach
bíonn cead cainte ag fear chaillte na himeartha
Béarla
the loser of a contest may talk as much as he pleases (whereas the winner has no need to say anything)
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 309
Buntéacs
is olc a’ margadh bhriseas beirt
Téacs caighdeánach
is olc an margadh a bhriseas beirt
Béarla
it’s a poor bargain which ruins both parties
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Airgead – maoin – gnó, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 311
Buntéacs
ba é seo báire na fola
Téacs caighdeánach
ba é seo báire na fola
Béarla
this was the crucial test
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 315
Buntéacs
is glas na cnuic i bhfad uainn
Téacs caighdeánach
is glas na cnoic i bhfad uainn
Béarla
far away hills are green
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Taisteal agus imirce, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 317
Buntéacs
ní bhíonn dlígheadh ar a’ riachtanas
Téacs caighdeánach
ní bhíonn dlí ar an riachtanas
Béarla
the end justifies the means, there was no alternative
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 322
Buntéacs
is fiú do dhuine bheith bocht acht ní fiú do dhuine bheith truaillidhe
Téacs caighdeánach
is fiú do dhuine a bheith bocht ach ní fiú do dhuine a bheith truaillí
Béarla
poverty is no disgrace but miserliness is
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Airgead – maoin – gnó, Cúinsí sóisialta
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 323
Buntéacs
an tseibhte dhéidheanach
Téacs caighdeánach
an tseift dhéanach
Béarla
the last resort, last throw of the dice
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Leathanach 332
Buntéacs
deireadh gach cuirme a cáineadh
Téacs caighdeánach
deireadh gach coirme a cáineadh
Béarla
at the end of a feast there will always be complaints ( you can’t please everyone)
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 335
Buntéacs
ní buan an nídh caithtear
Téacs caighdeánach
ní buan an ní a chaitear
Béarla
nothing lasts forever
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 343
Buntéacs
nár agraidh Dia orm
Téacs caighdeánach
nár agraí Dia orm
Béarla
may God forgive me
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Reiligiún agus creideamh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Sofhriotal, Seanfhocal
Leathanach 346
Buntéacs
fad is mhairfeadh sé d’fhoghanfadh sé
Téacs caighdeánach
fad is a mhairfeadh sé d’fhónfadh sé
Béarla
it would serve its purpose
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 350
Buntéacs
deir siad nach mbíonn meas ar an uisge go dtráigheann a’ tobar
Téacs caighdeánach
deir siad nach mbíonn meas ar an uisce go dtránn an tobar
Béarla
they say familiarity breeds contempt
Leathanach 373
Buntéacs
ní mhilleann deagh-ghlór fiacail agus ní bhíonn fiadhta acht duine dona, adeir a’ nathán
Téacs caighdeánach
ní mhilleann dea-ghlór fiacail agus ní bhíonn fiata ach duine dona, a deir an nathán
Béarla
a civil tongue never did any harm
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 375
Buntéacs
is minic ariamh a chualamar go bhfuil measardhacht ar ghach aon rud dá mba é ól a’ bhrachain é...
Téacs caighdeánach
is minic riamh a chuala muid go bhfuil measarthacht ar gach aon rud dá mba é ól an bhracháin é...
Béarla
we’ve often heard that everything in moderation is best
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Bia agus deoch
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 377
Buntéacs
a’ gol i n-áit na maoiseoige
Téacs caighdeánach
ag gol in áit na maoiseoige
Béarla
bemoaning an irredeemable loss, crying over spilt milk
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 377
Buntéacs
sean-chleas ó-n díle
Téacs caighdeánach
seanchleas ón díle
Béarla
a trick as old as the hills
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Aimsir agus am, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 398
Buntéacs
bíonn daoine ann a siubhaileann a’ t-ádh leo agus daoine eile a siubhaileann a’ mí-ádh leo
Téacs caighdeánach
bíonn daoine ann a siúlann an t-ádh leo agus daoine eile a siúlann an mí-ádh leo
Béarla
there are lucky and unlucky people
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 399
Buntéacs
ag súil le cúiteamh an chearrbhaigh
Téacs caighdeánach
ag súil le cúiteamh an chearrbhaigh
Béarla
a gambler’s expectation of recouping their losses, to be throwing good money after bad
Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Airgead – maoin – gnó, Caithimh aimsire – cluichí – spóirt
