Leathanach 7
Buntéacs
is beag a’ t-aithleá beag sgoithfeas den chraoibh é
Téacs caighdeánach
is beag an t-aithleá beag a scoithfidh den chraobh é
Béarla
a little light breeze would be enough to blow it from the branch
Téamaí
Aimsir agus am, Ainmhithe agus plandaí, Talmhaíocht
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 7
Buntéacs
mar adubhairt fear na h-eagna, deireadh gach sláinte osna
Téacs caighdeánach
mar a dúirt fear na heagna, deireadh gach sláinte osna
Béarla
as the wise man said, death awaits all
Téamaí
Bás - beatha - sláinte
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 9
Buntéacs
Bhí cor curtha ar a’ bhás agat
Téacs caighdeánach
Bhí cor curtha ar an bhás agat
Béarla
You gave death the slip
Téamaí
Bás - beatha - sláinte
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 12
Buntéacs
i ndéis a’ bháis a’ breitheamhnas
Téacs caighdeánach
i ndéis an bháis an breithiúnas
Béarla
after death the judgement
Téamaí
Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 12
Buntéacs
ceathramha de mhart
Téacs caighdeánach
ceathrú de mhart
Béarla
a side of beef
Téamaí
Ainmhithe agus plandaí, Bia agus deoch
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 15
Buntéacs
mora na maidine duit
Téacs caighdeánach
mora na maidine duit
Béarla
good morning
Téamaí
Aimsir agus am, Beannachtaí agus mallachtaí
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 21
Buntéacs
B’fhada go bhfaghthaidhe an fhaill le linn Bhaloir Mhóir na mBéimeann
Téacs caighdeánach
B’fhada go bhfaghfí an fhaill le linn Bhaloir Mhóir na mBéimeanna
Béarla
Such a thing would never have happened during the time of Balor’s reign
Téamaí
Béaloideas agus seanchas, Cúinsí sóisialta
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 24
Buntéacs
go bhfionnfadh sé
Téacs caighdeánach
go bhfionnfadh sé
Béarla
so that he would find out
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 26
Buntéacs
beidh daor ort
Téacs caighdeánach
beidh daor ort
Béarla
you’ll be sorry
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 27
Buntéacs
is dona an dáimh a d’imir sé ort
Téacs caighdeánach
is dona an dáimh a d’imir sé ort
Béarla
he showed little fellow-feeling with you
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 27
Buntéacs
congnamh
Téacs caighdeánach
cúnamh
Béarla
help, assistance
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 31
Buntéacs
is caol thig duine
Téacs caighdeánach
is caol a thagann duine
Béarla
where there is life there is hope, people survive many close shaves
Téamaí
Bás - beatha - sláinte
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 32
Buntéacs
chneasuigh an chneadh
Téacs caighdeánach
chneasaigh an chneá
Béarla
the wound healed
Téamaí
Bás - beatha - sláinte
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 33
Buntéacs
seachain gach rud bhaineas a’ croidhe
Téacs caighdeánach
seachain gach rud a bhaineann an croí
Béarla
avoid all matters of the heart
Téamaí
Baill choirp, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 33
Buntéacs
gan leigean do áilne na h-ainnire aoibhneas a chur air
Téacs caighdeánach
gan ligean d’áille na hainnire aoibhneas a chur air
Béarla
not to let a beautiful woman enchant him
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 33
Buntéacs
ba é an bás deireadh gach sgéil agus an uaigh deireadh gach fáruis
Téacs caighdeánach
ba é an bás deireadh gach scéil agus an uaigh deireadh gach árais
Béarla
death triumphs over all and the grave is the last abode
Téamaí
Bás - beatha - sláinte
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 34
Buntéacs
agus a’ cath briste ortha
Téacs caighdeánach
agus an cath briste orthu
Béarla
their having lost the battle
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Míleata
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 37
Buntéacs
coróin spíne
Téacs caighdeánach
coróin spíne
Béarla
crown of thorns
Téamaí
Ainmhithe agus plandaí, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Focal aonair, Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 37
Buntéacs
fuaigheadh do’n ádhmad le spící iarainn é
Téacs caighdeánach
fuadh den adhmad le spící iarainn é
Béarla
he was be nailed to the cross with spikes
Téamaí
Dlí, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 37
Buntéacs
ar chrann na croiche
Téacs caighdeánach
ar chrann na croiche
Béarla
on the crucifix
Téamaí
Ainmhithe agus plandaí, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 37
Buntéacs
a’ gabháil i ndeabhaidh le n-a námhaid
Téacs caighdeánach
ag gabháil i ndeabhaidh lena namhaid
Béarla
to cross swords with the enemy
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Míleata
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 38
Buntéacs
ar aon bharr amháin creatha
Téacs caighdeánach
ar aon bharr amháin creatha
Béarla
shaking all over
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 40
Buntéacs
a’ teilgean teineadh
Téacs caighdeánach
ag teilgean tine
Béarla
belching fire
Téamaí
Teach agus baile
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 41
Buntéacs
agus a’ bás ar a dhruim
Téacs caighdeánach
agus an bás ar a dhroim
Béarla
he is near death; Death is out to get him
Leathanach 41
Buntéacs
ar na gaobhair
Téacs caighdeánach
ar na gaobhair
Béarla
in the vicinity
Téamaí
Tíreolaíocht - tírdhreach - áit
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 41
Buntéacs
is olc an airidh ort é
Téacs caighdeánach
is olc an airí ort é
Béarla
you deserve it
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 43
Buntéacs
éiric bháis bhur n-athar a bhaint as Fionn
Téacs caighdeánach
