Beannachtaí agus mallachtaí

Saibhreas Mháire

Caisleáin Óir

Leathanach 2

Buntéacs
marbh-fáisg ort

Téacs caighdeánach
marbhfháisc ort

Béarla
damn you

Téamaí
Beannachtaí agus mallachtaí, Reiligiún agus creideamh

Gnéithe teanga
Nath

Caisleáin Óir

Leathanach 4

Buntéacs
breast é mar Bhéarla!

Téacs caighdeánach
breast é mar Bhéarla!

Béarla
to hell with English!

Téamaí
Oideachas, Cúinsí sóisialta, Beannachtaí agus mallachtaí

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 7

Buntéacs
mar a deireadh mo mháthair mhór cibé atá saor caitheadh sé cloch

Téacs caighdeánach
mar adeireadh mo mháthair mhór, cibé atá saor caitheadh sé cloch

Béarla
as my granny used to say let he who is without sin cast the first stone

Téamaí
Beannachtaí agus mallachtaí, Gaois - comhairle - eolas, Reiligiún agus creideamh

Gnéithe teanga
Seanfhocal

Caisleáin Óir

Leathanach 9

Buntéacs
Dia ‘n-éadan na h-urchóide!

Téacs caighdeánach
Dia in éadan na hurchóide!

Béarla
God save us from evil!

Téamaí
Beannachtaí agus mallachtaí, Reiligiún agus creideamh

Gnéithe teanga
Nath

Cith is Dealán

Leathanach 9

Buntéacs
tá sé canta go bhfuil an mhallacht sin a’ siubhail leo

Téacs caighdeánach
tá sé canta go bhfuil an mhallacht sin ag siúl leo

Béarla
it is said that they are dogged by that curse

Téamaí
Bás - beatha - sláinte, Béaloideas agus seanchas, Beannachtaí agus mallachtaí

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 10

Buntéacs
go ndéanaidh Dia A mhaith air

Téacs caighdeánach
go ndéana Dia A mhaith air

Béarla
may God rest his soul

Téamaí
Bás – beatha – sláinte, Reiligiún agus creideamh, Beannachtaí agus mallachtaí

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 11

Buntéacs
geasa

Téacs caighdeánach
geasa

Béarla
taboo, spells

Téamaí
An t-osnádúr, Beannachtaí agus mallachtaí

Gnéithe teanga
Focal aonair

Leathanach 13/14

Buntéacs
go leigidh an Rí do shláinte dhuit

Téacs caighdeánach
go lige an Rí do shláinte duit

Béarla
may God grant you health

Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Bás – beatha – sláinte, Beannachtaí agus mallachtaí, Reiligiún agus creideamh

Gnéithe teanga
Seanfhocal

Fód a’ Bháis

Leathanach 15

Buntéacs
mora na maidine duit

Téacs caighdeánach
mora na maidine duit

Béarla
good morning

Téamaí
Aimsir agus am, Beannachtaí agus mallachtaí

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 16

Buntéacs
ar mhair aon duine duit iad

Téacs caighdeánach
ar mhair aon duine duit iad?

Béarla
did anyone wish you well in them yet ? congratulate you

Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Éadaí, Beannachtaí agus mallachtaí

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 16

Buntéacs
“ go maire tú ‘gus go gcaithe tú iad, agus go stialla tú ‘gus go stróca tú iad, agus go bpósa tú bean ionnta”

Téacs caighdeánach
go maire tú agus go gcaithe tú iad, agus go stialla tú agus go stróca tú iad, agus go bpósa tú bean iontu

Béarla
health to wear

Téamaí
Beannachtaí agus mallachtaí, Gaois - comhairle - eolas

Gnéithe teanga
Nath, Seanfhocal

Leathanach 17

Buntéacs
A Pheadair a’ dóchais bhig !