éiric bháis bhur n-athar a bhaint as Fionn
Béarla
to exact revenge of your father’s death on Fionn
Téamaí
Bás - beatha - sláinte, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 43
Buntéacs
oidheadh
Téacs caighdeánach
oidhe
Béarla
slaying; violent death; tragedy
Téamaí
Bás - beatha - sláinte
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 44
Buntéacs
crann sleighe
Téacs caighdeánach
crann sleá
Béarla
javelin, spear staff
Téamaí
Míleata
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 47
Buntéacs
an chuid is lugha de’n troid a’ chuid is fearr
Téacs caighdeánach
an chuid is lú den troid an chuid is fearr
Béarla
the least fighting done the better
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 47
Buntéacs
a’ dara craobh
Téacs caighdeánach
an dara craobh
Béarla
second place (in contest)
Téamaí
Caithimh aimsire - cluichí - spóirt
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 48
Buntéacs
seachain d’aimhleas nuair atá breith ar do leas agat
Téacs caighdeánach
seachain d’aimhleas nuair atá breith ar do leas agat
Béarla
avoid bringing harm to yourself when there’s no need
Téamaí
Bás - beatha - sláinte, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 48
Buntéacs
is buaine bladh ná saoghal
Téacs caighdeánach
is buaine bladh ná saol
Béarla
fame lives on after death
Téamaí
Bás - beatha - sláinte, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 49
Buntéacs
ceangal na gcúig gcaol
Téacs caighdeánach
ceangal na gcúig gcaol
Béarla
bound hand and foot
Téamaí
Cúinsí pearsanta, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Meafar
Leathanach 49
Buntéacs
a’ leigean a sgíthe
Téacs caighdeánach
ag ligean a scíthe
Béarla
resting
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 51
Buntéacs
ná fág a dhath i muinighín a chosamhlachta
Téacs caighdeánach
ná fág a dhath i muinín a chosúlachta
Béarla
don’t be fooled by his appearance
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 56
Buntéacs
ag cur thairis
Téacs caighdeánach
ag cur thairis
Béarla
giving off, complaining
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 56
Buntéacs
fad is a ligfear réim le spíodóirí
Téacs caighdeánach
fad is a ligfear réim le spíodóirí
Béarla
as long as spies have their way (have the run of the place)
Téamaí
Polaitíocht - rialtas - tír/náisiún
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 56
Buntéacs
tú féin a theilg thú féin chun báis
Téacs caighdeánach
tú féin a theilg thú féin chun báis
Béarla
you have condemned yourself to death
Téamaí
Bás - beatha - sláinte, Dlí
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 56
Buntéacs
Tháinig an coiste amach agus d’fhógair siad a mbreith
Téacs caighdeánach
Tháinig an coiste amach agus d’fhógair siad a mbreith
Béarla
The jury came out and announced its verdict
Téamaí
Dlí
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 57
Buntéacs
de dheoin nó d’ainneoin
Téacs caighdeánach
de dheoin nó d’ainneoin
Béarla
willingly or unwillingly
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 57
Buntéacs
nach breá a bhí a fhios agat cá raibh sí
Téacs caighdeánach
nach breá a bhí a fhios agat cá raibh sí
Béarla
isn’t it strange that you knew where it was (sarcasm)
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 59
Buntéacs
fallsgaoith
Téacs caighdeánach
falscaí
Béarla
mountain gorse fire / heather fire
Téamaí
Ainmhithe agus plandaí, Talmhaíocht
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 62
Buntéacs
féacháil a bhítheas a chur air
Téacs caighdeánach
féachaint a bhíothas a chur air
Béarla
he was being tested
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 62
Buntéacs
ní chaoinfidh mac máthar thú
Téacs caighdeánach
ní chaoinfidh mac máthar thú
Béarla
there’s not a mother’s son will lament (your passing)
Téamaí
Bás - beatha - sláinte
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 63
Buntéacs
i mbárach gheobhaidh siad Grádh Coisreagtha
Téacs caighdeánach
amárach gheobhaidh siad Grá Coisricthe
Béarla
they will be ordained tomorrow
Téamaí
Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 65
Buntéacs
d’imthigh sé le drabhlás a’ tsaoghail
Téacs caighdeánach
d’imigh sé le drabhlás an tsaoil
Béarla
he led a dissolute life, went to the dogs
Téamaí
Cúinsí pearsanta
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 66
Buntéacs
Lá na h-Eiséirghe
Téacs caighdeánach
Lá an Aiséirí
Béarla
The Day of Resurrection
Téamaí
Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 66
Buntéacs
acht mheath a mbaramhail ortha
Téacs caighdeánach
ach mheath a mbarúil orthu
Béarla
they were mistaken in their judgement or assumption
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 67
Buntéacs
ag amharc ar na gloiní mar bheadh eagla ortha nach dóbhtha a bhí siad daithe
Téacs caighdeánach
ag amharc ar na gloiní mar a bheadh eagla orthu nach dóibh a bhí siad daite
Béarla
looking at the glasses as if they feared they weren’t intended for them
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 67
Buntéacs
deichniúr den phaidrín
Téacs caighdeánach
deichniúr den phaidrín
Béarla
a decade of the rosary
Téamaí
Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 70
Buntéacs
aimsir na géar-leanamhainte
Téacs caighdeánach
aimsir na géarleanúna
Béarla
in times of persecution (when the Penal Laws were in force)
Téamaí
Cúinsí sóisialta, Stair
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 72
Buntéacs
gur fhág a’ sagart taisgidh foluighthe i Rinn na bhFaoileann
Téacs caighdeánach
gur fhág an sagart taisce folaithe i Rinn na bhFaoileann
Béarla
that the priest left buried treasure in R.