Téacs caighdeánach
a Pheadair an dóchais bhig

Béarla
oh Peter of little faith

Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Reiligiún agus creideamh, Mothúcháin, Tréithe daonna, Beannachtaí agus mallachtaí

Gnéithe teanga
Nath, Seanfhocal

Ó Mhuir Go Sliabh

Leathanach 21

Buntéacs
mhairfeadh siad a’ saoghal úr don lánamhain,

Téacs caighdeánach
mhairfeadh siad an saol úr don lánúin

Béarla
they would congratulate the couple on their marriage

Téamaí
Iompar agus caidrimh, Cúinsí sóisialta, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Teaghlach - muintir - pobal, Beannachtaí agus mallachtaí, Reiligiún agus creideamh

Gnéithe teanga
Meafar, Nath

An Bhratach

Leathanach 24

Buntéacs
nár agraí Dia orm é

Téacs caighdeánach
nár agraí Dia orm é

Béarla
may God forgive me

Téamaí
Beannachtaí agus mallachtaí, Reiligiún agus creideamh

Gnéithe teanga
Nath

Ó Mhuir Go Sliabh

Leathanach 24

Buntéacs
go gcuiridh an t-Athair Síorruidhe sliocht oraibh,

Téacs caighdeánach
go gcuire an tAthair Síoraí sliocht oraibh

Béarla
may God grant you offspring

Téamaí
Cúinsí sóisialta, Grá - cleamhnas - rómánsaíocht, Teach agus baile, Teaghlach - muintir - pobal, Aimsir agus am, Beannachtaí agus mallachtaí, Reiligiún agus creideamh

Gnéithe teanga
Nath

Ó Mhuir Go Sliabh

Leathanach 24

Buntéacs
agus go sábhla sé ar a’ triuch iad,

Téacs caighdeánach
agus go sábhála sé ar an triuch iad

Béarla
and may he spare them from whooping cough

Téamaí
Cúinsí sóisialta, Teaghlach - muintir - pobal, Bás - beatha - sláinte, Beannachtaí agus mallachtaí, Reiligiún agus creideamh

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 26

Buntéacs
beannacht dhuine bhoicht

Téacs caighdeánach
beannacht duine bocht

Béarla
a poor person’s blessing, a piece of fortune

Téamaí
Beannachtaí agus mallachtaí, Airgead – maoin – gnó, Iompar agus caidrimh, Reiligiún agus creideamh

Gnéithe teanga
Nath, Samhail, Sofhriotal

Feara Fáil

Leathanach 28

Buntéacs
dá mba thruaighe le Dia é

Téacs caighdeánach
dá mba thrua le Dia é

Béarla
God pity him

Téamaí
Beannachtaí agus mallachtaí, Reiligiún agus creideamh

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 29

Buntéacs
taispeánadh

Téacs caighdeánach
taispeánadh

Béarla
revelation, warning

Téamaí
An t-osnádúr, Beannachtaí agus mallachtaí, Reiligiún agus creideamh

Gnéithe teanga
Focal aonair

Le Clapsholus

Leathanach 35

Buntéacs
a leithéid de mhearadh!

Téacs caighdeánach
a leithéid de mhearadh!

Béarla
such madness!

Téamaí
Iompar agus caidrimh, Beannachtaí agus mallachtaí, Mothúcháin

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Cith is Dealán

Leathanach 37

Buntéacs
marbh-fáisg air!

Téacs caighdeánach
marbhfháisc air!

Béarla
damn him!

Téamaí
Beannachtaí agus mallachtaí

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 38

Buntéacs
caoir thineadh air

Téacs caighdeánach
caor thine air

Béarla
may he get struck by a fireball, meteor

Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Beannachtaí agus mallachtaí

Gnéithe teanga
Nath, Meafar, Samhail

Caisleáin Óir

Leathanach 39

Buntéacs
scread mhaidne ort!

Téacs caighdeánach
scread mhaidine ort!

Béarla
damn you!

Téamaí
Beannachtaí agus mallachtaí

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 49

Buntéacs
Go sairbhighidh Dia duit...”

Téacs caighdeánach
Go soirbhí Dia duit

Béarla
(as a parting blessing) God speed

Téamaí
Beannachtaí agus mallachtaí, Reiligiún agus creideamh

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 50

Buntéacs
faoi gheasaibh

Téacs caighdeánach
faoi gheasa

Béarla
spellbound

Téamaí
An t-osnádúr, Beannachtaí agus mallachtaí, Béaloideas agus seanchas

Gnéithe teanga
Samhail, Nath

Ó Mhuir Go Sliabh

Leathanach 51

Buntéacs
sheacht mh’anam thú!

Téacs caighdeánach
sheacht mh’anam thú!