Téamaí
Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 73
Buntéacs
airgead a ligean amach ar ghaimbín
Téacs caighdeánach
airgead a ligean amach ar ghaimbín
Béarla
money lending
Téamaí
Airgead - maoin - gnó, Cúinsí sóisialta
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 74
Buntéacs
ní raibh aige acht sgáthlán cheann-tuigheadh agus bhí na deora anuas
Téacs caighdeánach
ní raibh aige acht scáthlán ceann tuí agus bhí na deora anuas
Béarla
the only shelter he had was a leaking thatched roof
Téamaí
Aimsir agus am, Cúinsí pearsanta, Teach agus baile
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 75
Buntéacs
is mairg atá i n-a mhuinighin
Téacs caighdeánach
is mairg atá ina mhuinín
Béarla
it’s a pity having to depend on it
Téamaí
Cúinsí pearsanta
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 75
Buntéacs
ní fhuil neart air
Téacs caighdeánach
níl neart air
Béarla
it can’t be helped
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 75
Buntéacs
i bpianpháis
Téacs caighdeánach
i bpianpháis
Béarla
in agony
Téamaí
Bás - beatha - sláinte
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 76
Buntéacs
’oiread is chuirfeadh fear ar a bhonnaibh
Téacs caighdeánach
a oiread is chuirfeadh fear ar a bhoinn
Béarla
enough to set a man up (materially)
Téamaí
Airgead - maoin - gnó, Obair agus ceardaíocht
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 76
Buntéacs
agus a ádhbhar agam
Téacs caighdeánach
agus a ábhar agam
Béarla
and (I had) good reason for it
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 76
Buntéacs
a rinne mo shúile dom
Téacs caighdeánach
a rinne mo shúile dom
Béarla
that opened my eyes, taught me a lesson
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 78
Buntéacs
eadar speal is corrán
Téacs caighdeánach
idir speal is corrán
Béarla
between the haymaking and the harvesting
Téamaí
Aimsir agus am, Obair agus ceardaíocht
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 78
Buntéacs
beidh teanga achrannach ag daoinibh
Téacs caighdeánach
beidh teanga achrannach ag daoine
Béarla
people will become quarrelsome
Téamaí
Baill choirp, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 80
Buntéacs
ar mhéad a bróin
Téacs caighdeánach
ar mhéad a bróin
Béarla
however great her sorrow
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 82
Buntéacs
sin an dual is fuide siar ar mo choigeáil
Téacs caighdeánach
sin an dual is faide siar ar mo choigeal
Béarla
that’s the least of my worries
Téamaí
Cúinsí pearsanta, Mothúcháin, Obair agus ceardaíocht
Gnéithe teanga
Meafar
Leathanach 82
Buntéacs
uair na cinneamhainte
Téacs caighdeánach
uair na cinniúna
Béarla
the hour of destiny
Téamaí
Aimsir agus am
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 82
Buntéacs
go ndóighfear beo beathaidheach é
Téacs caighdeánach
go ndófar beo beathach é
Béarla
he will be burnt alive
Téamaí
Dlí
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 82
Buntéacs
ár is léirscrios
Téacs caighdeánach
ár is léirscrios
Béarla
massacre and devastation
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Míleata
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 83
Buntéacs
tháinig an triuch air
Téacs caighdeánach
tháinig an triuch air
Béarla
he got whooping-cough
Téamaí
Bás - beatha - sláinte
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 83
Buntéacs
tháinig rabhán air
Téacs caighdeánach
tháinig rabhán air
Béarla
he took a spasm, prolonged fit (of coughing etc)
Téamaí
Bás - beatha - sláinte
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 83
Buntéacs
ní thig olc i dtír nach fearrde ’dhuine éigint
Téacs caighdeánach
ní thagann olc i dtír nach fearrde do dhuine éigin
Béarla
it’s an ill wind that blows nobody good
Téamaí
Farraige
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 83
Buntéacs
sgreadaidh gach éan fá n-a nead
Téacs caighdeánach
screadann gach éan faoina nead
Béarla
every mother mourns her own
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Teaghlach - muintir - pobal
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 84
Buntéacs
ní h-é an saoghal seo ár bhfárus. Ní fhuil ann acht áit a ndéan duine moill bheag ghéarr ar a’ bhealach ’un na síorruidheachta”
Téacs caighdeánach
ní hé an saol seo ár n-áras. Níl ann ach áit a ndéanann duine moill bheag ghéarr ar an bhealach chun na síoríochta”
Béarla
this life is not our abode but a stop-over on our way to eternity
Téamaí
Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 84
Buntéacs
ar mhéad is bhí de thocht uirthi
Téacs caighdeánach
ar mhéad is bhí de thocht uirthi
Béarla
so great was her emotion
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 85
Buntéacs
nuair a rachadh an chúis go cnámh na huillinne
Téacs caighdeánach
nuair a rachadh an chúis go cnámh na huillinne
Béarla
when it would come to the crunch
Téamaí
Baill choirp
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 86
Buntéacs
ní raibh aiste ar bith a b’fhiú ar na balláin
Téacs caighdeánach
ní raibh aiste ar bith ab fhiú ar na balláin
Béarla
the bream weren’t biting much
Téamaí
Ainmhithe agus plandaí, Caithimh aimsire - cluichí - spóirt, Farraige, Obair agus ceardaíocht
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 86
Buntéacs
buille righin fadálach
Téacs caighdeánach
buille righin fadálach
Béarla
a long deliberate (rowing) stroke
Téamaí
Seoltóireacht agus bádóireacht
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 87
Buntéacs
shíl muid go rachadh againn
Téacs caighdeánach
shíl muid go rachadh againn
Béarla
we thought we would manage
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 88
Buntéacs
marbh-sholus
Téacs caighdeánach
marbhsholas
Béarla
dim light
Téamaí
Aimsir agus am
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 89
Buntéacs
tharraing m’athair a’ chómhla amach ‘na dhiaidh
Téacs caighdeánach
tharraing m’athair an chomhla amach ina dhiaidh
Béarla
my father closed the door behind him
Téamaí
Teach agus baile, Teaghlach - muintir - pobal
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 91
Buntéacs
bhí bó ionlao le díol aige
Téacs caighdeánach
bhí bó ionlao le díol aige
Béarla
he had a cow in-calf to sell
Téamaí
Ainmhithe agus plandaí, Airgead - maoin - gnó, Cúinsí sóisialta, Obair agus ceardaíocht, Talmhaíocht
Leathanach 92
Buntéacs
nuair a bhí sé a’ gabháil faoi láimh Easbuig
Téacs caighdeánach
nuair a bhí sé ag gabháil faoi lámh Easpaig
Béarla
when he was making his confirmation
Téamaí
Baill choirp, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 92
Buntéacs
aoigheacht do’n deoraidhe
Téacs caighdeánach
aíocht don deoraí
Béarla
hospitality for the stranger, traveller
Leathanach 92
Buntéacs
b’iomdha duine a marbadh le splannc
Téacs caighdeánach
b’iomaí duine a maraíodh le splanc
Béarla
many people have been killed by lightning
Téamaí
Aimsir agus am, Bás - beatha - sláinte
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 95
Buntéacs
ní raibh siad féin ag tnúth le chéile
Téacs caighdeánach
ní raibh siad féin ag tnúth le chéile
Béarla
they themselves were never envious of each other
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 95
Buntéacs
ní fhuil aiste ar bith ortha
Téacs caighdeánach
níl aiste ar bith orthu
Béarla
they (fish) are not biting
Téamaí
Ainmhithe agus plandaí, Caithimh aimsire - cluichí - spóirt, Obair agus ceardaíocht
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 96
Buntéacs
a’ tabhairt dubhshlán na fairrge
Téacs caighdeánach
ag tabhairt dhúshlán na farraige
Béarla
challenging the sea
Téamaí
Farraige
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 96
Buntéacs
a’ cuartughadh éadálach
Téacs caighdeánach
ag cuardach éadála
Béarla
searching for flotsam
Téamaí
Farraige
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 98
Buntéacs
agus gan é a’ beannughadh sa bhealach do cheachtar den bheirt
Téacs caighdeánach
agus gan é ag beannú sa bhealach do cheachtar den bheirt
Béarla
And he not on speaking terms with either of them
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 101
Buntéacs
ceiliúr na cuaiche
Téacs caighdeánach
ceiliúr na cuaiche
Béarla
the cuckoo’s song
Téamaí
Ainmhithe agus plandaí, Ceol agus filíocht
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 102
Buntéacs
thríd dhroighean is dreas
Téacs caighdeánach
trí dhroighean is dris
Béarla
through blackthorn and bramble
Téamaí
Ainmhithe agus plandaí
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 102
Buntéacs
i lúb cuideachta
Téacs caighdeánach
i lúb cuideachta
Béarla
amongst people, in company
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 103
Buntéacs
ní raibh gar ann
Téacs caighdeánach
ní raibh gar ann
Béarla
there was no use
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 104
Buntéacs
le bánu fuar an lae
Téacs caighdeánach
le bánu fuar an lae
Béarla
in the cold light of day
Téamaí
Aimsir agus am
Gnéithe teanga
Meafar
Leathanach 108
Buntéacs
as an osna is truime thig a’ ceol is binne
Téacs caighdeánach
as an osna is troime tig an ceol is binne
Béarla
the deeper the sorrow the sweeter the music
Téamaí
Ceol agus filíocht, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 109
Buntéacs
mur’ beidh go dtáinig seisean agus go ndeárna sé teangaidh dom
Téacs caighdeánach
murab é gur tháinig seisean agus go ndearna sé teanga dom
Béarla
but for he who acted as my interpreter
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 111
Buntéacs
obair chéasta