Béarla
bravo, good for you!

Téamaí
Beannachtaí agus mallachtaí

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 54

Buntéacs
fuigheall sean-mhallacht

Téacs caighdeánach
fuíoll seanmhallachta

Béarla
remains of an old curse

Téamaí
Béaloideas agus seanchas, Beannachtaí agus mallachtaí, An t-osnádúr

Gnéithe teanga
Nath

Feara Fáil

Leathanach 64

Buntéacs
crann bhur sláinte libh

Téacs caighdeánach
crann bhur sláinte libh

Béarla
the best of health to you!

Téamaí
Bás - beatha - sláinte, Beannachtaí agus mallachtaí

Gnéithe teanga
Nath

Tarngaireacht Mhiseóige

Leathanach 82

Buntéacs
fuigheall sean-mhallachta

Téacs caighdeánach
fuíoll seanmhallachta

Béarla
remnants of old curse

Téamaí
Beannachtaí agus mallachtaí

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Feara Fáil

Leathanach 83

Buntéacs
go bhfóiridh Dia orainn

Téacs caighdeánach
go bhfóire Dia orainn

Béarla
may God help us

Téamaí
Beannachtaí agus mallachtaí, Reiligiún agus creideamh

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 85

Buntéacs
cuirfidh mé fá gheasaibh thú

Téacs caighdeánach
cuirfidh mé faoi gheasa thú

Béarla
I will cast a spell on you

Téamaí
Béaloideas agus seanchas, An t-osnádúr, Beannachtaí agus mallachtaí

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 88

Buntéacs
is fairsing Dia sa chumhanglach

Téacs caighdeánach
is fairsing Dia sa chúngach

Béarla
God will provide

Téamaí
Beannachtaí agus mallachtaí, Grá – cleamhnas – rómánsaíocht, Reiligiún agus creideamh

Gnéithe teanga
Seanfhocal

Leathanach 89

Buntéacs
go míle maire tú is go gcaithe tú iad

Téacs caighdeánach
go míle maire tú is go gcaithe tú iad

Béarla
health to wear (your new clothes)

Téamaí
Aimsir agus am, Bás – beatha – sláinte, Beannachtaí agus mallachtaí, Gaois - comhairle - eolas, Éadaí, Iompar agus caidrimh

Gnéithe teanga
Seanfhocal

Leathanach 93

Buntéacs
ar nDia beag

Téacs caighdeánach
ár nDia beag

Béarla
our dear Lord

Téamaí
Beannachtaí agus mallachtaí, Reiligiún agus creideamh

Gnéithe teanga
Nath

Caisleáin Óir

Leathanach 96

Buntéacs
mo chreach agus mo chrádh!

Téacs caighdeánach
mo chreach agus mo chrá!

Béarla
woe is me!

Téamaí
Beannachtaí agus mallachtaí

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Ó Mhuir Go Sliabh

Leathanach 98

Buntéacs
cailleach a’ ghiodail!

Téacs caighdeánach
cailleach an ghiodail!

Béarla
that giddy young woman!

Téamaí
Tréithe daonna, Aois, Beannachtaí agus mallachtaí

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 98

Buntéacs
fuigheall sean-mhallachta

Téacs caighdeánach
fuíoll seanmhallachta

Béarla
the remnants of ancient curse

Téamaí
Béaloideas agus seanchas, Beannachtaí agus mallachtaí

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Leathanach 109

Buntéacs
nár agraidh Dia orm

Téacs caighdeánach
nar agraí Dia orm

Béarla
may God forgive me

Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Reiligiún agus creideamh, Beannachtaí agus mallachtaí, Mothúcháin, Gaois - comhairle - eolas, Reiligiún agus creideamh, Beannachtaí agus mallachtaí, Mothúcháin

Gnéithe teanga
Seanfhocal, Seanfhocal, Sofhriotal

Leathanach 111

Buntéacs
go gcuire Dia ar bhealach a leasa é

Téacs caighdeánach
go gcuire Dia ar bhealach a leasa é

Béarla
may God guide him

Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Beannachtaí agus mallachtaí, Reiligiún agus creideamh

Gnéithe teanga
Seanfhocal

Leathanach 113

Buntéacs
nár aifridh Dia orm é

Téacs caighdeánach
nár aifrí Dia orm é

Béarla
may God forgive me

Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Beannachtaí agus mallachtaí, Mothúcháin, Reiligiún agus creideamh