Téacs caighdeánach
obair chéasta
Béarla
distressing, tedious work
Téamaí
Obair agus ceardaíocht
Gnéithe teanga
Focal aonair, Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 111
Buntéacs
bhí mé mar a chonaic Dia mé
Téacs caighdeánach
bhí mé mar a chonaic Dia mé
Béarla
I was in a pitiable state
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 111
Buntéacs
ní fhuil ort acht díobháil cleachta
Téacs caighdeánach
níl ort ach díobháil chleachta
Béarla
all you need is practice
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Obair agus ceardaíocht
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 111
Buntéacs
ní raibh beann ar bith agam ar mo chuid oibre
Téacs caighdeánach
ní raibh beann ar bith agam ar mo chuid oibre
Béarla
I had little regard for my work
Téamaí
Obair agus ceardaíocht
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 112
Buntéacs
dá mbrisfí coill air
Téacs caighdeánach
dá mbrisfí coill air
Béarla
no matter how much punishment he would have to take
Téamaí
Ainmhithe agus plandaí, Tíreolaíocht - tírdhreach - áit
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 115
Buntéacs
má sgaoiltear rois leis trasna roimh n-a thoiseach
Téacs caighdeánach
má scaoiltear rois leis trasna roimh a thosach
Béarla
if a volley is fired across his bow
Téamaí
Baill choirp, Míleata
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 116
Buntéacs
gur dhual dó an éifeacht
Téacs caighdeánach
gur dhual dó an éifeacht
Béarla
that he was destined to achieve a lot
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 117
Buntéacs
bhí an dreach air a ba bhrúighte a chonnaic mé ariamh
Téacs caighdeánach
bhí an dreach air ba bhrúite a chonaic mé riamh
Béarla
he had the most broken expression I have ever seen
Téamaí
Baill choirp, Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 117
Buntéacs
Is iomdha osna throm a leigeadh amach ar bhruach Loch a’ Ghainimh
Téacs caighdeánach
Is iomaí osna throm a ligeadh amach ar bhruach Loch a’ Ghainimh
Béarla
Many a deep sigh was let out at LaG (traditional parting place for emigrants)
Téamaí
Taisteal agus imirce
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 120
Buntéacs
lá an Easpaig
Téacs caighdeánach
lá an Easpaig
Béarla
confirmation day
Téamaí
Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 122
Buntéacs
ní raibh deismireacht na ceirde ag na táilliúirí
Téacs caighdeánach
ní raibh deismireacht na ceirde ag na táilliúirí
Béarla
the tailors didn’t have the refinements of the trade
Téamaí
Obair agus ceardaíocht
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 122
Buntéacs
is tú a chuir i n-áit mo chartaidh mé
Téacs caighdeánach
is tú a chuir in áit mo charta mé
Béarla
it was you who put me in a perilous situation
Téamaí
Cúinsí pearsanta, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 123
Buntéacs
gréasán d’éadach fhíneálta gorm
Téacs caighdeánach
gréasán d’éadach fhíneálta gorm
Béarla
a roll of fine blue cloth
Téamaí
Éadaí, Obair agus ceardaíocht
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 124
Buntéacs
ní thugann aonduine an dá shaoghal leis
Téacs caighdeánach
ní thugann aon duine an dá shaol leis
Béarla
no one can have the best of both worlds
Téamaí
Bás - beatha - sláinte, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 126
Buntéacs
innse de dhá innse
Téacs caighdeánach
insint de dhá insint
Béarla
one of two versions
Téamaí
Béaloideas agus seanchas, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 127
Buntéacs
b’fhearr leo a gabháil le n-a thaobh ná a ghabháil i n-a dheabhaidh
Téacs caighdeánach
b’fhearr leo gabháil lena thaobh ná gabháil ina dheabhaidh
Béarla
it would be better to avoid a confrontation with him. Better with him than against him
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 127
Buntéacs
ná faigh a shaothar
Téacs caighdeánach
ná faigh a shaothar
Béarla
don’t take the trouble, don’t bother yourself with it
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 128
Buntéacs
cómhgar
Téacs caighdeánach
cóngar
Béarla
equipment, appliances
Téamaí
Obair agus ceardaíocht, Teach agus baile
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 130
Buntéacs
bhí sé dona go leor a bheith i ndeabhaidh leis an tsliabh
Téacs caighdeánach
bhí sé dona go leor a bheith i ndeabhaidh leis an tsliabh
Béarla
it was difficult enough contending with the mountain
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tíreolaíocht - tírdhreach - áit
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 131
Buntéacs
a’ maoidheamh as a éacht
Téacs caighdeánach
ag maíomh as a éacht
Béarla
boasting about his feat, achievement
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 132
Buntéacs
ag éirghe lag-bhríghtheach