Gnéithe teanga
Sofhriotal

Leathanach 113

Buntéacs
a bheith i muinighin beannacht

Téacs caighdeánach
a bheith i muinín beannachta

Béarla
to have faith in, relying on a blessing

Téamaí
An t-osnádúr, Beannachtaí agus mallachtaí, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Reiligiún agus creideamh

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 116

Buntéacs
a’ tsúil a chonnaic agus nár bheannuigh

Téacs caighdeánach
an tsúil a chonaic agus nár bheannaigh

Béarla
the eye that has seen but has not blessed ( in ref. to sb. who has viewed a new acquisition without giving a blessing )

Téamaí
Airgead – maoin – gnó, Beannachtaí agus mallachtaí, Reiligiún agus creideamh

Gnéithe teanga
Nath, Meafar

Rann na Feirste

Leathanach 122

Buntéacs
nach mór a’ chroidhe a gheobhadh sibh!

Téacs caighdeánach
nach mór an croí a gheobhadh sibh!

Béarla
how dare you!

Téamaí
Beannachtaí agus mallachtaí

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 125

Buntéacs
is fairsing Dia sa chúmhanglach

Téacs caighdeánach
is fairsing Dia sa chúngach

Béarla
God will provide

Téamaí
Beannachtaí agus mallachtaí, Reiligiún agus creideamh

Gnéithe teanga
Seanfhocal

Rann na Feirste

Leathanach 130

Buntéacs
is é an t-imtheacht é

Téacs caighdeánach
is é an t-imeacht é

Béarla
it’s time to go

Téamaí
Taisteal agus imirce, Beannachtaí agus mallachtaí

Gnéithe teanga
Nath

Rann na Feirste

Leathanach 130

Buntéacs
go bhfóiridh Dia air

Téacs caighdeánach
go bhfóire Dia air

Béarla
God help him

Téamaí
Beannachtaí agus mallachtaí

Gnéithe teanga
Nath

Tarngaireacht Mhiseóige

Leathanach 139

Buntéacs
“Tá sé ar shiubhal,” ar seisean, “agus bliadhain mhaith i n-a dhiaidh”

Téacs caighdeánach
“Tá sé ar shiúl,” ar seisean, “agus bliain mhaith ina dhiaidh”

Béarla
“He’s gone,” he said, “and good riddance to him!”

Téamaí
Aimsir agus am, Beannachtaí agus mallachtaí, Mothúcháin

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch, Nath

Leathanach 140

Buntéacs
ag agra díoghaltais Dé orm

Téacs caighdeánach
ag agairt díoltas Dé orm

Béarla
pleading God’s retribution on me

Téamaí
Beannachtaí agus mallachtaí, Iompar agus caidrimh, Reiligiún agus creideamh

Gnéithe teanga
Frása suntasach teangeolaíoch

Ó Mhuir Go Sliabh

Leathanach 145

Buntéacs
go dtéighe sé ar bláth is ar biseach duit,

Téacs caighdeánach
go dté sé ar bláth is ar biseach duit

Béarla
may you succeed and prosper with it

Téamaí
Bás - beatha - sláinte, Beannachtaí agus mallachtaí, Bia agus deoch

Gnéithe teanga
Nath, Samhail

Ó Mhuir Go Sliabh

Leathanach 160

Buntéacs
Ná raibh an fad sin de thinneas bliadhna ort

Téacs caighdeánach
Ná raibh an fad sin de thinneas bliana ort

Béarla
(expression of approval or gratitude) bravo; thanks for that

Téamaí
Bás - beatha - sláinte, Beannachtaí agus mallachtaí

Gnéithe teanga
Samhail, Seanfhocal

Fód a’ Bháis

Leathanach 166

Buntéacs
a bheith faoi chrann smola

Téacs caighdeánach
a bheith faoi chrann smola

Béarla
to be cursed

Téamaí
Ainmhithe agus plandaí, Beannachtaí agus mallachtaí

Leathanach 175

Buntéacs
mar deireadh na seandaoine scilidh fíon fírinne

Téacs caighdeánach
mar a deireadh na seandaoine, scileann fíon fírinne

Béarla
as the old folks used to say, wine in truth out (in vino veritas)