Téacs caighdeánach
ag éirí lagbhríoch
Béarla
becoming weak, languid
Téamaí
Bás - beatha - sláinte
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 132
Buntéacs
An méid talaimh a gheall Dia do gach uile dhuine againn -- na sé troithe úd
Téacs caighdeánach
An méid talaimh a gheall Dia do gach uile dhuine againn -- na sé troithe úd
Béarla
the only ground God promised every one of us -- those six feet
Téamaí
Bás - beatha - sláinte, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 133
Buntéacs
sa tsean-bhaile
Téacs caighdeánach
sa tseanbhaile
Béarla
one’s last resting place
Téamaí
Bás - beatha - sláinte
Gnéithe teanga
Meafar
Leathanach 134
Buntéacs
an galar breac
Téacs caighdeánach
an galar breac
Béarla
smallpox
Téamaí
Bás - beatha - sláinte
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 134
Buntéacs
ba mhór a sháith féin de
Téacs caighdeánach
ba mhór a sháith féin de
Béarla
he has none to spare (i.e. he keeps it all for himself)
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 134
Buntéacs
B’ionann Dómhnach is Dálach aige
Téacs caighdeánach
B’ionann Dómhnach is Dálach aige
Béarla
He didn’t observe his Sunday duties (workrd 7 days a week)
Téamaí
Obair agus ceardaíocht, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 134
Buntéacs
níorbh fhéidir a chur thar a dhóigh
Téacs caighdeánach
níorbh fhéidir a chur thar a dhóigh
Béarla
one couldn’t upset him
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 135
Buntéacs
an t-áiméar a fhreastal
Téacs caighdeánach
an t-áiméar a fhreastal
Béarla
to avail of the opportunity
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 139
Buntéacs
bhí sí ar ionadaidhe comh maith is bhí riamh ar a’ tsaoghal seo ag an Diabhal
Téacs caighdeánach
bhí sí ar ionadaí chomh maith is a bhí riamh ar an tsaol seo ag an Diabhal
Béarla
she was the Devil’s handmaid
Téamaí
Reiligiún agus creideamh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch, Nath
Leathanach 140
Buntéacs
luchtuighthe le daoinibh
Téacs caighdeánach
luchtaithe le daoine
Béarla
packed with people
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 143
Buntéacs
cé nach duine uaigneach mé
Téacs caighdeánach
cé nach duine uaigneach mé
Béarla
even though I’m not afraid of ghosts
Téamaí
An t-osnádúr, Béaloideas agus seanchas, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 144
Buntéacs
fead ghlaice
Téacs caighdeánach
fead ghlaice
Béarla
finger-whistle
Téamaí
Baill choirp, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Focal aonair, Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 144
Buntéacs
bhí na h-iosgadaí a’ lúbadh
Téacs caighdeánach
bhí na hioscaidí ag lúbadh
Béarla
his knees were giving way
Téamaí
Baill choirp, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 145
Buntéacs
fionnadh liom
Téacs caighdeánach
fionnadh liom
Béarla
I discovered ascertained
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 146
Buntéacs
agus sinne sna sála aige
Téacs caighdeánach
agus sinne sna sála aige
Béarla
(he was) closely followed by us
Téamaí
Baill choirp, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 148
Buntéacs
agus mar adeireadh an mhuinntir tháinig romhainn ní do shúil shuaraigh ba chóir amharc uirthí
Téacs caighdeánach
agus mar a deireadh an mhuintir a tháinig romhainn, ní de shúil shuarach ba chóir amharc uirthi
Béarla
as those who went before us used to say, she was a sight for sore eyes
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 149
Buntéacs
beart de réir a bhriathair
Téacs caighdeánach
beart de réir a bhriathair
Béarla
to fit his actions to his words (put his money where is mouth is)
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 149
Buntéacs
a bheith i do bhéal gan smid
Téacs caighdeánach
a bheith i do bhéal gan smid
Béarla
to be a quiet, unsociable type
Téamaí
Baill choirp, Tréithe daonna
Leathanach 150
Buntéacs
túitín
Téacs caighdeánach
túitín
Béarla
a petulant or sullen person
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 150
Buntéacs
gníomh claoidhte
Téacs caighdeánach
gníomh cloíte
Béarla
base, cowardly act
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Focal aonair, Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 152
Buntéacs
bhí an chailleach curtha ag Tomás ar Mháire
Téacs caighdeánach
bhí an chailleach curtha ag Tomás ar Mháire
Béarla
Tomás hoodwinked Máire
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 152
Buntéacs
glórthaí gáibhtheacha gan tairbhe
Téacs caighdeánach
glórtha gáifeacha gan tairbhe
Béarla
useless exaggerated talk
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Focal aonair, Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 153
Buntéacs
ní dheárna Murchadh maoidheamh ná mórtas as an ...
Téacs caighdeánach
ní dheárna Murchadh maíomh ná mórtas as ...
Béarla
Murchadh neither gloried in or boasted about ....
Téamaí
Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 154
Buntéacs
cinneadh ar chomhairle
Téacs caighdeánach
cinneadh ar chomhairle
Béarla
to come to a decision; to make up one’s mind
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 154
Buntéacs
do-cheannsuighthe
Téacs caighdeánach
docheansaithe
Béarla
untameable, unmanageable
Téamaí
Ainmhithe agus plandaí, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 155
Buntéacs
a’ rud nach bhfuil ionnat ó nádúir ní thiocfa tú i n-éifeacht leis dá gcaithteá seacht saoghal duine ’á chleachtadh
Téacs caighdeánach
an rud nach bhfuil ionat ó nádúir ní thiocfaidh tú in éifeacht leis dá gcaithfeá seacht saol duine á chleachtadh
Béarla
you will never succeed at sth that is not in your nature to no matter how long you practice it
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 156
Buntéacs
is minic a bhí cú mall sona
Téacs caighdeánach
is minic a bhí cú mall sona
Béarla
'a lagging hound was often lucky', better late than never
Téamaí
Aimsir agus am, Ainmhithe agus plandaí
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 156
Buntéacs
i bhfad níos balaighe
Téacs caighdeánach
i bhfad níos bailí
Béarla
much more accurately, validly
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 157
Buntéacs
bhí an ré dorcha
Téacs caighdeánach
bhí an ré dorcha
Béarla
it was a dark moonless night
Téamaí
Aimsir agus am
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 159
Buntéacs
feothan gaoithe
Téacs caighdeánach
feothan gaoithe
Béarla
gust of wind
Téamaí
Aimsir agus am
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 159
Buntéacs
mur’ sgannruigh mé ní lá go fóill é
Téacs caighdeánach
murar scanraigh mé, ní lá go fóill é
Béarla
I have never been more scared (you better believe I was scared)
Téamaí
Aimsir agus am, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 160
Buntéacs
thosaigh an oidhche a chur air
Téacs caighdeánach
thosaigh an oíche a chur air
Béarla
the night began to get worse
Téamaí
Cúinsí pearsanta
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 161
Buntéacs
is minic a loit fírinne filidheacht
Téacs caighdeánach
is minic a loit fírinne filíocht
Béarla
a tale can be boring without a little embellishment (lit: it is often poetry was spoiled by truth')
Téamaí
Ceol agus filíocht
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 163
Buntéacs
seanfhundairí an bhaile
Téacs caighdeánach
seanfhundairí an bhaile
Béarla
the town’s old people
Téamaí
Aois
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 164
Buntéacs
Bhí an scoil tógtha ó lár aige
Téacs caighdeánach
Bhí an scoil tógtha ó lár aige
Béarla
He had the school in an uproar
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 166
Buntéacs
a bheith faoi chrann smola
Téacs caighdeánach
a bheith faoi chrann smola
Béarla
to be cursed
Leathanach 167
Buntéacs
bhí fios a cheirde aige
Téacs caighdeánach
bhí fios a cheirde aige
Béarla
he was skilled at his trade knew what he was doing
Téamaí
Obair agus ceardaíocht
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 167
Buntéacs
Chuirfeá sonnrughadh ann i lúb cruinnighthe
Téacs caighdeánach
Chuirfeá sonrú ann i lúb cruinnithe
Béarla
He would stand out in a crowd
Téamaí
Baill choirp, Tréithe daonna
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 168
Buntéacs
corr in osáin a bhríste
Téacs caighdeánach
corr in osáin a bhríste
Béarla
a turn up in his trousers
Téamaí
Éadaí
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 168
Buntéacs
in áit na mbonn
Téacs caighdeánach
in áit na mbonn
Béarla
on the spot, immediately
Téamaí
Baill choirp
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 169
Buntéacs
i bhfaiteadh na súl
Téacs caighdeánach
i bhfaiteadh na súl
Béarla
in the twinkling of an eye
Téamaí
Baill choirp
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 170
Buntéacs
gur i measc na n-aingeal a bhí a lóistín
Téacs caighdeánach
gur i measc na n-aingeal a bhí a lóistín
Béarla
that he was with the angels, in heaven
Téamaí
Bás - beatha - sláinte, Reiligiún agus creideamh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 170
Buntéacs
má’s maith leat do cháineadh pós, más maith leat do mholadh fagh bás
Téacs caighdeánach
más maith leat do cháineadh pós, más maith leat do mholadh faigh bás
Béarla
marry and you will be reviled but die and you will be extolled
Téamaí
Bás - beatha - sláinte, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 171
Buntéacs
saoilidh duine nuair atá sé óg fóllain gur geall le síorruidheacht a’ saoghal atá fá n-a choinne