Téamaí
Aimsir agus am, Béaloideas agus seanchas, Beannachtaí agus mallachtaí, Bia agus deoch, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin

Gnéithe teanga
Seanfhocal

Leathanach 182

Buntéacs
chuir mé a raibh sa relig fá bhrígh na guidhe

Téacs caighdeánach
chuir mé a raibh sa reilig faoi bhrí na guí

Béarla
I included everyone in the cemetery in the prayer

Téamaí
Beannachtaí agus mallachtaí, Reiligiún agus creideamh, Tíreolaíocht – tírdhreach – áit

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 202

Buntéacs
Ba é sgaradh an anama leis a’ choirp aige imtheacht as Éirinn

Téacs caighdeánach
ba é scaradh an anama leis an chorp aige imeacht as Éirinn

Béarla
leaving Ireland was like parting with his soul

Téamaí
Taisteal agus imirce, Beannachtaí agus mallachtaí, Aimsir agus am, Cúinsí pearsanta, Iompar agus caidrimh, Mothúcháin, Teaghlach – muintir – pobal

Gnéithe teanga
Samhail

Rann na Feirste

Leathanach 208

Buntéacs
damnughadh nár thigidh ar m’anam

Téacs caighdeánach
damnú nár thige ar m’anam

Béarla
I’ll be damned

Téamaí
Beannachtaí agus mallachtaí, Reiligiún agus creideamh

Gnéithe teanga
Sofhriotal

Leathanach 216

Buntéacs
Do shláinte, agus go dtéighe sé ar bláth is ar biseach duit

Téacs caighdeánach
do shláinte, agus go dté sé ar bláth is ar biseach duit

Béarla
your health, and may you bloom and flourish; may it do you good

Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Bás – beatha – sláinte, Beannachtaí agus mallachtaí

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 238

Buntéacs
go dtéighidh sé ar bláth is ar biseach duit

Téacs caighdeánach
go dté sé ar bláth is ar biseach duit

Béarla
may you succeed and prosper with it

Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Beannachtaí agus mallachtaí, Bia agus deoch

Gnéithe teanga
Seanfhocal

Leathanach 263

Buntéacs
nár bh’é beatha shuthain na bhFlaitheas é

Téacs caighdeánach
nárbh é beatha shuthain na bhflaitheas é

Béarla
wouldn't it be the heavenly existence?

Téamaí
Reiligiún agus creideamh, Beannachtaí agus mallachtaí

Gnéithe teanga
Nath

Leathanach 271

Buntéacs
fuigheall sean-mhallachta

Téacs caighdeánach
fuíoll seanmhallachta

Béarla
remnants of an old curse

Téamaí
An t-osnádúr, Beannachtaí agus mallachtaí, Reiligiún agus creideamh

Gnéithe teanga
Nath, Sofhriotal

Leathanach 284

Buntéacs
...gur badh moide ‘theaghlach Dé d’ainm

Téacs caighdeánach
gura móide de theaghlach Dé d’ainm

Béarla
may God grant you eternal glory

Téamaí
Gaois - comhairle - eolas, Beannachtaí agus mallachtaí, Reiligiún agus creideamh

Gnéithe teanga
Sofhriotal, Seanfhocal

Tarngaireacht Mhiseóige

Leathanach 291

Buntéacs
léighfinn sailm na mallacht ós do chionn

Téacs caighdeánach
léifinn salm na mallacht os do chionn

Béarla
I would denounce, curse, you

Téamaí
Beannachtaí agus mallachtaí, Reiligiún agus creideamh

Gnéithe teanga
Nath

Tarngaireacht Mhiseóige

Leathanach 301

Buntéacs
bíodh aici

Téacs caighdeánach
bíodh aici

Béarla
to hell with her

Téamaí
Beannachtaí agus mallachtaí

Gnéithe teanga
Nath

Ó Mhuir Go Sliabh

Leathanach 330

Buntéacs
nár dhéanfaidh mo shúil dochar dó

Téacs caighdeánach
nár dhéana mo shúil dochar dó

Béarla
bless him

Téamaí
Beannachtaí agus mallachtaí

Gnéithe teanga
Nath

Na Leabhair

Na Leabhair