Téacs caighdeánach
síleann duine nuair atá sé óg fóllain gur geall le síoraíocht an saol atá faoina choinne
Béarla
a young healthy person never thinks he’ll get old
Téamaí
Aois
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 171
Buntéacs
aon uisce amháin a bhaist sinn
Téacs caighdeánach
aon uisce amháin a bhaist sinn
Béarla
we were baptised together (we’re the same age, from the same place)
Téamaí
Reiligiún agus creideamh, Teaghlach - muintir - pobal, Tíreolaíocht - tírdhreach - áit
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 172
Buntéacs
ní fhuil a’ bás in-seachanta ag aonduine
Téacs caighdeánach
níl an bás inseachanta ag aon duine
Béarla
no one avoids death
Téamaí
Bás - beatha - sláinte
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 172
Buntéacs
rinne sé scéala air
Téacs caighdeánach
rinne sé scéala air
Béarla
he informed on him
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 172
Buntéacs
cró na stile
Téacs caighdeánach
cró na stile
Béarla
still-house
Téamaí
Bia agus deoch, Obair agus ceardaíocht
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 173
Buntéacs
nuair a ba deise dóbhtha é is ann a b’fhuide uatha é
Téacs caighdeánach
nuair ba dheise dóibh é is ann ab fhaide uathu é
Béarla
the nearer it got the further away it seemed
Téamaí
Tíreolaíocht - tírdhreach - áit
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 173
Buntéacs
ní fhuil faoi ná thairis acht breith orainn
Téacs caighdeánach
níl faoi ná thairis ach breith orainn
Béarla
he’s out to get us one way or the other [he is set on getting us]
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 175
Buntéacs
gur den imirt an coimheád
Téacs caighdeánach
gur den imirt an coimheád
Béarla
one cannot be too careful; better safe than sorry
Téamaí
Caithimh aimsire - cluichí - spóirt, Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Seanfhocal
Leathanach 175
Buntéacs
le fios nó le hamhras
Téacs caighdeánach
le fios nó le hamhras
Béarla
just in case
Téamaí
Iompar agus caidrimh
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 176
Buntéacs
a’ toiseacht a singleáil
Téacs caighdeánach
ag tosú ag singleáil
Béarla
beginning the first run in (póitín) distillation process
Téamaí
Bia agus deoch
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 179
Buntéacs
ní raibh mórán siubhail linn ar an ádhbhar go raibh an lá ciúin
Téacs caighdeánach
ní raibh mórán siúil linn ar an ábhar go raibh an lá ciúin
Béarla
we weren’t going very fast (in a boat) as it was a calm day
Téamaí
Aimsir agus am, Farraige, Iompar agus caidrimh, Seoltóireacht agus bádóireacht
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 182
Buntéacs
treabhadh le lucht pisreog
Téacs caighdeánach
treabhadh le lucht piseog
Béarla
to work with superstitious people
Leathanach 184
Buntéacs
is réidh stiall de chraiceann fir eile aige
Téacs caighdeánach
is réidh stiall de chraiceann fir eile aige
Béarla
it is easy for him to be generous at someone else’s expense
Téamaí
Airgead - maoin - gnó
Gnéithe teanga
Meafar
Leathanach 185
Buntéacs
ní raibh rath ná bláth air
Téacs caighdeánach
ní raibh rath ná bláth air
Béarla
it neither flourished nor prospered
Téamaí
Ainmhithe agus plandaí
Gnéithe teanga
Nath
Leathanach 186
Buntéacs
cé go bhfuil na ceithre scór cnagtha aige
Téacs caighdeánach
cé go bhfuil na ceithre scór cnagtha aige
Béarla
even though he has reached eighty (years of age)
Téamaí
Aois
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 186
Buntéacs
turas i n-asgaidh
Téacs caighdeánach
turas in aisce
Béarla
a wasted journey
Téamaí
Iompar agus caidrimh, Taisteal agus imirce
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 186
Buntéacs
go dtug sé snamh do’n fhilidheacht
Téacs caighdeánach
go dtug sé snamh don fhilíocht
Béarla
he took a dislike to poetry
Téamaí
Ceol agus filíocht
Gnéithe teanga
Meafar
Leathanach 188
Buntéacs
gur thoisigh an t-amharc a mheath agam
Téacs caighdeánach
gur thosaigh an t-amharc a mheath agam
Béarla
till my eyesight began to worsen
Téamaí
Bás - beatha - sláinte
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 189
Buntéacs
smután maide
Téacs caighdeánach
smután maide
Béarla
a chunk of wood
Téamaí
Ainmhithe agus plandaí, Teach agus baile
Gnéithe teanga
Focal aonair
Leathanach 191
Buntéacs
rud a mhearaigh mo chiall
Téacs caighdeánach
rud a mhearaigh mo chiall
Béarla
that which maddened me
Téamaí
Mothúcháin
Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch
Leathanach 192
Buntéacs
a chuid de’n tsaoghal
Téacs caighdeánach
a chuid den tsaol
Béarla
(all) one’s earthly possessions; that which one prizes
Téamaí
Airgead - maoin - gnó, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht